Son beş ayda yüzde 24 yükselen fiyatlar nedeniyle ikinci el oto pazarı yüzde 50 daraldı. Zararlarını telafi etmek için kamu bankalarının açıkladığı kredi kampanyasına bel bağlayan sektör temsilcileri, yaz aylarında ikinci elde talebin patlayacağı görüşünde.
ARAM EKİN DURAN
14-27 Haziran tarihli sayıdan
Son bir yıldır fiyatların yükseldiği ikinci el otomobil pazarı, Covid-19 salgınının Türkiye'de başladığı mart ayı ortasından itibaren yüzde 50'yi aşan kayıplar verdi. Nisan ayında son altı yılın en büyük daralmasını yaşayan ikinci el pazarında fiyatlar ise mayıs ayında yüzde 8 oranında arttı.
Sektör temsilcileri, seyahat yasaklarının kaldırılması ve özellikle kamu bankaları tarafından açıklanan kredi kampanyalarıyla birlikte, ikinci el pazarının hızla toparlanacağı görüşünde. Sektör, 2020 yılını geçen yıla göre büyümeyle kapatma hesapları yapıyor.
UMUT KREDİ PAKETİNDE
Salgın nedeniyle daralan otomotiv pazarına destek amacıyla kamu bankaları ikinci el binek araç ve ticari araç satın alacaklar için yüzde 0,82 faiz oranı ve azami altı ay ödemesiz toplam 60 ay vadeli kredi imkanı getirmişti. Azami limiti 150 bin TL olan kredi paketinin ikinci el pazarını hareketlendireceğini belirten Otoshops Genel Müdürü Melih Mutlu, salgın nedeniyle toplam otomotiv pazarının nisan ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 50,5 daraldığını hatırlatıyor.
Mayıs ayı itibariyle hareketlenmeye başlayan ikinci el pazarının haziran ayı ile birlikte kayıplarını telafi etmeye başlayacağını da dile getiriyor. Mutlu, ikinci el araçlar için ilk defa uygulanacak bu kredi kampanyasının talebi artıracağını öngörüyor. Ayrıca dolaylı olarak mevcut aracını sıfır ile değiştirmek isteyenlerin pazara sokacağı ikinci el araçların da fiyatların dengelenmesine katkıda bulunacağını tahmin ediyor.
Melih Mutlu, tüm olumsuzluklara rağmen ikinci el pazarının 2020 yılını büyümeyle kapatmasını beklediklerini ifade ediyor. Mutlu, "Koronavirüs salgını nedeniyle yaşam tarzları değişecek.
Yeni normale geçildikçe, toplu taşıma kullanmak istemeyenlerin ve tatile kendi araçlarıyla gitmek isteyenlerin sayısında artış yaşandıkça otomotiv sektörü beklenenin üzerinde satışlarla karşılaşabilir" diyor.
FİYATLAR BEŞ AYDA YÜZDE 24 ARTTI
Cardata verilerine göre, 2019 yılında sıfır km yeni araçta 480 bin adetlik satışa karşılık yaklaşık 4 milyon adetlik tekil ikinci el araç satışı gerçekleşti. Yani satılan her sıfır kilometre araca karşılık sekiz adet ikinci el araç satıldı. Haziran 2019'da ÖTV indiriminin sona ermesiyle birlikte başlayan ikinci eldeki fiyat artışı, Covid-19 salgının Türkiye'de başladığı mart ayı ortasına kadar aylık ortalama yüzde 2-3 olarak gerçekleşti.
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, ikinci eldeki fiyat artışının pandemiyle birlikte daha da hızlandığını söylüyor. Yalçın, "2019'un aralık ayından Nisan 2020 dönemine kadar olan sadece beş aylık süreçte bu artış yüzde 24'e yükseldi. İkinci elde fiyatlar o kadar arttı ki 2020'nin ilk beş ayında sıfır km fiyatını geçen ikinci el fiyatları gördük" diye konuşuyor.
“FİYATLAR NORMALE DÖNECEK"
Hüsamettin Yalçın, otomobil fabrikalarının salgın nedeniyle üretime ara vermesiyle birlikte ikinci elde büyük bir ilgi patlaması yaşandığına işaret ediyor. Buna karşın ikinci el araç satıcılarının çoğunun pandemi sürecinde kapalı olması, sokağa çıkma ve şehirlerarası yolculuk yapma yasakları, yüksek ikinci el fiyatları ve kurdaki yükseliş nedeniyle mart ve nisan aylarında ikinci el araç satış adetlerinde önemli bir düşüş yaşandığını belirtiyor.
Bu dönemde, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, il bazında devri yapılan ikinci el araçların Türkiye çapında ortalama yüzde 50 azaldığını da söylüyor. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya'da ise bu kayıp ortalama yüzde 65 olarak gerçekleşmiş durumda.
İkinci ele yönelik kredi kampanyalarının satışları hızla yukarı çekeceğini ifade eden Yalçın, "Bu kampanya ayrıca yüksek ikinci el araç fiyatlarının tekrar normal seviyelere doğru regüle edilmesine de yardımcı olacaktır" değerlendirmesinde bulunuyor.
“FIRSATÇILAR ZAM YAPIYOR"
Otomerkezi.net CEO'su Muhammed Ali Karakaş, kredi kampanyalarının açıklanması ve seyahat yasaklarının kalkmasından sonra üç gün içinde yaptıkları satışın nisan ayının tamamında yaptıkları satışı geçtiğini belirtiyor. Karakaş, "Özellikle toplu taşıma kullanmaktan çekinen ve bir otomobil satın almayı ya da otomobilini değiştirmeyi düşünenler için çok iyi bir zemin oluştu" diyor.
Öte yandan, Muhammed Ali Karakaş, son bir yıldır artış eğiliminde olan fiyatların salgınla birlikte suni bir yükseliş yaşadığına değiniyor. Fiyatların bir düzene kavuşması için arz-talep dengesiyle tam anlamıyla bir pazarın oluşmasına ihtiyaç olduğunu da ifade ediyor. Karakaş, "Üzülerek söylüyorum ki, kredi paketinin açıklandığı gün dahi fiyatlara zam yapan fırsatçılar olduğunu gördük" diye konuşuyor.
AYDIN ERKOÇ
MOTORLU ARAÇ SATIŞLARI FEDERASYONU (MASFED) BAŞKANI
"5 MİLYON ARAÇ KAYIT DIŞI SATILDI"
"İkinci el otomotiv sektörü, katma değer yaratan, dövizin ülke içinde kalmasına destek veren, milyonlarca kişiye istihdam sunan ve sanayisinden noterine, maliyesinden finans kurumlarına kadar yaklaşık 45 sektöre girdi sağlayan büyük bir sektördür. Ancak sektörde bir kayıt dışılık sorunu var.
2019 verilerine göre Türkiye'de 8 milyon 600 bin araç el değiştirmiş. Bunun 1,5 milyonu bayiler ve araç alım satımı yapan esnaf ve tüccarlar, 1 milyona yakını ise gerçek tüketiciler tarafından gerçekleştirilmiş. Ancak geri kalan 5 milyona yakın araç satışı ayak üstü araba alıp satanlar tarafından yapılıyor, kayıtlı olmadıkları için bunun vergisini de ödemiyorlar.
Bugün fiyatların yükselmesinin en büyük nedeni ne yazık ki bu kayıt dışılık. Bunun önüne geçilmediği sürece fiyatların yükselmesine engel olamayız."
ARAM EKİN DURAN
eduran@ekonomist.com.tr
14-27 Haziran tarihli sayıdan
Son bir yıldır fiyatların yükseldiği ikinci el otomobil pazarı, Covid-19 salgınının Türkiye'de başladığı mart ayı ortasından itibaren yüzde 50'yi aşan kayıplar verdi. Nisan ayında son altı yılın en büyük daralmasını yaşayan ikinci el pazarında fiyatlar ise mayıs ayında yüzde 8 oranında arttı.
Sektör temsilcileri, seyahat yasaklarının kaldırılması ve özellikle kamu bankaları tarafından açıklanan kredi kampanyalarıyla birlikte, ikinci el pazarının hızla toparlanacağı görüşünde. Sektör, 2020 yılını geçen yıla göre büyümeyle kapatma hesapları yapıyor.
UMUT KREDİ PAKETİNDE
Salgın nedeniyle daralan otomotiv pazarına destek amacıyla kamu bankaları ikinci el binek araç ve ticari araç satın alacaklar için yüzde 0,82 faiz oranı ve azami altı ay ödemesiz toplam 60 ay vadeli kredi imkanı getirmişti. Azami limiti 150 bin TL olan kredi paketinin ikinci el pazarını hareketlendireceğini belirten Otoshops Genel Müdürü Melih Mutlu, salgın nedeniyle toplam otomotiv pazarının nisan ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 50,5 daraldığını hatırlatıyor.
Mayıs ayı itibariyle hareketlenmeye başlayan ikinci el pazarının haziran ayı ile birlikte kayıplarını telafi etmeye başlayacağını da dile getiriyor. Mutlu, ikinci el araçlar için ilk defa uygulanacak bu kredi kampanyasının talebi artıracağını öngörüyor. Ayrıca dolaylı olarak mevcut aracını sıfır ile değiştirmek isteyenlerin pazara sokacağı ikinci el araçların da fiyatların dengelenmesine katkıda bulunacağını tahmin ediyor.
Melih Mutlu, tüm olumsuzluklara rağmen ikinci el pazarının 2020 yılını büyümeyle kapatmasını beklediklerini ifade ediyor. Mutlu, "Koronavirüs salgını nedeniyle yaşam tarzları değişecek.
Yeni normale geçildikçe, toplu taşıma kullanmak istemeyenlerin ve tatile kendi araçlarıyla gitmek isteyenlerin sayısında artış yaşandıkça otomotiv sektörü beklenenin üzerinde satışlarla karşılaşabilir" diyor.
FİYATLAR BEŞ AYDA YÜZDE 24 ARTTI
Cardata verilerine göre, 2019 yılında sıfır km yeni araçta 480 bin adetlik satışa karşılık yaklaşık 4 milyon adetlik tekil ikinci el araç satışı gerçekleşti. Yani satılan her sıfır kilometre araca karşılık sekiz adet ikinci el araç satıldı. Haziran 2019'da ÖTV indiriminin sona ermesiyle birlikte başlayan ikinci eldeki fiyat artışı, Covid-19 salgının Türkiye'de başladığı mart ayı ortasına kadar aylık ortalama yüzde 2-3 olarak gerçekleşti.
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, ikinci eldeki fiyat artışının pandemiyle birlikte daha da hızlandığını söylüyor. Yalçın, "2019'un aralık ayından Nisan 2020 dönemine kadar olan sadece beş aylık süreçte bu artış yüzde 24'e yükseldi. İkinci elde fiyatlar o kadar arttı ki 2020'nin ilk beş ayında sıfır km fiyatını geçen ikinci el fiyatları gördük" diye konuşuyor.
“FİYATLAR NORMALE DÖNECEK"
Hüsamettin Yalçın, otomobil fabrikalarının salgın nedeniyle üretime ara vermesiyle birlikte ikinci elde büyük bir ilgi patlaması yaşandığına işaret ediyor. Buna karşın ikinci el araç satıcılarının çoğunun pandemi sürecinde kapalı olması, sokağa çıkma ve şehirlerarası yolculuk yapma yasakları, yüksek ikinci el fiyatları ve kurdaki yükseliş nedeniyle mart ve nisan aylarında ikinci el araç satış adetlerinde önemli bir düşüş yaşandığını belirtiyor.
Bu dönemde, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, il bazında devri yapılan ikinci el araçların Türkiye çapında ortalama yüzde 50 azaldığını da söylüyor. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya'da ise bu kayıp ortalama yüzde 65 olarak gerçekleşmiş durumda.
İkinci ele yönelik kredi kampanyalarının satışları hızla yukarı çekeceğini ifade eden Yalçın, "Bu kampanya ayrıca yüksek ikinci el araç fiyatlarının tekrar normal seviyelere doğru regüle edilmesine de yardımcı olacaktır" değerlendirmesinde bulunuyor.
“FIRSATÇILAR ZAM YAPIYOR"
Otomerkezi.net CEO'su Muhammed Ali Karakaş, kredi kampanyalarının açıklanması ve seyahat yasaklarının kalkmasından sonra üç gün içinde yaptıkları satışın nisan ayının tamamında yaptıkları satışı geçtiğini belirtiyor. Karakaş, "Özellikle toplu taşıma kullanmaktan çekinen ve bir otomobil satın almayı ya da otomobilini değiştirmeyi düşünenler için çok iyi bir zemin oluştu" diyor.
Öte yandan, Muhammed Ali Karakaş, son bir yıldır artış eğiliminde olan fiyatların salgınla birlikte suni bir yükseliş yaşadığına değiniyor. Fiyatların bir düzene kavuşması için arz-talep dengesiyle tam anlamıyla bir pazarın oluşmasına ihtiyaç olduğunu da ifade ediyor. Karakaş, "Üzülerek söylüyorum ki, kredi paketinin açıklandığı gün dahi fiyatlara zam yapan fırsatçılar olduğunu gördük" diye konuşuyor.
AYDIN ERKOÇMOTORLU ARAÇ SATIŞLARI FEDERASYONU (MASFED) BAŞKANI
"5 MİLYON ARAÇ KAYIT DIŞI SATILDI"
"İkinci el otomotiv sektörü, katma değer yaratan, dövizin ülke içinde kalmasına destek veren, milyonlarca kişiye istihdam sunan ve sanayisinden noterine, maliyesinden finans kurumlarına kadar yaklaşık 45 sektöre girdi sağlayan büyük bir sektördür. Ancak sektörde bir kayıt dışılık sorunu var.
2019 verilerine göre Türkiye'de 8 milyon 600 bin araç el değiştirmiş. Bunun 1,5 milyonu bayiler ve araç alım satımı yapan esnaf ve tüccarlar, 1 milyona yakını ise gerçek tüketiciler tarafından gerçekleştirilmiş. Ancak geri kalan 5 milyona yakın araç satışı ayak üstü araba alıp satanlar tarafından yapılıyor, kayıtlı olmadıkları için bunun vergisini de ödemiyorlar.
Bugün fiyatların yükselmesinin en büyük nedeni ne yazık ki bu kayıt dışılık. Bunun önüne geçilmediği sürece fiyatların yükselmesine engel olamayız."
