Türkiye’de bireysel emeklilik 17 yaşında genç bir sistem olmasına rağmen, önemli bir büyüme performansı gösterdi.
Özellikle 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle vergi matrahından indirim yolu ile kullanılan vergi avantajı uygulaması kaldırılarak yüzde 25 devlet katkısı sistemine geçilmesi BES tarafındaki büyümenin daha da ivmelenmesini sağladı.
Ekim 2003’ten 2012 sonuna kadar yaklaşık dokuz yılda 3 milyon 128 bine ulaşan katılımcı sayısı, yüzde 25 devlet katkısının etkisiyle hızla arttı. Sisteme 2013’te 1 milyon 45 bin, 2014’te 940 bin, 2015’te 946 bin net yeni yatırımcı katıldı.
OKS’NİN ETKİSİ
2016 yılında, yaşanan darbe girişiminin etkilerinin yanında 2017’de devreye giren Otomatik Katılım Sistemi’nin (OKS) etkileriyle birlikte katılımcı sayısındaki artışın 588 bine gerilediği görüldü.
OKS’nin devreye alındığı 2017 yılında gönüllü BES’te net katılım 296 bine düşerken, 2018 ve 2019 yıllarında katılımcı sayısı azalmaya başladı.
2018 yılında yaklaşık 47 bin, 2019 yılında yaklaşık 5 bin kişilik azalma yaşandı. Buna karşın OKS tarafında ise çok hızlı bir ivmelenmeyle 5,4 milyon katılımcı sayısına ve 8,2 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşılmış durumda.
DEVLET KATKISININ ETKİSİ
BES’e devlet katkısının getirildiği 2013’ten itibaren rakamlara bakıldığında, gönüllü BES tarafında portföy büyüklüğünün yaklaşık beş katına, katılımcı sayısının da iki katına çıktığını söylemek mümkün.
Diğer taraftan sistemin genelinde toplam portföy büyüklüğü 2019 yılı sonu itibariyle 127,6 milyar TL’ye ulaştı.
Bu büyüklüğün 119,4 milyar TL’lik kısmı gönüllü BES’e ve 8,2 milyar TL’lik kısmı OKS’ye ait.
Gönüllü BES portföy büyüklüğü 2018 yılı sonuna göre yaklaşık yüzde 35 büyüme kaydetti.
OKS portföy büyüklüğü 2018 yılı sonundaki 4,6 milyar TL’lik değerinden 2019 yılı sonunda 8,2 milyar TL’ye ulaştı.
Sistemde 2019 yılı itibariyle yaklaşık 12,2 milyon katılımcı yer alıyor. Bu katılımcıların 6,9 milyonu gönüllü BES’ten ve 5,3 milyonu OKS’den geliyor.
YENİ DÜZENLEMELER
2020 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda uzun vadeli tasarrufların artırılması açısından BES’in önemine vurgu yapılması, sektör için umut kaynağı.
Programda BES’te özellikle müşteri tabanının genişletilmesine ve sürdürülebilirliğine vurgu yapıldı.
Sektöre yönelik yapılması beklenen düzenlemelere bakıldığında, üç önemli başlığa dikkat çekiliyor.
Bunlar, yaşa bakılmaksızın yüzde 25 olan devlet desteğinin yaşa göre farklılaşması, katılımcılara kısmi olarak sistemden para çekme olanağının tanınması ve tamamlayıcı emeklilik sisteminin (TES) hayata geçirilmesi.
Özellikle 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle vergi matrahından indirim yolu ile kullanılan vergi avantajı uygulaması kaldırılarak yüzde 25 devlet katkısı sistemine geçilmesi BES tarafındaki büyümenin daha da ivmelenmesini sağladı.
Ekim 2003’ten 2012 sonuna kadar yaklaşık dokuz yılda 3 milyon 128 bine ulaşan katılımcı sayısı, yüzde 25 devlet katkısının etkisiyle hızla arttı. Sisteme 2013’te 1 milyon 45 bin, 2014’te 940 bin, 2015’te 946 bin net yeni yatırımcı katıldı.
OKS’NİN ETKİSİ
2016 yılında, yaşanan darbe girişiminin etkilerinin yanında 2017’de devreye giren Otomatik Katılım Sistemi’nin (OKS) etkileriyle birlikte katılımcı sayısındaki artışın 588 bine gerilediği görüldü.
OKS’nin devreye alındığı 2017 yılında gönüllü BES’te net katılım 296 bine düşerken, 2018 ve 2019 yıllarında katılımcı sayısı azalmaya başladı.
2018 yılında yaklaşık 47 bin, 2019 yılında yaklaşık 5 bin kişilik azalma yaşandı. Buna karşın OKS tarafında ise çok hızlı bir ivmelenmeyle 5,4 milyon katılımcı sayısına ve 8,2 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşılmış durumda.
DEVLET KATKISININ ETKİSİ
BES’e devlet katkısının getirildiği 2013’ten itibaren rakamlara bakıldığında, gönüllü BES tarafında portföy büyüklüğünün yaklaşık beş katına, katılımcı sayısının da iki katına çıktığını söylemek mümkün.
Diğer taraftan sistemin genelinde toplam portföy büyüklüğü 2019 yılı sonu itibariyle 127,6 milyar TL’ye ulaştı.
Bu büyüklüğün 119,4 milyar TL’lik kısmı gönüllü BES’e ve 8,2 milyar TL’lik kısmı OKS’ye ait.
Gönüllü BES portföy büyüklüğü 2018 yılı sonuna göre yaklaşık yüzde 35 büyüme kaydetti.
OKS portföy büyüklüğü 2018 yılı sonundaki 4,6 milyar TL’lik değerinden 2019 yılı sonunda 8,2 milyar TL’ye ulaştı.
Sistemde 2019 yılı itibariyle yaklaşık 12,2 milyon katılımcı yer alıyor. Bu katılımcıların 6,9 milyonu gönüllü BES’ten ve 5,3 milyonu OKS’den geliyor.
YENİ DÜZENLEMELER
2020 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda uzun vadeli tasarrufların artırılması açısından BES’in önemine vurgu yapılması, sektör için umut kaynağı.
Programda BES’te özellikle müşteri tabanının genişletilmesine ve sürdürülebilirliğine vurgu yapıldı.
Sektöre yönelik yapılması beklenen düzenlemelere bakıldığında, üç önemli başlığa dikkat çekiliyor.
Bunlar, yaşa bakılmaksızın yüzde 25 olan devlet desteğinin yaşa göre farklılaşması, katılımcılara kısmi olarak sistemden para çekme olanağının tanınması ve tamamlayıcı emeklilik sisteminin (TES) hayata geçirilmesi.
