BOTAŞ nedir? Ne iş yapar? Özel şirket mi devletin mi? Sorularla BOTAŞ
Türkiye'nin önemli kuruluşlarından BOTAŞ hakkında her dönem internette çokça arama yapılır. Ekonomi Terimleri Sözlüğü'nün bu maddesinde BOTAŞ nedir? Özel mi devletin mi? Ne iş yapar? BOTAŞ neyin kısaltması? gibi internetteki sorguların yanıtlarına bakıyoruz.
BOTAŞ NEDİR? NE ZAMAN KURULDU?
Öncelikle BOTAŞ nedir? BOTAŞ en kısa tanımıyla Türkiye Varlık Fonu Portföyünde yer alan bir kamu iktisadi teşebbüsüdür. 27 Ağustos 1973 yılında Türkiye ile Irak arasında imzalanan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması çerçevesinde 15 Ağustos 1974 yılında kurulmuş bir kamu kuruluşudur.
BOTAŞ, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) tarafından kurulmuştur, üstlendiği görevler nedeniyle 8.2.1995 tarihinde TPAO’nun Bağlı Ortaklığı statüsünden çıkarılmış ve iktisadi devlet teşekkülü olarak yapılandırılmasına karar verilmiştir.
İlk kuruluş amacı Irak ham petrolünün İskenderun Körfezi’ne taşınmasıdır. Başlangıçta boru hatları ile petrol taşımacılığı yapan BOTAŞ, 1986'dan itibaren doğal gazın ticareti ve taşımacılığı ile ilgili faaliyetleri de üstlenmiştir. Yani faaliyetleri ticari bir hüviyet de kazanmıştır.
BOTAŞ, 24 Ocak 2017 itibari ile de Türkiye Varlık Fonu bünyesine katılmıştır.
BOTAŞ ÖZEL Mİ DEVLETİN Mİ?
BOTAŞ özel şirket mi devletin mi sorusu da çok sık sorulan sorular arasında. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi BOTAŞ, Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye tabi, özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş, anonim şirket statüsünde bir Kamu İktisadi Teşebbüsüdür. Kamu kuruluşudur.
BOTAŞ PETROL YA DA DOĞAL GAZ ÜRETİR Mİ?
BOTAŞ tarafından petrol ya da doğal gaz üretimi yapılmaz.
BOTAŞ'IN AÇILIMI NE? BOTAŞ NEYİN KISALTMASI?
BOTAŞ'ın açılımı şöyledir: Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ)
BOTAŞ NE İŞ YAPAR?
BOTAŞ ne iş yapar sorusu da çok merak edilenler arasında. BOTAŞ'ın faaliyetleri özetle Taşıma, ticaret, depolama ve liman hizmetleri başlıklarında toplanabilir. Buradaki taşıma faaliyeti ham petrol ve doğal gaz iletimimi kapsar. Ticaret açısından BOTAŞ, 1987 yılından itibaren doğal gaz taşımacılığı ve ticareti faaliyetlerini yürütmektedir.
BOTAŞ faaliyetlerini şu şekilde sıralıyor:
- Petrol ve Doğal Gaz Boru Hattı İşletmeciliği
- LNG/FSRU Terminali İşletmeciliği
- Liman Hizmetleri
- Petrol ve Doğal Gaz Boru Hatları, Kompresör İstasyonları İle İlgili Projelendirme, Mühendislik, Arazi Etüt,
- Kamulaştırma ve Yapım İşleri
- Doğal Gaz ve LNG Ticareti
- Doğal Gaz ve LNG Depolama Faaliyetleri
- Uluslararası Doğal Gaz ve Petrol Taşıma Projeleri
BOTAŞ misyonunu ise şöyle açıklıyor: Uluslararası kalite standartları çerçevesinde, verimlilik, bilgi birikimi ve yüksek teknoloji kullanımı ile rekabet avantajı yaratırken, kurumsallaşmış ve finansal açıdan güçlü bir yapı ile ulusal ve uluslararası pazarlara enerji sunmaktır.
BOTAŞ NEREDE, HANGİ ŞEHİRLERDE VAR?
BOTAŞ'ın idari yapılanması BOTAŞ Genel Müdürlüğü (merkez), Bölge Müdürlükleri, İşletme ve Şube Müdürlükleri şeklinde şemalandırılmıştır.
BOTAŞ'ın Genel Merkezi Ankara Bilkent'te bulunuyor. BOTAŞ lokasyonlar için şu bilgileri veriyor:
"Ankara/Yapracık’ta Doğal Gaz İşletmeleri ve Piyasa İşlemleri Bölge Müdürlüğü ile bu Bölge Müdürlüğüne bağlı İstanbul ve Kayseri’de olmak üzere iki adet İşletme Müdürlüğü, Ankara, Kırklareli, Bursa, İzmir, Çarşamba, Konya, Erzurum, Diyarbakır ve Kahramanmaraş’ta olmak üzere dokuz adet Şube Müdürlüğünün yanı sıra doğal gaz boru hatlarının geçtiği güzergâh üzerinde kamulaştırma irtibat büroları, kısım şeflikleri, RMS-RMA istasyonları ve kompresör istasyonları bulunmaktadır. Ayrıca, LNG faaliyetlerine ilişkin Tekirdağ/Marmara Ereğlisi’nde LNG İşletme Müdürlüğü, Hatay/Dörtyol’da FSRU terminali, doğal gaz depolama faaliyetleri kapsamında ise Silivri ve Tuz Gölü İşletme Müdürlükleri bulunmaktadır.
Petrol faaliyetlerimize ilişkin olarak, Adana/Ceyhan'da Petrol İşletmeleri Bölge Müdürlüğümüz bulunmaktadır. Petrol taşımacılığı alanında; Irak-Türkiye, Ceyhan-Kırıkkale ve Batman-Dörtyol Ham Petrol Boru Hatları işletilerek hizmet vermektedir"
