Türkiye’nin yedi büyük holdinginin tepe yöneticileri, geçen hafta CEO Club tarafından düzenlenen “CEO Ajanda 2018” toplantısında bir araya geldi. 2017 yılını değerlendiren CEO’lar, 2018 yılına ilişkin beklentilerini de paylaştılar.
CEO’lar, jeopolitik riskler, fon akışı ve ekonomik kırılganlık gibi risklerin önemine dikkat çekseler de yatırımlara devam edecekleri mesajını da verdiler.
Ekonomist ve Capital dergilerinin öncülüğünde, Vodafone Türkiye’nin ana sponsorluğunda, Akzirve’nin etkinlik sporluğunda ve Accenture’nin co-sponsorluğunda düzenlenen geleneksel CEO Club toplantısı, Türkiye’nin önde gelen holdinglerinin CEOTarını bir araya getirdi.
“CEO Ajanda 2018” toplantısı, Ekonomist ve Capital Dergileri Yayın Direktörü M. Rauf Ateş, Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Meltem Bakiler Şahi ve Akzirve Gayrimenkul ve Yatırım CEO’su İbrahim Maasfeh’in açılış konuşmalarıyla başladı.
Toplantıda Accenture Türkiye Genel Müdürü Dilnişin Bayel de “CEO’nun Yeni Dijital Ajandası” başlıklı bir sunum yaptı. “CEO Ajanda 2018” panelinde ise Kibar Holding CEO’su Tamer Saka moderatörlüğün-de Sabancı Holding CEO’su Mehmet Göçmen, Doğan Holding CEO’su Yağmur Şa-tana, Doğuş Holding CEO’su Hüsnü Akhan. Borusan Holding
CEO’su Agah Uğur ve Zorlu Holding CEO ’ su Ömer Yüngül konuşmacı olarak yer aldı. 2017 yılını değerlendiren ve 2018 yılına ilişkin öngörülerini anlatan CEO lar jeopolitik riskler, fon akışı ve ekonomik kırılganlık gibi risklerin önemine dikkat çekti. Önümüzdeki dönemde gündemlerindeki önemli maddelerden birini dijitalleş-me olarak belirleyen CEO ların verdiği mesajları özetledik.
AGAH UGUR BORUSAN HOLDİNG CEO'SU
“TÜRKİYE KENDİNİ KIRILGAN HALE GETİRMEMELİ”
2017 NASIL GEÇTİ?
Hükümetin aldığı kararlar çok etkili oldu. Biz dolar bazında yüzde 12 büyüdük. Kârda en iyi yılımızdı.
GÜNDEMDE NE VAR?
Sektör içindeki güç önemli hale geldi. Sadece birinciler kazanıyor. Segmentlerini domine eden şirketler o sektörün ortalama kârlılığının 2,5 misli üzerinde kâr elde ediyor. Biz bulunduğumuz işlere ve pazarlara hakimiyet anlamında tekrar bakıyoruz. Holdingleşme modeli sürdürülebilir mi? Bu tartıştığımız konulardan biri. Yeni sektörlere giriş eskisi gibi yok. 10-15 sektörde en iyi olmak artık mümkün değil. Biz de sektörün en büyüğü olacağımız işlerde varlığımızı sürdüreceğiz.
2018 PLANLARI
Her yıl 300-400 milyon dolarlık yatırım gerçekleştiriyoruz. Bunun yarısını enerjiye yapıyoruz. Boru ve yassı çelik gücünü artıracak yatırım programımız olacak. Oyunun kuralını değiştirici, ucuz ve basit çözümlere yönelik kuluçkalandırdığımız beş şirketimiz var, onları büyüteceğiz. Üzerinde çalıştığımız 18 proje söz konusu. 3-4 yıl önce AR-GE’ye sistematik ve bütünsel yaklaşmadığımızı gördük ve AR-GEye önemli bir transfer yaptık. Bugün üç AR-GE merkezimizde 200 çalışanımızla ileri malzemede ürün geliştirme ve farklılaştırma sağlıyoruz. Kendimizi bu şekilde rekabetten uzaklaştırıyoruz.
2018 RİSKLERİ
Risklerin nereden geldiğini değil çıktısını tanımlamak önemli. Türkiye kendini kırılgan hale getirmemeli. Dünyada paranın çekilme dönemi geliyor. Yurtdışına bağlı bir ülkeyiz. Fon akışının olmaması büyük risk. Bizim 4,8 milyar dolarlık ciromuzun 1,4 milyar doları yurtdışından geliyor. ABD Başkanı Trump’ın sektörümüze yönelik korumacı hareketlerinin olması ihtimali bizi korkutuyor.
HÜSNÜ AKHAN DOĞUŞ GRUBU CEO'SU
‘HEM YURTİÇİNDE HEM DE YURTDIŞINDA YATIRIMLAR YAPACAĞIZ
2017 NASIL GEÇTİ?
Jeopolitik riskler, coğrafyadaki gelişmeler iç piyasayı etkiledi. Ama 2017 genel olarak iyi bir yıl oldu. 2018 de aynı paralelde gidecek. Yapısal tedbirler gündeme alınmalı ve uygulanmalı.
GÜNDEMDE NE VAR?
Sekiz sektörde hizmet veren bir kurumuz. Bu sektörlerde dijital olgunluk araştırması yaptık. Buna göre bir aksiyon planımız var ve onu sürdüreceğiz.
2018 PLANLARI
Galataport projemiz devam ediyor ve 2019’da işletmeye almayı planlıyoruz. Halka kapalı olan Boğaz’ı halka açacağız. Dubai’de otel yapacağız. Dream de hızlı büyüme var. Türk markalarını yurtdışına taşıyoruz. Nusret, Günaydın, Da Mario ve Fenix gibi markalarımızın yurtdışındaki şube sayısı artacak. Yatırımlarımız hem yurtiçinde hem de yurtdışında sürecek. Ortaklıklarla değer yaratmak önemli. Fonlar ve gruplarla görüşmelerimiz olacak.
2018 RİSKLERİ
Temel riskin jeopolitik olduğunu düşünüyorum.
MEHMET GÖÇMEN SABANCI HOLDİNG CEO'SU
“YENİ STRATEJİMİZİ VE YOL HARİTAMIZI SAHAYA İNDİRECEĞİZ”
2017 NASIL GEÇTİ?
Türkiye ekonomisi açısından 2017 iyi yıllardan biri oldu. Ama reformlara ihtiyaç var. Yüksek enflasyon noktasına geri döndük, döviz riskleri sınırlara geldi. Ekonomide sürdürülebilir büyümeye ihtiyaç var. Gelişim, değişim ve sürdürülebilirlik açısından bazı önlemler alınmalı.
GÜNDEMDE NE VAR?
Ekonomilerde öncelikler değişiyor. İK modellerinde değişim var. Yeni teknolojilerin yıkıcı etkisi hissedilmezken süreci iyi değerlendirmeliyiz. Hissedar ve çalışan nesli değişiyor. Nesil değişikliğini yakalayacak yeni ve bizi geleceğe götürecek politikalara ihtiyaç var. Merkezde holding yapısının olmasının ne değer yarattığına da bakmak lazım.
2018 PLANLARI
Yeni stratejimizi ve yol haritamızı sahaya indireceğiz. Dengeli portföy yapısına ulaşmak için adım atacağız.
2018 RİSKLERİ
Jeopolitik ortamın getireceği kırılganlık ve finans çevreleri kaynaklı kırılganlık en önemli iki risk. Çevik, esnek, çoklu işbirliklerine açık olmalıyız. Yeni iş modellerini geliştirmeliyiz. Kırılganlığı yüksek olmasına rağmen 2017’ye benzer bir yıl bekliyorum.
ÖMER YÜNGÜL ZORLU HOLDİNG CEO'SU
‘MADEN METALÜRJİSİNE AĞIRLIK VERECEĞİZ"
2017 NASIL GEÇTİ?
2017 yılı Brezilya dizisi gibiydi. Rakamsal olarak iyi ama sürdürülebilirlikle ilgili endişeler var. Her ülkede gizli korumacılık var. Dış pazarlara açılmak eskiye nazaran daha zor. Dövizin istikrarı da çok önemli.
GÜNDEMDE NE VAR?
Önümüzdeki dönem teknoloji şirketleri açısından yepyeni sorunları beraberinde getiriyor. Dijital dönüşüm çok kolay değil. Yeni sektörler, inovasyon müdürü gibi yeni pozisyonlar var. Dijital dönüşümle birlikte bire karşılık 2,2 yeni iş gelmesi bekleniyor. Mesela akıllı aletler diyoruz. Sürücüsüz araba birini ezdiğinde adam mı, araba mı, yazılım mı yoksa sensör mü suçlu? Mesela buna yönelik bir iş çıkacak.
2018 PLANLARI
Her yıl 700 milyon dolar ile 1 milyar dolar arasında yatırım yapıyoruz. Maden metalürjisine ağırlık vereceğiz. Nikel-kobalt tesisini mevcudun iki misli büyüterek yeni nesil pillerin temel malzemesini yapacağız. Önümüzdeki dönemde popüler olacak nano malzemeler yatırımını 2018’de başlatacağız.
2018 RİSKLERİ
Riskleri tanımlayabilirseniz ona göre gardınızı alıyorsunuz. Ama farklı bir yerden yumruk geldi mi sersemliyorsunuz. Yumruklar yurtdışından gelebilir.
KİBAR HOLDİNG CEO'SU TAMER SAKA
“AMERİKA'DA BÜYÜME HEDEFLERİMİZ VAR”
2017 NASIL GEÇTİ?
Bu yılı dolar bazında yüzde 8 büyümeyle kapatacağız. Bu performans yeterli değil, daha hızlı koşmalıyız.
GÜNDEMDE NE VAR?
Holding yapılarını tutmakta bir süre daha fayda olabilir. Teknolojinin hızlı gelişmesine cevap verecek kadroları bulmak önemli. Bazı alanlarda eleman bulmakta ve tutmakta zorlanıyoruz. Yurtdışından insan kaynağı getirme konusunda plan yapıyoruz.
2018 PLANLARI
2018’de pozisyonlarımızı korumak önemli. Büyümeyi yurtdışında görüyoruz. Amerika önemli bir pazar. Yeni bir yapı kurduk. Önce satış sonra üretim fırsatlarına bakacağız. Alüminyumda önemli bir projemiz var. Dışa bağımlılığa engel olacak bir üretim olacak. Portföy anlamında odaklı bir yapı hedefimiz. Herkesin her şeyi en iyi şekilde yapması zor. 10 yıl sonra da en iyi olacağımız alanlarda yatırıma devam edeceğiz.
2018 RİSKLERİ
İçinde bulunduğumuz coğrafyada ve içeride sıkıntılarımız var. En büyük riskin eğitimle ilgili sorunları aşamamak olduğunu düşünüyorum.
YAĞMUR ŞATANA DOĞAN HOLDİNG CEO'SU
“2018’İ HAMLE YILI OLARAK GÖRÜYORUZ”
2017 NASIL GEÇTİ?
2017, iyi ama zor bir yıldı. Global olarak jeopolitik, siyasi ve iktisadi değişim hızlı oluyor.
GÜNDEMDE NE VAR?
Sürdürülebilirlik ve esnek yönetim sergilemek gündemimizdeki iki madde. Biz holding yapımızı şirketlere destek birimine dönüştürdük. Verimliliği ve sürdürülebilirliği öne çıkarıyoruz. Organizasyonumuzu genç bir hale getireceğiz. Begümhan Hanım’ın başlattığı ortak değerler hareketini içselleştirdik. Ortak aklı ortaya çıkarmaya çalışıyoruz.
2018 PLANLARI
2018’i hamle yılı olarak görüyoruz. Mevcut işlerin yanında yeni işlere bakıyoruz. Yenilenebilir enerji yatırımlarımız sürecek. Medyada dijital hamlelerimiz artacak. Yeni dikeyler yaratacağız. Perakendede büyüyeceğiz. Akaryakıtta entegre bir oyuncu oluyoruz. Depolama kapasitemiz 243 bin tona çıktı. Bu bizi uluslararası bir oyuncu yapıyor. Ayrıca Romanya’daki televizyonumuz üçüncü sıraya yerleşti. Türk dizilerini ihraç ediyoruz.
2018 RİSKLERİ
2018’den umutluyuz. Önümüzdeki dönemde Türkiye’de konumlanmaya devam edeceğiz. Dijital hamlemiz devam ediyor. Bu çalışmalarımız sürecek. Dikeyler oluşturarak tüketicilerimize aktif hizmet ve servis sağlamayı hedefliyoruz.
CEO’lar, jeopolitik riskler, fon akışı ve ekonomik kırılganlık gibi risklerin önemine dikkat çekseler de yatırımlara devam edecekleri mesajını da verdiler.
Ekonomist ve Capital dergilerinin öncülüğünde, Vodafone Türkiye’nin ana sponsorluğunda, Akzirve’nin etkinlik sporluğunda ve Accenture’nin co-sponsorluğunda düzenlenen geleneksel CEO Club toplantısı, Türkiye’nin önde gelen holdinglerinin CEOTarını bir araya getirdi.
“CEO Ajanda 2018” toplantısı, Ekonomist ve Capital Dergileri Yayın Direktörü M. Rauf Ateş, Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Meltem Bakiler Şahi ve Akzirve Gayrimenkul ve Yatırım CEO’su İbrahim Maasfeh’in açılış konuşmalarıyla başladı.
Toplantıda Accenture Türkiye Genel Müdürü Dilnişin Bayel de “CEO’nun Yeni Dijital Ajandası” başlıklı bir sunum yaptı. “CEO Ajanda 2018” panelinde ise Kibar Holding CEO’su Tamer Saka moderatörlüğün-de Sabancı Holding CEO’su Mehmet Göçmen, Doğan Holding CEO’su Yağmur Şa-tana, Doğuş Holding CEO’su Hüsnü Akhan. Borusan Holding
CEO’su Agah Uğur ve Zorlu Holding CEO ’ su Ömer Yüngül konuşmacı olarak yer aldı. 2017 yılını değerlendiren ve 2018 yılına ilişkin öngörülerini anlatan CEO lar jeopolitik riskler, fon akışı ve ekonomik kırılganlık gibi risklerin önemine dikkat çekti. Önümüzdeki dönemde gündemlerindeki önemli maddelerden birini dijitalleş-me olarak belirleyen CEO ların verdiği mesajları özetledik.
“TÜRKİYE KENDİNİ KIRILGAN HALE GETİRMEMELİ”
2017 NASIL GEÇTİ?
Hükümetin aldığı kararlar çok etkili oldu. Biz dolar bazında yüzde 12 büyüdük. Kârda en iyi yılımızdı.
GÜNDEMDE NE VAR?
Sektör içindeki güç önemli hale geldi. Sadece birinciler kazanıyor. Segmentlerini domine eden şirketler o sektörün ortalama kârlılığının 2,5 misli üzerinde kâr elde ediyor. Biz bulunduğumuz işlere ve pazarlara hakimiyet anlamında tekrar bakıyoruz. Holdingleşme modeli sürdürülebilir mi? Bu tartıştığımız konulardan biri. Yeni sektörlere giriş eskisi gibi yok. 10-15 sektörde en iyi olmak artık mümkün değil. Biz de sektörün en büyüğü olacağımız işlerde varlığımızı sürdüreceğiz.
2018 PLANLARI
Her yıl 300-400 milyon dolarlık yatırım gerçekleştiriyoruz. Bunun yarısını enerjiye yapıyoruz. Boru ve yassı çelik gücünü artıracak yatırım programımız olacak. Oyunun kuralını değiştirici, ucuz ve basit çözümlere yönelik kuluçkalandırdığımız beş şirketimiz var, onları büyüteceğiz. Üzerinde çalıştığımız 18 proje söz konusu. 3-4 yıl önce AR-GE’ye sistematik ve bütünsel yaklaşmadığımızı gördük ve AR-GEye önemli bir transfer yaptık. Bugün üç AR-GE merkezimizde 200 çalışanımızla ileri malzemede ürün geliştirme ve farklılaştırma sağlıyoruz. Kendimizi bu şekilde rekabetten uzaklaştırıyoruz.
2018 RİSKLERİ
Risklerin nereden geldiğini değil çıktısını tanımlamak önemli. Türkiye kendini kırılgan hale getirmemeli. Dünyada paranın çekilme dönemi geliyor. Yurtdışına bağlı bir ülkeyiz. Fon akışının olmaması büyük risk. Bizim 4,8 milyar dolarlık ciromuzun 1,4 milyar doları yurtdışından geliyor. ABD Başkanı Trump’ın sektörümüze yönelik korumacı hareketlerinin olması ihtimali bizi korkutuyor.
HÜSNÜ AKHAN DOĞUŞ GRUBU CEO'SU
‘HEM YURTİÇİNDE HEM DE YURTDIŞINDA YATIRIMLAR YAPACAĞIZ
2017 NASIL GEÇTİ?
Jeopolitik riskler, coğrafyadaki gelişmeler iç piyasayı etkiledi. Ama 2017 genel olarak iyi bir yıl oldu. 2018 de aynı paralelde gidecek. Yapısal tedbirler gündeme alınmalı ve uygulanmalı.
GÜNDEMDE NE VAR?
Sekiz sektörde hizmet veren bir kurumuz. Bu sektörlerde dijital olgunluk araştırması yaptık. Buna göre bir aksiyon planımız var ve onu sürdüreceğiz.
2018 PLANLARI
Galataport projemiz devam ediyor ve 2019’da işletmeye almayı planlıyoruz. Halka kapalı olan Boğaz’ı halka açacağız. Dubai’de otel yapacağız. Dream de hızlı büyüme var. Türk markalarını yurtdışına taşıyoruz. Nusret, Günaydın, Da Mario ve Fenix gibi markalarımızın yurtdışındaki şube sayısı artacak. Yatırımlarımız hem yurtiçinde hem de yurtdışında sürecek. Ortaklıklarla değer yaratmak önemli. Fonlar ve gruplarla görüşmelerimiz olacak.
2018 RİSKLERİ
Temel riskin jeopolitik olduğunu düşünüyorum.
MEHMET GÖÇMEN SABANCI HOLDİNG CEO'SU
“YENİ STRATEJİMİZİ VE YOL HARİTAMIZI SAHAYA İNDİRECEĞİZ”
2017 NASIL GEÇTİ?
Türkiye ekonomisi açısından 2017 iyi yıllardan biri oldu. Ama reformlara ihtiyaç var. Yüksek enflasyon noktasına geri döndük, döviz riskleri sınırlara geldi. Ekonomide sürdürülebilir büyümeye ihtiyaç var. Gelişim, değişim ve sürdürülebilirlik açısından bazı önlemler alınmalı.
GÜNDEMDE NE VAR?
Ekonomilerde öncelikler değişiyor. İK modellerinde değişim var. Yeni teknolojilerin yıkıcı etkisi hissedilmezken süreci iyi değerlendirmeliyiz. Hissedar ve çalışan nesli değişiyor. Nesil değişikliğini yakalayacak yeni ve bizi geleceğe götürecek politikalara ihtiyaç var. Merkezde holding yapısının olmasının ne değer yarattığına da bakmak lazım.
2018 PLANLARI
Yeni stratejimizi ve yol haritamızı sahaya indireceğiz. Dengeli portföy yapısına ulaşmak için adım atacağız.
2018 RİSKLERİ
Jeopolitik ortamın getireceği kırılganlık ve finans çevreleri kaynaklı kırılganlık en önemli iki risk. Çevik, esnek, çoklu işbirliklerine açık olmalıyız. Yeni iş modellerini geliştirmeliyiz. Kırılganlığı yüksek olmasına rağmen 2017’ye benzer bir yıl bekliyorum.
ÖMER YÜNGÜL ZORLU HOLDİNG CEO'SU
‘MADEN METALÜRJİSİNE AĞIRLIK VERECEĞİZ"
2017 NASIL GEÇTİ?
2017 yılı Brezilya dizisi gibiydi. Rakamsal olarak iyi ama sürdürülebilirlikle ilgili endişeler var. Her ülkede gizli korumacılık var. Dış pazarlara açılmak eskiye nazaran daha zor. Dövizin istikrarı da çok önemli.
GÜNDEMDE NE VAR?
Önümüzdeki dönem teknoloji şirketleri açısından yepyeni sorunları beraberinde getiriyor. Dijital dönüşüm çok kolay değil. Yeni sektörler, inovasyon müdürü gibi yeni pozisyonlar var. Dijital dönüşümle birlikte bire karşılık 2,2 yeni iş gelmesi bekleniyor. Mesela akıllı aletler diyoruz. Sürücüsüz araba birini ezdiğinde adam mı, araba mı, yazılım mı yoksa sensör mü suçlu? Mesela buna yönelik bir iş çıkacak.
2018 PLANLARI
Her yıl 700 milyon dolar ile 1 milyar dolar arasında yatırım yapıyoruz. Maden metalürjisine ağırlık vereceğiz. Nikel-kobalt tesisini mevcudun iki misli büyüterek yeni nesil pillerin temel malzemesini yapacağız. Önümüzdeki dönemde popüler olacak nano malzemeler yatırımını 2018’de başlatacağız.
2018 RİSKLERİ
Riskleri tanımlayabilirseniz ona göre gardınızı alıyorsunuz. Ama farklı bir yerden yumruk geldi mi sersemliyorsunuz. Yumruklar yurtdışından gelebilir.
KİBAR HOLDİNG CEO'SU TAMER SAKA
“AMERİKA'DA BÜYÜME HEDEFLERİMİZ VAR”
2017 NASIL GEÇTİ?
Bu yılı dolar bazında yüzde 8 büyümeyle kapatacağız. Bu performans yeterli değil, daha hızlı koşmalıyız.
GÜNDEMDE NE VAR?
Holding yapılarını tutmakta bir süre daha fayda olabilir. Teknolojinin hızlı gelişmesine cevap verecek kadroları bulmak önemli. Bazı alanlarda eleman bulmakta ve tutmakta zorlanıyoruz. Yurtdışından insan kaynağı getirme konusunda plan yapıyoruz.
2018 PLANLARI
2018’de pozisyonlarımızı korumak önemli. Büyümeyi yurtdışında görüyoruz. Amerika önemli bir pazar. Yeni bir yapı kurduk. Önce satış sonra üretim fırsatlarına bakacağız. Alüminyumda önemli bir projemiz var. Dışa bağımlılığa engel olacak bir üretim olacak. Portföy anlamında odaklı bir yapı hedefimiz. Herkesin her şeyi en iyi şekilde yapması zor. 10 yıl sonra da en iyi olacağımız alanlarda yatırıma devam edeceğiz.
2018 RİSKLERİ
İçinde bulunduğumuz coğrafyada ve içeride sıkıntılarımız var. En büyük riskin eğitimle ilgili sorunları aşamamak olduğunu düşünüyorum.
YAĞMUR ŞATANA DOĞAN HOLDİNG CEO'SU
“2018’İ HAMLE YILI OLARAK GÖRÜYORUZ”
2017 NASIL GEÇTİ?
2017, iyi ama zor bir yıldı. Global olarak jeopolitik, siyasi ve iktisadi değişim hızlı oluyor.
GÜNDEMDE NE VAR?
Sürdürülebilirlik ve esnek yönetim sergilemek gündemimizdeki iki madde. Biz holding yapımızı şirketlere destek birimine dönüştürdük. Verimliliği ve sürdürülebilirliği öne çıkarıyoruz. Organizasyonumuzu genç bir hale getireceğiz. Begümhan Hanım’ın başlattığı ortak değerler hareketini içselleştirdik. Ortak aklı ortaya çıkarmaya çalışıyoruz.
2018 PLANLARI
2018’i hamle yılı olarak görüyoruz. Mevcut işlerin yanında yeni işlere bakıyoruz. Yenilenebilir enerji yatırımlarımız sürecek. Medyada dijital hamlelerimiz artacak. Yeni dikeyler yaratacağız. Perakendede büyüyeceğiz. Akaryakıtta entegre bir oyuncu oluyoruz. Depolama kapasitemiz 243 bin tona çıktı. Bu bizi uluslararası bir oyuncu yapıyor. Ayrıca Romanya’daki televizyonumuz üçüncü sıraya yerleşti. Türk dizilerini ihraç ediyoruz.
2018 RİSKLERİ
2018’den umutluyuz. Önümüzdeki dönemde Türkiye’de konumlanmaya devam edeceğiz. Dijital hamlemiz devam ediyor. Bu çalışmalarımız sürecek. Dikeyler oluşturarak tüketicilerimize aktif hizmet ve servis sağlamayı hedefliyoruz.