TL'nin değeri iyice dibe vurdu

11 Haziran 2018
Merkez Bankası tarafından hesaplanan tüketici fiyat endeksi (TÜFE) bazlı ve 2003=100 temel yıllı Reel Efektif Döviz Kuru Endeksi'nin (REDK) değeri mayıs ayında 77,9 olarak gerçekleşti.

DR. ORHAN KARACA 
okaraca@ekonomist.com.tr

Böylece bu endeksin değeri tarihinde ilk kez 80'in altını görmüş oldu. Bu da TL'nin reel değerinin şu anda son 16 yılın en düşük seviyesinde olduğu anlamına geliyor.

TÜFE bazlı REDK yolculuğuna Ocak 2003'te 89,6 değeriyle başlamıştı. Bu endeksin değeri 2000'li yıllarda genelde yükseliş eğilimindeydi. Yani bu dönemde Türk Lirası reel olarak değer kazanıyordu. Bu endeksin değeri en yüksek düzeyini 127,9 ile Aralık 2007'de gördü.

TÜFE bazlı REDK, 2008-2010 arasında genelde 110120 arasında seyretti. Bu endeks 2011 yılı başından bu yana ise genelde düşüş eğiliminde. Son dönemde hızlanan bu düşüş de TL'nin değerinin iyice dibe vurmasına yol açmış bulunuyor.

TL'nin aşırı değer kaybetmesi de aşırı değer kazanması da kötü. 2000'li yıllarda TL'nin aşırı değer kazanması Türkiye'yi ithal ürün cenneti yapmıştı. Şimdi TL'nin aşırı değer kaybetmesi ise hem enflasyonu azdırıyor hem de dış borçların TL karşılığının artmasına yol açarak reel sektörün bilançosunu bozuyor.

Son dönemde bazı şirketlerden gelen borçların yeniden yapılandırılması istekleri bundan kaynaklanıyor. Bu durum şimdilik yatırımların kısılması ve dolayısıyla ekonominin yavaşlamasıyla atlatılabilir gibi görünüyor. Ancak TL'deki değer kaybı böyle devam ederse bir süre sonra yaygın iflaslarla da karşılaşabiliriz.