Turizmin başkenti Antalya bu yıl yüksek dolulukların yaşandığı bir sezon geçiriyor. 2018’i 13,5-14 milyon turistle tamamlaması beklenen bölgede doluluk oranları yüzde 90’ı aştı. Fakat fiyatların 2014 yılı seviyelerini ancak 2020’de yakalayabileceği tahmin ediliyor.
LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Türkiye'nin döviz açığının ilacı olan sektörlerinden biri olan turizm sıkıntılı dönemlerini geride bıraktı. Yüksek dolulukların yaşandığı bu yıl turizmciler iyi bir sezon geçiriyor.
Yabancı turist sayısında ciddi bir artış yaşanırken iç turizmde de çok hareketli bir sezon geçirildi. İlk yedi ayda yaklaşık yüzde 25'lik artışla 21,6 milyon yabancı turist ülkemize geldi. Hedef yıl sonuna kadar 40 milyon turist sayısına ulaşıp 32 milyar dolar turizm geliri elde etmek.
Ekonomist Dergisi olarak kıyı turizminin en yüksek sezonu olarak anılan haziran-eylül döneminde Antalya'nın bölgelerinde geçen yıl ile bu yıl arasındaki doluluk ve fiyat değişimlerini araştırdık.
Araştırmamızda ilk sırada yer alan Belek'te 5 yıldızlı otelde standart bir odada her şey dahil geçen yıl 650 TL olan günlük kişi başı oda fiyatı bu yıl 750 TL olurken, geçen yıl yüzde 88 olan doluluk oranları ise yüzde 93 oldu.
İkinci sırada yer alan Lara'da geçen yıl günlük 550 TL olan oda fiyatı bu yıl 650 TL olurken geçtiğimiz yıl yüzde 87 olan doluluk oranları yüzde 91'e ulaştı. Üçüncü sırada yer alan Kundu'da geçtiğimiz yıl 500 TL olan kişi başı günlük oda fiyatı bu yıl 650 TL, geçtiğimiz yıl yüzde 86 olan doluluklar da yüzde 90 seviyesine yükseldi.
GEÇEN YILI İKİYE KATLADI
2015 yılından itibaren otel fiyatlarında yüzde 15'lere varan düşüşler olmuştu. 2016'da Rusya'nın tamamen durması ve Avrupa pazarının geriye gidişiyle fiyatlar yüzde 20'lere varan oranda düşmüştü.
2017'de yaşanan toparlanmayla yüzde 5'lik fiyat artışı görüldü. Bu yıl ise 2015 rakamları yüzde 5'ler seviyesinde aşılırken doluluklar da 2014 rakamlarına yaklaştı.
Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı ve World of Sunrise Hotel Koordinatörü Hakan Duran, iyi geçen turizm sezonunda dolulukların artmasına karşın hala fiyatların kriz öncesi döneme dönmediğini, 2020'den itibaren fiyatlarda toparlanma beklediklerini söylüyor.
Duran, Antalya'da tüm bölgelerde geçen yıla oranla ay bazında yüzde 30'lara varan doluluk artışı yaşandığına dikkat çekiyor.
Hakan Duran, "Antalya'da 1 Ocak-15 Eylül arası 10 milyon turisti geçtik. Geçen yıl 6,5 milyondu, neredeyse yüzde 100'lük bir artış var. Almanya, Hollanda, Belçika gibi Avrupa ülkeleri tekrar Türkiye'ye dönmeye başladı" diyor.
Duran, güvensizlik ortamının ortadan kalkmasının yanı sıra Türkiye'nin Yunanistan, İspanya gibi rakiplerine göre daha ucuz ve daha iyi hizmet veren bir ülke olmasının talebi artırdığına vurgu yapıyor.
FİYAT ARTIŞI 2020'DE
Hakan Duran, doluluk arttıkça fiyatların ve kalitenin de artacağına işaret ediyor. Duran, "2019'da fiyatlarda yüzde 12'lik artış yaparız. 2020 ile birlikte de 2014 fiyatlarını yakalarız diye düşünüyorum" diye konuşuyor.
Cornelia Diamond Genel Müdürü Zafer Alkaya da Antalya bölgesinde sayısal anlamda toparlanmanın devam ettiğini ancak gelir anlamında toparlanmanın 2020'yi bulacağını söylüyor. Daha üst segment turiste odaklanıl-ması gerektiğini vurgulayan Alkaya, "İspanya'da kişi başı harcama bin 500 dolar civarında ama Türkiye'de bu rakam 650 dolar.
Orada bölgeler arasında ciddi farklar var ve her segment kendi bölgesinde tatil yapar. Biz de bunu yapabilmeliyiz. Her segmentten turist gelsin ama üst segment turist almalıyız" diyor.
Zafer Alkaya, bu yıl otellerde yüzde 15-20 arasında yerli turist ağırlandığını belirtiyor. Alkaya, kurdaki dalgalanmadan kaynaklı fiyat artışından yerli turistin etkilendiğini ifade ediyor.
12 AYA YAYILMALI
Turizmde istikrar sağlanmasının bir yolu da turizmin 12 aya yayılmasından geçiyor. Bunun için de nitelikli turist çeken golf turizmine yönelmek gerektiğine dikkat çekiliyor. Golf, otellerin kışın da açık kalmasını sağlıyor.
Golfte 2015'te 550 bin oyun oynanırken, bu sayı 2016'da 300 bine düştü. Bu yıl 500-550 bin hedefi yakalanacak gibi gözüküyor. Turizmciler, Akdeniz'in yanı sıra Ege'de de yeni golf sahalarının yapılmasını istiyor.
Turizmde spor turizmi, sağlık turizmi gibi turizm çeşitlerine de yönelme planları bulunuyor. Bu kapsamda Sağlık Bakanlığı otellerde fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezleri yaratabilme fırsatı yaratmış durumda. Ayrıca kış dönemini kapsayan üçüncü yaş turizmine yönelik çalışmalar yürütülüyor.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ETKİSİ
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, Avrupa'da yazın sıcak geçmesinden dolayı sezonun kasım ayına kadar uzayacağına dikkat çekiyor. Bağlıkaya, "Eylül ve ekim aylarında yurtdışı pazarlardan talep yüksek oluyor.
Yabancı turistler ekim ayında da başta Antalya ve çevresi olmak üzere Marmaris, Fethiye, Datça'ya gelmeye devam ediyor. Dolayısıyla iklim değişikliği ve havaların sıcak gitmesi nedeniyle eylül-ekim aylarında eskiden olduğu gibi ciddi bir fiyat düşüşü yaşanmıyor" diye konuşuyor.
Firuz Bağlıkaya, 29 Ekim'de İstanbul'da Üçüncü Havalimanı'nın açılmasıyla birlikte bazı yurtdışı seferlerinde artış beklendiğine de işaret ediyor. Bunun da turizme olumlu katkı sağlayacağını belirten Bağlıkaya, ekim sonuna kadar aralıksız bir tempoyla devam edip bu yıl Türkiye'de turizm açısından rekor kırmayı hedeflediklerini vurguluyor.
Türkiye'nin TÜRSAB'ın ana sponsoru olduğu Dünya Ralli Şampiyonası'na ev sahipliği yaptığını da hatırlatan Bağlıkaya, "Dünya çapında 800 milyon insan evlerinden Marmaris'teki ralliyi izledi. Bu da Türkiye'nin uluslararası alanda tanıtımına önemli katkı sağladı. Bu tür etkinlikleri artırmalıyız" diyor.
KÜLTÜR TURLARI HAREKETLENDİ
Sonbahar döneminde kültür turlarında da hareketlilik söz konusu. Uzakdoğu ve Latin Amerika pazarlarından gelen turistler başta Kapadokya, Pamukkale ve Karadeniz olmak üzere Türkiye'nin her bölgesine ilgi gösteriyor. Hem Uzakdoğu'dan hem de Latin Amerika'dan kültür turları için ülkemize gelen ziyaretçilerin ülke turizmine ciddi katkı sağlaması bekleniyor.
LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Türkiye'nin döviz açığının ilacı olan sektörlerinden biri olan turizm sıkıntılı dönemlerini geride bıraktı. Yüksek dolulukların yaşandığı bu yıl turizmciler iyi bir sezon geçiriyor.
Yabancı turist sayısında ciddi bir artış yaşanırken iç turizmde de çok hareketli bir sezon geçirildi. İlk yedi ayda yaklaşık yüzde 25'lik artışla 21,6 milyon yabancı turist ülkemize geldi. Hedef yıl sonuna kadar 40 milyon turist sayısına ulaşıp 32 milyar dolar turizm geliri elde etmek.
Ekonomist Dergisi olarak kıyı turizminin en yüksek sezonu olarak anılan haziran-eylül döneminde Antalya'nın bölgelerinde geçen yıl ile bu yıl arasındaki doluluk ve fiyat değişimlerini araştırdık.
Araştırmamızda ilk sırada yer alan Belek'te 5 yıldızlı otelde standart bir odada her şey dahil geçen yıl 650 TL olan günlük kişi başı oda fiyatı bu yıl 750 TL olurken, geçen yıl yüzde 88 olan doluluk oranları ise yüzde 93 oldu.
İkinci sırada yer alan Lara'da geçen yıl günlük 550 TL olan oda fiyatı bu yıl 650 TL olurken geçtiğimiz yıl yüzde 87 olan doluluk oranları yüzde 91'e ulaştı. Üçüncü sırada yer alan Kundu'da geçtiğimiz yıl 500 TL olan kişi başı günlük oda fiyatı bu yıl 650 TL, geçtiğimiz yıl yüzde 86 olan doluluklar da yüzde 90 seviyesine yükseldi.
2015 yılından itibaren otel fiyatlarında yüzde 15'lere varan düşüşler olmuştu. 2016'da Rusya'nın tamamen durması ve Avrupa pazarının geriye gidişiyle fiyatlar yüzde 20'lere varan oranda düşmüştü.
2017'de yaşanan toparlanmayla yüzde 5'lik fiyat artışı görüldü. Bu yıl ise 2015 rakamları yüzde 5'ler seviyesinde aşılırken doluluklar da 2014 rakamlarına yaklaştı.
Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı ve World of Sunrise Hotel Koordinatörü Hakan Duran, iyi geçen turizm sezonunda dolulukların artmasına karşın hala fiyatların kriz öncesi döneme dönmediğini, 2020'den itibaren fiyatlarda toparlanma beklediklerini söylüyor.
Duran, Antalya'da tüm bölgelerde geçen yıla oranla ay bazında yüzde 30'lara varan doluluk artışı yaşandığına dikkat çekiyor.
Hakan Duran, "Antalya'da 1 Ocak-15 Eylül arası 10 milyon turisti geçtik. Geçen yıl 6,5 milyondu, neredeyse yüzde 100'lük bir artış var. Almanya, Hollanda, Belçika gibi Avrupa ülkeleri tekrar Türkiye'ye dönmeye başladı" diyor.
Duran, güvensizlik ortamının ortadan kalkmasının yanı sıra Türkiye'nin Yunanistan, İspanya gibi rakiplerine göre daha ucuz ve daha iyi hizmet veren bir ülke olmasının talebi artırdığına vurgu yapıyor.
FİYAT ARTIŞI 2020'DE
Hakan Duran, doluluk arttıkça fiyatların ve kalitenin de artacağına işaret ediyor. Duran, "2019'da fiyatlarda yüzde 12'lik artış yaparız. 2020 ile birlikte de 2014 fiyatlarını yakalarız diye düşünüyorum" diye konuşuyor.
Cornelia Diamond Genel Müdürü Zafer Alkaya da Antalya bölgesinde sayısal anlamda toparlanmanın devam ettiğini ancak gelir anlamında toparlanmanın 2020'yi bulacağını söylüyor. Daha üst segment turiste odaklanıl-ması gerektiğini vurgulayan Alkaya, "İspanya'da kişi başı harcama bin 500 dolar civarında ama Türkiye'de bu rakam 650 dolar.
Orada bölgeler arasında ciddi farklar var ve her segment kendi bölgesinde tatil yapar. Biz de bunu yapabilmeliyiz. Her segmentten turist gelsin ama üst segment turist almalıyız" diyor.
Zafer Alkaya, bu yıl otellerde yüzde 15-20 arasında yerli turist ağırlandığını belirtiyor. Alkaya, kurdaki dalgalanmadan kaynaklı fiyat artışından yerli turistin etkilendiğini ifade ediyor.
12 AYA YAYILMALI
Turizmde istikrar sağlanmasının bir yolu da turizmin 12 aya yayılmasından geçiyor. Bunun için de nitelikli turist çeken golf turizmine yönelmek gerektiğine dikkat çekiliyor. Golf, otellerin kışın da açık kalmasını sağlıyor.
Golfte 2015'te 550 bin oyun oynanırken, bu sayı 2016'da 300 bine düştü. Bu yıl 500-550 bin hedefi yakalanacak gibi gözüküyor. Turizmciler, Akdeniz'in yanı sıra Ege'de de yeni golf sahalarının yapılmasını istiyor.
Turizmde spor turizmi, sağlık turizmi gibi turizm çeşitlerine de yönelme planları bulunuyor. Bu kapsamda Sağlık Bakanlığı otellerde fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezleri yaratabilme fırsatı yaratmış durumda. Ayrıca kış dönemini kapsayan üçüncü yaş turizmine yönelik çalışmalar yürütülüyor.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ETKİSİ
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, Avrupa'da yazın sıcak geçmesinden dolayı sezonun kasım ayına kadar uzayacağına dikkat çekiyor. Bağlıkaya, "Eylül ve ekim aylarında yurtdışı pazarlardan talep yüksek oluyor.
Yabancı turistler ekim ayında da başta Antalya ve çevresi olmak üzere Marmaris, Fethiye, Datça'ya gelmeye devam ediyor. Dolayısıyla iklim değişikliği ve havaların sıcak gitmesi nedeniyle eylül-ekim aylarında eskiden olduğu gibi ciddi bir fiyat düşüşü yaşanmıyor" diye konuşuyor.
Firuz Bağlıkaya, 29 Ekim'de İstanbul'da Üçüncü Havalimanı'nın açılmasıyla birlikte bazı yurtdışı seferlerinde artış beklendiğine de işaret ediyor. Bunun da turizme olumlu katkı sağlayacağını belirten Bağlıkaya, ekim sonuna kadar aralıksız bir tempoyla devam edip bu yıl Türkiye'de turizm açısından rekor kırmayı hedeflediklerini vurguluyor.
Türkiye'nin TÜRSAB'ın ana sponsoru olduğu Dünya Ralli Şampiyonası'na ev sahipliği yaptığını da hatırlatan Bağlıkaya, "Dünya çapında 800 milyon insan evlerinden Marmaris'teki ralliyi izledi. Bu da Türkiye'nin uluslararası alanda tanıtımına önemli katkı sağladı. Bu tür etkinlikleri artırmalıyız" diyor.
KÜLTÜR TURLARI HAREKETLENDİ
Sonbahar döneminde kültür turlarında da hareketlilik söz konusu. Uzakdoğu ve Latin Amerika pazarlarından gelen turistler başta Kapadokya, Pamukkale ve Karadeniz olmak üzere Türkiye'nin her bölgesine ilgi gösteriyor. Hem Uzakdoğu'dan hem de Latin Amerika'dan kültür turları için ülkemize gelen ziyaretçilerin ülke turizmine ciddi katkı sağlaması bekleniyor.
