Bist 100
9079,97
3,1%
Bist 100
Dolar/TL
32,3369
0,1983%
Dolar/TL
Euro/TL
34,9199
-0,0601%
Euro/TL
Euro/Dolar
1,0798
-0,2637%
Euro/Dolar
Altın/Gram
2309,27
1,37%
Altın/Gram
Piyasaları
İncele
USD/TRY
Döviz Çevirici
TRY
USD
EUR
Hesapla

Yoksulun enflasyonu yüksekte geziyor

10 Mart 2020
Yoksulun enflasyonu yüksekte geziyor
Bu oran 2019'un aynı ayındaki yüzde 0,16'lık enflasyonun üzerinde olduğu için, şubat ayında yıllık enflasyon da yükseldi. Ocak ayında yüzde 12,15 olan yıllık enflasyon şubat ayında yüzde 12,37'ye çıktı.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr

Şubat ayında enflasyon beklenenin altında kaldı. Piyasaların şubat ayı enflasyon beklentisi yüzde 0,7 dolayındaydı. "Mevsim normalleri" de buna yakın ve yüzde 0,6 dolayında enflasyona işaret ediyordu.

Beklentiler gerçekleşseydi, şubat ayında yıllık enflasyon biraz daha fazla yükselecek ve yüzde 12,8'e yakın olacaktı.

ULAŞTIRMA VE GIDA ETKİSİ
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerinin ayrıntılarına bakıldığında, şubat ayında enflasyonun beklenenden düşük çıkmasında en önemli rolü ulaştırma grubunda fiyatların düşmesinin oynadığı görülüyor. Ulaştırma grubu yüzde 15,62 ile TÜFE'de en büyük ikinci paya sahip grubu oluşturuyor. Dolayısıyla bu gruptaki fiyat değişimlerinin enflasyon üzerinde önemli bir etkisi oluyor.

Şubat ayında ulaştırma grubundaki fiyatlar yüzde 0,38 düştü. Oysa geçen yılın aynı ayında bu grupta fiyatlar yüzde 0,71 artmıştı. Ulaştırma grubunda mevsim normalleri daha da yüksek ve yüzde 1,3 dolayında enflasyona işaret ediyor.

Şubat ayında ulaştırma grubunda fiyatların düşmesine en büyük katkı ise dünya petrol fiyatlarındaki gerilemeyle birlikte akaryakıt fiyatlarının aşağı çekilmesinden gelmişe benziyor.



Şubat ayında ulaştırma grubundaki fiyatlar düşerken, yüzde 22,77 ile TÜFE'de en büyük paya sahip olan gıda ve içecek grubundaki fiyatlar ise mevsim normallerinin de üzerinde artış gösterdi. Bu grupta mevsim normalleri yüzde 1,7 dolayında fiyat artışına işaret ederken gerçekleşme yüzde 2,33'ü buldu.

Geçen yılın aynı ayında gıda ve içecek grubundaki fiyat artışları mevsim normallerinin de altında ve yüzde 0,9 olmuştu. Bu nedenle gıda ve içecek grubundaki fiyat artışları şubat ayında enflasyonun daha düşük çıkmasını engellemiş oldu.

İşin kötü tarafı şu ki, ulaştırma grubundaki fiyat gelişmeleri daha çok zenginleri etkilerken gıda ve içecek fiyatlarındaki gelişmeler ise daha çok yoksulları

etkiliyor. Çünkü zenginlerin tüketim sepetinde ulaştırmanın payı daha fazla iken yoksulların tüketim sepetinde ise gıdanın payı daha fazla yer kaplıyor. Bu nedenle şubat ayında enflasyonda yaşanan gelişmeler yoksullara daha fazla zarar vermiş bulunuyor.

Nitekim bizim yaptığımız hesaplar şubat ayında zenginlerin enflasyonunun yüzde 0,23'de kaldığını, yoksulların enflasyonunun ise yüzde 0,61'i bulduğunu gösteriyor. Yani yoksulların enflasyonu zenginlerin enflasyonunu neredeyse üçe katlamış durumda.

Üstelik enflasyondaki gelişmeler bir süredir benzer şekilde geliştiğinden yoksulların yıllık enflasyonu da zenginlerin yıllık enflasyonundan yüksek. Şubat ayında zenginlerin yıllık enflasyonu yüzde 12,82 olurken yoksulların yıllık enflasyonu ise yüzde 13,48 olarak gerçekleşti.

Yıllık tüketici enflasyonunun ilk iki aydaki seyri 2020 yılına girerken mevsim normallerine dayalı olarak çizdiğimiz rotadan fazla bir sapma göstermedi. Bu rota yıl sonu için hala yüzde 10 dolayında enflasyona işaret ediyor.

Ancak temel harcama gruplarındaki fiyat hareketleri böyle gerçekleşmeye devam ederse, yoksul kesimler son iki yılda olduğu gibi bu yıl da genel enflasyonun gösterdiğinden daha fazla satın alma gücü kaybına uğrayabilir.

0


  • ALTIN GRAM - TL 2309,27 1,37%
  • ALTIN ONS 2221,19 1,2%
  • BIST 100 9079,97 3,1%
  • DOLAR/JAPON YENI 151,359 0,02%
  • DOLAR/KANADA DOLARI 1,35376 -0,21707%
  • DOLAR/RUS RUBLESI 92,5745 0,2664%
  • DOLAR/TURK LIRASI 32,3369 0,1983%
  • EURO/DOLAR 1,0798 -0,2637%
  • EURO/TURK LIRASI 34,9199 -0,0601%
  • STERLIN/DOLAR 1,26304 -0,00515%
EKONOMİST YENİ SAYI
Ekonomist Dergisini takip etmek için abone olun.
ABONE OL