Bist 100
9079,97
3,1%
Bist 100
Dolar/TL
32,338
0,2017%
Dolar/TL
Euro/TL
35,0966
0,4455%
Euro/TL
Euro/Dolar
1,0788
-0,3515%
Euro/Dolar
Altın/Gram
2321,57
1,91%
Altın/Gram
Piyasaları
İncele
USD/TRY
Döviz Çevirici
TRY
USD
EUR
Hesapla

Covid-19'un öne çıkardığı dijital işler

18 Nisan 2020
Covid-19'un öne çıkardığı dijital işler
Koronavirüs salgını, tüm dünyada iş yapış şekillerini yeniden yazdırmaya başladı. Bu dönemde müşteri deneyimini yöneten markalar kazanacak. Tüketici taleplerini doğru değerlendiren markalar, rekabetten sıyrılarak öne geçmenin formülünü bulmuş olacak. Kapak haberimizde online eğitim, online market, dijital zeka gibi bu dönemin öne çıkacak girişimlerini araştırdık.
BURCU TUVAY
btuvay@ekonomist.com.tr

2000'li yılların başlangıcıyla birlikte, teknoloji devrimi ve artan mobilite, globalleşmeyi beraberinde getirdi. İş fikirlerimiz de bu eksende şekilleniyordu, nasıl bir iş kuracağımızı düşünürken pazarı hep global ölçekte analiz ediyorduk, ancak Koronavirüs salgını, tüm dünyada iş yapış şekillerini değiştirdi. Bu dönemin etkisi, yakın geleceğin tüm ezberlerini bozacak gibi görünüyor.

Örneğin, salgın sonrası kısıtlanan hareketlilik sebebiyle yerelde mikro ölçekte hizmet veren işletmelerin hayati öneme sahip olduğunu gördük. Mahallemizdeki market, fırın, eczane, şarküteri, kuaför, kuru temizleme dükkanı, pizzacı, pastane, nalbur gibi işletmelerin bir anda yıldızı parladı.

Dolayısıyla mikro ölçekte iş kuracak girişimciler artık kendi çevrelerindeki erişilebilir pazarın ihtiyaçları ekseninde yeni iş fikirleri geliştirecek.

Bununla birlikte artan işçilik maliyetlerinden ötürü, daha az çalışanla yönetilebilen, aynı zamanda kaliteden ödün vermeyen fast-casual segmenti gıda alanında yatırımcıların dikkatini çekecek. Paket servis ağırlıklı dünyada 'dark store' hayalet mutfak olarak adlandırılan, satış noktasının dekorasyonu ve görünürlüğü dışında, standartlarından taviz vermeden adrese teslim yemek konseptleri de çok hızla artış gösterecek.

Aslında bu yıl tam anlamıyla dijital pazarlamaya dönüşüm yılı olacak. Rakiplerinin önüne geçmek isteyen markalar, pazarlamada yeni yöntemler keşfedecek.

Bu anlamda dijital pazarlama kanalları markaların elini güçlendiren önemli bir silah olacak ancak birbirini tekrar eden uygulamalar yerine; yenilikçi, yaratıcı enstrümanları test eden firmalar öne çıkacaklar.

Kapak haberimizde online eğitim, online market, dijital zeka gibi bu dönemin öne çıkacak girişimlerini araştırdık.

ONLINE ÖDEME SİSTEMLERİ

Özellikle yüksek hacimli nakit akışı olan işletmeler, alacaklarının takibinde sıkıntı yaşayabiliyor. Ödemenin, satın alma sürecinin en kritik noktası olduğu düşünüldüğünde bu durum işletmenin varlığını da tehlikeye sokan bir durum.

Teknolojinin geldiği noktada sorunları çözmek için geleneksel modeller verimlilik ve işlevsellik açısından yetersiz kalıyor. İşletmelerin en üst seviye güvenlik standartlarına sahip alt yapıda ödeme alması, kullanıcıya sağlam bir güven veriyor ve kolaylık sunuyor.

Bu günlerde evine kapanan ve biraz da zorunlu olarak online alışverişi tercih eden insanların da, süreçten olumsuz etkilenmemek için direnen işletmelerin de beklentisi kolaylık, iyzico, hız ve verimliliği odak noktasına alıp bu süreçte işletmelere de tüketicilere de tutunacak bir dal sunuyor.

e-Ticaret sektöründe dijital ürün, fiziksel ürün veya hizmet fark etmeksizin satıcıların "iyzico ile Öde" hizmetiyle ve korumalı alışveriş güvencesinde gerçek bir temassız ödeme deneyimi sunuluyor.

50 bin kurumsal, 10 binden fazla linkle satış yapan iyzico üyesi ve 1 milyondan fazla korumalı alışveriş ile alışveriş yapan son kullanıcı bulunuyor. iyzico CEO'su Barbaros Özbugutu, "Blokaj süresini iki güne düşürdük. iyzico Korumalı Alışveriş de ekonominin denge kaybetmemesi açısından büyük rol oynuyor.

"Ödemem güvende mi, ya satıcıya ulaşamazsam" gibi endişelere karşı güvenli alışveriş deneyimi artıyor ve karantina döneminde zorunlu olarak online alışverişi tercih edenlerin endişeleri ortadan kalkıyor" diyor.

ONLINE MARKET

İnsanların evlerinden çıkmaya çekindikleri bu dönemde, online alışverişe olan talep doğal olarak artış gösteriyor. Yemeksepeti Banabi, tüm kullanıcıların market ihtiyaçlarını giderebilmek için online hizmet veriyor.

Tek seferde verilen siparişlerde ürün adetinin arttığını ve dolayısıyla ürün adetinin artışından kaynaklı ortalama sepet tutarında da artışlar yaşandığını söyleyen Yemeksepeti CEO'su Nevzat Aydın, bunun da bir önceki döneme göre kullanıcıların siparişlerini toplu olarak vermeyi tercih etiklerini ortaya koyduğunu belirtiyor.

"Temassız Teslimat" özelliğini devreye alarak hem kullanıcıların hem de kuryelerin içinde bulunduğu dönem için uygun çözüm geliştirdiklerini vurgulayan Aydın, sözlerini şöyle sürdürüyor:

"Böylelikle yakın teması ortadan kaldırdık. 50 yaş ve üzeri mevcut kullanıcılarımız için Yemeksepeti Banabi'de gönderim ücreti almamaya başladık. Yemeksepeti siparişleri "Cüzdan" ile ödendiği takdirde tutarın yüzde 10'u kadar Cüzdan bakiyesini kullanıcılara iade ediyoruz.

Limitli sayıda bulabildiğimiz maskeleri, Yemeksepeti Banabi üzerinden tedarik ettiğimiz fiyattan satarak bu konudaki ihtiyacı mümkün olduğunca gidermeye çalışıyoruz. Tek şubeli restoranlarımız için mart faturasını bir ay öteledik. 1 Nisan'da tüm online kredi kartı ödemeleri, mahsuplaşma olmaksızın restoranların hesaplara yatırılacak."

ONLINE EĞİTİM

Bugün uzaktan eğitim, bugünü yönetmek ve geleceğe hazırlanmak, yeni dünyaya adapte olmak için en önemli dayanağımız. Biz yetişkinler için durum böyleyken, çocuklarımız ve üniversite gençliği için ise uzaktan eğitim ayrı bir önem taşıyor. Okulların ve kampüslerin yerini, online eğitim portallerı ve canlı sınıf araçları alıyor. Bu açıdan bakıldığında uzaktan eğitim çocukların ve gençlerin eğitimi için tek araç olarak öne çıkıyor.

Enocta, uzaktan eğitim çözümlerini sunuyor. Uzaktan eğitim altyapısı ile insanların eğitimlere sertifika programlarına ve canlı online eğitimlere erişimini sağlıyor. Ayrıca geniş bir Türkçe dijital eğitim kataloğu sunuyor. Böylelikle insanların cepten ve bilgisayardan en iyi bilgiye, eğitime erişmesi mümkün oluyor.

500'e yakın kurumda, 3 milyon kişi her gün Enocta uzaktan eğitim sistemlerinde vakit geçiriyor. Enocta CEO'su Ahmet Hançer, özellikle son üç haftada katılımın çok arttığını söylüyor. Ahmet Hançer, "Bu dönem olabildiğince herkese ulaştırmaya çalışıyoruz. Gündeme uygun yeni eğitimler üretiyoruz ve yeni ücretsiz eğitimlerle insanların yanında olmaya devam ediyoruz" diyor.

DİJİTAL ENERJİ ZEKASI

İnavitas, enerji maliyetlerini azaltmak ve enerji verimliliğini artırmak için özelleştirilmiş, dağıtım şirketlerinden, yenilenebilir enerji santrallerine, işletmelerden evlere, enerjinin üretildiği, tüketildiği ve dağıtımının yapıldığı her alanda kullanılan gerçek zamanlı bir enerji zekası platformu.

Yenilenebilir enerji santrallerinde, enerji üretimindeki kayıpları önleyip ve bakım süreçlerini dijitalleştirirken, işletme ve evlerde, aylık fatura takibi yükünden kurtulmayı ve sıkı kontrollerle enerji tasarrufu yapılmasını sağlıyor. Dağıtım şirketlerinin de elektriği etkin yönetmesine, uzaktan arızaları ve insan kaynağını yönetmesine yardımcı olan bir platform sunuyor.

Platform, kurulumunu yaptığı akıllı cihazlar enerji verisini işliyor, bilgi haline getiriyor, sonrasında da bunu karar verebilecek bir enerji zekasına dönüştürüyor.

Enerjide Dijitalleşme Derneği Genel Sekreteri ve İnavitas CEO'su Alper Terciyanlı, şunları söylüyor:

"Korona salgınıyla dijital dönüşümün hızlanacağını ve enerji zekası kullanımın artacağını öngörebiliriz. Açıkçası 5-6 yıl içerisinde ulaşacağımız enerji zekası kullanımlarına, Korona salgını sonrası iki yılda erişebileceğimizi düşünüyoruz. Enerji zekası platformu kullanımı her alanda çok hızlı bir şekilde artıyor. Yakın bir zamanda Türkiye'de de evlerin de enerji zekası platformlarını kullanmasından bahsedebiliriz. Özellikle Türkiye'de işyerlerinde ciddi bir artış olacak."

ONLINE ASTROLOJİ

Geçirdiğimiz bu zorlu dönemde online platformların kullanım oranı oldukça arttı. Ve bundan elbette astrolojide nasibini aldı. Özellikle online danışmanlıklar ve online eğitimler sayesinde belki de şimdilik astroloji bu küresel krizden çalışma ortamı açısından en az etkilenen sektörlerden biri.

Sorumgeldi.com, Türkiye'de astroloji konusunu kurumsal olarak insanların hizmetine sunan ilk platform. Zira yapılan uygulama online danışmanlıklardan, yazılı soru-cevap, güncel astroloji bilgileri, astroloji dükkanı ve doğum saati hesaplama hizmetinin hepsini bir arada barındırdığı için dünyada bir ilk olma özelliğine sahip.

Sitenin kurucusu Dinçer Güner, "Uygulamamız içinde sadece astroloji temalı bir çok ürünün yer aldığı bir astroloji dükkanı olacak ve bu dükkan için evde çalışan kadınlarla birlikte işbirliği. Online seminerler ve broadcast yayınlar yaparak toplumda astrolojik önyargıyı değiştirerek astrolojinin gerçek değerine ulaşmasını hedefliyoruz" diye konuşuyor.

SERKAN SEVİM MEDIANOVA CEO'SU

'DİJİTALLEŞEN HAYATLARIMIZ ÇOK HIZLI DEĞİŞECEK"
"Salgın sonrasında dijital oyun, uzaktan eğitim ve OTT dediğimiz BluTV tarzı video servislerinin trafiklerinin çok arttığını görüyoruz. Yapılan araştırmalara göre birçok tüketici daha önce duymalarına ve bilmelerine rağmen e-Ticaret üzerinden alışveriş yapmadıklarını, ama ilk denemelerden sonra pratikliğini görünce salgın sonrası da devam edeceklerini söylüyor.

Bu da salgın sonrası yavaş yavaş değişen ve dijitalleşen hayatlarımızın çok daha hızlı değişeceğini gösteriyor. Birçok KOBİ'mizin artık e-Ticareti de ciddi bir satış kanalı olarak algılayarak buraya yatırım yapmalarında, gerek yurtiçi, gerekse yurtdışına yönelik çalışmaya başlamalarında ciddi fayda görüyorum.

Normal perakende şirketleri de dönüşümlerini hızlandıracak, daha çok dağıtım noktası ve deneyim merkezi gibi konumlanacak; fiziksel, az sayıda dükkan ile dijital ticarette daha da büyüyecekler. e-Ticaret derken aklımıza hep fiziksel ürün satışı geliyor. Ama şirketlerin buradaki hizmetlere daha geniş bakması, yakında oluşacak internet üzerinden webinar hizmetleri, online toplantılar ve hatta belki e-Sağlık gibi portaller ile e-ticaret tanımının daha çok dijital ticaret tanımına doğru gideceğini düşünüyoruz."

AYCAN HELVACIOĞLU FRANCHISE COMPANY ORTAĞI
'VİDEO KONFERANS VE ONLİNE EĞİTİM ÖNE ÇIKIYOR'
"Koronovirüs nedeniyle e-Ticaret ve mobil uygulamalar üzerinden olan girişimlerin arttığını hepimiz gözlemliyoruz. 19 Mart sonrası restoran ve kafelerin kapanması ile gıda tarafında, alt yapısı olan tüm işletmeler paket servis ağırlıklı çalışıyor. Sektörden al -git modelinin de artış gösterdiğini duyuyoruz.

Süreç nedeniyle evden çalışma döneminde kullanılan video konferans ve online eğitim girişimleri de ciddi öne çıkmış durumda. Markalar doğru strateji ile dijital pazarlamanın tüm kanallarını kullanmak zorundalar. Özellikle genç girişimcileri hedefleyen markalar bu konuda ciddi yatırım yapmalılar. Koronavirüs sonrası değişen ekonomik dengeler bir taraftan sektörel bazlı daralmaları tetiklerken, diğer yandan insanların girişimcilik seçeneğini daha fazla değerlendirmesine neden olacak. Yeni dönemde eğitim, sağlık, çocuk- bebek sektörü, temizlik- hijyen ivme kazanacak. Hizmet sektörü franchise modelleri talep görecek.

Gıdada doğal, saf ve otantik olana ilgi çoğalıyor dolayısıyla organik gıda ürünlerine olan talep de artıyor. Bu konuda e-Ticaret projelerine dönüşüm hızlı olacak. Şu anda ev yemeğine olan ilgi de devam edecek gibi görünüyor.

İSMAİL HAZNEDAR AKREDİTE KOBİ DANIŞMANI
"TARIM ALANINDA YATIRIMLAR ARTACAK"
"Mevcut girişimler içerisinde eve teslimat yapan Getir, Banabi, İsteGelsin girişimlerinin ön planda olduğunu görüyoruz. Aynı zamanda sağlık ile ilgili ihtiyaçları karşılayan solunum cihazı vb. işlerin öneminin arttığını izleyeceğiz.

Çocuk eğitim ve gelişimi alanı yakın gelecekte ön plana çıkacak fırsat alanlarından birisi olacak. Özellikle de işe dönüşün adım adım gerçekleşeceği dönemde çocukların güvenli bir alanda olmaları ihtiyacı ve buna yönelik hizmetlere talep yükselecek. Bu süreçte tarım alanında yatırım ve üretime odaklandığımız çalışmalarda da yoğunluk görmeye başlayacağımızı öngörüyorum.

Dijitalin önemi konusunu bu süreçte herkes daha iyi kavramış oldu. Uzaktan çalışma, süreçleri dijitalleştirme, iletişimi güçlendirme öncelikle yapılacak yatırım alanları olacaktır. Desteklerden faydalanmak üzere takip etmek, problemlere çözümler geliştirecek girişimlere dahil olmak için fırsatlar dönemi olacak.
0


  • ALTIN GRAM - TL 2324,19 0,1%
  • ALTIN ONS 2233,04 1,74%
  • BIST 100 9079,97 3,1%
  • DOLAR/JAPON YENI 151,429 0,035%
  • DOLAR/KANADA DOLARI 1,35395 -0,00628%
  • DOLAR/RUS RUBLESI 92,5745 0,2664%
  • DOLAR/TURK LIRASI 32,3731 0,1129%
  • EURO/DOLAR 1,0789 -0,0158%
  • EURO/TURK LIRASI 35,1116 0,0354%
  • STERLIN/DOLAR 1,26239 0,00356%
Günün En Çok Okunanları
EKONOMİST YENİ SAYI
Ekonomist Dergisini takip etmek için abone olun.
ABONE OL