Kardemir dünya şirketi olmayı hedefliyor

26 Aralık 2021
Ceren Oral Balaban coral@ekonomist.com.tr

Anadolu 500'ün 2020'de en büyük üçüncü şirketi, Atatürk'ün adımıyla 1937'de kurulan Kardemir oldu. 2020'yi 7,5 milyar TL ciroyla tamamlayan Kardemir; yüksek katma değerli ürün yatırımlarıyla ihracat ağını genişleterek dünya şirketi olmayı hedefliyor.

12-25 Aralık 2021 tarihli sayıdan.

Mustafa Kemal Atatürk'ün ulusal sanayileşme hamlelerinden biri olarak, temeli dönemin Başbakanı İsmet İnönü tarafından 3 Nisan 1937'de atılan Kardemir, Türkiye'nin ilk entegre demir-çelik fabrikası olarak Türk sanayisinin öncü şirketleri arasında yer alıyor.

Çok sayıda büyük endüstriyel tesisin proje, imalat ve montajını gerçekleştiren şirket, Türkiye'de 'fabrikalar kuran fabrika' olarak da anılıyor.

Kardemir, Anadolu'nun en büyük 500 şirketini belirlediğimiz 'Anadolu 500' araştırmamızda 2020 verilerine göre cirosal sıralamada üçüncü sırada yer aldı.

Şirket, pandeminin zorlu şartlarına rağmen 2020'de yıllık yüzde 23,7 artışla 7 milyar 520 milyon TL ciroya ulaşmayı başardı. 2016'da 2 milyar 309 milyar TL olan cirosunu 2017'de 3 milyar 973 milyon TL'ye, 2018'de 5 milyar 583 milyon TL'ye taşıyan Kardemir; 6 milyar 76 milyon TL satış geliri elde ettiği 2019'da da cirosal büyüklükte ikinci olmuştu.

REKOR ÜRETİM


2020'de dünya ham çelik üretimi 1 milyar 829 milyon tonlarda kaldı. Yüzde 6 üretim artışı ve 35,8 milyon ton üretimle üretimini artıran beş ülkeden biri olan Türkiye, Avrupa'nın en büyük çelik üreticisi konumuna geldi. Dünya sıralamasında da yedinci sıraya yerleşti. Kardemir, çelik sektöründeki bu büyümeye yüzde 11,5 ham çelik üretim artışıyla katkı sağladı.

2020 Şubat-Haziran'daki üretim kısıtlamalarına rağmen Kardemir, 2020'de tarihinde ilk kez 2,5 milyon ton sıvı çelik üretimini aştı ve 2 milyon 574 bin ton sıvı çelik üretimi gerçekleştirdi.

Yüksek fırınlar, çelikhane, sürekli dökümler, ray profil ve çubuk kangal haddehaneleri ve enerji santrali tesislerinde rekor üretimler gerçekleştiren şirket; 2020'yi 2 milyon 424 bin ton net mamul üretimiyle tamamlandı. Kaliteli ve katma değeri yüksek çelik üretimine özel önem verildi ve Çubuk Kangal Haddehanesi'nde üretim 2019'a göre yüzde 14 arttı.

İHRACATTA DA HIZ KESMİYOR


2020'nin ilk yarısında çelik ürünlerine talebin düşmesi ve ihracat pazarlarındaki korumacı politikalar sektörün ihracatını olumsuz etkiledi. Kardemir ise ihracatta hız kesmedi. 2019'da 4,7 bin ton ve 2,8 milyon dolarlık ihracat yapan şirket, 2020'de 7,3 bin ton ve 4 milyon dolarlık ihracat imza attı.

Böylece miktar ve tutar bazında ihracatını artırmayı başardı. Ray, profil, kangal, çubuk gibi katma değerli ürünler 2020'deki başlıca ihraç ürünleri olurken, Kardemir Güney Amerika pazarına tarihindeki ilk kangal ihracatını da yaptı.

İhracattaki atılım 2021'de de sürdü. Yıllık 200 bin adet demiryolu tekerleği üretim kapasitesiyle Türkiye'nin ilk ve tek demiryolu rayı üreticisi ve TCDD'nin en büyük tedarikçisi olan Kardemir, 2021'de Afganistan'a ilk ray ihracatını gerçekleştirdi. Afganistan Devlet Demiryolları'nın raylı sistemlerdeki yatırımları kapsamında demiryolu rayı sevkiyatı devam ediyor.

Kardemir'in 72 metreye kadar demiryolu rayı üretimi için 2007'de yatırım yaptığı ray ve profil haddehanesi, aynı zamanda Türkiye'nin tek ağır profil üreticisi. 2007'den bu yana 1 milyon 446 bin 787 ton ray üreten haddehanenin bu üretimi 12 bin 669 kilometrelik demiryolu hattına tekabül ediyor.

KUZEY AFRİKA'YA GİRİŞ YAPTI


2021'de ihracat ağını daha da genişleterek kangal ürünüyle Kuzey Afrika pazarına da giriş yapan Kardemir, Tunus'a kangal satış ve sevkiyatına başladı. Tarihinde ilk kez deniz yolu ile gemi güvertesinde teslim ve dökme yük olarak gerçekleşen kangal ihracatının, yurtdışı satışlarında önemli bir yere sahip olduğu kaydediliyor.

Tamamlanan sertifikasyon süreçleriyle ekim ayında ise demiryolu tekerleğinde de ihracata başlandı. Kardemir; Avrupa Birliği (AB) bölgesindeki alıcılarla vardığı anlaşma sonucu 30 bin adet yük vagonu tekerleği ihraç edecek. Sevkiyatlar 2022'de başlayacak.

Şirket; sadece demiryolu tekerleğinde değil; demiryolu rayı, ağır profil ve 5,5-56 mm kangal ile demir-çelik alanında ithalatla mücadeleye devam etmeyi, ihracat ve pazarlama çalışmalarıyla ekonomiye katkı sağlamayı hedefliyor.

NET KÂRA VE NAKDE DÖNDÜ


1998'den bu yana borsanın en değerli şirketlerinden biri olan Kardemir, 2021'in dokuz aylık I dönemini ise yıllık yüzde 94 artışla 10 milyar 51 milyon TL'lik satış geliriyle tamamladı. 2020 dokuz ayda zarar açıklayan şirket, yeniden kâra döndü ve bu dönemi 2 milyar 136 milyon TL net kârla kapattı.

FVAÖK, yüzde 388 artışla 645 milyon TL'den 3 milyar 154 milyon TL'ye yükseldi. 2020 Ocak-Eylül'ü 802,4 milyon TL net borçla kapatan Kardemir, 2021 Ocak-Eylül'de 1,43 milyar TL net nakit rakamına ulaşmayı da başardı.

YEŞİL MUTABAKAT'A UYUMLULUK ÇALIŞMALARINA HIZ VERECEK


2 MİLYAR DOLAR YATIRIM
30 Mart 1995'deki özelleştirme sonrasında 2 milyar doları aşan yatırım harcamasıyla üretim teknolojilerini yenileyen Kardemir; yeni dönem vizyonunu, 'yüksek katma değerli, ürün içeriği zengin 3,5 milyon ton çelik üretimiyle Cumhuriyet'in ikinci yüz yılında Türkiye'nin sanayi kuruluşları arasında en ön sıralarda yer alan dünya şirketi olmak' olarak belirledi.

2020'de 434 milyon TL, 2021 dokuz ayda 255,2 milyon TL'lik yatırım yapan şirket; modernizasyondan kapasite artırımına, yeni üretim tesisi ve sistemlerden AR-GE'ye birçok farklı alanda yatırıma imza atıyor.

AR-GE VE ÜR-GE ATILIMI
16 Ekim 2019'da Karabük'ün ilk AR-GE merkezini kuran Kardemir; Ekim 2019-Eylül 2021'de 9 milyon TL AR-GE harcamasına karşın 3 milyon TL'lik devlet desteğinden faydalandı.

2019 son çeyrekte 10 olan yeni ürün sayısı, 2020'de 91'e çıktı. 2021 dokuz aylık dönem itibarıyla 60 yeni ürün devreye alındı. Şirket; otomotiv, savunma, demiryolu, imalat sanayinin ihtiyaçlarının yanı sıra kendi işletmelerinin verimliliğini artırmak için ÜR-GE çalışmalarına da imza atıyor.

YENİ DÖNEM PLANLARI
2022'de Kardemir; AB Yeşil Mutabakatı hakkında uyumluluk çalışmalarına hız verecek. Şirket; 'Çelikhane Veri Takip İzleme Sistemi' ile 'Yüksek Fırın 5 Seviye 2 Sistemi'nin geliştirilmesini, 'Seviye 2 Olağanüstü Durum Merkezi'nin kurulumunu hedefliyor.

Kükürtlü otomat çeliklerinin üretimi, Kontinü Haddehane Tav Fırını'nın
ve kesici takım uçlarının performansının arttırılması da planlanıyor.

GAYE AKSONGUR YAVUZ ZİRAAT YATIRIM ARAŞTIRMA UZMANI "11,25 TL HEDEF FİYAT İLE 'AL' DİYORUZ"


"Kardemir (D) için hedef hisse fiyatını, tahminlerimizdeki güncellemelere ve piyasa çarpanlarındaki değişikliklere bağlı olarak 10,60 TL'den 11,25 TL'ye yükselttik. 'Al' önerimizi koruyoruz. Demir-çelik sektöründe marjlar güçlü seyretmeye devam ediyor.

Normalleşme süreci Kardemir'in faaliyetlerini olumlu etkilerken şirket, ağırlıklı olarak yurtiçi hammadde kullanımıyla maliyet avantajı yakalıyor. Ray ve demiryolu tekeri üretiminde Türkiye'nin tek yerli markası olması ve katma değeri yüksek ürünlerin satış gelirleri içindeki payının artması da güçlü yönler arasında bulunuyor.

Eylül sonu itibarıyla net borcu olmayan Kardemir Grubu'nun net fazlası 1 milyar 425 milyon TL seviyesinde. Emtia fiyatlarındaki sert dalgalanmalar, küresel büyümede yaşanabilecek sorunlara bağlı ürün fiyatlarının düşüşe geçmesi ve üretimde planlanmayan duruşlar ise riskler arasında yer alıyor."