Turizm, krizli yılları geride bırakıp yeniden yükselişe geçti. Sektör, Rusya, Almanya, İngiltere gibi kaynak pazarlarını geri kazandı. 2019 yılında 2018'e göre yüzde 20'nin üzerinde artışla 50 milyon turist ve 40 milyar doların üzerinde gelir hedefleniyor.
LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Ekonomik durgunluk hemen her sektörü etkilese de durgunluktan etkilenmeyen sektörler de var. Bunlardan biri de turizm. 2016’da derin bir kriz yaşayan ve neredeyse dibe vuran turizm sektörü için kötü geçen yıllar geride kaldı.
2017 yılından bu yana toparlanma sürecine giren turizm, 2018’de büyüme trendine girdi. Turist sayısı ve turizm geliri hedefleri Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından iki kez revize edilen sektör 2018 yılını başarılı geçirdi.
2018’de 40 milyon turist, 32 milyar dolar turizm gelirine ulaşmak için çalıştı. 2018’in Ocak-Ekim döneminde ülkemize gelen turist sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22,4’lük artışla 35,5 milyona çıktı. 10 ayda Türkiye’ye gelen ziyaretçi sayısı, rekor yıl kabul edilen 2015’in aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 7’lik artış gösterdi.
PAZARLAR GERİ GELDİ
Türkiye'ye gelen turist profili incelendiğinde, ana pazarımız olan Avrupa ülkeleri yüzde 48'lik oranla ilk sırada yer aldı. 2018'in ilk 10 aylık döneminde, Rusya'dan 5,7, Almanya'dan 4,1, İngiltere'den ise 2,1 milyon turist ağırlandı.
Türkiye turizmde başarılı geçen 2018 yılının dokuz aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 14 artışla 23 milyar dolar turizm geliri elde etti. Türkiye'nin kaynak pazarı Avrupa'dan gelen ziyaretçi sayılarında bu yıl ciddi oranda artış yakalandı.
Kasım ayında Londra'da gerçekleştirilen WTM Fuarı'ndan oldukça iyi izlenimlerle dönen turizmciler 2018'de yüzde 35'lik artış yakalanan İngiltere pazarındaki yükselişin 2019'da da sürmesini bekliyor. Diğer Avrupa ülkelerinde de benzer tablo hakim görünüyor.
UMUTLAR ÇOK BÜYÜK
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Yönetim Kurulu Başkanı Firuz Bağlıkaya, 2019 yılı hedefinin 2018'e göre yüzde 20'nin üzerinde artışla 50 milyon turist ile 40 milyar doların üzerinde gelire ulaşmak olduğunu söylüyor.
Bağlıkaya, turizm sektörü olarak 2019 yılında çok daha iyi bir yıl beklediklerini ifade ediyor. Firuz Bağlıkaya, 2019 hedefleri konusunda şöyle konuşuyor: "Sektör olarak sıkıntılı dönemi 2017 itibariyle aşmıştık.
2018'de yakalanan başarı grafiğini 2019'da daha da yukarıya taşımak en büyük hedefimiz olacak. Yurtdışı fuarlardan ve erken rezervasyon taleplerinden edindiğimiz ilk izlenimler, 2019 yılının Türk turizmi için tam bir rekor yıl olacağını gösteriyor."
YENİ ÜLKELERE YÖNELİM
Turizmde artık ziyaretçi sayılarından çok elde edilen gelire odaklanmak gerekiyor. Özellikle kişi başı turizm gelirini artırmak çok önemli. Bunun yolu da yüksek gelir grubunda yer alan turistleri ülkemize çekmekten geçiyor.
Bunun için Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın turizmcilere çizdiği yol haritası niteliği taşıyan Turizm Ana Planı'nda yer alan Çin, Hindistan, Güney Kore, Japonya pazarlarından gelen turist sayısını artırmak için çalışmalara odaklanılacak. Çin'den gelen turist sayısının artmasında etkili olacağı düşünülen Southern China seferleri de Aralık 2018'de başladı.
Kongre, gastronomi, sağlık, golf, spor, kruvaziyer, yat turizmi gibi turizm çeşitlerini geliştirerek turizm gelirini artıracak alanlara odaklanıp hedef pazarlardan daha yüksek pay alınması da planlanıyor.
Cornelia Diamond Genel Müdürü Zafer Alkaya, turizmde tüm amacın kaliteyi artırmak ve daha üst segment turiste hitap etmek olduğunu söylüyor. Alkaya, daha nitelikli turiste hitap edebilmenin yolunun direkt uçuşların artırılmasından geçtiğine dikkat çekiyor. Zafer Alkaya, direkt uçuşlar ile birlikte marka değerinin de artırılması gerektiğini vurguluyor.
İÇ PAZARDA FİYATLAR ARTTI
Türkiye'nin güvenli ülke algısının artması ve RusyaAX ile ilişkilerin düzelmesiyle birlikte Rusya, İngiltere, Almanya gibi ülkelerden gelen turist sayısının artması, otelcilerin bu yıl iç pazarda yüzde 60-80 bandında fiyat artışına gitmelerine neden oldu.
Kur artışı kaynaklı fiyat farkı yüzde 40'lar seviyesindeyken otellerin yüzde 80'lere varan oranlarda artış yapmaları, iç pazarda fiyatların fahiş oranda yükselmesine yol açtı. Bu artışın domino etkisi şeklinde geliştiğine dikkat çekiliyor.
Etstur Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Suat Özbek, iç pazarda otel fiyatlarında döviz kurundan bağımsız ilerleyen bir fiyat artışı olduğunu ifade ediyor.
Özbek, "Geçen yıl ile bu yıl arasında yüzde 40'lık kur farkı var. Otellerin fiyatlarına baktığımızda Antalya'da yüzde 60-80 arasında, Ege'de yüzde 30-45 arasında fiyat artışı var. Bunun neden kaynaklandığını müşterilerimize izah edemiyoruz" diyor.
EGE-AKDENİZ REKABETİ
2018 yılında iç pazarda 2,5 milyon kişi organize tur operatörAleriyle seyahat ederken, 2019'da bu sayının yüzde 15'lik artışla 2,5 milyonu aşması bekleniyor. 2019 yılında tatil yapanların sayısında artış beklenmesine karşın, fiyatlardaki artış nedeniyle geceleme sayılarının ortalama 5-6 geceden 4 geceye gerilemesi öngörülüyor
Suat Özbek, otellerde yerli oranının yüzde 5-10'lar seviyesine çekilmeye başlanmasını eleştiriyor. Özbek, 2017 yılında yüzde 30'lara yükselen yerli turist oranının bu kadar geri çekilmesinin doğru olmadığını, bu oranın yüzde 15'ler seviyesinde kalması gerektiğini vurguluyor.
İç pazarda daha hesaplı destinasyon olan Ege'nin son yılarda öne çıkmaya başladığına dikkat çeken Özbek, "2016 yılında satışlarımızın yüzde 40'ını Ege, yüzde 60'ını Antalya oluştururdu. 2018 yılında Ege yüzde 51'e çıkarken Antalya yüzde 49'a geriledi. 2019 yılında da Ege'nin payının yüzde 55, Akdeniz'in payının ise yüzde 45 olmasını bekliyoruz" diye konuşuyor.
OSMAN AYIK TÜROFED BAŞKANI
“GELİRE ODAKLANILMALI”
"Türkiye turizmde krizli yılları geride bıraktı. 2019 yılının yükseliş yılı olmasını bekliyoruz. Ancak kriz döneminde yüzde 50 dolayında düşen fiyatlar hala eski seviyelerine ulaşamadı.
Toparlanmanın 2020'den sonra olacağını düşünüyoruz. Bakanımızın sektörümüze yönelik çalışmaları tanıtım ve geliri artırmaya odaklı. Turizm çeşitliliğimizi artırıp daha yüksek gelire odaklanabilirsek iyi olacak."
FİRUZ B. BAĞLIKAYA TÜRSAB BAŞKANI
“EKONOMİYE KATKIYI ARTIRACAĞIZ”
"TÜRSAB olarak sezon süresini uzatmak, turizm ürünlerini çeşitlendirmek, kişi başı harcamayı artırmak için çalışacağız.
Tahminlerimize göre bu yıl GSYH'nin yaklaşık yüzde 4'ünü turizm gelirleri oluşturacak. Kültür ve Turizm Bakanımız Mehmet Nuri Ersoy'un belirttiği gibi, bizim de öncelikli hedefimiz, yüzde 4 olan bu oranı beş yıl içinde yüzde 8'e taşımak olacak."
LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Ekonomik durgunluk hemen her sektörü etkilese de durgunluktan etkilenmeyen sektörler de var. Bunlardan biri de turizm. 2016’da derin bir kriz yaşayan ve neredeyse dibe vuran turizm sektörü için kötü geçen yıllar geride kaldı.
2017 yılından bu yana toparlanma sürecine giren turizm, 2018’de büyüme trendine girdi. Turist sayısı ve turizm geliri hedefleri Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından iki kez revize edilen sektör 2018 yılını başarılı geçirdi.
2018’de 40 milyon turist, 32 milyar dolar turizm gelirine ulaşmak için çalıştı. 2018’in Ocak-Ekim döneminde ülkemize gelen turist sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22,4’lük artışla 35,5 milyona çıktı. 10 ayda Türkiye’ye gelen ziyaretçi sayısı, rekor yıl kabul edilen 2015’in aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 7’lik artış gösterdi.
PAZARLAR GERİ GELDİ
Türkiye'ye gelen turist profili incelendiğinde, ana pazarımız olan Avrupa ülkeleri yüzde 48'lik oranla ilk sırada yer aldı. 2018'in ilk 10 aylık döneminde, Rusya'dan 5,7, Almanya'dan 4,1, İngiltere'den ise 2,1 milyon turist ağırlandı.
Türkiye turizmde başarılı geçen 2018 yılının dokuz aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 14 artışla 23 milyar dolar turizm geliri elde etti. Türkiye'nin kaynak pazarı Avrupa'dan gelen ziyaretçi sayılarında bu yıl ciddi oranda artış yakalandı.
Kasım ayında Londra'da gerçekleştirilen WTM Fuarı'ndan oldukça iyi izlenimlerle dönen turizmciler 2018'de yüzde 35'lik artış yakalanan İngiltere pazarındaki yükselişin 2019'da da sürmesini bekliyor. Diğer Avrupa ülkelerinde de benzer tablo hakim görünüyor.
UMUTLAR ÇOK BÜYÜK
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Yönetim Kurulu Başkanı Firuz Bağlıkaya, 2019 yılı hedefinin 2018'e göre yüzde 20'nin üzerinde artışla 50 milyon turist ile 40 milyar doların üzerinde gelire ulaşmak olduğunu söylüyor.
Bağlıkaya, turizm sektörü olarak 2019 yılında çok daha iyi bir yıl beklediklerini ifade ediyor. Firuz Bağlıkaya, 2019 hedefleri konusunda şöyle konuşuyor: "Sektör olarak sıkıntılı dönemi 2017 itibariyle aşmıştık.
2018'de yakalanan başarı grafiğini 2019'da daha da yukarıya taşımak en büyük hedefimiz olacak. Yurtdışı fuarlardan ve erken rezervasyon taleplerinden edindiğimiz ilk izlenimler, 2019 yılının Türk turizmi için tam bir rekor yıl olacağını gösteriyor."
YENİ ÜLKELERE YÖNELİM
Turizmde artık ziyaretçi sayılarından çok elde edilen gelire odaklanmak gerekiyor. Özellikle kişi başı turizm gelirini artırmak çok önemli. Bunun yolu da yüksek gelir grubunda yer alan turistleri ülkemize çekmekten geçiyor.
Bunun için Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın turizmcilere çizdiği yol haritası niteliği taşıyan Turizm Ana Planı'nda yer alan Çin, Hindistan, Güney Kore, Japonya pazarlarından gelen turist sayısını artırmak için çalışmalara odaklanılacak. Çin'den gelen turist sayısının artmasında etkili olacağı düşünülen Southern China seferleri de Aralık 2018'de başladı.
Kongre, gastronomi, sağlık, golf, spor, kruvaziyer, yat turizmi gibi turizm çeşitlerini geliştirerek turizm gelirini artıracak alanlara odaklanıp hedef pazarlardan daha yüksek pay alınması da planlanıyor.
Cornelia Diamond Genel Müdürü Zafer Alkaya, turizmde tüm amacın kaliteyi artırmak ve daha üst segment turiste hitap etmek olduğunu söylüyor. Alkaya, daha nitelikli turiste hitap edebilmenin yolunun direkt uçuşların artırılmasından geçtiğine dikkat çekiyor. Zafer Alkaya, direkt uçuşlar ile birlikte marka değerinin de artırılması gerektiğini vurguluyor.
İÇ PAZARDA FİYATLAR ARTTI
Türkiye'nin güvenli ülke algısının artması ve RusyaAX ile ilişkilerin düzelmesiyle birlikte Rusya, İngiltere, Almanya gibi ülkelerden gelen turist sayısının artması, otelcilerin bu yıl iç pazarda yüzde 60-80 bandında fiyat artışına gitmelerine neden oldu.
Kur artışı kaynaklı fiyat farkı yüzde 40'lar seviyesindeyken otellerin yüzde 80'lere varan oranlarda artış yapmaları, iç pazarda fiyatların fahiş oranda yükselmesine yol açtı. Bu artışın domino etkisi şeklinde geliştiğine dikkat çekiliyor.
Etstur Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Suat Özbek, iç pazarda otel fiyatlarında döviz kurundan bağımsız ilerleyen bir fiyat artışı olduğunu ifade ediyor.
Özbek, "Geçen yıl ile bu yıl arasında yüzde 40'lık kur farkı var. Otellerin fiyatlarına baktığımızda Antalya'da yüzde 60-80 arasında, Ege'de yüzde 30-45 arasında fiyat artışı var. Bunun neden kaynaklandığını müşterilerimize izah edemiyoruz" diyor.
EGE-AKDENİZ REKABETİ
2018 yılında iç pazarda 2,5 milyon kişi organize tur operatörAleriyle seyahat ederken, 2019'da bu sayının yüzde 15'lik artışla 2,5 milyonu aşması bekleniyor. 2019 yılında tatil yapanların sayısında artış beklenmesine karşın, fiyatlardaki artış nedeniyle geceleme sayılarının ortalama 5-6 geceden 4 geceye gerilemesi öngörülüyor
Suat Özbek, otellerde yerli oranının yüzde 5-10'lar seviyesine çekilmeye başlanmasını eleştiriyor. Özbek, 2017 yılında yüzde 30'lara yükselen yerli turist oranının bu kadar geri çekilmesinin doğru olmadığını, bu oranın yüzde 15'ler seviyesinde kalması gerektiğini vurguluyor.
İç pazarda daha hesaplı destinasyon olan Ege'nin son yılarda öne çıkmaya başladığına dikkat çeken Özbek, "2016 yılında satışlarımızın yüzde 40'ını Ege, yüzde 60'ını Antalya oluştururdu. 2018 yılında Ege yüzde 51'e çıkarken Antalya yüzde 49'a geriledi. 2019 yılında da Ege'nin payının yüzde 55, Akdeniz'in payının ise yüzde 45 olmasını bekliyoruz" diye konuşuyor.
OSMAN AYIK TÜROFED BAŞKANI“GELİRE ODAKLANILMALI”
"Türkiye turizmde krizli yılları geride bıraktı. 2019 yılının yükseliş yılı olmasını bekliyoruz. Ancak kriz döneminde yüzde 50 dolayında düşen fiyatlar hala eski seviyelerine ulaşamadı.
Toparlanmanın 2020'den sonra olacağını düşünüyoruz. Bakanımızın sektörümüze yönelik çalışmaları tanıtım ve geliri artırmaya odaklı. Turizm çeşitliliğimizi artırıp daha yüksek gelire odaklanabilirsek iyi olacak."
FİRUZ B. BAĞLIKAYA TÜRSAB BAŞKANI“EKONOMİYE KATKIYI ARTIRACAĞIZ”
"TÜRSAB olarak sezon süresini uzatmak, turizm ürünlerini çeşitlendirmek, kişi başı harcamayı artırmak için çalışacağız.
Tahminlerimize göre bu yıl GSYH'nin yaklaşık yüzde 4'ünü turizm gelirleri oluşturacak. Kültür ve Turizm Bakanımız Mehmet Nuri Ersoy'un belirttiği gibi, bizim de öncelikli hedefimiz, yüzde 4 olan bu oranı beş yıl içinde yüzde 8'e taşımak olacak."
