ABD’de yaşayan Türk doktor Prof. Dr. Mehmet Öz, koronavirüs salgını sürecini anımsatarak, "Bu zor günlerde sağlıkta inovasyon büyük önem kazanıyor. Bu sürecin üstesinden gelmek için inovasyonun daha önemli hale geldiğine inanıyorum." dedi.
Ticaret Bakanlığı'nın koordinasyonunda Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından bu yıl 8'incisi düzenlenen "Türkiye İnovasyon Haftası”nda konuşan Prof. Dr. Mehmet Öz, inovasyonun insanlık tarihinin ilk başladığı günlerden itibaren var olduğunu belirterek, sağlık hizmetlerinin de inovasyonun en yoğun yaşandığı alanların başında geldiğini söyledi.
5 AŞAMADA ÖZETLEMEK İSTİYORUM
Öz, tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 salgını sırasında ise bilim insanlarının, sorunların çözümü için inovasyon süreçlerine oldukça ihtiyaç duyduğunu ve aslında yenilikçi çözümler konusunda inanılmaz ilerlemeler de kaydettiklerini ifade ederek, şunları kaydetti:
- "Kısaca beş aşamada özetlemek istiyorum. Pandeminin ilk dönemlerinde, virüs yapısının paylaşıldığı ilk yayından itibaren dünyanın dört bir yanında araştırmacılar tedavi seçenekleri ve aşı üzerinde çalışmaya başladı. Doktorlar ve bilim insanları, bürokrasileri atlatarak birbirlerine yardım etmek ve virüsü anlamamızı hızlandırmak için iş birliği yaparak interaktif bir şekilde çalıştılar.
- İkincisi doktorlar Kovid-19 hastalarında uyguladıkları tedavi yöntemlerinin ilk sonuçlarını yayınladılar. Böylelikle hastaneler daha iyi bakım ve tedavi protokollerini hızlıca geliştirdi. Kovid-19’un insan vücudu üzerindeki etkilerini çabucak anlamaya başladık. Virüsün vücudumuzdaki saldırma yeteneği ve vücudumuzun enfeksiyona aşırı tepki göstererek iltihaplar, kan pıhtıları hatta organ hasarlarına kadar olan sonuçlar ortaya çıktı. Akciğer ve böbrek hastalarını iyileştirmek için geliştirilmiş protokoller, hastaların hayatta kalmalarını sağladı ve steroid içeren bazı mevcut ilaçlar ise Kovid-19 hastaları için ümit oldu. Bütün dünyayı değiştirdik.
- Üçüncüsü, doktorlar; hastaları tedavi etmek için antikor kokteylleri, virüs kaynaklı komplikasyonu ve ölüm oranlarını azaltmayı amaçlayan antiviral ilaçlar dahil olmak üzere birçok yeni tedavi denemeye başladı. Bu ilaçların çoğu farklı amaçlar için geliştirilmişti. Ancak Kovid-19 hastaları için hızlıca kullanıldı ve açıkçası kanıtlanmış faydaları oldu.
- Dördüncüsü ise viroidler. Benzer enfeksiyonlar için tasarlanmış viroidler. Bu pandemide hızlıca geliştirildiler. Türk asıllı Özlem Türeci ve Uğur Şahin, genetik teknolojiyi kullanarak Kovid-19 aşısını geliştirdi. Bu yeni yaklaşım, ilerde kanser tedavisinde de kullanılabilir. mRNA aşısının çalışma sisteminden kısaca bahsetmek gerekirse; özel yürütülmüş mRNA yani genetik molekül, hücrelerin içine enjekte ediliyor ve vücutta düşük dozda koronavirüs proteinleri üretilmesini sağlıyor. Bağışıklık sistemi de bu proteinlere karşı antikor üretip kişiyi virüse karşı koruyor. Böylelikle virüs bizi etkilemeden onu ortadan kaldırıyoruz. Bugüne kadar görülmüş yüzde 95 oranındaki başarı, bana sorarsanız salgının başından beri en ümit verici gelişme."
- Prof. Dr. Öz, son olarak herkesin aslında hijyenin hayattaki öneminin ne kadar fazla olduğunu öğrendiğini aktararak, "Salgın süresinde ellerimizi yıkamak, maske takmak alabileceğimiz en basit ve en etkili önlemler oldu. Ancak virüsleri ortadan kaldıran iyi filtre ve havalandırma sistemleri ile UV ışığı teknolojisi, gelecekte hayatımızın parçası olacak. Hava yolları artık uçaklarda Kovid-19’u büyük oranda ortadan kaldıran teknoloji kullandıklarını söylüyor." dedi.
AMERİKAN SAVUNMA BAKANLIĞI İLE YAPILAN TEST
Amerikan Savunma Bakanlığı ile asgari düzeyde güvenlik testlerinde bunu gerçekleştirdiklerini anlatan Öz, "Altı ay boyunca 38 saat uçuş ve 45 saat yer hizmeti içeren 300’den fazla test yapıldı. 180 milyon florasan parçayı püskürtmek için özel programlanmış mankenler kullandılar. Bu gerçek hayatta pek mümkün olmayacak binlerce öksürüğe eş değer. Araştırmalar şunu gösterdi; koltuğunuzda maskeli oturduğunuzda enfekte partiküller, ortamın yüzde 0,003’ün solunduğu alandan geçiyor. Bu, inanılmaz ufak bir miktar. Uçuş sırasında ise bu parçaların neredeyse yüzde 100’ü, altı dakika içerisinde hava filtreleri sayesinde temizlendi." şeklinde konuştu.
AYNI TEKNOLOJİ OFİS VE EVLERDE KULLANILABİLECEK
Öz, gelecekte aynı teknolojilerin ofis ve evlerde kullanılabileceğini belirterek, bu yıl Kovid-19 salgını nedeniyle ilk kez online olarak düzenlenen Türkiye İnovasyon Haftası’nda bulunmaktan çok büyük mutluluk duyduğunu kaydetti.
"Bu zor günlerde sağlıkta inovasyon büyük önem kazanıyor." diyen Öz, "Bu sürecin üstesinden gelmek için inovasyonun daha önemli hale geldiğine inanıyorum. Umarım Türkiye İnovasyon Haftası, eskisi gibi tekrar İstanbul’da yüz yüze gerçekleşir ve etkili inovasyon çalışmaları ile salgın ortamında hizmetini kesintisiz sürdüren Türk Hava Yolları, bizi İstanbul’da bir araya getirir. Sağlıkta inovasyon konusunda yeni fikirler ve farklı inovasyonları hep birlikte yüz yüze konuşacağız.” diyerek sözlerini tamamladı.
