Yıldırım, “Kamu ve özel sektör işbirliği kurularak, Türk limancılığı ve denizciliği, Türkiye’nin 2023 vizyon ve hedeflerini destekleyecek boyutlara gelebilir” diyor.
Globalleşmenin ekonomik yapısı, içinde bulunduğumuz dönemde değişiyor. Belli bölgelerde ticari ve siyasi olarak kartlar yeniden dağıtılıyor. Bu nedenle Türkiye olarak biz bu yeni normal koşullara, hem ülke hem yatırımcılar hem de liman işletmecileri olarak ayak uydurmalıyız.
Liman işletmeciliğinde hem orta (5-10 yıl) hem uzun (10-20 yıl) vadede yeni bir iş planı ve stratejisi kurmamız şart. Türkiye’nin bazı bölgelerinde liman enflasyonu ve gereksiz yatırımlar varken, bazı bölgelerinde de yetersiz ölçekte liman yatırımı ve işletmeciliği var.
Türkiye’deki limanların artık parmak iskele veya küçük rıhtımlı işletmecilik mantığından çıkıp geleceğin deniz taşımacılığını şimdiden yapmaya başlayan mega gemilere hizmet verebilecek boyutlara ulaşması gerekiyor. Yani 20 bin TEU konteyner kapasiteli gemilere, 50 bin-200 bin DWT genel kargo ve kuru yük gemilerine, 100 bin DWT kimyasal tankerlere hizmet verebilen limanlar kurulmalı.
Ayrıca limanların karayolu ve demiryolu bağlantılarını da özel bir kapsamda değerlendirerek bunların limanlara entegre olması sağlanmalı. Limanlar son teknoloji liman ekipmanlarıyla, örneğin STS ve RTG gibi gantry (köprülü) vinçlerle, terminal otomasyonuyla, özel güvenlik sistemleriyle donatılmalı.
STRATEJİK MASTER PLANI ŞARTTürkiye’deki liman işletmeciliğini hem rekabetçi ve kârlı hem de geleceğe yönelik modern ve verimli hale getirmek için hükümetimizin gelecek için stratejik bir master planı oluşturması şarttır.
Biz Yılport Holding olarak bu master planın oluşturulması aşamasında global bilgi ve tecrübelerimizi bakanlıklarla paylaşmaya hazırız.
Biz inanıyoruz ki, kamu ve özel sektör iş birliği kurularak Türk limancılığı ve denizciliği Türkiye’nin 2023 vizyon ve hedeflerini destekleyecek boyutlara gelip bu hedeflerini yakalamasında önemli rol oynar.
HÜKÜMETTEN BEKLENTİLERİMİZ
Ayrıca demiryoluyla yük taşımacılığında özelleştirme düzenlemesinin tamamlanmasını ve özel şirketlerin lokomotif hizmetlerini verebilmesini bekliyoruz. Kılavuzluk ve römorkörlük konusunda limanların bağımsız hareket edebilmesi gerekiyor.
Gümrük limanlarının, bağlı oldukları gümrük müdürlüklerine benzer işleri yapabilecek eşitliğe taşınması gerekli.
Özellikle bazı ürünlerdeki vergi yükü ve teminat yükünün adil ve uygun hale getirilmesini de önemsiyoruz. Limanlarda modernizasyon ve kapasite artırım yatırımı için başvuru ve planlamaların ivedi bir şekilde gerekli düzenlemelere uygun hale getirilerek onaylanması da liman sektörüne hız kazandırır.
Deniz taşımacılığı yüklerini konteyner, genel kargo, dökme yük, sıvı yük ve Ro-Ro diye beş ana segmente ayırırsak, limancılık sektörü içinde esas değişimin konteyner tarafında yaşandığını ve yaşanmaya devam edeceğini söyleyebiliriz.
GELECEGİ OKUYAN KAZANIR
Dünyanın en büyük 20 firması önce mega konteyner gemilerine yatırım yaparak, daha sonra şirket satın almaları ve birleşmeler gerçekleştirerek, en sonunda da ‘alliance’ dediğimiz ortak operasyonel işbirliklerine imza atarak sektörde bir konsolidasyon başlattı. Bu nedenle bu mega gemilere ve büyük ‘alliance’lara hizmet verebilecek limanlar, yıldızı parlayan ve kazanan limanlar olacak. Diğer taraftan bunlara hizmet veremeyen ve küçük ölçekte kalan limanlar da maalesef rekabetin kaybedeni olacak.
Hem Türkiye’de hem dünyada li-mancılık sektöründe zarar eden ve fi-nansal sıkıntılara girecek bir sürü liman olacak. Bunun sonucunda da li-mancılık sektöründe hem lokal hem global çapta önümüzdeki beş yıl içinde konsolidasyonlar, şirket satın almaları ve birleşmeler görülecek.
Sadece güçlü olanlar değil, değişime
ayak uyduran ve geleceği doğru okuyarak sektörle işbirliğine giren firmalar rekabetin kazananı olacak.
Hinterlandı iyi olan ve rekabetçi bir şekilde en iyi servisi veren limanlar ayakta kalıp büyümelerine devam edecek. Bu sektörde artık sadece işi iyi yapmak yetmiyor. Global ağ içinde yer alıp sektörün büyük oyuncularıyla yakın ilişkiler kuran, hatta kişisel dostluklar geliştirenler rekabette öne geçiyor.
BÜYÜME NEREDE OLACAK?
Türkiye’de limancılık sektörü bugüne dek dört ana bölgede kümelendi: İzmit Körfezi, Aliağa-Nemrut Körfezi, İskenderun Körfezi ve Ambarlı Liman Bölgesi. Fakat bu bölgelerde büyüme artık sınırlı hale geldi. Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde ekonomik büyümeler kısıtlı olduğu için liman yatırımları sanayi ağırlıklı bölgelere kaydı.
Gelecekte devlet İzmir ve Çandarlı limanlarının ihalesini yapacak. Daha sonra da yeni Mersin Limanı ve Filyos Limanı projeleri gündeme gelecek. Bu projelere baktığımızda limancılık sektöründe büyümenin Marmara Bölgesi’nde (İzmit, Ambarlı veGemlik’te), daha sonra Ege’de (Aliağa, Nemrut ve Çandarlı körfezlerinde) ve Akdeniz’de (İskenderun ve Mersin’de) olacağını görüyoruz. Diğer bölgelerdeki limancılık yatırımları ve büyümeler daha küçük kapsamda olacaktır.
Bu gelişmelere bakarak Yılport Holding olarak biz de Marmara Bölgesi’nde bulunan beş limanımıza sürekli yatırımlar yapıyoruz. Kapasite artırımları, modernizasyon ve verimlilik çalışmaları yürütüyoruz.
