Oxfam KEDV (Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı) ve MeyIDiageo, ağır hasar gören Hatay’ın Samandağ ilçesini, kadınların liderliğinde bir turizm destinasyonu haline getirmek üzere çalışmalara başladı. Samandağ Kadın Kooperatifi tarafından belediyeden kiralanan ve depremde zarar gören gastronomi köyünü daha da zenginleştirerek ayağa kaldıracak, uzun vadeli, sürdürülebilir bir projenin ilk adımlarını attı. Bu iş birliği ile yeniden hayat bulan Samandağ Gastronomi Köyü’nde, öncelikle bölge kadınlarının Yaşam Boyu Öğrenim (Learning For Life) programı kapsamında eğitilmesi, istihdama kazandırılması, yörenin geleneksel gastronomi kültürünün ve lezzetlerinin kayda geçirilip kalıcı hale getirilmesi ve bundan sonraki kuşaklara aktarılması için gerekli adımların atılması hedefleniyor.
6 Şubat 2023’te gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremler üllkemizi derinden yaraladı. Oxfam KEDV (Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı) ve MeyIDiageo bu felaketin ertesinde bir araya gelerek, Hatay’ın Samandağ ilçesini, kadınların liderliğinde bir turizm destinasyonu haline getirmek ve bölgede sürdürülebilir bir gelecek kurmak hedefiyle Samandağ Kadın Kooperatifi ve Samandağ Belediyesi’yle iş birliği yapmaya karar verdi ve Samandağ Gastronomi Köyü projesini başlattı.
Hatay’ın Samandağ ilçesinde yer alan, yaklaşık 20 dönüm alanda; içerisinde eğitim, konaklama, restoran gibi bölümler için elverişli yapılarla, bahçecilik için uygun alana sahip Samandağ Gastronomi Köyü, paydaşlarının ev sahipliğinde 8 Temmuz Pazartesi günü İstanbul IWSA’da tanıtıldı. Samandağ Belediye Başkanı Emrah Karaçay’ın yanı sıra sektör profesyonelleri ile sivil toplum kuruluşları ve basın mensuplarının katıldığı toplantıda MeyIDiageo Genel Müdürü Bahar Uçanlar ve Oxfam KEDV Başkanı Şengül Akçar, Samandağ Gastronomi Köyü’ndeki önceliklerinin bölge kadınlarının Yaşam Boyu Öğrenim Programı kapsamında eğitilmesi ve istihdama kazandırılması olduğunu belirtti. Samandağ Belediye Başkanı Emrah Karaçay da, gastronomi köyünde eğitim alacak kadınların ilçenin yeniden eski günlerine dönmesinde önemli rol oynayacağına inandığını söyledi.
Proje kapsamında bölge kadınlarının iş ve ağırlama becerilerine yönelik eğitimlerin verilmesi, kadın emeğinin desteklemesi, agro-turizm ve gastro-turizmde kadın girişimcilerin sayısının artması hedefleniyor. İlave olarak yörenin geleneksel gastronomi kültürünün ve lezzetlerinin kayda geçirilip kalıcı hale getirilmesi ve bundan sonraki kuşaklara aktarılması için gerekli adımların atılması da eş zamanlı olarak planlanıyor.
Kadınların yeniden sosyal hayata kazandırılması için Yaşam Boyu Öğrenim
Toplantının açılış konuşmasını yapan MeyIDiageo Genel Müdürü Bahar Uçanlar gastronomi ve turizmin ekosistemlerinin en önemli bileşenleri olduğuna dikkat çekerek projenin birden fazla alanda ve uzun vadeli fayda sağlayacak olmasından büyük mutluluk duyduğunu dile getirdi. Samandağ Gastronomi Köyü’nün, Diageo Global’in faaliyet gösterdiği her ülkede, konaklama sektöründe ı̇ş arayan ancak yaşamları boyunca eğı̇tı̇m ve ı̇stı̇hdam konularında engellerle karşılaşmış kı̇şı̇ler için, iş ve konaklama becerı̇lerı̇ sağlamaya yönelik programı Learning For Life / Yaşam Boyu Öğrenim’in Türkiye’de de hayata geçmesi için uygun bir platform sağladığını belirten Uçanlar, şunları söyledi:
“Depremlerden sonraki dönemde Liderlik Ekibi’mizle birlikte bölgedeki kadınların yeniden sosyal hayata kazandırılması ve üreten bireyler haline gelmesi için daha fazla ne yapabiliriz diye çok düşündük. Oxfam KEDV’in, Samandağ Kadın Kooperatifi tarafından yapımına başlanmış ancak hasar görmüş olan bir gastronomi köyüyle ilgilendiğini öğrendik. Köyün, Diageo Global’in iş ve konaklama becerileri sağlamaya yönelik programı Learning For Life / Yaşam Boyu Öğrenim’in Türkiye’de de hayata geçmesi için uygun bir platform sağladığını gördük. Oxfam KEDV ile köyü yeniden ayağa kaldıracak bir projede birlikte yol almaya karar verdik. Oxfam KEDV bölgeyi ve bölge insanını yakından tanıyor; tecrübeleriyle programı bölgeye uyarladılar. Şu anda hızla inşaat sürecinin tamamlanması için elimizden geleni yapıyoruz ancak önce aşırı yağmurlar, ardından aşırı sıcaklar çalışmaları biraz aksattı. Ama bölgede hayatın bir an önce başlamasını çok arzuladık. Hem fiziki hem de moral olarak kadınlara fayda sağlayacağına inandığımız için amaca yönelik uygun mekânlar bulunca köyü hayata geçirmeden eğitimlerimize başladık. Eğitimlere katılan kadınların çevredeki veya bölgedeki iş yerlerinde kolaylıkla iş bulabileceğini umuyoruz. Çünkü çok çeşitli ve işlevsel bir eğitim alıyorlar.”
Eğitimler başladı
Samandağ Gastronomi Köyü’nde Learning For Life / Yaşam Boyu Öğrenim programı kapsamında gastronomi ve turizm kapsamında, Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversite onaylı dersler veriliyor. Mayıs 2024’te yaklaşık 40 öğrenci ile başlayan eğitimler, Haziran 2024’teki ikinci dönemle birlikte yaklaşık 100 kadına ulaştı. Eğitimlere sadece Samandağ'dan değil, bölgeden isteyen bütün kadınlar katılabilecek. İlk aşamada her ay ortalama 50 kadın eğitilirken, ileride bu sayının 100’e çıkartılması hedefleniyor.
Samandağ Gastronomi Köyü Ekim 2024’te kapılarını açıyor
Toplantıda Samandağ Gastronomi Köyü hakkında detaylı bilgi paylaşan Oxfam KEDV Başkanı Şengül Akçar konuşmasına iş ortakları MeyIDiageo, Samandağ Belediyesi ve Samandağ Kadın Kooperatifi’ne teşekkür ederek başladı. Akçar konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Depremler bölgede çok sayıda kişiyi, özellikle kadınları işsiz bıraktı. Bölgede çalışmalarımız sırasında hissedarları arasında Samandağ Belediyesi’nin de yer aldığı Samandağ Kadın Kooperatifi’ne ait gastronomi köyüne rastladık. Hasarlı bir durumdaydı. Kooperatif ve belediyenin desteğini aldıktan sonra gastronomi köyünü, gastronomi ve turizm alanında tecrübesine güvendiğimiz MeyIDiageo ile bir araya gelerek canlandırmak yolunda adımlarımızı attık.”
Projenin hızla tamamlanma aşamasına geldiğini belirten Akçar, köyün kapılarını Ekim 2024’te açmayı hedeflediklerini belirtti. “Köyde ilk etapta uygulamalı ve teorik eğitim verilecek yerleri bitirecek, bir restoranı da hizmete açacağız. Son olarak da konuk ağırlayacak ünitelerin devreye alınmasını hedefliyoruz. Samandağ'a gelen konuklar köydeki bu ünitelerde konaklayabilecek. Projenin bu yönüyle turizme de katkısı olacağına inanıyoruz. Ayrıca yine oradaki kadınların üreteceği yöresel ürünlerin satılacağı bir de dükkan planlıyoruz” diyen Akçar, bu gelirlerin doğrudan köyün işletme fonuna aktarılacağını söyledi. Verilen eğitimlerle beceri kazanan kadınların katılımıyla, gelecekte köyün kendi ayakları üzerinde durmasını arzuladıklarını vurgulayan Akçar, köy hayata geçtiğinde, şefler ve eğitmenler dışında, kalıcı olarak 50 ila 100 kişi arasında kişinin görev yapacağını da sözlerine ekledi.
Samandağ Belediye Başkanı Emrah Karaçay da yeni başladığı görevinde depremden zarar görmüş ve deprem sonrasında ayağa kaldırılması mümkün görülmeyen bu projeye destek verdikleri için Oxfam KEDV ve MeyIDiageo’ya teşekkür etti. Karaçay şunları söyledi:
“Ben de yerel kalkınmada kadınların çok önemli bir rolü olduğuna inanıyorum. Çünkü onlar hem çocukları, hem aileleri hem de çevreleri için neye ihtiyaç olduğunu biliyorlar. Birbirleriyle çok kolay bir araya gelip en zor görünen işlerde çözüm üretiyorlar. Gastronomi köyü için düşünülen eğitim ve etkinlik konusunda bana anlatılanlar Samandağ’da yepyeni ve bölgeye örnek olabilecek, ilçemizin ekonomisine değer katacak çok yararlı işler olacağını gösteriyor. Samandağ Kadın Kooperatifi’ne, bu projeyi ayağa kaldırmak için uğraşacak Oxfam KEDV ve MeyIDiageo ile bizi tanıştırdığı için teşekkür ediyorum. Bahar Uçanlar ve Şengül Akçar’a da gastronomi köyümüzün bir an önce hayata geçmesi için belediye olarak her türlü desteği sağlayacağımıza söz veriyorum.”