ARAM EKİN DURAN
eduran@ekonomist.com.tr
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan işsizlik verilerine göre, bu önemlerin yarattığı koşullarda bir yandan istihdam edilenlerin sayısı düşerken, diğer yandan da işsiz olanların sayısı düşüyor.
TÜİK'e göre işsiz sayısı, 2020 yılı ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 456 bin kişi azaldı ve 4 milyon 194 bin kişi oldu. Aynı dönemde işsizlik oranı ise 0,8 puanlık azalış ile yüzde 13,2 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı da 1,0 puanlık azalış ile yüzde 15,7 oldu.
İSTİHDAM ORANI YÜZDE 43,9
İstihdam edilenlerin sayısına bakıldığında ise 2020 yılı ağustos döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 975 bin kişi azalışla 27 milyon 554 bin kişi, istihdam oranı ise 2,4 puanlık azalış ile yüzde 43,9 olarak gerçekleşti. Böylelikle geçen yılın aynı dönemine göre istihdam piyasasında 1 milyonluk bir kayıp yaşandı.
Yine de son aylara bakıldığında istihdam piyasasındaki kan kaybının yavaşladığını söylemek mümkün. Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 314 bin, sanayi sektöründe 91 bin, hizmet sektöründe 717 bin kişi azalırken, inşaat sektöründe ise 147 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 19,2'si tarım, yüzde 19,8'i sanayi, yüzde 6,2'si inşaat ve yüzde 54,7'si hizmet sektöründe yer aldı.
KAMU İSTİHDAMINDA ARTIŞ
Bu dönemde kamuda yaratılan yeni iş alanları da dikkat çekiyor. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın derlediği verilere göre, 2020 yılı üçüncü çeyreğinde toplam kamu istihdamı 2019 yılının aynı dönemine göre yüzde 3,6 oranında artarak 4 milyon 779 bin kişi oldu.
Öte yandan Türkiye'nin en önemli sıkıntılarından biri olan genç işsizliği ise çok yüksek seviyelerde seyretmeye devam ediyor. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,3 puanlık azalışla yüzde 26,1 olurken, istihdam oranı ise 3,3 puan azalarak yüzde 31,1 oldu. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 5,4 puanlık azalışla yüzde 42,1 seviyesinde gerçekleşti.
Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,3 puanlık artışla yüzde 30,4 gibi çok yüksek bir seviyeye ulaştı. Mevsim etkisinden arındırılmış verilere bakıldığında, işsizlik oranı bir önceki döneme göre 0,3 puan azalarak yüzde 13,2 oldu. İşsiz sayısı bir önceki döneme göre 78 bin kişi azalarak 4 milyon 101 bin kişi olarak gerçekleşti.
PROF. DR. KAYA ARDIÇ PİRİ REİS ÜNİVERSİTESİ “GENÇ VE KADIN İŞSİZLİĞİ KRONİK SORUN”
"İşsizlik verilerinde dikkat çeken noktaların başında, bir yandan istihdam piyasasında azalma yaşanırken diğer yandan işsizlikte de bir azalma yaşanıyor olması geliyor.
Tabii bunun nedeni, işsizlik hesaplamasında iş bulmaktan ümidini kesmiş insanların işsiz sayılmıyor oluşu. Bu kitleleri de hesaba kattığımız zaman geniş tanımlı işsizliğin yüzde 28'i aştığını görüyoruz. İkinci önemli nokta ise genç ve kadın işsizliğinin giderek yükselmesi.
Pandemi döneminin etkisinden bağımsız olarak Türkiye'nin bu kronik sorunu çözmesi, ancak sürdürülebilir bir ekonomik büyüme ile mümkün. Türkiye'nin hem işsizliği azaltıp hem de enflasyonu düşürmesi kolay değil. Bu iki sorundan birini seçip, çözümüne öncelik vermek gerekiyor. İkisini birden düşüreceğim dediğiniz zaman, bugün Türkiye'de olduğu gibi ikisini de azaltmak bir yana yükseltiyorsunuz."