Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat miktar endeksi yüzde 5,3 ve ithalat miktar endeksi yüzde 7 arttı.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
İhracat ve ithalat miktar endekslerindeki gelişmeler dış ticaretteki reel durumu gösteriyor.
Reel ihracatta zaten epeydir artış vardı. Son veriler reel ithalatta da 15 aydır süren düşüşün sona erdiğini ve yeniden yükselişin başladığını gösteriyor. Nominal ihracat ve ithalat verileri daha hızlı yayınlandığı için dış ticaretteki gelişmeleri genelde onlara bakarak izliyoruz.
Ancak dış ticaret fiyatlarının aşırı arttığı ya da düştüğü dönemlerde bu biraz yanıltıcı oluyor. Son dönemde de böyle bir durum yaşıyoruz. Türk şirketleri ekonomideki resesyonun başından beri fiyat kırarak daha fazla dış pazara yöneldikleri için nominal ihracattaki durum gerçeği tam yansıtmıyor.
Nitekim ağustos ayında nominal ihracatta yaşanan artış sadece yüzde 1,6 olarak görünüyor. Dünya ekonomisindeki olumsuz gelişmeler yüzünden ithalat fiyatlarında da bu yılın başından beri düşüş var.
Bu da nominal ithalattaki durumun gerçeği tam yansıtmamasına neden oluyor. Nitekim ağustos ayında nominal ithalattaki artış da yüzde 1,5 olarak görünüyor. Nominal dış ticaret verileri cari işlemler dengesindeki gidişatı anlamak açısından önemli.
Ekonomik büyümedeki gidişatı anlamak açısından ise reel dış ticaret verilerini izlemek gerekiyor.
Zaten bu nedenle ihracatın ekonomik büyümeye katkısı son dönemde nominal ihracat verilerinin ima ettiğinden daha yüksek gerçekleşiyor.
Bu çerçevede reel ithalatın yeniden yükselişe geçmesi ise ekonomideki küçülmenin sonuna yaklaştığımıza işaret ediyor.
