Bilanço etkisi ekonomiyi vuruyor

08 Ekim 2018
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın (HMB) verilerine göre, Türkiye 2019 yılında 73,2 milyar dolarlık dış borç ödeyecek. Dolar kuru bugünkü 6 TL dolayındaki seviyesinde kalırsa, bu ödemeler için 439 milyar TL kullanılması gerekecek.

DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr

Oysa dolar kurunda bu yıl yaşanan yükseliş olmasaydı yani 2017 sonundaki 3,77 TL'lik seviye devam etseydi, bu ödemeler için 275,9 milyar TL yeterli olacaktı.

Buna göre kur artışı yüzünden dış borçları ödemek için gerekli TL tutarı 1,6 kat artmış bulunuyor. Bir başka deyişle 2019'daki dış borç servisini yapmak için şimdi fazladan 163,2 milyar TL daha gerekiyor.

Üstelik bu durum daha sonraki yıllarda yapılacak dış borç ödemeleri için de aynen geçerli bulunuyor. Döviz kurlarında son dönemde yaşanan artış sadece enflasyonu yükseltmekle kalmadı, döviz borcu olan şirketlerin bilançolarını da vurdu.

Bu şirketler döviz borçlarını ödemek için şimdi altı ay öncesindekinden 1,6 kat daha fazla TL'ye ihtiyaç duyuyor. Böyle bir durumla karşılaşan bir şirketin yaptığı ilk iş genelde yatırımlarını durdurmak oluyor.

Bu yetmezse ardından işçi çıkarmalar geliyor. O da yetmezse işin ucu şirketin iflasına kadar gidiyor. Tüm bunlar da ekonomide daralmaya yol açıyor.

İşte şu anda Türkiye ekonomisinde bu süreç yaşanıyor. Döviz kurları eski seviyesine geri dönmedikçe de bunun üstesinden gelmek zor görünüyor.

Döviz kurlarının eski seviyesine geri dönmesi de zor göründüğüne göre ekonomide uzun sürebilecek bir durgunluğa hazırlanmakta fayda bulunuyor.