Şirketlerde işe alım süreci aday kaynağı oluşturmakla başlıyor. Sonrasında ölçme ve değerlendirme ve ardından da işe yerleştirme geliyor. Bu süreci yürütmek hem büyük bir iş yükü hem de ciddi bir maliyet demek. Bu nedenle şirketler, günümüzde her üç aşamayı da dijitalleştirmeye başladı. Uçtan uca dijitalleşen işe alımlar sayesinde süreçler hızlanırken ciddi bir tasarruf da sağlanmış oluyor.
FATOŞ BOZKUŞ
fbozkus@ekonomist.com. tr
Günümüzde iş arayışında olan bir kişi genelde bu konuda uzman dijital platformlarda sürece başlıyor. Bu, alışık olduğumuz bir durum. Yeni olan ise şirketlerin artık işe alımda tüm süreçleri dijitalleştirmesi. Öyle ki bazı şirketlerde işe alınana kadar bir insanla dahi diyalog kurmayabiliyorsunuz. Yani bir anlamda artık sizi robotlar işe alıyor! Özellikle yoğun işe alım yapan şirketler adayları tamamen dijital ortamda değerlendiriyor.
Şirketlere zaman ve maliyet avantajı getiren işe alımda dijitalleşme adaya da her adımı adil, eşit ve standart istatistiksel modeller ve akıllı çözümlerle değerlendirildiği için iyi bir süreç deneyimi sunuyor. Viyana merkezli ÎK danışmanlık şirketi Trenk Walder’ın CEO’su Oktay Erci-yaz, “Dijitalleşme dışında bir çözüm yok, binlerce adayla nasıl birebir mülakat yapacağız” diyor.
HANGİ ŞİRKETLERDE VAR?
Örneğin Unilever, dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de uçtan uca dijital işe alım yapıyor. Milenyum kuşağı göz önünde bulundurularak tasarlanan yeni programda dijital analiz aracı kullanılıyor. Burada işe alım süreci dört aşamadan oluşuyor. Süreci kolaylaştırabilmek için adaylar Linkedln hesaplarıyla eş zamanlayabilecekleri online başvuru formunu dolduruyor.
Başarılı olan adaylardan toplamda 20 dakikayı aşmayan bir dizi oyun oynamaları isteniyor. Adayların bu oyunları oynayış şekli, gerek potansiyelleri gerekse de firmanın hedef ve amaçlarıyla ne kadar ilişkili oldukları hakkında Unilever’e bir içgörü sağlıyor. En başarılı adaylardan video mülakatına katılmaları isteniyor. Sürecin son aşamasında ise adaylar birbirleriyle tanışıyor ve yüz yüze etkinlikle bir gün geçiriyor.
400 KİŞİYİ İŞE ALDI
Turkcell’de ise inovatif işe alım programı GNÇYTNK 2016’dan beri uygulamada. GNÇYTNK işe alım ve staj programına başvuranları tamamen dijital bir süreç bekliyor. Online yapılan başvuru sonrası gençler mobil telefon, tablet ya da bilgisayarları üzerinden oynayabilecekleri online oyunlarla kendilerini gösteriyorlar.
Oyunu başarıyla tamamlayan adaylara, web tabanlı bir uygulama üzerinden video sorular gönderiliyor. Adayların kendi çektikleri yenilikçi bir videoyla bu soruları yanıtlamaları isteniyor. Devamında ise sırasıyla tamamlanan İngilizce testi, grup ve birebir mülakatların ardından gençler Turkcell’de genç yetenek olarak işe başlayabiliyor.
Turkcell İK Direktörü Hasan Kaya, bugüne kadar 400’e yakın geç yeteneği bu programla işe aldıklarını söylüyor. Kaya, burada kullandıkları yöntemleri tüm diğer işe alım süreçlerine de entegre etmeye başladıklarını anlatıyor. Hatta şirket yakın zamanda BiP Chatbot üzerinden başvuru uygulamasını da hayata geçirdi. Di-jitalleşmenin verimliliği artırdığını da belirten Kaya, “Artık süreçlerimizi daha hızlı ve etkin yönetebiliyoruz. Diji-talleşmeyi sadece işe alım süreçleriyle de sınırlı tutmuyoruz. Çalışanlarımıza mükemmel İK deneyimi yaşatmak istiyoruz” diyor.
MALİYETLER DÜŞTÜ
Abdi İbrahim, 2017 Nisan ayı itibariyle tüm işe alımlarını dijitalleştirdi. Abdi İbrahim İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Hakan Önel, değişen işe alım süreçleriyle ilgili olarak “Kariyer.net üzerinden aldığımız başvuruları entegrasyonla sistemimize aktarıyoruz. Test ve envanterlerin iletilmesi için kriterleri sağlayan adaylara testler otomatik olarak gönderiliyor, test sonuçları sistemimize entegrasyonla otomatik olarak akıyor” diyor.
Hakan Önel’in verdiği bilgiye göre, aday iletişiminde, işe alımın her aşamasında kurguya göre e-mail ya da SMS iletişimleri sistem üzerinden otomatik olarak yapılıyor. Sürecin belli aşamalarında adaylara memnuniyet anketleri gönderiliyor ve bunların sonuçları sistem üzerinden raporlana-biliyor. Adaylar katılacakları değerlendirme merkezinin saatini sistem üzerinden kendileri seçiyor.
Bu süreçte tüm işe alımcıların değerlendirmeleri sisteme anlık olarak giriliyor. Sürecin başka bir yerinde rol alan işe alımcı da notları anlık olarak takip edebiliyor ya da merkezden farklı bir şehirde devam etmekte olan sürecin nasıl gittiği takip edilebiliyor. Böylece ek önlemler alınması mümkün olabiliyor.
Bu sistemle ekibin işe alım için ayırdığı zaman düşerken, adayın süreçle ilgili kalite algısının yükseldiğini söyleyen Hakan Önel, kişi başı işe alım maliyetlerinde yüzde 10-15 arasında tasarruf sağladıklarının altını çiziyor. Önel, maliyet avantajının yanı sıra aday konusunda kalite avantajı da sağladıklarını ifade ediyor.
TEKNOLOJİK YENİLİKLER
DenizBank İnsan Kaynakları ve Deniz Akademi Grubu Genel Müdür Yardımcısı Yavuz Elkin, Türkiye’nin 81 ilinde işe alım yaptıkları için süreçleri dijitalleştirmeden önce işe alımlarda çok sık seyahat yapmak zorunda kaldıklarını söylüyor. Elkin, işe alım süreçlerini dijitalleştirerek hem zaman hem de maliyet tasarrufu sağladıklarını anlatıyor.
İşe alım süreçlerini dijitalize ve optimize ettiklerini ifade eden Elkin, bu işin teknolojisiyle ilgili olarak ise şu bilgileri paylaşıyor: “Yapay zeka kullanılarak sistem üzerinden belli kriterlere göre adayın ön değerlendirmesi yapılabiliyor. Hatta son dönemde online ve video mülakatlarda yüz tanıma sistemiyle kişinin mimiklerinin analiz edilip karakteristik özelliklerinin belirlenmesi konuşuluyor. Tüm bu gelişmeler bizleri heyecanlandıran ve mutlaka bir parçası olmayı istediğimiz teknolojik yenilikleri oluşturuyor.”
UÇTAN UCA DİJİTALLEŞMENİN MİMARLARI
İşe alım süreçlerini dijitalleştiren şirketler bu konuda teknoloji üreten şirketlerle çalışıyor. Bu alanda faaliyet gösteren şirketlerden bazıları şöyle:
PEOPLE BOX
Lityum 'un kurucu ortağı Barış Kürşat, pek çok şirketin işe alım operasyonlarını kendi yazılım uygulamaları olan People Box üzerinden takip ettiğini söylüyor. İşe alımlarda uçtan uca dijitalleşmenin seçimin kalibre edilmesi anlamında önemli faydaları olduğunu söyleyen Kürşat, dijital ara yüzlerin sağladığı türlü faydalarla hem operasyonun rahatladığını hem de raporlama parametrelerinin konsolide olduğunu ifade ediyor. Dahası böylece daha net tanımlanmış bir işe alım süreci yürütülüyor. Kürşat, yerleştirme sürecinde ise çalışanın yeni görevine ve iş arkadaşlarına adapte olabilmesi için yürütülen türlü faaliyette dijital araçların işin içine girdiğini sözlerine ekliyor.
PEOPLISE
2013 yılında ODTÜ Teknokent'te kurulan Peoplise, sosyal medyadan yeni aday çekmek, uygunluklarını analiz etmek ve seçilmiş olanları yerleştirmek konularında hizmet sunuyor. Ayrıca büyük veri ile veri madenciliği, tahminsel modelleme gibi konuları da müşterileriyle birlikte kurguluyor.
EMPATİK
2005 yılında kurulan Empatik'in üç markası var. İşe alım süreç yönetimi sistemi HRPeak, dijital kişilik envanteri uygulaması Personality Item Test - PiT ve akıllı video mülakat uygulaması HRWin. Bu mülakat uygulamasına akıllı deniyor çünkü adayın karşısına gelen sorular hem kişilik envanterinden hem de HRPeak'den yani özgeçmişten olabiliyor. Veya rastlantısal, pozisyona göre soru çalışmaları yapılabiliyor. Son yıllarda şirketlerden gelen talebin arttığını söyleyen Empatik Genel Koordinatörü Sefa Zengin, "Bugün ajandasında işe alımın dijitalleşmesi olmayan şirket yok diyebiliriz" diye konuşuyor.
FATOŞ BOZKUŞ
fbozkus@ekonomist.com. tr
Günümüzde iş arayışında olan bir kişi genelde bu konuda uzman dijital platformlarda sürece başlıyor. Bu, alışık olduğumuz bir durum. Yeni olan ise şirketlerin artık işe alımda tüm süreçleri dijitalleştirmesi. Öyle ki bazı şirketlerde işe alınana kadar bir insanla dahi diyalog kurmayabiliyorsunuz. Yani bir anlamda artık sizi robotlar işe alıyor! Özellikle yoğun işe alım yapan şirketler adayları tamamen dijital ortamda değerlendiriyor.
Şirketlere zaman ve maliyet avantajı getiren işe alımda dijitalleşme adaya da her adımı adil, eşit ve standart istatistiksel modeller ve akıllı çözümlerle değerlendirildiği için iyi bir süreç deneyimi sunuyor. Viyana merkezli ÎK danışmanlık şirketi Trenk Walder’ın CEO’su Oktay Erci-yaz, “Dijitalleşme dışında bir çözüm yok, binlerce adayla nasıl birebir mülakat yapacağız” diyor.
HANGİ ŞİRKETLERDE VAR?
Örneğin Unilever, dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de uçtan uca dijital işe alım yapıyor. Milenyum kuşağı göz önünde bulundurularak tasarlanan yeni programda dijital analiz aracı kullanılıyor. Burada işe alım süreci dört aşamadan oluşuyor. Süreci kolaylaştırabilmek için adaylar Linkedln hesaplarıyla eş zamanlayabilecekleri online başvuru formunu dolduruyor.
Başarılı olan adaylardan toplamda 20 dakikayı aşmayan bir dizi oyun oynamaları isteniyor. Adayların bu oyunları oynayış şekli, gerek potansiyelleri gerekse de firmanın hedef ve amaçlarıyla ne kadar ilişkili oldukları hakkında Unilever’e bir içgörü sağlıyor. En başarılı adaylardan video mülakatına katılmaları isteniyor. Sürecin son aşamasında ise adaylar birbirleriyle tanışıyor ve yüz yüze etkinlikle bir gün geçiriyor.
400 KİŞİYİ İŞE ALDI
Turkcell’de ise inovatif işe alım programı GNÇYTNK 2016’dan beri uygulamada. GNÇYTNK işe alım ve staj programına başvuranları tamamen dijital bir süreç bekliyor. Online yapılan başvuru sonrası gençler mobil telefon, tablet ya da bilgisayarları üzerinden oynayabilecekleri online oyunlarla kendilerini gösteriyorlar.
Oyunu başarıyla tamamlayan adaylara, web tabanlı bir uygulama üzerinden video sorular gönderiliyor. Adayların kendi çektikleri yenilikçi bir videoyla bu soruları yanıtlamaları isteniyor. Devamında ise sırasıyla tamamlanan İngilizce testi, grup ve birebir mülakatların ardından gençler Turkcell’de genç yetenek olarak işe başlayabiliyor.
Turkcell İK Direktörü Hasan Kaya, bugüne kadar 400’e yakın geç yeteneği bu programla işe aldıklarını söylüyor. Kaya, burada kullandıkları yöntemleri tüm diğer işe alım süreçlerine de entegre etmeye başladıklarını anlatıyor. Hatta şirket yakın zamanda BiP Chatbot üzerinden başvuru uygulamasını da hayata geçirdi. Di-jitalleşmenin verimliliği artırdığını da belirten Kaya, “Artık süreçlerimizi daha hızlı ve etkin yönetebiliyoruz. Diji-talleşmeyi sadece işe alım süreçleriyle de sınırlı tutmuyoruz. Çalışanlarımıza mükemmel İK deneyimi yaşatmak istiyoruz” diyor.
MALİYETLER DÜŞTÜ
Abdi İbrahim, 2017 Nisan ayı itibariyle tüm işe alımlarını dijitalleştirdi. Abdi İbrahim İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Hakan Önel, değişen işe alım süreçleriyle ilgili olarak “Kariyer.net üzerinden aldığımız başvuruları entegrasyonla sistemimize aktarıyoruz. Test ve envanterlerin iletilmesi için kriterleri sağlayan adaylara testler otomatik olarak gönderiliyor, test sonuçları sistemimize entegrasyonla otomatik olarak akıyor” diyor.
Hakan Önel’in verdiği bilgiye göre, aday iletişiminde, işe alımın her aşamasında kurguya göre e-mail ya da SMS iletişimleri sistem üzerinden otomatik olarak yapılıyor. Sürecin belli aşamalarında adaylara memnuniyet anketleri gönderiliyor ve bunların sonuçları sistem üzerinden raporlana-biliyor. Adaylar katılacakları değerlendirme merkezinin saatini sistem üzerinden kendileri seçiyor.
Bu süreçte tüm işe alımcıların değerlendirmeleri sisteme anlık olarak giriliyor. Sürecin başka bir yerinde rol alan işe alımcı da notları anlık olarak takip edebiliyor ya da merkezden farklı bir şehirde devam etmekte olan sürecin nasıl gittiği takip edilebiliyor. Böylece ek önlemler alınması mümkün olabiliyor.
Bu sistemle ekibin işe alım için ayırdığı zaman düşerken, adayın süreçle ilgili kalite algısının yükseldiğini söyleyen Hakan Önel, kişi başı işe alım maliyetlerinde yüzde 10-15 arasında tasarruf sağladıklarının altını çiziyor. Önel, maliyet avantajının yanı sıra aday konusunda kalite avantajı da sağladıklarını ifade ediyor.
TEKNOLOJİK YENİLİKLER
DenizBank İnsan Kaynakları ve Deniz Akademi Grubu Genel Müdür Yardımcısı Yavuz Elkin, Türkiye’nin 81 ilinde işe alım yaptıkları için süreçleri dijitalleştirmeden önce işe alımlarda çok sık seyahat yapmak zorunda kaldıklarını söylüyor. Elkin, işe alım süreçlerini dijitalleştirerek hem zaman hem de maliyet tasarrufu sağladıklarını anlatıyor.
İşe alım süreçlerini dijitalize ve optimize ettiklerini ifade eden Elkin, bu işin teknolojisiyle ilgili olarak ise şu bilgileri paylaşıyor: “Yapay zeka kullanılarak sistem üzerinden belli kriterlere göre adayın ön değerlendirmesi yapılabiliyor. Hatta son dönemde online ve video mülakatlarda yüz tanıma sistemiyle kişinin mimiklerinin analiz edilip karakteristik özelliklerinin belirlenmesi konuşuluyor. Tüm bu gelişmeler bizleri heyecanlandıran ve mutlaka bir parçası olmayı istediğimiz teknolojik yenilikleri oluşturuyor.”
UÇTAN UCA DİJİTALLEŞMENİN MİMARLARI
İşe alım süreçlerini dijitalleştiren şirketler bu konuda teknoloji üreten şirketlerle çalışıyor. Bu alanda faaliyet gösteren şirketlerden bazıları şöyle:
PEOPLE BOX
Lityum 'un kurucu ortağı Barış Kürşat, pek çok şirketin işe alım operasyonlarını kendi yazılım uygulamaları olan People Box üzerinden takip ettiğini söylüyor. İşe alımlarda uçtan uca dijitalleşmenin seçimin kalibre edilmesi anlamında önemli faydaları olduğunu söyleyen Kürşat, dijital ara yüzlerin sağladığı türlü faydalarla hem operasyonun rahatladığını hem de raporlama parametrelerinin konsolide olduğunu ifade ediyor. Dahası böylece daha net tanımlanmış bir işe alım süreci yürütülüyor. Kürşat, yerleştirme sürecinde ise çalışanın yeni görevine ve iş arkadaşlarına adapte olabilmesi için yürütülen türlü faaliyette dijital araçların işin içine girdiğini sözlerine ekliyor.
PEOPLISE
2013 yılında ODTÜ Teknokent'te kurulan Peoplise, sosyal medyadan yeni aday çekmek, uygunluklarını analiz etmek ve seçilmiş olanları yerleştirmek konularında hizmet sunuyor. Ayrıca büyük veri ile veri madenciliği, tahminsel modelleme gibi konuları da müşterileriyle birlikte kurguluyor.
EMPATİK
2005 yılında kurulan Empatik'in üç markası var. İşe alım süreç yönetimi sistemi HRPeak, dijital kişilik envanteri uygulaması Personality Item Test - PiT ve akıllı video mülakat uygulaması HRWin. Bu mülakat uygulamasına akıllı deniyor çünkü adayın karşısına gelen sorular hem kişilik envanterinden hem de HRPeak'den yani özgeçmişten olabiliyor. Veya rastlantısal, pozisyona göre soru çalışmaları yapılabiliyor. Son yıllarda şirketlerden gelen talebin arttığını söyleyen Empatik Genel Koordinatörü Sefa Zengin, "Bugün ajandasında işe alımın dijitalleşmesi olmayan şirket yok diyebiliriz" diye konuşuyor.
