Yabancılar, 10 ayda 567 milyon dolarlık hisse sattı. Ekonomide dipten dönüş sinyalleri ve Fitch'in olumlu kararıyla Türk varlıklarında alımlar artabilir. GOÜ hisse piyasasına para girişinin hızlanması ve ilginin getiri firsati sunan Türkiye'ye kayması bekleniyor.
CEREN ORAL BALABAN
coral@ekonomist.com.tr
2018'de yabancı yatırımcılar Türkiye hisse piyasasında 2 milyar dolarlık satış yaptı. BİST de 2018'i yaklaşık yüzde 20 kayıpla kapattı.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
2019'un ocak-ekim döneminde ise yabancılar 567 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.
Ocak, şubat, nisan, haziran ve eylül aylarında net alım yapan yabancılar, diğer aylarda ise yüksek miktarlarda satış yaptı.
Yabancı satışları mart ayında 659 milyon dolar, mayıs ayında 345 milyon dolar, temmuz ayında 80 milyon dolar, ağustos ayında 448 milyon dolar, ekim ayında 738 milyon dolar oldu.
HANGİ HİSSELER?
Ekim ayında yabancı yatırımcı satışları bankacılık hisselerinde yoğunlaştı. Akbank, Garanti BBVA ve Halkbank en çok net çıkış gören bankacılık hisseleri oldu. Bu üç hisseyi, Aselsan ve Tüpraş takip etti.
Ekim ayında en çok alım yapılan hisse ise Koza Altın olurken onu Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, Koç Holding, Doğan Holding ve Sasa Polyester izledi. 10 aylık süreçte yabancıların en çok alım yaptığı hisseler arasında ise Yapı Kredi ve İş Bankası olmak üzere iki banka hissesi var.
Yapı Kredi, 10 ayda en çok alım yapılan hisse olurken alım miktarı 116,2 milyon dolar seviyesinde. THY'deki 457,5 milyon dolara ulaşan yüksek net satış miktarı da dikkat çekici.
Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, ekim ayında artan jeopolitik riskler, diplomatik ilişkilerdeki çalkantılar, ülke risk primindeki artış ve finansal piyasalar
ile para piyasalarının bu durumdan etkilenmesinin yabancı satışlarında etkili olduğunu söylüyor. Erkan, banka hisselerinde depo şartı ve açığa satış yasağı gibi önlemler ve Suriye'ye ilişkin ABD ve Rusya ile varılan mutabakatlarla jeopolitik risklerin azalmasıyla ise bu durumun biraz olumluya döndüğünü belirtiyor.
Ancak özellikle ABD Temsilciler Meclisi'nde alınan Türkiye aleyhindeki kararlar nedeniyle diplomasiye ilişkin risklerin halen masada durduğunu ifade ediyor.
FITCH'TEN OLUMLU KARAR
Önceki hafta Fitch, aşağı yönlü risklerde rahatlama olduğunu kaydederek Türkiye'nin kredi notunu 'BB-' olarak teyit ederken görünümünü 'negatif'ten 'durağan'a revize etti.
Aşağı yönlü risklerdeki rahatlamalara gerekçe olarak cari işlemler dengesi ile döviz rezervlerinin iyileşmesi, büyümenin sürmesi, enflasyonun düşmesi, faiz oranları aşağı çekilmesine rağmen TL'nin değer kazanması gösterildi.
Destekleyici küresel finansman koşulları ve ABD'nin Türkiye'ye yaptırımları kaldırması da kararın nedenleri arasında sayıldı.
Mayıs 2013'te Moody's'in Türkiye'nin notunu 'kredi yapılabilir düzeye yükseltmesinden beri Türkiye'nin kredi notu geriliyordu. Fitch'in görünümü iyileştirmesi, yabancı bir kredi derecelendirme kuruluşundan uzun zamandan beri gelen ilk iyi haber oldu.
İş Yatırım, gelişmekte olan ülkelere (GOÜ) göre Türkiye varlıklarının mevcut kredi notundan daha yüksek risk primiyle işlem gördüğünü belirtiyor. Kurum, piyasalara göre daha muhafazakar olan bu kuruluşlardan gelen olumlu sinyallerin Türkiye için en kötünün geride kaldığı görüşlerini desteklediğini de söylüyor.
TEPKİ ALIŞLARINI TETİKLEYEBİLİR
2012'de Türkiye'nin kredi notunun 'yatırım yapılabilir' seviyeye çıkarılmasında Fitch öncü roldeydi. Mayıs 2013'te Moody's de bu kervana katılmıştı. İş Yatırım, ekonomiden iyi haberler gelmeye devam ederse Fitch'in ve Moody's'in sonraki hamlelerinin kredi notunu yükseltme şeklinde olabileceği kanaatinde.
Kurum, bu durumun değerlemeleri aşırı ucuzlayan TL varlıklarda (özellikle hisse ve Euro-tahvil) tepki alışlarını tetiklemesini bekliyor. Olası not artırımlarının Türkiye'nin borçlanma maliyetlerini düşürerek bu süreci destekleyeceği yorumunu da yapıyor.
Ahlatcı Yatırım Araştırma Müdürü Barış Ürkün, ekonomiden dipten dönüş sinyallerinin gelmesinin ve Fitch'in kararının yabancıların Türkiye'ye bakışına olumlu etkisi olacağı görüşünde.
Türk varlıklarına alımların kademeli gelmesini bekleyen Ürkün, "Tahvil ve para piyasasında yatırımcılara kâr marjları sağlansa da hisse piyasasında hala yüksek getiri fırsatı var" diyor. Barış Ürkün, Türk varlıklarında alımların yıl sonunda ve özellikle 2020'de artmasını öngörüyor.
REEL GETİRİ DE ÖNEMLİ
Gedik Yatırım Araştırma Direktörü Ali Kerim Akkoyunlu, yabancı benzerlerine göre ucuz kalmış olan BİST şirketlerinin yabancı yatırımcılar için fırsat yarattığını düşünüyor.
Akkoyunlu'ya göre riskler ise jeopolitik ve yurtiçi politik gelişmeler. Yılın son iki ayında oldukça ucuzlamış borsada azalan jeopolitik riskler ışığında satış beklemeyen Akkoyunlu, "Alış eğilimi aralık ayında global borsaların gireceği Noel tatili dönemiyle sınırlı kalabilir ve ana kararlar 2020 başında alınabilir" diyor.
Yabancı alımlarını etkileyen bir başka unsur da reel faiz ve getiri. Tera Yatırım'dan Enver Erkan, "Reel getiri, enflasyonda baz etkisiyle varılan noktanın dip olmasından dolayı, faizlerde ilerleyen aylarda izlenecek yola bağlı" diyor.
Şu anda cari enflasyona göre GOÜ piyasalarına kıyasla en yüksek reel faizi veren ülkenin Türkiye olduğu bilgisini aktaran Erkan, yabancıların risklerin arttığı durumlarda yatırım talebi açısından reel faiz unsurunu değerlendireceğini sözlerine ekliyor.
BARIŞ ÜRKÜN AHLATCI YATIRIM ARAŞTIRMA MÜDÜRÜ
"YABANCI ALIMLARI İÇİN 'GÜVEN' ŞART"
"Yabancı yatırımcılar konusunda en büyük risk, ülke ekonomisinde yaşanabilecek dalgalanmanın yabancıların yatırımlarına özellikle kur hareketleriyle zarar vermesi.
Türkiye piyasasında dış ilişkilerin, jeopolitik ve siyasi risklerin etkisi görülüyor.
Yabancıların alıma geçmesi için beklentilerin yüzde 70-80 gerçekleştiğini söyleyebiliriz. Kalıcı alımlar için ise yapısal reformlarda atılacak adımların ve ekonomik disiplinin devamı konusunda açıklanacak göstergelerin güven vermesi gerekiyor.
Yılın son iki ayında tahvil tarafında para girişi sınırlı olsa da sürebilir. Özellikle hisse senedi piyasasında global piyasalara paralel para girişinin hızlanmasını, ilginin GOÜ piyasalarında Türkiye'ye kaymasını bekliyoruz."
