2019’da Anadolu 500’ün en büyük ikinci şirketi, Cumhuriyet tarihiyle özdeşleşen başarı hikâyesiyle Kardemir oldu. 2019’u 6 milyar TL ciroyla tamamlayan şirket, artan üretim ile satiş hacmi ve katma değerli ürün yatırımlarıyla büyümeye devam ediyor.
CEREN ORAL BALABAN
coral@ekonomist.com.tr
Türkiye’nin ilk entegre demir-çelik fabrikası olan Kardemir, ‘Anadolu 500’ araştırmamızda 2019 yıl sonu verilerine göre, cirosal sıralamada ikinci sırada yer aldı. 2017’de 3 milyar 973 milyon TL olan cirosunu 2018’de yüzde 41 büyümeyle 5 milyar 583 milyon TL’ye çıkaran şirket, geçen yıl da cirosal büyüklükte ikinci olmuştu. Kardemir, 2019’u ise 6 milyar 76 milyon TL satış geliriyle tamamladı.
‘FABRİKALAR KURAN FABRİKA’
Kardemir’in temelleri, Mustafa Kemal Atatürk’ün ulusal sanayileşme hamlelerinden birisi olarak dönemin başbakanı ismet İnönü tarafından 3 Nisan 1937’de atıldı. Şirket, 9 Eylül 1939’da ilk yüksek fırını ateşledi. 10 Eylül 1939’da ilk Türk demirini üretti. Türkiye’nin endüstriyel atılımlarında önemli rol oynayan ve çok sayıda büyük endüstriyel tesisin proje, imalat ve montajını gerçekleştiren Kardemir, Türkiye’de ‘fabrikalar kuran fabrika’ olarak tanınıyor.
Kardemir, 30 Mart 1995’deki özelleştirme sonrasında 2 milyar doların üzerindeki yatırım harcamasıyla üretim teknolojilerini yeniledi. Şirket, katma değerli ürünlerin toplam üretim ve satışlar içindeki payını artırarak kâr marjlarını yüksek seviyelerde tutma hedefiyle faaliyetlerini sürdürüyor. Ayrıca demiryolu rayı ve tekeri üretiminde Türkiye’nin tek milli markası olan Kardemir, özellikle katma değerli ürünleriyle ihracat pazarlarında da aktif yer alıyor.
1.3 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM
2011-2019 döneminde yaklaşık 1.3 milyar dolar yatırım harcaması yapan Kardemir; modernizasyon, kapasite artışı ve haddehane projelerini gerçekleştirdi. Bu dönemde şirketin haddelenmiş ürün üretimi, 0,8 milyon tondan 1,4 milyon tona, toplam üretim hacmi 1,4 milyon tondan 2,4 milyon tona yükseldi.
Özellikle 2022’de kısmen faaliyete başlaması beklenen Filyos Liman Projesi’nin getireceği ihracat potansiyeliyle şirket, uzun vade için 3,5 milyon tonluk üretim hedefini koruyor.
Borsada da işlem gören Kardemir; 2020’nin dokuz ayında 5 milyar 172 milyon TL satış geliri ve 632 milyon TL FVAÖK elde etti. 343,2 milyon TL yatırım harcaması yaptı. Karabük’ün ilk AR-GE merkezini kuran Kardemir, AR-GE stratejisini ise katma değeri yüksek otomotiv, savunma, demiryolu ve imalat sanayilerinin ihtiyaç ve beklentilerine yönelik olarak yürütüyor.
YERLİ HAMMADDEYE ERİŞİM AVANTAJ SAĞLIYOR
Kardemir, büyük oranda yerli piyasaya satış yapıyor. Bunun yanında Türkiye’nin uzun çelikte net ihracatçı konumda olması ve emtia fiyatları nedeniyle küresel ekonomik görünüm, şirketin kâr marjlarını önemli ölçüde etkiliyor.
Pandemi sonrası parasal genişleme ve maliye politikalarında hükümetlerin özellikle altyapı alanında daha fazla harcamaya gitmesi ise şirketin mevcut görünümünü destekliyor. Kardemir’in demir cevherini büyük oranda yerli madenlerden karşılıyor olması da şirket için önemli bir avantaj oluşturuyor.
