Editör arkadaşımız Levent Gökmen Demirciler’in Endeksa.com ile ortak hazırladığı 81 ilin kiralık ve satılık konut verileri, bu durumu net olarak ortaya koyuyor. Araştırmanın detaylarını kapak haberimizde bulacaksınız.
Ancak şunu söylemek gerekiyor: 2014 yılında yüzde 61 olan ev sahipliği oranı bugün gelinen noktada yüzde 56’lara gerilemiş durumda. Bu veriler de ‘ev’lenmenin önemsendiği ülkemizde ev sahibi olmanın 10 yıl önceye göre çok daha zor olduğuna işaret ediyor.
Mayıs 2024-2025 döneminde satış fiyatlarında, yüzde 26 artış var. Yıllık yüzde 35 enflasyon dikkate alındığında reel olarak bir küçülme gözlense de Mayıs 2021-2025 döneminde enflasyon yüzde 575 olurken, gayrimenkul satış fiyatları enflasyonu neredeyse ikiye katlayarak yüzde 848’e yükseldi. Yüksek enflasyon ile durgunluğun aynı anda yaşandığı günümüzde bu tablo doğal olarak gelir dağılımının iyice bozulduğu ortamda, orta ve dar gelirlinin konuta erişimini zorlaştırdı.
Burada bir konuya daha dikkat çekmek istiyorum. TÜİK tarafından haziran ayı enflasyon verileri açıklandı. Açıklanan veriye göre altı aylık enflasyon yüzde 16,67 oldu. Bu orana göre emekli maaşlarına zam yapılacak. Ancak yapılan bu zam, gelen zamlar ile geri alınma eğiliminde gibi görünüyor. Şöyle ki temmuz ayı beklenerek doğal gaza konut tüketicileri için yüzde 24,6 zam yapıldı. Şöyle ifade edeyim, elektrik ve doğal gaz fiyatlarına yapılan yüzde 10 zammın tüketici fiyatlarına dolaylı etkilerinin sırasıyla ortalama 0,20 ve 0,12 puan olarak hesaplanıyor.
Çalışan kesim ise “ara zam olur mu?” diye bekliyor. Konuştuğumuz şirket yöneticilerinden aldığımız mesaj şu: “Zaten enflasyona göre düşük kalan kur nedeniyle çok zorlanıyoruz. Çalışan maliyetleri de çok ciddi baskı oluşturuyor. Böyle bir durumda personel sayısını azaltmak durumunda kalabiliriz.”
Yani iki ucu da keskin bıçak.
Bunları söylerken, görevi iki yıl önce devralan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de ekonomi karnesine bakan bir analiz hazırladık. Ekonomi yönetiminin işinin hayli zor olduğunun farkındayız. Jeopolitik riskler, içeride siyasi davalar, ekonomi yönetiminin işini daha da zorlaştırıyor. Böyle bir durumda ülke ekonomisini sadece faiz politikası ile yönetmenin zorluğu da ortada.
Sağlıkla kalın…
Haberin ayrıntıları Ekonomist’in bu haftaki sayısında.
