Türkiye’de Suriye’deki iç savaştan kaçan 2,7 milyon mülteci var. Bu mültecilerin çoğu kampların dışında hayatını sürdürüyor. Mülteciler sağlıktan barınmaya, eğitimden istihdama kadar pek çok konuda sorunlar yaşıyor. Bu sorunlara yönelik çözüm üretmek için, devlet ve sivil toplum kuruluşları yanında pek çok şirket de çalışıyor. Ekonomist olarak şirketlerin yaptıkları çalışmaları derledik.
FATOŞ BOZKUŞ
fbozkus@ekonomist.com.tr
Suriye’de iç savaşın başladığı Mart 2011 ’den bu yana çatışmalar nedeniyle yaklaşık 5 milyona yakın kişi ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Çatışmanın şiddetinden kaçan Suriyeliler arasında Türkiye’ye sığınanların sayısı ise 2,7 milyon kişiye ulaştı.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Çoğunluğu kendileri için kurulan kampların dışında yaşayan Suriyeli mülteciler sağlıktan barınmaya, eğitimden istihdama pek çok problem yaşıyor. Devlet kurumları bunların çözümüne yönelik çalışmalar yapıyor. Ancak şirketlere ve STK’lara da bazı görevler düşüyor.
Dünyada Google’dan Apple ve Microsoft’a kadar pek çok şirketin Suriyeli mültecilere yönelik yardım kampanyaları ve sorunları çözmeye yönelik projeler geliştirdiği görülüyor. Türkiye’deki şirketler de bu duruma kayıtsız değil. Şirketler, üniversiteler ve sivil toplum örgütleri bir biri ardına yaptıkları kampanyaları ve projeleri açıklıyor. Bugün Türkiye’de Turk-cell’den Türk Telekom’a, Micro-soft’tan SAP ve Siemens’e kadar pek çok şirket mülteciler için çalışmalar yapıyor.
ÖNCE ÇOCUKLAR
Projeler içinde çocuklara yönelik olanların ağırlıkta olduğu görülüyor. Örneğin Microsoft Windows 10’un dünya lansmanını sosyal sorumluluk projesi ile başlatarak yeni bir yaklaşım ortaya koydu. Bu yaklaşımın bir uzantısı olarak “Dünyanızı Yükseltin” (#UpgradeYourWorld) mottosu ile projeleri hayata geçiriyor.
Bu kampanyanın Türkiye ayaklarından biri olarak 23 Nisan 2016 tarihinde mülteci öğrencilere teknolojiyi deneyimleme ve bilgisayar kullanma eğitimi verildi. Türk Kızılay Derneği ile ortak geliştirilen bu projede, Şanlıurfa’daki Hilvan Cumhuriyet İlköğretim Oku-lu’na giden Suriyeli ve Türk öğrencilere Çocuk Dostu Mobil Alanlar ile teknolojiyi deneyimleme ve bilgisayar kullanmayı öğrenme fırsatı sunuldu.
Windows Bireysel ürün Pazarlama Müdürü Levent Can, önümüzdeki günlerde eğitimlerin tekrarını yapma ve sürekli hale getirme planları olduğunu söylüyor. Hedef, bu temel bilgisayar ve kod eğitimlerini sürdürülebilir hale getirmek. Ayrıca Çocuk Dostu Mobil Alanlar ile daha fazla çocuğa ulaşıp eşit şartlarda teknolojiden faydalanmalarını sağlamak da hedefler arasında.
Siemens ise Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV) ile Suriyeli mülteci ailelerin çocuklarına yönelik ortak bir eğitim projesine imza attı. Proje kapsamında, İstanbul Esenler’de bulunan 56 yaş grubundaki Suriyeli çocuklar için dokuz haftalık bir yaz okulu programı oluşturuldu. 11 Temmuz’da eğitime başlanan yaz anaokulu 9 Eylül 2016’da sona erecek.
GELİRLERİ BAĞIŞLIYORLAR
Eğitim programlarının yanında yardım projeleri olan şirketler de mevcut. Çocuklara yönelik bir başka çalışmayı IKEA Türkiye yapıyor. Aile içi şiddet, doğal afet ve savaş mağduru çocukların acılarını dindirmek için kurulan ProjectLift, ülkemizde misafir olan mülteci çocuklara destek sağlamayı amaçlıyor. IKEA Türkiye, restorandan satın alınan her çocuk menüsünün 0,50 TL'sini ProjectLift projesine bağışlayarak projeye destek veriyor.
Hatemoğlu, savaştan kaçan Suriyeli çocuklar için düzenlenen bir programa destek verdi. Give A Hand organizasyonunun başlattığı Suriyeli mülteci çocuklara yönelik projenin yardım sponsoru olan Hatemoğlu, H-Teen markasıyla ‘Give A Hand’ t-shirt-leri üreterek organizasyon kapsamında bu t-shirtlerin satışını yapıyor. Bu satıştan elde edilen tüm gelir, Türkiye’de misafir edilen ve eğitim desteğine ihtiyaç duyan 5-15 yaş grubundaki Suriyeli mülteci çocuklara yönelik eğitim odaklı yardım programları için kullanılıyor.
HABERLEŞME DESTEĞİ
Türk Telekom, ailelerinden ayrı düşmüş ya da aile üyelerinin izini kaybetmiş kişilerin birbirleriyle haberleşmesine zemin yaratarak iletişimlerini koparmamaları için çalışan Refugees United Platformu’na destek veriyor. Türk Telekom, 2014’ten bu yana Ericsson ve Refugees United ortaklığıyla geliştirdiği bu platformun bir parçası.
Bu işbirliği kapsamında, Türk Telekom ve Ericsson Türkiye, Suriyeli kayıp aile üyelerini birbiriyle buluşturuyor. Proje kapsamında Nisan 2016’ya kadar Türk Telekom tarafından Türkiye'de bulunan mülteci kamplarına gönderilen SMS sayısı 80 bine ulaşmış durumda.
Arapça çağrı merkezi hizmeti vererek Suriyeli mültecilerin sorunlarını çözmeye çalışan Turkcell’in ise önümüzdeki dönemde yeni bir eğitim programını hayata geçirme planı var. Turkcell tarafından çalışmalarına başlanan uygulama tamamlandığında, mülteciler hem cep telefonlarından Türkçe öğrenecek hem de Türk kültürüne adaptasyona yardımcı olacak içeriklere ulaşabilecek.
KOD EĞİTİMİ VERİLECEK
Hatırlanacağı üzere, SAP ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), İstanbul’da düzenlenen Dünya İnsani Zirvesi’nde Mülteci Kod Haftası girişimlerine dair işbirliklerini duyurdu. Bu kapsamda, Türkiye ve Ortadoğu’da 10 binden fazla genç, dijital ekonomiye destek olabilmek için kod yazma eğitimi ala-
cak. Program ile 8-24 yaş arasındaki mülteci gençler için 15-23 Ekim 2016 tarihleri arasında İstanbul’da yüzlerce kod yazma atölyesi ve online eğitim kursu ücretsiz olarak düzenlenecek.
Ağaoğlu Şirketler Grubu, savaştan ve IŞİD saldırılarından kaçarak Türkiye’ye sığınan Suriyeli mülteciler için yardım kampanyası başlatan bir başka şirket. Ağaoğlu Şirketler Grubu çalışanları ve ev sahiplerinin destekleri ile başlatılan kampanya kapsamında toplanan 10 bin oyuncak, 25 bin kıyafet ve gıdadan oluşan yardım paketleri mültecilere teslim edildi. Suruç Belediyesi ile birlikte yardım paketleri ihtiyaç sahiplerine dağıtıldı.
FATOŞ BOZKUŞ
fbozkus@ekonomist.com.tr
Suriye’de iç savaşın başladığı Mart 2011 ’den bu yana çatışmalar nedeniyle yaklaşık 5 milyona yakın kişi ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Çatışmanın şiddetinden kaçan Suriyeliler arasında Türkiye’ye sığınanların sayısı ise 2,7 milyon kişiye ulaştı.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Çoğunluğu kendileri için kurulan kampların dışında yaşayan Suriyeli mülteciler sağlıktan barınmaya, eğitimden istihdama pek çok problem yaşıyor. Devlet kurumları bunların çözümüne yönelik çalışmalar yapıyor. Ancak şirketlere ve STK’lara da bazı görevler düşüyor.
Dünyada Google’dan Apple ve Microsoft’a kadar pek çok şirketin Suriyeli mültecilere yönelik yardım kampanyaları ve sorunları çözmeye yönelik projeler geliştirdiği görülüyor. Türkiye’deki şirketler de bu duruma kayıtsız değil. Şirketler, üniversiteler ve sivil toplum örgütleri bir biri ardına yaptıkları kampanyaları ve projeleri açıklıyor. Bugün Türkiye’de Turk-cell’den Türk Telekom’a, Micro-soft’tan SAP ve Siemens’e kadar pek çok şirket mülteciler için çalışmalar yapıyor.
ÖNCE ÇOCUKLAR
Projeler içinde çocuklara yönelik olanların ağırlıkta olduğu görülüyor. Örneğin Microsoft Windows 10’un dünya lansmanını sosyal sorumluluk projesi ile başlatarak yeni bir yaklaşım ortaya koydu. Bu yaklaşımın bir uzantısı olarak “Dünyanızı Yükseltin” (#UpgradeYourWorld) mottosu ile projeleri hayata geçiriyor.
Bu kampanyanın Türkiye ayaklarından biri olarak 23 Nisan 2016 tarihinde mülteci öğrencilere teknolojiyi deneyimleme ve bilgisayar kullanma eğitimi verildi. Türk Kızılay Derneği ile ortak geliştirilen bu projede, Şanlıurfa’daki Hilvan Cumhuriyet İlköğretim Oku-lu’na giden Suriyeli ve Türk öğrencilere Çocuk Dostu Mobil Alanlar ile teknolojiyi deneyimleme ve bilgisayar kullanmayı öğrenme fırsatı sunuldu.
Windows Bireysel ürün Pazarlama Müdürü Levent Can, önümüzdeki günlerde eğitimlerin tekrarını yapma ve sürekli hale getirme planları olduğunu söylüyor. Hedef, bu temel bilgisayar ve kod eğitimlerini sürdürülebilir hale getirmek. Ayrıca Çocuk Dostu Mobil Alanlar ile daha fazla çocuğa ulaşıp eşit şartlarda teknolojiden faydalanmalarını sağlamak da hedefler arasında.
Siemens ise Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV) ile Suriyeli mülteci ailelerin çocuklarına yönelik ortak bir eğitim projesine imza attı. Proje kapsamında, İstanbul Esenler’de bulunan 56 yaş grubundaki Suriyeli çocuklar için dokuz haftalık bir yaz okulu programı oluşturuldu. 11 Temmuz’da eğitime başlanan yaz anaokulu 9 Eylül 2016’da sona erecek.
GELİRLERİ BAĞIŞLIYORLAR
Eğitim programlarının yanında yardım projeleri olan şirketler de mevcut. Çocuklara yönelik bir başka çalışmayı IKEA Türkiye yapıyor. Aile içi şiddet, doğal afet ve savaş mağduru çocukların acılarını dindirmek için kurulan ProjectLift, ülkemizde misafir olan mülteci çocuklara destek sağlamayı amaçlıyor. IKEA Türkiye, restorandan satın alınan her çocuk menüsünün 0,50 TL'sini ProjectLift projesine bağışlayarak projeye destek veriyor.
Hatemoğlu, savaştan kaçan Suriyeli çocuklar için düzenlenen bir programa destek verdi. Give A Hand organizasyonunun başlattığı Suriyeli mülteci çocuklara yönelik projenin yardım sponsoru olan Hatemoğlu, H-Teen markasıyla ‘Give A Hand’ t-shirt-leri üreterek organizasyon kapsamında bu t-shirtlerin satışını yapıyor. Bu satıştan elde edilen tüm gelir, Türkiye’de misafir edilen ve eğitim desteğine ihtiyaç duyan 5-15 yaş grubundaki Suriyeli mülteci çocuklara yönelik eğitim odaklı yardım programları için kullanılıyor.
HABERLEŞME DESTEĞİ
Türk Telekom, ailelerinden ayrı düşmüş ya da aile üyelerinin izini kaybetmiş kişilerin birbirleriyle haberleşmesine zemin yaratarak iletişimlerini koparmamaları için çalışan Refugees United Platformu’na destek veriyor. Türk Telekom, 2014’ten bu yana Ericsson ve Refugees United ortaklığıyla geliştirdiği bu platformun bir parçası.
Bu işbirliği kapsamında, Türk Telekom ve Ericsson Türkiye, Suriyeli kayıp aile üyelerini birbiriyle buluşturuyor. Proje kapsamında Nisan 2016’ya kadar Türk Telekom tarafından Türkiye'de bulunan mülteci kamplarına gönderilen SMS sayısı 80 bine ulaşmış durumda.
Arapça çağrı merkezi hizmeti vererek Suriyeli mültecilerin sorunlarını çözmeye çalışan Turkcell’in ise önümüzdeki dönemde yeni bir eğitim programını hayata geçirme planı var. Turkcell tarafından çalışmalarına başlanan uygulama tamamlandığında, mülteciler hem cep telefonlarından Türkçe öğrenecek hem de Türk kültürüne adaptasyona yardımcı olacak içeriklere ulaşabilecek.
KOD EĞİTİMİ VERİLECEK
Hatırlanacağı üzere, SAP ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), İstanbul’da düzenlenen Dünya İnsani Zirvesi’nde Mülteci Kod Haftası girişimlerine dair işbirliklerini duyurdu. Bu kapsamda, Türkiye ve Ortadoğu’da 10 binden fazla genç, dijital ekonomiye destek olabilmek için kod yazma eğitimi ala-
cak. Program ile 8-24 yaş arasındaki mülteci gençler için 15-23 Ekim 2016 tarihleri arasında İstanbul’da yüzlerce kod yazma atölyesi ve online eğitim kursu ücretsiz olarak düzenlenecek.
Ağaoğlu Şirketler Grubu, savaştan ve IŞİD saldırılarından kaçarak Türkiye’ye sığınan Suriyeli mülteciler için yardım kampanyası başlatan bir başka şirket. Ağaoğlu Şirketler Grubu çalışanları ve ev sahiplerinin destekleri ile başlatılan kampanya kapsamında toplanan 10 bin oyuncak, 25 bin kıyafet ve gıdadan oluşan yardım paketleri mültecilere teslim edildi. Suruç Belediyesi ile birlikte yardım paketleri ihtiyaç sahiplerine dağıtıldı.
