Bist 100
9079,97
3,1%
Bist 100
Dolar/TL
32,3774
0,1262%
Dolar/TL
Euro/TL
35,0967
-0,0071%
Euro/TL
Euro/Dolar
1,079
-0,0139%
Euro/Dolar
Altın/Gram
2324,49
0,12%
Altın/Gram
Piyasaları
İncele
USD/TRY
Döviz Çevirici
TRY
USD
EUR
Hesapla

Petroldeki düşüş Türkiye’ye yarar mı?

18 Mart 2020
Petroldeki düşüş Türkiye’ye yarar mı?
Petrol fiyatlarının yüzde 30 düşmesi piyasaları karıştırdı. Petrol fiyatlarında her 10 dolarlık düşüş yıllık cari dengede 2,3 milyar dolarlık iyileşme yaratıyor. Ancak koronavirüsün küresel talebi aşağıya çekmesi, Türkiye'nin kazanımını baltalayabilir.

ARAM EKİN DURAN
eduran@ekonomist.com.tr

Rusya'nın Petrol ihraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) petrol arzını kısma kararına uymayacağını açıklaması sonrasında Suudi Arabistan'ın üretimi artırma kararı alması, petrol fiyatlarında şok bir dalgalanma yarattı. Suudi Arabistan'ın hamlesi sonrasında Brent petrolün fiyatı yüzde 30'a yakın düşerken, tarihin en büyük değer kayıplarından birini yaşadı.

Geçen hafta boyunca 32-35 dolar seviyesinde işlem gören petrol fiyatları, zaten koronavirüs nedeniyle panikte olan piyasalarda sert satışların görülmesine neden oldu.

7 MİLYAR DOLAR İYİLEŞME

Petrol fiyatlarının 60 dolar seviyelerinden bir anda 30-35 dolar seviyesine gerilemesi, net petrol ithalatçısı olan Türkiye açısından cari açığı olumlu etkileyecek bir gelişme.

Bu 30 dolarlık düşüş 2020 genelinde kalıcı olursa, Türkiye'nin ithalat faturasında yaklaşık 7 milyar dolarlık iyileşme yaratacak.

Ancak koronavirüs kaynaklı belirsizlik ve küresel talepte yaşanacak düşüş, Türkiye'nin ihracatını olumsuz etkileyeceği için düşen petrol fiyatlarından kazançlı çıkmak mümkün olmayabilir.

Petrol fiyatları, daha önce görülmemiş arz-talep şokunun azalma işaretleri göstermemesinden dolayı 2008'den beri en büyük haftalık kaybını gerçekleştirdi.

Fiyatlar, koronavirüsün talebi daraltması ve Wall Street'in Perşembe günü 1987'den beri en sert düşüşünü gerçekleştirmesiyle birlikte geçen haftanın genelinde yüzde 22 gerilemiş oldu.

Dağılan OPEC+ koalisyonu arasındaki anlaşmazlık, Rus petrol üreticilerin gelecek ay üretimi artıracaklarını kaydetmesi ve Kremlin'in Suudi Arabistan ile görüşme planlarının olmadığını açıklamasının ardından daha da sertleşmiş görünüyor. Suudi Arabistan hafta başında yaptığı açıklamada, üretimi nisan ayında yüzde 25'ten fazla artıracağını duyurmuştu.

TALEP DÜŞÜŞÜ TEHLİKESİ
Dünyada koronavirüs paniği yaşanırken Suudi Arabistan'ın en önemli gelir kalemi olan petrolle ilgili 'çılgın bir hamle' yaptığını dile getiren Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya, "OPEC'in petrol üretimini düşürmek ve böylece petrol fiyatlarının düşmesini engelleme planlarına Rusya katılmadı ve dört yıl sonra ittifakları bozuldu" diyor.

Bunun üzerine Suudi Arabistan'ın pazar payını kaybetmemek için büyük bir iskontoya gittiğini dile getiren Kaya, "Suudi Arabistan 45 dolarlık fiyata rağmen 35 dolardan petrol satacağını ve üstüne üretimi de artıracağını açıkladı.

Dünyada talebin azaldığı bir üründe arzın artırılması kararı şok etkisi yarattı" diyor. Kaya, henüz net bir tespit yapmak mümkün olmasa da, Türkiye'nin bu fiyat düşüşünden ve ardından gelecek FED faiz indirimlerinden kısmen olumlu etkilenebileceğini ancak talep düşüşü nedeniyle ihracatta olumsuz bir tablo oluşabileceğini söylüyor.

TAAHHÜT ŞİRKETLERİNE UYARI
İş Yatırım tarafından yayınlanan bilgi notunda da önümüzdeki dönemde TL varlıkların en azından petrol üreticisi olan gelişmekte olan ülke (GOÜ) varlıklarına göre olumlu ayrışabileceği belirtiliyor.

Öte yandan küresel piyasalarda riskten kaçışın Türkiye gibi yurtdışı fonlama ihtiyacı yüksek olan GOÜ'lerin risk primini artırdığına işaret edilen bilgi notunda şu görüşlere yer veriliyor: "Petrol fiyatlarındaki sert düşüş özellikle petrol üreticisi ülkelerde iş yapan taahhüt şirketlerini olumsuz etkileyebilir.

Petrol fiyatlarındaki düşüşten normal zamanlarda en olumlu etkilenen havayolu sektöründe ise virüsün yarattığı talep şokunun olumsuz etkisinin yakın vadede ağır basacağını düşünüyoruz."

"FİYATLAR 20 DOLARI GÖREBİLİR”
Hem Rusya hem de Suudi Arabistan ekonomileri, farklı oranlarda da olsa petrol gelirlerine bağımlı. Bu nedenle petrol fiyatlarının düşmesi ve küresel talepte yaşanan düşüş bu iki ülkede sert bir resesyon ihtimalini ortaya çıkarabilir.

Suudi Arabistan ve BAE'nin üretim kapasitelerini yukarı çekeceklerini duyurmasının önümüzdeki günlerde Rusya'nın da üretimi artırmasına yol açabileceği belirtiliyor.

ABD'li yatırım bankası Goldman Sachs, Brent petrolün varil fiyatının 20 doları görebileceği öngörüsünde bulundu. Müşterilerine gönderdiği bir notta Suudi Arabistan'ın fiyatlarda yaptığı indirimin 20 yıldır yapılmış en büyük indirim olduğuna işaret eden Goldman Sachs, bu indirimin koronavirüsün petrol talebini baskıladığı bir döneme denk gelmesi nedeniyle fiyatların 2014 yılından da daha düşük düzeylere inebileceği uyarısını yaptı.

Exxon eski kıdemli danışmanı Ali Khedery de Twitter'dan yaptığı paylaşımda "2020'de petrol 20 dolar yaklaşıyor" yazarak Goldman Sachs'ın öngörüsünü paylaştı. Khedery, bu durumun net petrol tüketicileri için tam zamanında bir teşvik olacağını, Irak ve İran gibi petrol üreticileri için ise felaket olduğunu sözlerine ekledi.

0


  • ALTIN GRAM - TL 2324,49 0,12%
  • ALTIN ONS 2233,04 1,74%
  • BIST 100 9079,97 3,1%
  • DOLAR/JAPON YENI 151,407 0,02%
  • DOLAR/KANADA DOLARI 1,35365 -0,02806%
  • DOLAR/RUS RUBLESI 92,5745 0,2664%
  • DOLAR/TURK LIRASI 32,3774 0,1262%
  • EURO/DOLAR 1,079 -0,0139%
  • EURO/TURK LIRASI 35,0967 -0,0071%
  • STERLIN/DOLAR 1,26251 0,01347%
Günün En Çok Okunanları
EKONOMİST YENİ SAYI
Ekonomist Dergisini takip etmek için abone olun.
ABONE OL