Hafta içinde ABD'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 3 artışla piyasa beklentilerinin altında kaldı.
Ülkede Üretici Fiyat Endeksi de (ÜFE) aynı dönemde aylık ve yıllık bazda yüzde 0,1 artışla öngörülerin altında gerçekleşti. Böylelikle ABD'de üretici enflasyonu, yıllık bazda 2020'den bu yana düşük seviyeye geriledi.
Analistler, üretici fiyatlarına ilişkin verilerin ABD'de enflasyonun düştüğüne dair daha fazla kanıt sağladığını ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) "şahin" politikalarını yakında sona erdireceğine dair beklentileri artırdığını söyledi. Bu durum, ABD'de uzun süredir gündemde olan resesyon endişelerinin azalmasına neden olurken, ülke ekonomisinde "yumuşak iniş" yapılabileceği ihtimalinin de öne çıkmasını sağladı.
Söz konusu gelişmelerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in, bu ay politika faizini 25 baz puan artırmasının ardından "şahin" adımlarına son verebileceği öngörüleri güçlenirken, Banka'nın yıl sonunda faiz indirimine gidebileceği ihtimali de fiyatlamalara dahil oldu.
Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilmeye devam ediliyor. San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, faiz artışlarının ülkede yüksek enflasyonu düşürmek için gerekli olacağını belirterek, "Enflasyona karşı zafer kazandığımızı söylemek için henüz çok erken." değerlendirmesinde bulundu. Daly, daha önce bu yıl 2 faiz artışına daha ihtiyaç duyulacağına inandığını ifade etmişti.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, enflasyonun hala yüzde 2 hedefinin üzerinde olmasına rağmen son verilerin "umut verici" olduğunu söyledi.
En "şahin" Fed üyelerinden biri olarak bilinen St. Louis Fed Başkanı James Bullard'ın, gelecek ay görevi bırakacağı duyuruldu. Bankadan yapılan açıklamada, St. Louis Fed'in ilk başkan yardımcısı ve operasyondan sorumlu başkanı Kathleen O'Neill Paese'nin, geçici başkan ve CEO görevlerini derhal geçerli olmak üzere üstlendiği bildirildi.
Öte yandan, tahvil piyasalarında geçen hafta alışlar öne çıkarken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizleri, haftayı yaklaşık 23 baz puan azalışla yüzde 3,83'ten tamamladı.
Düşüş eğilimini üst üste 2. haftaya taşıyan dolar endeksi ise yüzde 2,3 azalışla haftayı 99,9 seviyesinden tamamlayarak 14 Nisan 2022'den bu yana ilk kez 100'ün altına geriledi.
Altının ons fiyatı haftayı yüzde 1,6 artışla 1.956 dolardan kapatırken, Brent petrolün varil fiyatı da arzın talebin altında kalacağı korkuları ve ABD'de resesyon endişelerinin azalmasıyla yüzde 1,8 artarak 79,6 dolarla yaklaşık son 2,5 ayın en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi.
- Nasdaq ve S&P 500 endeksi, Nisan 2022'den bu yana en yüksek seviyesinde
ABD'de pay piyasaları, geçen hafta ülkede açıklanan enflasyon verilerinin beklentilerin altında gerçekleşmesinin Fed'in politika alanını genişletmesiyle pozitif bir seyir izlerken, gelecek hafta yoğun veri gündemi ve şirket finansal sonuçları yatırımcıların odağına yerleşti.
Analistler, Banka'nın sıkılaştırıcı para politikalarında sona yaklaştığına yönelik fiyatlamaların öne çıkmasıyla risk iştahının arttığını belirterek, ABD'de devam eden bilanço sezonunun da hisse ve sektör bazlı oynaklığı arttırabileceğini söyledi.
ABD pay piyasaları tarafında ise ABD Federal Ticaret Komisyonu'nun (FTC) Microsoft'un bilgisayar oyunu geliştiricisi Activision Blizzard'ı satın almasını engellemek üzere başvuru yaptığı mahkemede, Microsoft lehine karar verildi.
Ülkenin en büyük ikinci bankası Bank of America'nın yasa dışı ücretler almak, kredi kartı ödüllerini alıkoymak ve sahte hesaplar açmak suçlamaları üzerine 250 milyon dolar ödeyeceği bildirildi.
Geçen hafta başlayan bilanço sezonunda, ABD'nin büyük bankalarından JPMorgan Chase ile Wells Fargo'nun net karı bu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla artarken, Citigroup'un karında düşüş kaydedildi.
Açıklanan makroekonomik verilere göre, ABD'de Michigan Üniversitesi'nce ölçülen tüketici güven endeksi, temmuzda 72,6'ya yükselerek Eylül 2021'den bu yana en yüksek seviyesine çıktı.
Kripto piyasaları
Kripto para piyasaları tarafında da önemli gelişmeler yaşandı. ABD'de XRP için açılan "menkul kıymet" davası Ripple lehine sonuçlandı. Karar sonrasında XRP, yüzde 70'in üzerinde arttı, haftayı da yüzde 50 değer kazancıyla kapattı.
En büyük kripto para borsası olarak bilinen Binance'nin Üst Yöneticisi (CEO) Changpeng Zhao, medyada çıkan işten çıkarma haberlerine ilişkin, şirketin yetenek yoğunluğunu artırmaya yönelik istemsiz işten çıkarmalar gerçekleştirdiklerini, haberlerde yer alan sayıların yanlış olduğunu ve hala işe alım yaptıklarını belirtti.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta New York borsasında Nasdaq endeksi yüzde 3,32 ve S&P 500 endeksi yüzde 2,30 değer kazancıyla Nisan 2022'den bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Dow Jones endeksi de haftayı yüzde 1,96 yükselişle tamamladı.
17 Temmuz ile başlayan haftanın veri takviminde, salı günü sanayi üretimi ve perakende satışlar, perşembe günü haftalık işsizlik başvuruları takip edilecek.
Avrupa, enflasyon verilerine odaklandı
Avrupa borsalarında da geçen hafta alış ağırlıklı seyir öne çıkarken, gelecek hafta gözler, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde'ın açıklamaları ve bölgede açıklanacak enflasyon verilerine çevrildi.
Geçen hafta açıklanan Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) haziran ayı para politikası toplantı özetinde, faiz artışlarına devam edileceği sinyalleri verildi. Özette, Banka'nın gerekirse temmuz toplantısından sonra da faiz oranlarını artırmayı düşünebileceği belirtilerek, ileriki dönemlerde de veri odaklı kararlar alınacağı kaydedildi.
Avrupa'da enflasyon baskısının ABD'ye göre daha güçlü kalmayı sürdürmesi ve ECB haziran ayı para politikası toplantı özetinde öne çıkan "şahin" tonlar, avro/dolar paritesinin yaklaşık yüzde 2,4 artışla Kasım 2022'den bu yana en güçlü haftalık yükselişini yapmasına neden oldu.
Geçen hafta Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta düzenlenen NATO Liderler Zirvesi gündemin odağında bulunurken, NATO'nun Vilnius Zirvesi bildirisinde, terörizmin tüm şekil ve tezahürleriyle mücadele edilmesinin ortak savunma için elzem olduğu vurgulandı.
Açıklanan makroekonomik verilere göre, Almanya'da TÜFE, yıllık bazda yüzde 6,4 artışla beklentiler doğrultusunda gerçekleşirken, İngiltere'de sanayi üretimi, mayısta aylık bazda yüzde 0,6 azalarak tahminlerin altında kaldı.
Öte yandan, para piyasalarındaki fiyatlamalarda ECB'nin bu ayki toplantıda 25 baz puan faiz artırmasına kesin gözüyle bakılırken, Banka'nın yıl sonuna kadar toplamda 50 baz puan faiz artırımı yapması bekleniyor.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya'da DAX endeksi yüzde 3,22, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 2,45, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 3,69 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 3,19 değer kazandı.
Gelecek hafta pazartesi günü ECB Başkanı Lagarde'ın açıklamaları, çarşamba günü İngiltere ve Avro Bölgesi'nde enflasyon, perşembe günü Almanya'da ÜFE ve cuma günü İngiltere'de perakende satışlar takip edilecek.
Asya'da gözler PBoC'un faiz kararında
Asya borsalarında geçen hafta pozitif bir seyir izlenirken, gelecek hafta Çin Merkez Bankası'nın (PBoC) politika faiz kararı ve Japonya'da enflasyon verileri takip edilecek.
Analistler, Çin'de yetkililerin, ödenmemiş kredileri uzatmak için müzakereleri teşvik ederek emlak şirketlerinin koşullarını kolaylaştırmaları için bankalar üzerindeki baskıyı artırdığını anımsatarak, Çin hükümetinin ekonominin farklı alanlarını destekleyeceğine dair haber akışının yatırımcıların odağında bulunmaya devam ettiğini söyledi.
Geçen hafta, bölge merkez bankalarından Yeni Zelanda Merkez Bankası, Ekim 2021'den bu yana düzenlediği 12 toplantının tamamında faiz artırırken, piyasa beklentileri dahilinde ilk kez gösterge faiz oranını sabit tutarak yüzde 5,50'de bıraktı. Bankadan yapılan açıklamada, mevcut politika faizinin enflasyonu baskı altına almak için yeterli olduğu belirtildi.
Güney Kore Merkez Bankası da politika faizinde değişikliğe gitmeyerek yüzde 3,50'de sabit tuttu. Böylece Banka, üst üste 4 toplantıda da faiz oranlarında değişikliğe gitmedi.
Öte yandan, Avustralya Merkez Bankası Başkanı Philip Lowe'un yerine Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Michele Bullock getirildi.
Hafta içinde açıklanan verilere göre, Çin'de enflasyon haziranda aylık bazda yüzde 0,2 azalırken, yıllık bazda değişim göstermedi. Aynı dönemde ÜFE ise yıllık bazda yüzde 5,4 azalışla beklentilerden fazla geriledi.
Japonya'da sanayi üretimi mayısta aylık yüzde 2,2 azalışla tahminlerin altında kalırken, aynı dönemde kapasite kullanım oranının yüzde 6,3 düşüşle öngörülerin uzağında olması dikkat çekti.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,29, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 5,71 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 4 değer kazandı.
Japonya'da Nikkei 225 endeksi yatay seyirle haftayı tamamlarken, düşüş eğilimini üst üste 2. haftaya taşıyan dolar/yen paritesi, yüzde 2,3 azalışla yaklaşık son 2 ayın en düşük seviyesinden haftayı kapattı.
17 Temmuz ile başlayan haftada, pazartesi günü Çin'de büyüme, sanayi üretimi ve perakende satışlar, cuma günü Japonya'da TÜFE verisi takip edilecek.
Yurt içinde gözler TCMB'nin faiz kararında
Yurt içinde bu hafta Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, rekor üzerine rekor kırarken, gelecek hafta gözler TCMB'nin perşembe günkü faiz kararına çevrildi.
AA Finans'ın beklenti anketine katılan ekonomistler, TCMB'nin bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) 500 baz puan artırarak yüzde 20'ye yükselteceğini tahmin ediyor.
Bu hafta Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi yüzde 4,05 artışla 6.437,74 puana yükselerek haftalık kapanış rekoru kırarken, gördüğü en yüksek seviyeyi de 6.446,01'e çıkardı. Dolar/TL de haftalık bazda yüzde 0,50 değer kazanarak 26,1923'e yükseldi.
Bu hafta yurt içinde açıklanan makroekonomik verilere göre, mayısta işsizlik yüzde 9,5 olurken, aynı dönemde cari işlemler hesabı 7 milyar 933 milyon dolar açık verdi.
Cuma günü açıklanan TCMB'nin Piyasa Katılımcıları Anketine göre, cari yıl sonu TÜFE beklentisi yüzde 43,82 oldu.
Öte yandan, geçen hafta Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Kaleseramik, Çanakkale Kalebodur Seramik Sanayi'nin pay başına 25 liradan, Atakey Patates Gıda Sanayi ve Ticaret'in pay başına 39,50 liradan, Fuzul Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı'nın pay başına 8,90 liradan ilk halka arzını onayladı.
Analistler, gelecek hafta perşembe günü tüketici güven endeksi ve TCMB'nin politika faizi kararının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 6.500 ve 6.600 seviyelerinin direnç, 6.300 ve 6.200 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.