Anadolu 500 sıralamasında bu yıl en büyük üçüncü şirket olan Sarkuysan, büyüme yolculuğunu yeni alanlarla sürdürecek. Bu yılı 6,2 milyar TL ciro ile kapatmayı planlayan şirket, önümüzdeki iki yıllık süreçte bakırda yeni alaşımlara yatırım yapma hedefinde.
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Elektrolitik bakır ürünleri, bakır boru ve bakır tel alanında 45 yıldır üretim yapan Sarkuysan, 2019 yılında gösterdiği satış ve üretim performansıyla Anadolu 500 listemizde bu yıl üçüncü sırada yer aldı. Geçen yıl 5,7 milyar TL ciroya imza atan şirket, bu yıl ise pandeminin getirdiği bütün zorluklara rağmen büyüme yolculuğunu yeni alanlara yatırımlarla sürdürüyor.
Türkiye'de 240 bin tonluk üretim kapasitesinin yanı sıra ABD'de iki üretim tesisi ve Bulgaristan'da ise bir yıl önce üretime geçen tesisiyle şirket, bakırda farklı alaşımları üretmeyi de planlıyor.
Katma değeri yüksek ürünlere odaklanmak istediklerini söyleyen Sarkuysan Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Çaycı, en büyük hedeflerinin katma değeri yüksek mamül üretimi ile dış ticaret açığını kapatmak olduğunu aktardı.
Hayrettin Çaycı ile şirketin önümüzdeki süreçte planladığı yeni girişimlerini ve büyüme planlarını konuştuk.
Hayrettin Çaycı'nın sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:
Pandemiyle Türkiye ve global ekonomide yaşanan belirsizlik süreciyle geride kalacak 2020 yılı Sarkuysan açısından nasıl kapanacak? Pandemi iş yapış süreçlerinizi ve satışlarınızı, yurtdışı girişimlerinizi nasıl etkiledi?
Öncelikle satışlar açısından 2019 iyi bir yıldı. Fakat fazla rekabetten dolayı 240 bin tonluk kapasitemizin 161 bin tonunu kullanabildik. Bu yıl ise pandemi nedeniyle üretimde maalesef 145 bin tona düştük. İlk üç aya bakılırsa yıl sonunda 180 bin tonu bulma ihtimalimiz vardı.
Fakat pandemi ikinci çeyrekte çok fazla etkiledi ve üretimde kapasite yüzde 60'lara düştü. Bu noktada 2019 yılına göre yüzde 10 daha az bir satış var. Fakat dolar kurunun TL karşısındaki çıkış ve bakır fiyatlarındaki yükselme nedeniyle bu yıl ciroda büyümeyle kapanacak.
Ciroda ne kadarlık artış söz konusu olur?
Geçen yıl 5,7 milyar TL olan cironun bu yıl sözünü ettiğim nedenlerle 6,2 milyar TL'ye çıkmasını bekliyorum. Dediğim gibi miktarda bir artış söz konusu değil, tamamen döviz kuru ve bakır baz fiyatlarında küreselde yaşanan artış ciromuzu yukarı taşıdı.
Pandemi sürecinde hammadde üreten Şili'deki bazı şirketlerde grevler oldu. Yine Şili'de bazı şirketlerde bakırın tenorunun düşmesi nedeniyle üretim azalması oldu. Düşen arza karşılık talep artışı ve Çin'in talebinin sürmesi bakırda fiyatlar 5700'den 7000'lere kadar geldi.
Gelecek yıl için öngörünüz nedir? Büyüme, üretim ve kârlılık konusunda nasıl bir performans yakalamayı hedefliyorsunuz?
2021'i tahmin etmek zor. Belirsizliğin gelecek yıl da sürmesini bekliyoruz. Aşılar talebe yetecek mi, bu aşılar virüsü tam olarak çözebilecek mi, yeterince güvenilir mi yoksa vücutta yan etkileri olacak mı gibi bilinmeyenlerle 2021'e giriyoruz. Açıkçası 2021'in de sorunlu bir yıl olacağını öngörüyorum.
Böyle bir belirsizlik ortamında biz şirket olarak satışta yüzde 6-7 civarında bir artış bekliyoruz. Yani 155 bin ton seviyesinde bir üretim ve satış kapasitesine ulaşmayı bekliyoruz. Gelecek yıl için çok temkinliyiz. Büyümeler dünya genelinde yüzde 3'ü geçmez, Türkiye'nin ise yüzde 5'i geçemeyeceğini öngörüyorum.
Böyle zorlu bir süreçte yurtdışı gelirlerin payı ne oldu? Burada hedef nedir?
Kendi kuruluşlarımıza yatırımla ilerliyoruz. ABD'de iki fabrikamız var. New York ve Geor-gia'da kendi kurduğumuz tesislerde üretim yapıyoruz. Bir de Sark Bulgaria şirketini yeni kurduk. Bir yıl içinde kapasitenin yüzde 60'ına çıktık. Pandemiye rağmen bu oldu. Bin 200 ton olan kapasite, 700 ton oldu.
Amerika'daki şirket ise çok iyiydi. Zengin ülkede olmanın avantajıyla çok fazla destek görüyorsunuz. Pandemi sürecindeki kayıplarımızı kamu karşılıyor. Yurtdışındaki kuruluşlarımızın kârlılık ve cirodaki payları da artıyor. Yüzde 16 ile ciroya katkısı olan yurtdışı girişimlerimizin payı bu yıl yüzde 23'e çıktı. İdealimizde gelirlerimizin yarısı kadarını yurtdışından elde etmek var.
Peki yeni dönemde yatırımın yönü ne olacak? Gündeminizde hangi yeni girişimler var?
Türkiye'de kapasitemiz 240 bin ton civarında ve yeni bir kapasiteye de ihtiyaç yok. En büyük arzumuz, katma değeri yüksek ürün üretmek. Saf bakır imalatının yanında bakır alaşımları da üretmek istiyoruz. Önümüzdeki yıllarda bu alanlarda da üretim planlıyoruz.
Bu ne zaman mümkün olacak?
Bu bir yıllık süreçte projeler üzerinde çalışacağız. Pazar araştırması sonucuna göre yapılabilir görülürse, uygulamaya geçilecektir.
Tedarik ve satış konusunda yurtdışında nasıl ilerlediniz? Bu noktada pandemi iş yapış süreçlerinizi nasıl etkiledi?
Şirketimizin 75 ülkeye ihracat yapıyor ve globalde 675 tane müşteriyle iş yapıyoruz. Bu süreçte görüşmeler çok sıkıntılı oluyor. Bildiğiniz gibi sadece satış değil, önemli bir hammadde ithalatı da yapan bir şirketiz ve hammaddenin yüzde 70'i ithal ediliyor.
Dolayısıyla hammadde sağlayan 20 şirketle günlerce görüştük ve hammadde tarafını bağladık. Fakat ihracatla ilgili görüşmelerimiz sürüyor. Şu anda mesafe nedeniyle kişiler birbirini yeterince anlayamadıkları için iş görüşmeleri uzuyor.
"ABD'YE ÜÇÜNCÜ TESİSİ KURABİLİRİZ"
Amerika ve Bulgaristan'ın ardından yurtdışında dördüncü tesis yatırımı olur mu?
Açıkçası Avrupa ve ABD'deki tesislerimiz gayet iyi bir performansla üretimi sürdürüyor. Sarkuysan olarak yaklaşık 400 milyon dolarlık bu yıl yaptığımız ihracatın yüzde 82'si Avrupa ülkelerine oldu. Dolayısıyla Amerika ve Avrupa bizim için çok önemli.
Buradan hareketle ABD'de girişimlerimize yeni bir noktayı daha ekleyebiliriz. Zira, Amerika çok büyük bir ülke, navlun avantajı yaratmak için müşteriye yakın konumda üretim yapmak gerekli. ABD'de, 1979 yılında NASA'nın oksijensiz bakır ihalesini kazanmamızla başlayan ticaretimiz bugün iki tesiste sürüyor. Dolayısıyla üçüncü fabrikayı da orada kurmak istiyoruz. Ama bunun için net bir tarih veremem.
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Elektrolitik bakır ürünleri, bakır boru ve bakır tel alanında 45 yıldır üretim yapan Sarkuysan, 2019 yılında gösterdiği satış ve üretim performansıyla Anadolu 500 listemizde bu yıl üçüncü sırada yer aldı. Geçen yıl 5,7 milyar TL ciroya imza atan şirket, bu yıl ise pandeminin getirdiği bütün zorluklara rağmen büyüme yolculuğunu yeni alanlara yatırımlarla sürdürüyor.
Türkiye'de 240 bin tonluk üretim kapasitesinin yanı sıra ABD'de iki üretim tesisi ve Bulgaristan'da ise bir yıl önce üretime geçen tesisiyle şirket, bakırda farklı alaşımları üretmeyi de planlıyor.
Katma değeri yüksek ürünlere odaklanmak istediklerini söyleyen Sarkuysan Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Çaycı, en büyük hedeflerinin katma değeri yüksek mamül üretimi ile dış ticaret açığını kapatmak olduğunu aktardı.
Hayrettin Çaycı ile şirketin önümüzdeki süreçte planladığı yeni girişimlerini ve büyüme planlarını konuştuk.
Hayrettin Çaycı'nın sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:
Pandemiyle Türkiye ve global ekonomide yaşanan belirsizlik süreciyle geride kalacak 2020 yılı Sarkuysan açısından nasıl kapanacak? Pandemi iş yapış süreçlerinizi ve satışlarınızı, yurtdışı girişimlerinizi nasıl etkiledi?
Öncelikle satışlar açısından 2019 iyi bir yıldı. Fakat fazla rekabetten dolayı 240 bin tonluk kapasitemizin 161 bin tonunu kullanabildik. Bu yıl ise pandemi nedeniyle üretimde maalesef 145 bin tona düştük. İlk üç aya bakılırsa yıl sonunda 180 bin tonu bulma ihtimalimiz vardı.
Fakat pandemi ikinci çeyrekte çok fazla etkiledi ve üretimde kapasite yüzde 60'lara düştü. Bu noktada 2019 yılına göre yüzde 10 daha az bir satış var. Fakat dolar kurunun TL karşısındaki çıkış ve bakır fiyatlarındaki yükselme nedeniyle bu yıl ciroda büyümeyle kapanacak.
Ciroda ne kadarlık artış söz konusu olur?
Geçen yıl 5,7 milyar TL olan cironun bu yıl sözünü ettiğim nedenlerle 6,2 milyar TL'ye çıkmasını bekliyorum. Dediğim gibi miktarda bir artış söz konusu değil, tamamen döviz kuru ve bakır baz fiyatlarında küreselde yaşanan artış ciromuzu yukarı taşıdı.
Pandemi sürecinde hammadde üreten Şili'deki bazı şirketlerde grevler oldu. Yine Şili'de bazı şirketlerde bakırın tenorunun düşmesi nedeniyle üretim azalması oldu. Düşen arza karşılık talep artışı ve Çin'in talebinin sürmesi bakırda fiyatlar 5700'den 7000'lere kadar geldi.
Gelecek yıl için öngörünüz nedir? Büyüme, üretim ve kârlılık konusunda nasıl bir performans yakalamayı hedefliyorsunuz?
2021'i tahmin etmek zor. Belirsizliğin gelecek yıl da sürmesini bekliyoruz. Aşılar talebe yetecek mi, bu aşılar virüsü tam olarak çözebilecek mi, yeterince güvenilir mi yoksa vücutta yan etkileri olacak mı gibi bilinmeyenlerle 2021'e giriyoruz. Açıkçası 2021'in de sorunlu bir yıl olacağını öngörüyorum.
Böyle bir belirsizlik ortamında biz şirket olarak satışta yüzde 6-7 civarında bir artış bekliyoruz. Yani 155 bin ton seviyesinde bir üretim ve satış kapasitesine ulaşmayı bekliyoruz. Gelecek yıl için çok temkinliyiz. Büyümeler dünya genelinde yüzde 3'ü geçmez, Türkiye'nin ise yüzde 5'i geçemeyeceğini öngörüyorum.
Böyle zorlu bir süreçte yurtdışı gelirlerin payı ne oldu? Burada hedef nedir?
Kendi kuruluşlarımıza yatırımla ilerliyoruz. ABD'de iki fabrikamız var. New York ve Geor-gia'da kendi kurduğumuz tesislerde üretim yapıyoruz. Bir de Sark Bulgaria şirketini yeni kurduk. Bir yıl içinde kapasitenin yüzde 60'ına çıktık. Pandemiye rağmen bu oldu. Bin 200 ton olan kapasite, 700 ton oldu.
Amerika'daki şirket ise çok iyiydi. Zengin ülkede olmanın avantajıyla çok fazla destek görüyorsunuz. Pandemi sürecindeki kayıplarımızı kamu karşılıyor. Yurtdışındaki kuruluşlarımızın kârlılık ve cirodaki payları da artıyor. Yüzde 16 ile ciroya katkısı olan yurtdışı girişimlerimizin payı bu yıl yüzde 23'e çıktı. İdealimizde gelirlerimizin yarısı kadarını yurtdışından elde etmek var.
Peki yeni dönemde yatırımın yönü ne olacak? Gündeminizde hangi yeni girişimler var?
Türkiye'de kapasitemiz 240 bin ton civarında ve yeni bir kapasiteye de ihtiyaç yok. En büyük arzumuz, katma değeri yüksek ürün üretmek. Saf bakır imalatının yanında bakır alaşımları da üretmek istiyoruz. Önümüzdeki yıllarda bu alanlarda da üretim planlıyoruz.
Bu ne zaman mümkün olacak?
Bu bir yıllık süreçte projeler üzerinde çalışacağız. Pazar araştırması sonucuna göre yapılabilir görülürse, uygulamaya geçilecektir.
Tedarik ve satış konusunda yurtdışında nasıl ilerlediniz? Bu noktada pandemi iş yapış süreçlerinizi nasıl etkiledi?
Şirketimizin 75 ülkeye ihracat yapıyor ve globalde 675 tane müşteriyle iş yapıyoruz. Bu süreçte görüşmeler çok sıkıntılı oluyor. Bildiğiniz gibi sadece satış değil, önemli bir hammadde ithalatı da yapan bir şirketiz ve hammaddenin yüzde 70'i ithal ediliyor.
Dolayısıyla hammadde sağlayan 20 şirketle günlerce görüştük ve hammadde tarafını bağladık. Fakat ihracatla ilgili görüşmelerimiz sürüyor. Şu anda mesafe nedeniyle kişiler birbirini yeterince anlayamadıkları için iş görüşmeleri uzuyor.
"ABD'YE ÜÇÜNCÜ TESİSİ KURABİLİRİZ"
Amerika ve Bulgaristan'ın ardından yurtdışında dördüncü tesis yatırımı olur mu?
Açıkçası Avrupa ve ABD'deki tesislerimiz gayet iyi bir performansla üretimi sürdürüyor. Sarkuysan olarak yaklaşık 400 milyon dolarlık bu yıl yaptığımız ihracatın yüzde 82'si Avrupa ülkelerine oldu. Dolayısıyla Amerika ve Avrupa bizim için çok önemli.
Buradan hareketle ABD'de girişimlerimize yeni bir noktayı daha ekleyebiliriz. Zira, Amerika çok büyük bir ülke, navlun avantajı yaratmak için müşteriye yakın konumda üretim yapmak gerekli. ABD'de, 1979 yılında NASA'nın oksijensiz bakır ihalesini kazanmamızla başlayan ticaretimiz bugün iki tesiste sürüyor. Dolayısıyla üçüncü fabrikayı da orada kurmak istiyoruz. Ama bunun için net bir tarih veremem.
