Türkiye'den en çok konut alan 5 ülke: Yabancıya satışta yeni rekor bekleniyor

21 Mart 2022
Levent Gökmen Demirciler lgokmen@ekonomist.com.tr

Yabancıya konut satışında yıllardır hedeflenen 50 bin adet barajı geçen yıl aşıldı. TL'nin döviz karşısında değer kaybetmesi ve ucuz vatandaşlıkla önümüzdeki yıllarda yeni rekorlar bekleniyor.

Bu yıl, en az 70 bin adetlik satışla 15 milyar dolarlık gelir bekleniyor. Türkiye gayrimenkul sektörüne yabancı yatırımcının ilgisi son yıllarda ciddi bir artış gösterdi.

06 – 19 Mart 2022 tarihli sayıdan

2021 yılında Türkiye'de 1 milyon 492 bin konut satılırken, yabancı yatırımcı bu rakam içinde yüzde 43,5'lik büyümeyle 58 bin 576 konutla yer aldı. Toplam konut satışları içinde yabancıların payı yüzde 3,9 oldu.

Yıllardır hedeflenen 50 bin barajı 2021'de aşıldı. TL'nin değer kaybetmesiyle Türkiye'nin ucuz yatırım yapılabilen bir ülke haline gelmesiyle birlikte bu yıl, en az 70 bin adetlik satışla 15 milyar dolarlık gelir bekleniyor. Bu yılın ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 25'lik artış görülmesi bu beklentiyi doğrular nitelikte.

Dövizdeki değerlenme, yabancıların Türkiye'den gayrimenkul satın alma iştahını artırırken yatırımlarını ve portföylerini çeşitlendirmelerini sağlıyor. Yüksek yatırım maliyetleri nedeniyle konut üretiminin azalması ve yabancı ilgisiyle iç talebin birleşmesi konut fiyatlarını hızla yükseltiyor.

Gayrimenkulde dengeleri bozan bu durumun Türk halkının konuta erişimini her geçen gün zorlaştırdığına da vurgu yapılıyor.

Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİG-DER) Başkanı Ömer Faruk Akbal, bu yıl yabancıya yaklaşık 70 bin adetlik gayrimenkul satışı öngördüklerini vurguluyor.

Akbal, sektörün özverisi ve kamunun teşvikleriyle 2025'te yabancıya satışta 100 bin adet satışla, 20 milyar dolarlık döviz gelirine ulaşılabileceğini söylüyor.

İLK BEŞE GİRME HEDEFİ



  • Dünyada gayrimenkulde en çok yatırım çeken ilk 10 ülke arasında yer alan Türkiye'nin 2025'te ilk beşe girme hedefi bulunuyor. Dünyada bu alanda ilk sırayı Amerika alırken onu İngiltere, Kanada ve İspanya izliyor.

  • Mars Investment İcra Kurulu Başkanı Hakan Bucak, sektörün yabancı yatırımcıya uygun konutta arz sorunu yaşıyor, arz sorununun çözülmesiyle 70 bin adet satış, 15 milyar dolar gelir rakamına rahatça ulaşılabileceğini söylüyor.

  • 10-15 yıl önce ağırlıkla komşu ülke vatandaşlarına konut satılırken, bugün talep Çin'den Amerika'ya, Kanada'dan Avustralya'ya kadar geniş bir coğrafyaya yayıldı. Bugün 87 ülkenin vatandaşı Türkiye'den konut alıyor.

  • Irak, İran, Rusya, Almanya, Kazakistan, Kuveyt, Azerbaycan, Amerika, Yemen, Filistin, Ürdün, Ukrayna, Mısır, İngiltere, Lübnan, Çin, Pakistan ve İsviçre en çok satış yapılan ülkeler. Bu ülkelere satılan konut satış adetlerinde bin konut ortalaması yakalandı.

  • Tahincioğlu Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Tahincioğlu, yabancıya konut satışının ihracat yapılmasına rağmen ürünün ülkemizde kalması nedeniyle ülke ekonomisi için önemli olduğunu vurguluyor.

  • Bu nedenle yabancıya konut satışın artması gerektiğine dikkat çeken Tahincioğlu, "İç pazardaki satışlarımız iyi olduğundan şimdiye kadar satışlarımızın yüzde 4'ünü yabancılara yaptık. Önümüzdeki dönemde bazı projelerimizde yabancıya satışa odaklanacağız" diyor.


YELPAZE GENİŞLEDİ


Türkiye sadece Arap ve Müslüman ülkelerden talep görmüyor; Kanada'dan Vietnam'a, Meksika'dan Brezilya'ya kadar her yerden talep alıyor. Bucak, "Konut satışı yaptığımız 87 ülkeden 47'sine henüz bin ve üzeri konut satamıyoruz ama talebi gördük, süreci doğru yönetirsek iyi bir hikaye yakalayabiliriz" diyor.

Türkiye'nin marka değerinin, yatırım ve yaşam potansiyelinin görünür kılınmasıyla ticari faaliyetlerin de kartopu etkisiyle büyüyebileceğine vurgu yapılıyor. Şu anda yabancı yatırımcı için ortalama gayrimenkul bütçesi 185 bin dolar. Tanıtım faaliyetlerini arttırarak üst sekme alıcıların ilgisini çekmek mümkün.

EN ÇOK TALEP GÖREN İLLER


Yabancı yatırımcının en çok ilgi gösterdiği iller İstanbul, Antalya ve Ankara olurken İzmir ve ilçeleri de son dönemde yoğun talep alıyor. Samsun, Mersin, Muğla, Bursa, Sakarya, Trabzon, Rize, Adana yabancı yatırımcının radarındaki diğer iller.

Yatırımcı, ulaşım hatlarına yakın manzarası güzel markalı konut projelerini tercih ediyor. Antalya gibi kentlerde yazlıklara, Bodrum'da bahçeli villa veya konuta yoğun talep gösteriyor. İzmir'de Urla, Reis Dere, Alaçatı öne çıkarken, havalimanına, hastanelere ve kent merkezine yakın ilçeleri yeni gözde bölgeler.

Sinpaş GYO Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ahmet Çelik, yabancıya konut satışından turizmdeki kadar gelir elde edilebileceğini söylüyor. Yabancılara ortalama 180 bin dolardan konut satışı yapıldığını belirten Çelik, "Normalde 180 bin dolar çok ucuz bir rakam. 100 bin konut satma hayalimiz var.

300 bin dolardan 100 bin konut satılsa neredeyse turizm sektörü kadar ülke ekonomisine döviz kazandıracak potansiyele sahibiz" diyor.

İSTANBUL İLK SIRADA


Yabancıların en çok konut aldığı illere baktığımızda 2021 yılında 26 bin 469 adetle İstanbul başı çekerken, 12 bin 384 adetle Antalya ikinci sırayı, 3 bin 672 ile Ankara üçüncü sırayı aldı. Bu yılın ocak ayı verileri incelendiğinde de sıralama değişmedi.

Ankara'yı sırasıyla, Mersin, Yalova, Bursa, İzmir, Sakarya, ve Samsun izledi. Türkiye'den konut alımında İranlılar liderliği korurken ikinci sırayı 8 bin 661 adetle İraklılar, üçüncü sırayı 5 bin 379 ile Ruslar, 2 bin 762 ile Afganlar, 2 bin 358 ile Almanlar izledi.

Yabancıya gayrimenkul satışının 'hizmet ihracatı' kapsamında değerlendirilerek desteklenmesi gündemde. İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, dövizde yaşanan artışın vatandaşlık almak isteyen yabancılarla Türkiye'de yatırım yapmak isteyenlerin talebini artırdığını vurguluyor. Durbakayım, yeni bir rekor için yabancı satışların ihracat kapsamına alınmasının faydalı olacağını belirtiyor.

Redstone Yönetim Kurulu Başkanı Evrim Kırmızıtaş Başaran da vatandaşlık, Türkiye'nin coğrafi avantajı gibi faktörlerin yanı sıra tarihin en yüksek satış rakamına ulaşılmasında en önemli faktörün döviz fiyatlarındaki yüksek artış olduğunu vurguluyor.

Başaran, "Kurun beklenen seviyelere inmemesi ve konutta yeterli arz olmadığı için fiyatların bir süre daha yüksek kalacak olması, 2022'de yabancıya konut satışlarına pozitif yansıyacaktır. Türkiye ekonomisinin gidişatına göre oradaki rakamlar da değişecektir" diyor.

FİYATI YÜKSELTME HEDEFİ


Yabancıya konut satış endeksi 'GİGDEKS' verilerine göre, yabancıya ortalama konut satış fiyatı 2021 Nisan-Mayıs-Haziran döneminde 194 bin 602 dolar iken Temmuz-Ağustos-Eylül döneminde ise 196 bin 37 dolar oldu. Bu yılki hedef ise 200 bin doların üzerinde bir sepet fiyatına ulaşmak olarak belirlendi.