tyilmaz@ekonomist.com.tr
TAV Havalimanları, 2021'de 522 milyon Euro olan cirosunu bu yıl 717-745 milyon Euro arasında hedefliyor. TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan, "Pandemiden en çok etkilenen sektörlerden biri havacılık oldu. TAV, dengeli portföyüyle 2023'te pandemi öncesini yakalayacak" diyor.
26 Haziran – 9 Temmuz 2022 tarihli sayıdan
Havacılık sektörü, pandeminin ardından hızla toparlanıyor. 2019'da 9,2 milyar olan küresel yolcu trafiği 2020'de 3 milyara düştükten sonra 2021'de 4,4 milyara ulaştı. Bu yıl ekonomik ve politik belirsizliklere karşın 6,5 milyar yolcuya ulaşması bekleniyor.
TAV Havalimanları ise pandemiden sonra hızla toparlanan sektörde portföyüne yeni havalimanları ekleyerek ve servis şirketlerinin küresel ayak izini genişleterek büyümeye odaklandı.
1997'de kurulan TAV bugün sekiz ülkede 15 havalimanı işletiyor. Şirketin iştirakleri ise TAV'ın işlettiği havalimanlarına ilave olarak 21 ülkedeki 65 havalimanında da ürün ve hizmetleriyle yer alıyor.
Mayıs ayında görevi Sani Şener'den devralan İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan, şirketin pandemiden dengeli portföyü sayesinde güçlenerek çıktığını, dünya ortalamasından daha hızlı toparlandıklarını söylüyor.
TAV Havalimanları, yılın ilk beş ayında 2019'un yüzde 76'sına ulaştı. 2023'te ise pandemi öncesini yakalayacaklarını söyleyen Kaptan, "2025'te 102 ila 107 milyon yolcuya ulaşacağımızı öngörüyoruz" diyor.
BÜYÜME PLANI
Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI) tahminlerine göre, 2040’ta trafik iki kattan fazla artarak 19 milyar yolcuya ulaşacak. Bu artış, beraberinde 2,4 trilyon dolarlık havalimanı yatırımı ihtiyacı getirecek.
Kaptan, TAV olarak bu ihtiyaca cevap verecek tüm yetkinliğe sahip olduklarını ve özellikle büyümenin yüksek olacağı gelişmekte olan pazarlara odaklandıklarını kaydetti.
Bu aşamada Nijerya ve Karadağ’da yeni havalimanı projelerini takip ettiklerini söyleyen Kaptan, Antalya ve Kazakistan Almatı havalimanında yatırımların da sürdüğünü kaydediyor.
TAV'ın portföyündeki havalimanlarının trafiğini artırmak, portföye yeni havalimanları eklemek ve servis şirketlerinin genişlemesine dayalı üç ayaklı bir büyüme stratejisi bulunuyor.
Serkan Kaptan, "Nijerya'da dört havalimanı ihaleye çıktı, inceliyoruz. Yine Karadağ'da iki havalimanının ihaleye çıkmasını bekliyoruz. Hedef bölgemizdeki tüm fırsatları değerlendiriyoruz" diyor.
ANTALYA YATIRIMI
TAV Havalimanları, pandemi döneminde Almatı Havalimanı'nı portföyüne ekledi ve ortağı Fraport'la birlikte Antalya'da işletme süresini 2052'ye kadar uzattı. Bu iki projeyle birlikte ortalama işletme süresi sekiz yıldan 30 yıla çıktı.
Antalya ihalesini 7,25 milyar Euro+ KDV bedelle kazanan şirket, küresel ekonomideki belirsizliklere karşın 1 milyar 812 milyar Euro'luk ön ödemeyi yurtiçi ve yurtdışından finansman bularak gerçekleştirdi. Kaptan, "Yolcu garantisi olmayan bu projede kısıtlı zamanda finansman bulmuş olmamız şirketimize, Antalya'ya ve Türkiye turizmine duyulan güvenin ciddi bir göstergesi" diyor.
Antalya'da yatırıma başlayan TAV, ortağı Fraport ile birlikte ilk etapta 600 milyon Euro olmak üzere toplam 765 milyon Euro yatırım yapacak. Kapasite iki katına, 80 milyona çıkacak. 2024 yazında yeni dış hatlar terminali hizmete açılacak. Yeni havalimanı çatı tipi GES ile birlikte enerjisinin önemli kısmını kendisi karşılayacak.
ALMATI İLE ASYA'YA AÇILIYOR
TAV Havalimanları, VPE Capital'in de yüzde 15 ortak olduğu konsorsiyumla pande-mide Kazakistan Almatı Havalimanı'nı da 415 milyon dolar bedelle satın aldı.
Almati havalimanında 200 milyon dolarlık yatırıma da başlandı. Almatı'nın şimdiden pandemi öncesi trafiği yakaladığını vurgulayan Kaptan "Almatı, Orta Asya'ya açılan kapımız oldu. Çin'in dünyaya açılan ticaret rotasını oluşturan bölgede yeni fırsatları değerlendiriyoruz" diyor.
"PTE'DE GÜÇLÜ ŞEKİLDE YER ALDIK"
TAV Havalimanları, sektörün en önemli buluşmalarından Passenger Terminal Expo'ya (PTE) katıldı. Bu yıl Paris'te düzenlenen PTE fuar ve konferansında 130 ülkeden 10 binden fazla sektör temsilcisi buluştu.
TAV Havalimanları, İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan, Murahhas Aza Franck Mereyde, TAV İşletme Hizmetleri CEO'su Güçlü Batkın, BTA CEO'su Sadettin Cesur ve TAV Technologies Genel Müdürü Kerem Öztürk ile PTE'ye katılım gösterdi.
Serkan Kaptan, 'Havalimanlarının geleceği' başlıklı panelde konuşma yaptı. Kaptan, "İki yıl aranın ardından düzenlenen PTE'de servis şirketlerimizle birlikte güçlü bir şekilde yer aldık.
Havalimanı işletmesinin her adımında hizmet veren entegre iş modelimiz sayesinde farklı ihtiyaçlara uygun en iyi çözümleri sunabiliyoruz" diyor.
TAV’IN SERVİS ŞİRKETLERİ
ATÜ
TAV Havalimanları ve Gebr. Heinemann/Unifree ortak girişimi olarak 2000’de kurulan ATÜ, yedi ülkede 120’den fazla mağazada hizmet sunuyor.
BTA
Sekiz ülkede 17 havalimanında, İDO gemileri ve iskelelerinde, şehir merkezindeki noktalarda yiyecek içecek hizmeti sunuyor. Aynı zamanda uçak içi yiyecek-içecek hizmeti de sunan BTA’nın 2006 yılında kurduğu Cakes&Bakes üretim tesisi 130 farklı markaya 2500 aktif reçeteyle endüstriyel ölçekte butik üretim yapıyor. Şirket, TAV Airport Hotel markasıyla İzmir Adnan Menderes Havalimanı’nda da işletmecilik yapıyor.
HAVAŞ
Türkiye ve Letonya’da toplam 29 istasyonda faaliyet gösteriyor. Şirket İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya havalimanlarında antrepo hizmeti veriyor. Havaş ayrıca, 19 ilde havalimanı ile şehir merkezi arasında yolcu taşımacılığı hizmeti de sunuyor.
TAV İŞLETME HİZMETLERİ
TAV Havalimanları Holding’in havacılık dışı gelirlerini oluşturan ürün ve hizmetleri yaratan ve yöneten iştirakidir. Şirket, primeclass markasıyla tüm dünyada özel yolcu salonu işletmeciliği hizmeti sunuyor. Şirket aynı zamanda TAV Passport Kart üyelik programını yürütüyor.
TAV ÖZEL GÜVENLİK
Risk analizi ve güvenlik danışmanlığı, VIP/Yakın Koruma hizmetleri de dahil olmak üzere okul, hastane ve kritik tesis güvenliği gibi alanlarda hizmet sunuyor.
TAV TECHNOLOGİES
12 ülkede, 30’dan fazla havalimanına uçtan uca bilişim çözümleri sağlıyor. Şirketin AR-GE merkezi olarak havacılık sektörü için geliştirdiği 40’tan fazla ürünü bulunuyor.
