Türkiye ve İsviçre'de birçok yatırımı bulunan iş insanı Zeki Yıldırım, Türk mühendislerin de katkısıyla evsel atıkları geri dönüştürmek için makine geliştirdi. Yıldırım, önümüzdeki iki yılda 50 milyon TL'lik yatırımla Türkiye'de üretim tesisi kurmayı planlıyor.
AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Gıda atıkları tüm dünyada ciddi ekonomik kayıplara neden olurken küresel ısınmayı da tetikliyor. Türkiye'de her yıl yaklaşık 6 milyon tondan fazla evsel atık çöpe gidiyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın araştırmalarına göre, Türkiye'de çöp miktarının yaklaşık yüzde 30'unu atık işleme yöntemleriyle geri kazandırmak mümkün.
Türkiye ve İsviçre'de yatırımları bulunan Swiss Recovery Systems Türkiye'nin (SRST) kurucu ortaklarından Zeki Yıldırım, bu alandaki ihtiyacı ve potansiyeli gören bir iş insanı.
2015'ten bu yana DEİK Türkiye-İsviçre Konseyi Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Yıldırım, Türkiye seyahatleri sırasında bu alandaki eksikliği fark edince yatırım kararı aldı.
Yine İsviçre'de yaşayan Türk yatırımcı Ali Çiftçi'yi de yanına alarak çalışmalara başladı. Yaklaşık 2,5 yıllık bir çalışmanın ardından global teknoloji ile yerli üretimi birleştiren bir yatırım olan SRST ortaya çıktı.
50 MİLYON TL'LİK YATIRIM
Bugüne dek 5 milyon İsviçre Frangı'na yakın bir yatırım gerçekleştiren SRST, evsel organik atıkların geri dönüşümü konusunda hizmet sunan makineler üretiyor. Yüzde 97'si yerli materyallerden oluşan makinelerin üretimi ise şu anda Kocaeli Gebze'de fason olarak gerçekleştiriliyor.
Zeki Yıldırım, önümüzdeki iki yıl içinde Türkiye'de bir üretim tesisi kuracaklarını söylüyor. Önümüzdeki ay Çevre Bakanlığı ile görüşmeyi planlayan şirket, üretim tesisi için 50 milyon TL'lik yatırım yapmayı planlıyor.
Şirket, oteller ve belediyelerin dahil olduğu 45 kurum ve kuruluşla görüşmeler yürütüyor. SRST'nin hedefi 300-350 civarında makine üretip 2020 sonuna kadar 50 milyon TL ciroya ulaşmak. Ürünlerin fiyatı boyutuna göre 6-7 bin liradan başlayıp 400 bin liraya kadar çıkıyor.
HEDEF YURTDIŞI
SRST'nin hedefleri Türkiye ile sınırlı değil. İsviçre'den 40 ürün için talep alan şirket, Arap Yarımadası, Türki Cumhuriyetler, Almanya ve Rusya'da görüşmeler yürütüyor. Organik geri dönüşüm makinelerini 2023 yılına kadar Avrupa ve dünya pazarına açmayı hedefliyor.
Zeki Yıldırım, daha şimdiden özellikle Avrupa ülkelerinden çok ciddi talepler aldıklarını söylüyor.
Yıldırım, "Almanya, İsviçre ve Fransa gibi geri dönüşüm bilinci nispeten oturmuş ülkelerin geri dönüşüm makinelerimize karşı ilgisi bizi bir hayli mutlu ediyor, fakat önceliğimiz ülkemizde evsel atıkların geri dönüşümü konusunda fark yaratmak ve bir bilinç oluşturmak" diyor.
GÜBRE İTHALATINA ALTERNATİF
SRST'nin 2 kg, 45 kg ve 300 kg'lık üç farklı boyutta üretilen makineleri gıda atıklarını nitelikli gübreye dönüştürüyor. Örneğin, 300 kg'lık makineye verilen 300 kg evsel atık 24 saat gibi kısa bir sürede 75-90 kg civarında nitelikli gübre olarak geri dönüşüme kazandırılıyor.
Türkiye'nin sadece 2018 yılında 1,2 milyar dolarlık gübre ithalatı yaptığına dikkat çeken Zeki Yıldırım, "SRST Makine'nin orta vadede Türkiye'ye ciddi kazanımlar sağlayacağı inancındayız. Gübre ithalatı noktasında ekonomik katkının da ilgi çekici olduğunu düşünüyoruz" diyor.
