Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen Kabine Toplantısı'nın ardından konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan ekonomi mesajları...
Erdoğan'ın konuşmasından satırbaşları şöyle:
Türkiye 2002 yılından bu yana başta ekonomi olmak üzere eğitimden sağlığa, ulaşımdan enerjiye birçok alanda atılan adımlar ve gerçekleştirilen reformlar sayesinde önemli kazanımlar elde etti. 2002 yılında 236 milyar dolar olan milli gelirimizi 2019 yılında 754 milyar dolara yükselttik. Kişi başına milli geliri 3 bin 500 dolardan 2013 yılında 12 bin 500 dolara kadar çıkarmıştık. Ancak Gezi olayları ile başlayan ve bugüne kadar kesintisiz devam eden saldırılar sebebiyle bu rakam 2019 yılında 9 bin 127 dolar olarak gerçekleşti. Türkiye ekonomisi satın alma gücü paritesine göre dünyada 2002 yılında 17. sırada iken 13. sıraya yükseldi. Böylece ülkemizi kişi başına gelirde dünya sıralamasında üst orta gelir grubuna yükselttik."
YILLIK OTOMOBİL SATIŞI
"Türkiye'nin 18 yılda nereden nereye geldiğini daha iyi anlamak için bazı mukayeseli rakamları sizlerle paylaşmak istiyorum. Ülkemizde yıllık otomobil satışı 2002 yılında 91 bin adet iken bu rakam 2016'da 756 bine kadar çıktı. Geçtiğimiz yıl da 387 bin olarak gerçekleşti. Buzdolabı satışı 18 yıl önce 1 milyon 88 bin adetten 2,5 milyona çıktı. Çamaşır makinesi satışı 824 bin adetten 2 milyonun üzerinde bir seviyeye ulaştı. Bulaşık makinesi satışı 282 bin adetten 1 milyon 332 bin adede, fırın satışı 339 binden 817 bine yükseldi. Bunları niye söylüyorum? Bütün bunlar ülkemizdeki refah düzeyini ifade etmesi bakımından rakamlar olarak bunları söylüyorum. Bunlar aynı zamanda benim vatandaşımın alım gücünün bu tür ürünlerde nereden nereye yükseldiğini göstermesi bakımından önem arz ediyor."
TURİZM
Erdoğan, Türkiye'de yeni açılan şirket sayısı 30 bin 842 iken geçen yıl bu rakamın 85 bin 263'ü bulduğunu ifade etti. İstihdamın 19,6 milyondan 28 milyon 80 bine çıktığını, borsa endeksinin 110'dan 1000'in üzerine ulaştığını anlatan Erdoğan, "Göreve geldiğimizde öyleydi. Turizmde 13,2 milyon turistten geçtiğimiz yıl 52 milyon turist rakamını gördük. Şimdi tabii koronavirüs sebebiyle maalesef bir sıkıntının içerisindeyiz ama toparlanmaya başladık. Almanya, Rusya hepsi bugün itibarıyla kapılarını açmış durumdalar. Belki geçen yılın rakamını tabii ki yakalayamayacağız ama yine yükselmeye başladığımızı hep birlikte göreceğiz" dedi.
BİZ O KAPILARI KAPATTIK
Merkez Bankası döviz rezervinin 28 milyar dolardan 90 milyar doların üzerine çıktığını belirten Erdoğan, bir ara bu rakamın 135 milyar dolara kadar yükseldiğini hatırlattı.
AK Parti iktidara geldiğinde IMF'ye olan borcun 23,5 milyar dolar olduğuna işaret eden Erdoğan, şunları kaydetti: "Biz, bunu 2013 Mayıs'ında sıfırladık. Türkiye'nin şu anda IMF'ye borcu yok ama birileri de avucunu ovuşturuyor, ana muhalefet partisi. 'IMF'ye gidecekmişiz, bir şeyler isteyecekmişiz.' Boşuna avucunuzu ovuşturmayın, biz o kapıları kapadık. IMF, bizden 5 milyar dolar borç istedi. O zaman ekonomiye bakan zat, geldi bana 'Sayın Başbakanım verelim mi bu borcu?' dedi. 'Verin, bugün borç alan, yarın talimat alır.' dedim. Şimdi parti kurmuş, bize ekonomi dersi veriyor. Önce bunları herkesin görmesi lazım."
FAİZ ÖDEMELERİNİN ORANI İNDİ
Erdoğan, faiz ödemelerinin milli gelire oranını yüzde 14,4'ten yüzde 2,3 seviyesine indirdiklerini, en düşük memur maaşını 392 liradan 4 bin 188 liraya, asgari ücreti 184 liradan 2 bin 325 liraya, en düşük Bağ-Kur tarım emeklisi maaşını 66 liradan 1756 liraya, en düşük Emekli Sandığı emeklisi maaşını 377 liradan 2 bin 981 liraya çıkardıklarını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, lisans öğrencilerine verilen kredi burs ödemelerini 45 liradan 550 liraya çıkardıklarını hatırlatarak, bunu yüksek lisansta 1100, doktorada ise 1650 lira seviyesine yükselttiklerine vurgu yaptı.
ÖĞRENCİ HARÇLARI
Öğrencilerin harçlara daha önceleri ses çıkardığını, gösteriler yaptığına dikkati çeken Erdoğan, "Bu harcı kim kaldırdı? Biz kaldırdık. Şimdi harç falan böyle bir şey yok. Tam aksine biz öğrencilerimize burslarıyla, kredileriyle her zaman destek oluyoruz, destek olmaya da devam edeceğiz." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, tarım sektörüne yaptıkları destekleme ödemelerini yıllık 1,8 milyar liradan 22 milyar liraya çıkardıklarını ifade ederek, eğitimden sağlığa, ulaşımdan enerjiye her alanda bu rakamları çeşitlendirmenin, çoğaltmanın mümkün olduğunu söyledi. Erdoğan, şunları söyledi:
"Türkiye'nin bugün geleceğine güvenle bakmasının, bölgesel ve küresel politikalarda böylesine aktif pozisyon almasının gerisinde işte bu güçlü altyapı vardır. Ülkemizin 2013 yılından beri ardı ardına yaşadığı her saldırı ile birlikte hem korunma reflekslerimizi hem hedeflerimize ulaşma yöntemlerimizi geliştirdik. Allah'ın inayeti ve milletimizin desteğiyle girdiğimiz her mücadeleden başarıyla çıktık. Türkiye'nin bölgesel ve küresel bir güç olarak yükselen yıldızından rahatsız olanlar her seferinde daha sinsi, daha riyakar şekilde üzerimize geldiler. Başka hiçbir ülkeye uygulanmayan kriterler bize dayatıldı. Terör örgütlerinden darbecilere, finans lobilerinden tarihi hesaplaşmalara kadar her türlü araçla üzerimize yüklendiler. Hepsinin de üstesinden birer birer geldik."
EKONOMİMİZ GÜÇLÜ BÜYÜMEYE DÖNDÜ
Erdoğan, bu çerçevede 2019'un Türkiye için yeniden dengelenme sürecinin yaşandığı bir yıl olduğunu dile getirerek, cari dengede ve enflasyonda önemli kazanımların elde edildiğini, 2018 yılı Ekim ayında yüzde 25,2 seviyesinde seyreden enflasyonu, geçen yıl yüzde 11,8 seviyesine indirdiklerini dile getirdi.
Türkiye'nin son yıllarda uyguladığı politikalarla pazar ve ürün çeşitliliğini artırdığına işaret eden Erdoğan, Türkiye'nin, 2019'da ticaret savaşları, bölgesel istikrarsızlıklar ve Brexit ile tırmanan küresel belirsizliklere rağmen ihracatta 180 milyar doların üzerine çıkarak yeni bir rekora imza attığını kaydetti.
Erdoğan, güçlü ihracat performansı ve turizm sektörünün desteği ile cari işlemler dengesinin 2001 yılından beri ilk defa fazla verdiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
"Maruz kaldığımız çok yönlü saldırılara rağmen ekonomimiz attığımız kararlı adımlarla 2019 yılının son çeyreğinde yeniden güçlü büyüme politikasına döndü. Tabi bu bizim için belki güçlü bir patikaydı ama şimdi biz bu patikayı inşallah caddeye dönüştüreceğiz. Onun adımlarını atıyoruz. 2019 yılının son çeyreğinde ekonomimiz yüzde 6 oranında kayda değer bir büyüme kaydetti.
FAİZ İNŞALLAH DAHA DA DÜŞECEK
Kur saldırılarının etkisiyle yüzde 24'e çıkan Merkez Bankası politika faizi yüzde 8,25 seviyesine indi. Aynı şekilde yüzde 35'lere çıkan piyasa faizleri yüzde 8 bandına kadar geriledi. Hamdolsun, daha da inşallah düşecek. Çünkü bütün arzumuz, isteğimiz bu ülkede yatırımcı çok daha rahat, güçlü bir şekilde yatırımlarını yapabilirsin."
HAKSIZ KAZANÇLA MÜCADELE ETTİK
Devletin borçlanma faizlerinde de önemli düşüşler sağladıklarını belirten Erdoğan, yüzde 25'lere çıkan iç borçlanma faizini yüzde 9,72'ye, yüzde 7,50'yi aşan dış borçlanma faizini ise yüzde 4,45'e kadar gerilettiklerini aktardı. Erdoğan, şöyle devam etti:
"Ekonomik yükseliş 2020 yılının ilk aylarında da devam etti. Yılın ilk çeyreğinde birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin aksine ülkemiz yüzde 4,5 gibi yüksek bir büyüme performansı sergiledi. G20 ülkeleri arasında en yüksek, OECD ülkeleri arasında ise ikinci en yüksek büyüme performansı kaydeden ülke olduk. 2018 yılı Ağustos ayında yaşadığımız saldırılar sonrasında küresel finans sisteminin bize dayatmaya çalıştığı yüksek faiz yaklaşımını asla kabul etmedik. Bir taraftan kur üzerinden yapılan saldırılarla, bir taraftan kurun enflasyona olan etkisiyle ve diğer taraftan Türkiye üzerinden yüksek faizle haksız kazanç elde etmek isteyenlerle adeta boğuştuk, mücadele ettik. Bu verilen mücadele olmasaydı, iş insanımız ayakta kalabilir miydi? Eğer kur atakları ile tüm araçlarımızda mücadele etmeseydik enflasyonu yüzde 25'lerden bugünkü seviyesine bu kadar hızlı getirebilir miydik?"
EKONOMİDE SUNİ RÜZGARLAR
Erdoğan, Türkiye'nin küresel gündemlere ilişkin irade ortaya koyduğunda, bölgesel haklarıyla ilgili adımlar attığında ekonomi üzerinden bir hesaplaşmanın devreye sokulduğunu vurguladı. Türkiye'nin, ekonomide suni rüzgarlarla eğilip bükülebilecek ülke olmadığına işaret eden Erdoğan, "Yaşadığımız her sıkıntıda ülkemizin gücü bir kez daha sınanıyor. Hamdolsun bu sınamaların hepsinde de alnımızın akıyla çıkıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
KÜRESEL EKONOMİ EN BÜYÜK KRİZLE KARŞI KARŞIYA
Salgının sadece insan sağlığını ve hayatını tehdit etmediğini, aynı zamanda ciddi ekonomik sonuçlar da doğurduğunun altını çizen Erdoğan, küresel ekonominin, son bir asırdaki en büyük kriziyle karşı karşıya kaldığını belirtti. Salgın nedeniyle küresel tedarik zincirlerinin ve uluslararası ticaretin aksadığını aktaran Erdoğan, birçok tesiste üretimin durduğunu ya da yavaşladığını anlattı.
Ekonomik verilerin ve beklentilerin ABD, Almanya, Japonya, İngiltere gibi büyük ekonomilerin bile salgının etkisiyle sarsıldıklarını, ciddi ekonomik kayıplar verdiklerini gösterdiğine dikkati çeken Erdoğan, 2020'nin ikinci çeyreğinde ABD ekonomisinin yıllıklandırılmış oranlarda yüzde 32,9, Avro bölgesi ekonomisinin ise yıllık yüzde 15 düzeyinde daralmalar gösterdiğini vurguladı.
Erdoğan, aynı dönemde Almanya ekonomisinin yüzde 11,7, İtalya ekonomisinin yüzde 17,3, Fransa ekonomisinin yüzde 19, İspanya ekonomisinin ise yüzde 22,1 oranında daraldığını aktardı.
EKONOMİMİZİ HIZLA TOPARLADIK
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
"Türkiye ekonomisi de salgından kısa vadede elbette olumsuz yönde etkilenmiştir. Ancak aldığımız tedbirler, şoklara karşı mücadeledeki tecrübemiz, güçlü sağlık alt yapımız, ekonomimizin dayanıklılığını artırmaya yönelik adımlar sayesinde ekonomimizi hızla toparladık. Salgının olumsuz etkilerinin azaltılması için vatandaşlarımızı, esnafımızı, firmalarımızı desteklemek üzere hızlı şekilde 'Ekonomik İstikrar Kalkanı' paketini hayata geçirdik, kademeli olarak kapsamını genişlettik. Aldığımız tedbirler ile salgının kontrol altına alınmasıyla dünya ile paralel şekilde normalleşme adımları attık. Mayıs ayıyla birlikte ekonomik göstergelerde ve beklentilerde beklediğimiz iyileşme başladı, haziran ve temmuz aylarında bunun güçlendiğini görüyoruz."
Salgının etkilerinin belirginleştiği nisan ayından sonra, haziran ve temmuz aylarına ait öncü göstergelerin ekonomide toparlanma sinyalleri verdiğini kaydeden Erdoğan, Tüketici Güven Endeksi'nin nisan ayındaki 54,9 seviyesinden temmuzda 60,9'a, Reel Kesim Güven Endeksi'nin nisan ayındaki 62,3 seviyesinden temmuz ayında 99,4, Ekonomi Güven Endeksi'nin ise nisan ayındaki 51,3 seviyesinden temmuz ayında 82,2 seviyesine yükseldiğini aktardı.
Erdoğan, Satın Alma Yöneticileri Endeksi'nin ise nisan ayındaki 33,4 seviyesinden temmuz ayında 56,9'a yükselerek 2011 yılının şubat ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştığını belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevsim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi kapasite kullanım oranının nisandaki 61,9 seviyesinden, temmuzda 70,7 seviyesine yükseldiğine dikkati çekerek, mayıs ayı ile yeniden yükselişe geçen mevsim etkilerinden arındırılmış sektörel güven endekslerinin de temmuzda yükselmeye devam ettiğine işaret etti.
Otomobil üretiminin de haziranda mayıs ayına göre yüzde 71,7 oranında, otomobil satışlarının ise yüzde 127,6 oranında artış kaydettiğini dile getiren Erdoğan, temmuzda otomobil satışlarındaki artış eğiliminin devam ettiğini ve bir önceki aya göre artışın yüzde 21,7 olduğunu söyledi.
İHRACAT ARTIŞ KAYDETTİ
İhracatın, nisan ayından sonra sürekli artış kaydettiğini, temmuz ayında 15 milyar dolar ile bu yılın en yüksek seviyesine ulaştığını aktaran Erdoğan, "Bu dönemde ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 66,2 den yüzde 84,5 seviyesine yükselmiştir. İhracattaki iyileşme sürecinin önümüzdeki dönemde devam etmesini ve normalleşme sürecine... Özellikle ülkemizi önemli sayıda turistin ziyaret etmesiyle birlikte ben inanıyorum ki bize olan bu noktadaki artış, güven daha da artacaktır." diye konuştu.
TÜRKİYE YENİ BİR BAŞARI HİKAYESİ YAZACAKTIR
Son dönemde sağlanan finansmana erişim kolaylıkları ve uygun kredi imkanları sayesinde otomotiv ve konut satışlarında rekor düzeyde artışlar yaşandığını da vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti:
"Kredi büyümesinde görülen hızlanmaya karşılık bankacılık sektörümüz, güçlü sermaye yapısı, aktif kalitesi ve karlılık oranları ile oldukça sağlıklı bir görünüme sahiptir. Sektörün, sermaye yeterlilik rasyosu yüzde 19,5 ile yüzde 8 olan yasal asgari oranının oldukça üzerindedir. Yabancı para açık pozisyonu kaynaklı kur riski bulunmayan sektörün, tahsili gecikmiş alacakları da sürdürülebilir seviyelerdedir. Türkiye ekonomisi artık tüketim yerine üretimi önceleyen, ithalata bağımlı değil ihracat odaklı yapısıyla küresel değer zincirine daha entegre olan ve daha fazla katma değer üreten bir model ile yoluna devam edecektir. Salgın sonrasında oluşan yeni dünya düzeninde Türkiye, coğrafi konumu, lojistik ağ bağlantıları, üretim kapasitesi, insan kaynağı, bilgi ve becerisini kullanarak yeni bir başarı hikayesi yazacaktır."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, son iki yıldaki oldukça zorlu şartlara rağmen güçlü ve sağlıklı bir ekonominin inşası için pek çok yeni politikayı hayata geçirdiklerine dikkati çekerek, "Küresel ekonominin önemli ölçüde daralacağı beklentilerinin olduğu bir ortamda, attığımız adımlar ve hayata geçirdiğimiz uygulamalar ile ülkemizin önüne gelen yeni fırsatları özellikle değerlendirmesini sağlamakta kararlıyız." ifadelerini kullandı.
Erdoğan'ın konuşmasından satırbaşları şöyle:
Türkiye 2002 yılından bu yana başta ekonomi olmak üzere eğitimden sağlığa, ulaşımdan enerjiye birçok alanda atılan adımlar ve gerçekleştirilen reformlar sayesinde önemli kazanımlar elde etti. 2002 yılında 236 milyar dolar olan milli gelirimizi 2019 yılında 754 milyar dolara yükselttik. Kişi başına milli geliri 3 bin 500 dolardan 2013 yılında 12 bin 500 dolara kadar çıkarmıştık. Ancak Gezi olayları ile başlayan ve bugüne kadar kesintisiz devam eden saldırılar sebebiyle bu rakam 2019 yılında 9 bin 127 dolar olarak gerçekleşti. Türkiye ekonomisi satın alma gücü paritesine göre dünyada 2002 yılında 17. sırada iken 13. sıraya yükseldi. Böylece ülkemizi kişi başına gelirde dünya sıralamasında üst orta gelir grubuna yükselttik."
YILLIK OTOMOBİL SATIŞI
"Türkiye'nin 18 yılda nereden nereye geldiğini daha iyi anlamak için bazı mukayeseli rakamları sizlerle paylaşmak istiyorum. Ülkemizde yıllık otomobil satışı 2002 yılında 91 bin adet iken bu rakam 2016'da 756 bine kadar çıktı. Geçtiğimiz yıl da 387 bin olarak gerçekleşti. Buzdolabı satışı 18 yıl önce 1 milyon 88 bin adetten 2,5 milyona çıktı. Çamaşır makinesi satışı 824 bin adetten 2 milyonun üzerinde bir seviyeye ulaştı. Bulaşık makinesi satışı 282 bin adetten 1 milyon 332 bin adede, fırın satışı 339 binden 817 bine yükseldi. Bunları niye söylüyorum? Bütün bunlar ülkemizdeki refah düzeyini ifade etmesi bakımından rakamlar olarak bunları söylüyorum. Bunlar aynı zamanda benim vatandaşımın alım gücünün bu tür ürünlerde nereden nereye yükseldiğini göstermesi bakımından önem arz ediyor."
TURİZM
Erdoğan, Türkiye'de yeni açılan şirket sayısı 30 bin 842 iken geçen yıl bu rakamın 85 bin 263'ü bulduğunu ifade etti. İstihdamın 19,6 milyondan 28 milyon 80 bine çıktığını, borsa endeksinin 110'dan 1000'in üzerine ulaştığını anlatan Erdoğan, "Göreve geldiğimizde öyleydi. Turizmde 13,2 milyon turistten geçtiğimiz yıl 52 milyon turist rakamını gördük. Şimdi tabii koronavirüs sebebiyle maalesef bir sıkıntının içerisindeyiz ama toparlanmaya başladık. Almanya, Rusya hepsi bugün itibarıyla kapılarını açmış durumdalar. Belki geçen yılın rakamını tabii ki yakalayamayacağız ama yine yükselmeye başladığımızı hep birlikte göreceğiz" dedi.
BİZ O KAPILARI KAPATTIK
Merkez Bankası döviz rezervinin 28 milyar dolardan 90 milyar doların üzerine çıktığını belirten Erdoğan, bir ara bu rakamın 135 milyar dolara kadar yükseldiğini hatırlattı.
AK Parti iktidara geldiğinde IMF'ye olan borcun 23,5 milyar dolar olduğuna işaret eden Erdoğan, şunları kaydetti: "Biz, bunu 2013 Mayıs'ında sıfırladık. Türkiye'nin şu anda IMF'ye borcu yok ama birileri de avucunu ovuşturuyor, ana muhalefet partisi. 'IMF'ye gidecekmişiz, bir şeyler isteyecekmişiz.' Boşuna avucunuzu ovuşturmayın, biz o kapıları kapadık. IMF, bizden 5 milyar dolar borç istedi. O zaman ekonomiye bakan zat, geldi bana 'Sayın Başbakanım verelim mi bu borcu?' dedi. 'Verin, bugün borç alan, yarın talimat alır.' dedim. Şimdi parti kurmuş, bize ekonomi dersi veriyor. Önce bunları herkesin görmesi lazım."
FAİZ ÖDEMELERİNİN ORANI İNDİ
Erdoğan, faiz ödemelerinin milli gelire oranını yüzde 14,4'ten yüzde 2,3 seviyesine indirdiklerini, en düşük memur maaşını 392 liradan 4 bin 188 liraya, asgari ücreti 184 liradan 2 bin 325 liraya, en düşük Bağ-Kur tarım emeklisi maaşını 66 liradan 1756 liraya, en düşük Emekli Sandığı emeklisi maaşını 377 liradan 2 bin 981 liraya çıkardıklarını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, lisans öğrencilerine verilen kredi burs ödemelerini 45 liradan 550 liraya çıkardıklarını hatırlatarak, bunu yüksek lisansta 1100, doktorada ise 1650 lira seviyesine yükselttiklerine vurgu yaptı.
ÖĞRENCİ HARÇLARI
Öğrencilerin harçlara daha önceleri ses çıkardığını, gösteriler yaptığına dikkati çeken Erdoğan, "Bu harcı kim kaldırdı? Biz kaldırdık. Şimdi harç falan böyle bir şey yok. Tam aksine biz öğrencilerimize burslarıyla, kredileriyle her zaman destek oluyoruz, destek olmaya da devam edeceğiz." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, tarım sektörüne yaptıkları destekleme ödemelerini yıllık 1,8 milyar liradan 22 milyar liraya çıkardıklarını ifade ederek, eğitimden sağlığa, ulaşımdan enerjiye her alanda bu rakamları çeşitlendirmenin, çoğaltmanın mümkün olduğunu söyledi. Erdoğan, şunları söyledi:
"Türkiye'nin bugün geleceğine güvenle bakmasının, bölgesel ve küresel politikalarda böylesine aktif pozisyon almasının gerisinde işte bu güçlü altyapı vardır. Ülkemizin 2013 yılından beri ardı ardına yaşadığı her saldırı ile birlikte hem korunma reflekslerimizi hem hedeflerimize ulaşma yöntemlerimizi geliştirdik. Allah'ın inayeti ve milletimizin desteğiyle girdiğimiz her mücadeleden başarıyla çıktık. Türkiye'nin bölgesel ve küresel bir güç olarak yükselen yıldızından rahatsız olanlar her seferinde daha sinsi, daha riyakar şekilde üzerimize geldiler. Başka hiçbir ülkeye uygulanmayan kriterler bize dayatıldı. Terör örgütlerinden darbecilere, finans lobilerinden tarihi hesaplaşmalara kadar her türlü araçla üzerimize yüklendiler. Hepsinin de üstesinden birer birer geldik."
EKONOMİMİZ GÜÇLÜ BÜYÜMEYE DÖNDÜ
Erdoğan, bu çerçevede 2019'un Türkiye için yeniden dengelenme sürecinin yaşandığı bir yıl olduğunu dile getirerek, cari dengede ve enflasyonda önemli kazanımların elde edildiğini, 2018 yılı Ekim ayında yüzde 25,2 seviyesinde seyreden enflasyonu, geçen yıl yüzde 11,8 seviyesine indirdiklerini dile getirdi.
Türkiye'nin son yıllarda uyguladığı politikalarla pazar ve ürün çeşitliliğini artırdığına işaret eden Erdoğan, Türkiye'nin, 2019'da ticaret savaşları, bölgesel istikrarsızlıklar ve Brexit ile tırmanan küresel belirsizliklere rağmen ihracatta 180 milyar doların üzerine çıkarak yeni bir rekora imza attığını kaydetti.
Erdoğan, güçlü ihracat performansı ve turizm sektörünün desteği ile cari işlemler dengesinin 2001 yılından beri ilk defa fazla verdiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
"Maruz kaldığımız çok yönlü saldırılara rağmen ekonomimiz attığımız kararlı adımlarla 2019 yılının son çeyreğinde yeniden güçlü büyüme politikasına döndü. Tabi bu bizim için belki güçlü bir patikaydı ama şimdi biz bu patikayı inşallah caddeye dönüştüreceğiz. Onun adımlarını atıyoruz. 2019 yılının son çeyreğinde ekonomimiz yüzde 6 oranında kayda değer bir büyüme kaydetti.
FAİZ İNŞALLAH DAHA DA DÜŞECEK
Kur saldırılarının etkisiyle yüzde 24'e çıkan Merkez Bankası politika faizi yüzde 8,25 seviyesine indi. Aynı şekilde yüzde 35'lere çıkan piyasa faizleri yüzde 8 bandına kadar geriledi. Hamdolsun, daha da inşallah düşecek. Çünkü bütün arzumuz, isteğimiz bu ülkede yatırımcı çok daha rahat, güçlü bir şekilde yatırımlarını yapabilirsin."
HAKSIZ KAZANÇLA MÜCADELE ETTİK
Devletin borçlanma faizlerinde de önemli düşüşler sağladıklarını belirten Erdoğan, yüzde 25'lere çıkan iç borçlanma faizini yüzde 9,72'ye, yüzde 7,50'yi aşan dış borçlanma faizini ise yüzde 4,45'e kadar gerilettiklerini aktardı. Erdoğan, şöyle devam etti:
"Ekonomik yükseliş 2020 yılının ilk aylarında da devam etti. Yılın ilk çeyreğinde birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin aksine ülkemiz yüzde 4,5 gibi yüksek bir büyüme performansı sergiledi. G20 ülkeleri arasında en yüksek, OECD ülkeleri arasında ise ikinci en yüksek büyüme performansı kaydeden ülke olduk. 2018 yılı Ağustos ayında yaşadığımız saldırılar sonrasında küresel finans sisteminin bize dayatmaya çalıştığı yüksek faiz yaklaşımını asla kabul etmedik. Bir taraftan kur üzerinden yapılan saldırılarla, bir taraftan kurun enflasyona olan etkisiyle ve diğer taraftan Türkiye üzerinden yüksek faizle haksız kazanç elde etmek isteyenlerle adeta boğuştuk, mücadele ettik. Bu verilen mücadele olmasaydı, iş insanımız ayakta kalabilir miydi? Eğer kur atakları ile tüm araçlarımızda mücadele etmeseydik enflasyonu yüzde 25'lerden bugünkü seviyesine bu kadar hızlı getirebilir miydik?"
EKONOMİDE SUNİ RÜZGARLAR
Erdoğan, Türkiye'nin küresel gündemlere ilişkin irade ortaya koyduğunda, bölgesel haklarıyla ilgili adımlar attığında ekonomi üzerinden bir hesaplaşmanın devreye sokulduğunu vurguladı. Türkiye'nin, ekonomide suni rüzgarlarla eğilip bükülebilecek ülke olmadığına işaret eden Erdoğan, "Yaşadığımız her sıkıntıda ülkemizin gücü bir kez daha sınanıyor. Hamdolsun bu sınamaların hepsinde de alnımızın akıyla çıkıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
KÜRESEL EKONOMİ EN BÜYÜK KRİZLE KARŞI KARŞIYA
Salgının sadece insan sağlığını ve hayatını tehdit etmediğini, aynı zamanda ciddi ekonomik sonuçlar da doğurduğunun altını çizen Erdoğan, küresel ekonominin, son bir asırdaki en büyük kriziyle karşı karşıya kaldığını belirtti. Salgın nedeniyle küresel tedarik zincirlerinin ve uluslararası ticaretin aksadığını aktaran Erdoğan, birçok tesiste üretimin durduğunu ya da yavaşladığını anlattı.
Ekonomik verilerin ve beklentilerin ABD, Almanya, Japonya, İngiltere gibi büyük ekonomilerin bile salgının etkisiyle sarsıldıklarını, ciddi ekonomik kayıplar verdiklerini gösterdiğine dikkati çeken Erdoğan, 2020'nin ikinci çeyreğinde ABD ekonomisinin yıllıklandırılmış oranlarda yüzde 32,9, Avro bölgesi ekonomisinin ise yıllık yüzde 15 düzeyinde daralmalar gösterdiğini vurguladı.
Erdoğan, aynı dönemde Almanya ekonomisinin yüzde 11,7, İtalya ekonomisinin yüzde 17,3, Fransa ekonomisinin yüzde 19, İspanya ekonomisinin ise yüzde 22,1 oranında daraldığını aktardı.
EKONOMİMİZİ HIZLA TOPARLADIK
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
"Türkiye ekonomisi de salgından kısa vadede elbette olumsuz yönde etkilenmiştir. Ancak aldığımız tedbirler, şoklara karşı mücadeledeki tecrübemiz, güçlü sağlık alt yapımız, ekonomimizin dayanıklılığını artırmaya yönelik adımlar sayesinde ekonomimizi hızla toparladık. Salgının olumsuz etkilerinin azaltılması için vatandaşlarımızı, esnafımızı, firmalarımızı desteklemek üzere hızlı şekilde 'Ekonomik İstikrar Kalkanı' paketini hayata geçirdik, kademeli olarak kapsamını genişlettik. Aldığımız tedbirler ile salgının kontrol altına alınmasıyla dünya ile paralel şekilde normalleşme adımları attık. Mayıs ayıyla birlikte ekonomik göstergelerde ve beklentilerde beklediğimiz iyileşme başladı, haziran ve temmuz aylarında bunun güçlendiğini görüyoruz."
Salgının etkilerinin belirginleştiği nisan ayından sonra, haziran ve temmuz aylarına ait öncü göstergelerin ekonomide toparlanma sinyalleri verdiğini kaydeden Erdoğan, Tüketici Güven Endeksi'nin nisan ayındaki 54,9 seviyesinden temmuzda 60,9'a, Reel Kesim Güven Endeksi'nin nisan ayındaki 62,3 seviyesinden temmuz ayında 99,4, Ekonomi Güven Endeksi'nin ise nisan ayındaki 51,3 seviyesinden temmuz ayında 82,2 seviyesine yükseldiğini aktardı.
Erdoğan, Satın Alma Yöneticileri Endeksi'nin ise nisan ayındaki 33,4 seviyesinden temmuz ayında 56,9'a yükselerek 2011 yılının şubat ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştığını belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevsim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi kapasite kullanım oranının nisandaki 61,9 seviyesinden, temmuzda 70,7 seviyesine yükseldiğine dikkati çekerek, mayıs ayı ile yeniden yükselişe geçen mevsim etkilerinden arındırılmış sektörel güven endekslerinin de temmuzda yükselmeye devam ettiğine işaret etti.
Otomobil üretiminin de haziranda mayıs ayına göre yüzde 71,7 oranında, otomobil satışlarının ise yüzde 127,6 oranında artış kaydettiğini dile getiren Erdoğan, temmuzda otomobil satışlarındaki artış eğiliminin devam ettiğini ve bir önceki aya göre artışın yüzde 21,7 olduğunu söyledi.
İHRACAT ARTIŞ KAYDETTİ
İhracatın, nisan ayından sonra sürekli artış kaydettiğini, temmuz ayında 15 milyar dolar ile bu yılın en yüksek seviyesine ulaştığını aktaran Erdoğan, "Bu dönemde ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 66,2 den yüzde 84,5 seviyesine yükselmiştir. İhracattaki iyileşme sürecinin önümüzdeki dönemde devam etmesini ve normalleşme sürecine... Özellikle ülkemizi önemli sayıda turistin ziyaret etmesiyle birlikte ben inanıyorum ki bize olan bu noktadaki artış, güven daha da artacaktır." diye konuştu.
TÜRKİYE YENİ BİR BAŞARI HİKAYESİ YAZACAKTIR
Son dönemde sağlanan finansmana erişim kolaylıkları ve uygun kredi imkanları sayesinde otomotiv ve konut satışlarında rekor düzeyde artışlar yaşandığını da vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti:
"Kredi büyümesinde görülen hızlanmaya karşılık bankacılık sektörümüz, güçlü sermaye yapısı, aktif kalitesi ve karlılık oranları ile oldukça sağlıklı bir görünüme sahiptir. Sektörün, sermaye yeterlilik rasyosu yüzde 19,5 ile yüzde 8 olan yasal asgari oranının oldukça üzerindedir. Yabancı para açık pozisyonu kaynaklı kur riski bulunmayan sektörün, tahsili gecikmiş alacakları da sürdürülebilir seviyelerdedir. Türkiye ekonomisi artık tüketim yerine üretimi önceleyen, ithalata bağımlı değil ihracat odaklı yapısıyla küresel değer zincirine daha entegre olan ve daha fazla katma değer üreten bir model ile yoluna devam edecektir. Salgın sonrasında oluşan yeni dünya düzeninde Türkiye, coğrafi konumu, lojistik ağ bağlantıları, üretim kapasitesi, insan kaynağı, bilgi ve becerisini kullanarak yeni bir başarı hikayesi yazacaktır."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, son iki yıldaki oldukça zorlu şartlara rağmen güçlü ve sağlıklı bir ekonominin inşası için pek çok yeni politikayı hayata geçirdiklerine dikkati çekerek, "Küresel ekonominin önemli ölçüde daralacağı beklentilerinin olduğu bir ortamda, attığımız adımlar ve hayata geçirdiğimiz uygulamalar ile ülkemizin önüne gelen yeni fırsatları özellikle değerlendirmesini sağlamakta kararlıyız." ifadelerini kullandı.
