FATOŞ BOZKUŞ
fbozkus@ekonomist.com.tr
Terfi kararlarında da etkili olan yüksek lisans artık profesyonel ve kişisel gelişime katkı sağlayacak bir yatırım olarak görülüyor. Bu nedenledir ki son üç yılda yüksek lisans yapan öğrenci sayısı ikiye katlanmış durumda.
Yüksek lisans genellikle kendi alanında uzmanlaşmak isteyen kişiler tarafından tercih ediliyor. Çünkü lisansüstü eğitim öncelikle mezun olunan lisans eğitiminin üzerine yapılan bir üst eğitim olarak düşünülüyor. Multidisipliner özellik taşıyan programlarda farklı alanlardan mezun olan lisans mezunları da eğitim alabiliyor.
Akademisyen olma yolunda yüksek lisans yapanlar da çoğunlukta. Tabii bir de kariyerlerinde üst basamaklara tırmanmak için bu programlara gitmesi zorunlu olanlar var. Örneğin mühendisler ve eğitimciler. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda okul yöneticisi ve müfettiş olmak isteyenlerin yüksek lisans programını bitirmiş olmaları gerekli görülüyor. Ya da ‘yüksek’ unvanı almak isteyen mühendisler yüksek lisans yapmaya karar verebiliyor.
BAŞVURULAR BAŞLADI
Yılda iki defa yapılan yüksek lisans kayıtları için güz dönemi başvuruları başladı. İşletmeden psikolojiye, big data’dan fizyoterapiye kadar pek çok yüksek lisans programı arasından seçim yapmadan önce okula karar vermek gerekiyor. Yurtdışındaki bir okulda lisansüstü eğitimi almak isteyenler olduğu gibi, Türkiye’de hem çalışıp hem de yüksek lisans yapmak isteyenler de var. Bugün pek çok üniversitede yüksek lisans programları mevcut.
Uzmanlar yüksek lisans yapmaya karar vermiş öğrencilerin önce okul sonra bölüm seçmeleri gerektiğini ifade ediyor. Bu noktada lisansüstü eğitim alacakları programın ilgi alanları olmasından nitelikli akademisyenlerin istihdam edildiği üniversite ve enstitüler olmasına, üniversitenin araştırma altyapısının zenginliğinden yurtdışı ve iş dünyasıyla ilişkilerinin durumuna kadar pek çok kritere bakılması öneriliyor.
TEZLİ Mİ, TEZSİZ Mİ?
Yüksek lisans yapılacak üniversite ve bölüm seçiminin ardından tezli ve tezsiz programlar arasında da bir tercih yapmak gerekiyor. Tezli yüksek lisans programına katılanların amacı genellikle bilimsel araştırma yaparak bilgilere erişme, bilgiyi değerlendirme ve yorumlama yeteneğini kazanmak oluyor.
Kısacası tezli lisans programı akademisyenlik yolunda olanların ilk adımı oluyor. Amaç akademisyenlik değilse, öğrenciler, yapılan araştırmalardan elde edilmiş bilgileri öğrenciye kazandıran ve bunun uygulamada nasıl kullanılacağının gösterildiği tezsiz yüksek lisans programlarına yöneliyor.
Bir yüksek lisans programına başvuru yapmak için öncelikle lisans diploması almış olmak şart. Üniversitelerin istedikleri belgeler bazı noktalarda farklılaşsa da temelde lisans diploması, transkript, özgeçmiş, ALES sonuç belgesi, yabancı dil yeterliliği, nüfus cüzdanı fotokopisi, askerlik durumu belgesi ve fotoğraf isteniyor.
FARKLI BÖLÜMLER GELİYOR
Yüksek lisans eğitiminin genel anlamda işe alım ve terfilere doğrudan değil dolaylı olarak etki ettiği kanaatinde olduğunu söyleyen MY Executive Yönetici Ortağı Müge Yalçın, “Özellikle adayların sahip oldukları deneyimin üstüne yaptıkları yüksek lisans, temelde adayların güçlü yanları üzerine odaklanarak yapılıyorsa, adayın güçlü yanlarını keskinleştirerek yüksek lisans yaptığı konuda daha geniş bir vizyona sahip olup katma değer yaratabileceği algısını güçlendiriyor” diye konuşuyor.
Üniversiteler iş hayatının gerekliliklerini göz önüne alarak her yıl farklı yüksek lisans programları açıyorlar. Bu yıl da oyun tasarımından STK yönetimine, kentsel yenilemeden patlayıcı mühendisliğine kadar pek çok yeni bölüm adayları bekliyor.
Ancak program seçimlerinde adayların daha çok piyasa koşullarına baktığı, piyasada geçerliliği yüksek, kendilerine iş bulma ve yükselme gibi konularda bir getirisi olacak alanları ve konuları seçtikleri görülüyor.
Her üniversitede pek çok yüksek lisans programı seçeneği var. Ancak üniversitelerden aldığımız bilgiler gösteriyor ki, en çok başvuruyu alan yüksek lisans programı hala MBA. Onu uzaktan MBA takip ediyor. Pazarlama ve marka ile sağlık konusundaki yüksek lisans programlarının yanında farklı mühendislik alanlarına da ilgi gösteriliyor.
Yüksek lisans program ücretleri ise bölüm ve üniversitelere göre değişiklik gösteriyor. 10 bin TL olan program yanında 69 bin TL olan da bulunuyor.
İSTANBUL BİLGİ ÜNİVERSİTESİ / ÜÇ YENİ PROGRAM AÇILIYOR
Bilgi'nin Sosyal Bilimler Enstitüsü, Fen Bilimleri Enstitüsü ve Sağlık Bilimleri Enstitüleri çatısı altında yaklaşık 50'yi aşkın yüksek lisans programı bulunuyor. Genel olarak bu programlar tezli ve projeli olarak ayrılıyor. Programlar santralİstanbul, Dolapdere ve Kozyatağı olmak üzere İstanbul'un üç farklı noktasında konumlanmış merkezlerde veriliyor.
Bilgi'nin lisansüstü programları, geniş bir yelpazede yer alan adaylardan ilgi görüyor ve hem akademik niteliği hem de sektörel işbirlikleri bakımından adayların beklentilerini karşılayabiliyor. Son yıllarda özellikle pazarlama, hukuk ve finans programları en çok talep gören programlar arasında yer alıyor.
Akademik ve toplumsal anlamda özgün bir yeri olan 'Kültürel İncelemeler' ile 'Sosyal Projeler' ve STK Yönetimi programları da öğrencilerden büyük ilgi görüyor. Tabii her dönemde olduğu gibi MBA programlarına olan yoğun ilginin de devam ettiğini eklemek lazım. Okulda ilk kez öğrenci kabul edilecek üç yeni lisansüstü programı açılıyor: Beslenme ve Diyetetik, Travma ve Afet Çalışmaları Uygulamalı Ruh Sağlığı, Teknolojide Girişimcilik ve İnovasyon programları.
Okulda yüksek lisans ücretleri program yapısına göre ortalama 13 bin 950 TL ile 28 bin 95 TL arasında değişiyor. Yüksek lisans öğrencileri arasında yüzde 15-20 oranında Bilgi mezunu bulunduğunu söyleyen İstanbul Bilgi Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ege Yazgan, ağırlıklı olarak mühendislik, psikoloji, işletme, ekonomi, uluslararası ilişkiler bölümlerinden mezun olanların yüksek lisans yapmayı tercih ettiğinin altını çiziyor.
Yazgan, şöyle konuşuyor: "MBA programları ve pazarlama programları neredeyse her lisans programından başvuru alıyor. Finans programları daha çok ekonomi ve finans konusunda eğitim almış adaylar tarafından tercih ediliyor. Psikoloji mezunları örgütsel ve klinik psikoloji, fen-edebiyat programlarından mezun olanlar ise kültürel incelemeler, sosyoloji, felsefe ve toplumsal düşünce programlarını tercih ediyor."
İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ / SAĞLIK PROGRAMLARINA TALEP ARTIYOR
Üniversite bünyesinde Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sağlık Bilimleri Enstitüsü ve Fen Bilimleri Enstitüsü'nde toplam 70'e yakın yüksek lisans programı bulunuyor. Sosyal Bilimler Enstitüsü lisans programları içinde işletme yönetimi, yöneticiler için işletme, E-işletme, psikoloji, ilköğretim sınıf öğretmenliği, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler en çok ilgi çeken programlar.
Fen Bilimleri Enstitüsü'nde ise mimarlık, bilgisayar mühendisliği, iş sağlığı ve güvenliği yüksek lisans programlarına başvuru oldukça fazla. Sağlık alanındaki ilerlemeler ve ihtiyaçlar nedeniyle bu enstitüde bulunan tüm anabilim dallarına da talep giderek artıyor.
Yoğun talep ve gözde programlar olması nedeniyle okulda bilişim hukuku, tarih, televizyon ve sinema, mütercim tercümanlık (Rusça), fizyoterapive rehabilitasyon, kentsel yenileme gibi yüksek lisans programları da güz yarıyılında açılıyor.
Okulun merkezi konumda bulunması, Beşiktaş, Kadıköy, Bakırköy kampüslerinde de eğitim veriyor olması, başarıyı destekleyen burs imkanları sunması ve alanında uzman akademik kadro ile eğitim vermesi, öğrencilerin okulu tercih etmesini etkiliyor. Okulda yüksek lisans fiyatları ise programdan programa 15 bin TL ile 17 bin 500 TL arasında değişiklik gösteriyor.
OKAN ÜNİVERSİTESİ / UZAKTAN EĞİTİM PROGRAMLARI DİKKAT ÇEKİYOR
Üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde lojistik yönetiminden muhasebe ve denetime, bankacılıktan moda tasarıma, eğitim yönetimi ve denetiminden spor yönetimine geniş bir alanda çok sayıda farklı yüksek lisans programı mevcut. Yerinde eğitim verilen programlar arasında, stajyerlere hem staj kısaltma hem de bilgi açısından fayda sağlayan muhasebe ve denetim yüksek lisans programı başta olmak üzere, psikoloji yüksek lisans ve işletme programları yüksek ilgi görüyor.
Uzaktan eğitim programları, son yıllarda yaşanan yoğun tempo içerisinde minimum zaman kaybı ile yüksek lisans yapmanın en etkili yöntemi olarak hem İstanbul içinde hem de İstanbul dışındaki aday öğrenciler tarafından tercih ediliyor. İş hayatının içinde, gerek öğrendikleriyle gerekse eğitim seviyeleriyle yükselmek isteyen ancak ailesine ayırdığı vakitten feragat edemeyen ya da bulunduğu ilde, ilçede böyle bir imkanı yaratmakta güçlük çekenler için pek çok alanda açılan uzaktan eğitim programları bulunuyor.
Yıllardır devam ettirilen ve bu alandaki tecrübenin kanıtı olan İşletme yüksek lisans programının yanı sıra 2013-2014 Güz Dönemi'nde bankacılık, gayrimenkul finansmanı ve değerleme, lojistik yönetimi, muhasebe ve denetim programları da uzaktan eğitim yoluyla verilmeye başladı.
Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Entitüsü Müdürü Prof Dr. Mustafa Erdinç Telatar, yüksek lisans programlarının, çalışanlara ve çalışma hayatına ek birikimlerle başlamak isteyen yeni mezunlara, farklı disiplinlerde kendisini bir üst seviyeye çıkarmak isteyenlere ve disiplinler arası geçişlerde bilgi sahibi olarak rotasını kendisini başarıya götürecek şekilde çizmek isteyenlere hitap ettiğini söylüyor.
BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ / LİSANSÜSTÜ AĞINI GENİŞLETİYOR
BAU Global'in bir üyesiolan Bahçeşehir Üniversitesi(BAU), tüm dünyada açılan kampüs ve merkezlerin yanı sıra, İstanbul'un çeşitli merkezlerinde yer alan yerleşkeler ile eğitim ağını genişletiyor.
'İstanbul'un Kalbinde Bir Dünya Üniversitesi'anlayışıyla öğrencilerine şehir üniversitesi olmanın avantajlarını sunarak ve onları hayatın akışından kopmadan Beşiktaş, Şişli, Galata ve Göztepe gibi önemli merkezi kampüslerde ağırlayan Bahçeşehir Üniversitesi, lisansüstü eğitim almak isteyen öğrenciler için ayrıca Kurtköy ve Halkalı'da yer alan yeni yerleşkeler ile eğtimi bir adım daha yaklaştırıyor.
Bahçeşehir Üniversitesi'nin Beşiktaş, Şişli, Galata ve Göztepe kampüslerinde sunulan ön lisans, lisans, lisansüstü ve doktora eğitimlerine ek olarak Halkalı ve Kurtköy'de yer alan yeni yerleşkeler ile mesleklerinde uzmanlaşmak isteyen ancak İstanbul gibi büyük bir şehirde buna vakit bulamayan öğrencilerini bir araya getiriyor.
Halkalı ve Kurtköy'de yer alan yerleşkelerde sunulan MBA, stratejik pazarlama ve marka yönetimi yüksek lisans bölümleri ile değişen küresel pazarlara yönelik stratejik planlama anlayışı ile örgütsel değişimi sağlayacak, liderlik yapısına uygun adaylar yetiştiren Bahçeşehir Üniversitesi, öğrencilerinin eğitimleri süresince edindikleri bilgi ve deneyim, onların büyük işletmelerden STK'lara kadar her türlü kurumda kabul görmelerine ve yöneticilik yapabilmelerine olanak sağlıyor.
KAPLAN INTERNATIONAL ENGLISH / ÜNİVERSİTE YERLEŞTİRME SERVİSİ VERİYOR
Sekiz ülkeye yayılmış 40'ın üzerinde dil okulu ile yurtdışı İngilizce eğitiminde lider kurumlardan biri olan Kaplan International English, ayrıca "Üniversite Yerleştirme Servisi" ile yurtdışında üniversite eğitimi almak isteyen öğrencilere yardımcı oluyor.
Kaplan yurtdışı dil okullarında sekiz hafta ve üzeri İngilizce eğitimialarak Higher Intermediate (orta üst) seviyesine ulaşan öğrenciler bu servisten faydalanabiliyor ve yurtdışında bir üniversitede eğitimlerine devam etme fırsatı yakalayabiliyor.
Kaplan'ın Amerika, İngiltere ve Kanada gibi popüler destinasyonlarında sunduğu üniversite yerleştirme servisi ile öğrenciler, 250'den fazla kolej ve üniversite ortaklıklarından oluşan geniş ağdan faydalanabiliyor. Kişiye uygun lisans, yüksek lisans ve mesleki programı bulmanızda ve başvuru sürecinde Kaplan uzman ekibi size yardımcı oluyor.
Üniversite yerleştirme servisi ile amaçlarınıza hizmet eden yeterlilik ve eğitim kurumunu seçebiliyor, seçtiğiniz programın İngilizce giriş şartlarını karşılamanız için Kaplan sayesinde kendinize uygun bir İngilizce eğitimi alabiliyorsunuz. Bazı seçili lokasyonlarda ise Kaplan ile belirli bir İngilizce seviyesini tamamladığınızda seçtiğiniz kuruma direkt geçiş yapabilme imkanınız mevcut.
Kaplan ayrıca yüksek öğrenim için öğrencilerin ihtiyaç duyduğu İngilizce dil becerilerive akademik becerileri ile öğrencileriüniversite eğitimine hazırlayan geniş kapsamlı üniversite geçiş programları da sunuyor.
