Ülkemizin önemli yerbilimcilerinden, bilim insanı İTÜ'lü Prof. Dr. Okan Tüysüz, ülkemizin depremselliğini Habertürk'ten Alper Uruş'a anlattı.
2012 yılında, Gaziantep'te katıldığı konferansta kentin, Arap Yarımadası üzerinden kuzeye hareket eden kuşak ile Hakkari'den Hatay'a uzanan kuşağın çevresinde bulunduğunu ifade eden, "Bunun yanı sıra Bingöl'den başlayıp Karlıova ve Kahramanmaraş Türkoğlu'na uzanan Doğu Anadolu Fayı da oldukça yıkıcı bir konumda. Dahası Türkoğlu'ndan başlayıp Hatay Amik Ovası'ndan Lübnan'a uzanan Kızıldeniz kuşağının da Gaziantep'i etkilemesi söz konusudur. Bu kırılmamış faylar, olası 7.7'lik bir depremde Gaziantep'te ciddi hasarlar yaratabilir" sözleri, 11 yıl sonra, Gaziantep'in 55 km kuzeyinde Pazarcık'ta acı gerçek olarak sabaha karşı tüm Türkiye'yi uyandırdı.
İki önemli segmente dikkat çekti
Prof. Dr. Tüysüz, yüreğimizi ağlatan çifte felaketin ardından kendisini tedirgin eden iki önemli fay hattı ile depremin çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.
"Pazarcık depremi 1990'lardan beri biliniyordu"
Pazarcık segmenti, Türkoğlu'na uzanır ve bu segment, 1114 yılında 7.8, 1513 senesinde ise 7.4 deprem üretti. Buradan hareketle 400 yılda bir deprem olduğu biliniyor. Gelecektede burada büyük bir deprem olabileceği varsayılıyordu. Bu gerçek, 1990'lardan bu yana biliniyordu.
Antakya'nın yakınındaki Amanos segmenti ise 521 yılında 7.5 büyüklüğünde depremle kırıldı. Segmentin bir kısmı kırıldı. Bu güneyindeki Yesemek segmentini etkiledi. Yesemek segmenti de 1822 yılında 7.5 büyüklüğünde depremle kırılmıştı.
"İki depremin artçıları birkaç ay sürecektir"
Son depremlerle Çardak ve Sürgü'deki fay sistemlerini kırdı. İkinci deprem de bu bölgede oldu. Geleceğe yönelik harita 1'deki faylarda etkilenme olabilir. İki depremin artıçıları da birkaç ay süreyle devam edecektir.
"Amanos segmentin kalan kısmı kırılabilir"
Amanos-Pazarcık segmentinde deprem beklemiyoruz. Engizek fay segmenti ile Maraş fayında kırılan fay hattı 220 kilometreyi buluyor. Elazığ depremiyle (2020/6.5) Pütürge boşluğu tamamlandı. Amanos segmentinin kalan kısmı kırılabilir.
"Bingöl Yedisu endişelendiriyor"
Bingöl civarında kırılmadık bir yer var. Gökdere fayında da bir sismik boşluk var. Kuzey Anadolu Fay (KAF) hattında Bingöl Yedisu endişelendiriyor.
"Afet dirençli toplum ve afet dirençli kentler"
Pekiyi ne yapmalıyız? Eğitim sisteminde afete mutlaka yer vermeliyiz. Afet dirençli toplum ve afet dirençli kentler oluşturmamız lazım.
"İLK 36 SAATTE ETKİN MÜDAHALE YAPILAMADI"
Bu iki depremin ardından ilk 36 saatte panik havası vardı ve çoğu yere iş makinesi gidemedi. Elektrikler kesikti, enkaz altındakilere ulaşılamadı. Daha sonra gönüllülerin ve yurt dışından katılım, askerin desteğiyle etkin müdahale başladı. Bu depremi, hazır olmayan bir topluma can alıcı bir uyarı olarak görüyorum."
