Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın "Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği"nde yaptığı kritik değişiklikler, Türkiye'nin su yönetimi stratejisinde yeni bir sayfa açıyor. 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren büyük ölçekli kamu ve özel binalarda yağmur suyu hasadı ve gri su sistemlerinin kurulması zorunlu hale getirildi. Bu zorunlulukla birlikte, ülkenin yıllık su tüketiminde milyonlarca metreküplük bir tasarruf hedefleniyor.
1 “DAHA YEŞİL BİR ÇEVRE HEDEFİYLE YENİ, GÜÇLÜ BİR ADIM ATTIK”
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yeni yönetmeliğin detaylarını sosyal medya hesabından paylaşmıştı. Bakan Kurum, “Vatandaşımızın hayatını daha da kolaylaştıracak, daha yeşil bir çevre hedefiyle yeni, güçlü bir adım attık. Resmi Gazete’de yayımlanan 'Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'miz geri dönüşümü, kamu binalarında çevre dostu tasarrufu esas alacak; 2053 Net Sıfır Emisyon ve Yeşil Dönüşüm Hedefimize büyük katkı sağlayacak” diyerek proje hakkında detaylı bilgi vermişti.
2 BELLİ BÜYÜKLÜKTEKİ KAMU VE ÖZEL BİNALARDA ZORUNLU OLACAK
Yönetmelikte 1 Ocak 2026’dan sonra yapılacak belli büyüklük ve tipteki özel ve kamu binalarında yağmur suyu ve gri su sistemlerinin kurulumu zorunlu olacak. Filtreden geçirilen yağmur suyu, bahçe sulaması ve tuvalet rezervuarlarında kullanılacak. Yağmur suyu sistemi, depo hacmi 7 metreküpün üzerinde olan parsel alanı 2 bin metrekareden büyük alanlardaki yapılar, parseldeki çatı iz düşüm alanı 1000 metrekareden büyük özel yapılar ve kamu binalarında zorunlu olacak. Bu sayede binalarda yıllık ortalama 6,2 milyon metreküp su tasarrufu sağlanacak.
3 1,5 YILDA MOGAN GÖLÜ KADAR SUDAN TASARRUF
Gri su yani; duş, küvet ve el-yüz yıkama lavabolarından elde edilen sular ise arıtılarak sadece tuvalet rezervuarlarında kullanılacak. Gri su sistemleri, yatak sayısı 200’den fazla olan konaklama tesisleri, yapı inşaat alanı 10 bin metrekareden büyük olan AVM’ler ve yapı inşaat alanı 30 bin metrekareden büyük kamu binalarında zorunlu olacak. Bu şekilde binalarda yıllık ortalama 4 milyon metreküp su tasarrufu sağlanacak. Yağmur suyu ve gri su sistemleriyle 1,5 yılda Mogan Gölü kadar sudan tasarruf edilmesi hedefleniyor. Düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarihten önce mevcut olan binalardaki tadilat vb. inşaat ruhsatı işlemlerinde bu sistemlerin tesis edilmesi zorunlu tutulmayacak.
Su kıtlığı için kritik önlem
Yeni düzenlemeye göre yağmur suyu hasadı, depo kapasitesi 7 metreküpü geçen, parsel alanı 2 bin metrekarenin üzerindeki yapılar ile çatı izdüşümü 1000 metrekareyi aşan özel yapılar ve tüm büyük kamu binaları için zorunlu tutuluyor. Çatılardan toplanan su, özel filtrelerle arıtılarak bahçe sulamasında ve tuvalet rezervuarlarında kullanılacak. Bu uygulamanın tek başına yıllık 6,2 milyon metreküp su tasarrufu yaratması bekleniyor.
Gri su sistemi ise 200 yatak üzeri konaklama tesisleri, 10 bin metrekareden büyük AVM’ler ve 30 bin metrekareyi aşan kamu binaları için mecburi olacak. Duş, küvet ve lavabo sularının arıtılarak yalnızca tuvalet rezervuarlarında kullanılmasına dayanan bu sistemle binalarda yıllık yaklaşık 4 milyon metreküp su geri kazanılacak. Bakanlık, her iki sistemin birlikte devreye alınmasıyla 1,5 yıl içinde Mogan Gölü’nün hacmine eş değer suyun korunacağını hesaplıyor.
4 KAMUDA YEŞİL SERTİFİKA ZORUNLULUĞU İLE KEBAN BARAJI’NIN AYLIK ÜRETİMİ KADAR TASARRUF
Güncellemeyle, 2026’dan sonra inşa edilecek, toplam inşaat alanı 10 bin metrekarenin üzerinde olan yeni kamu binalarının YeS-TR sertifikasına sahip olması zorunlu hale getirilecek. Bu kapsamda, yıllık yaklaşık 600 milyon kilovatsaat enerji kazanımı ile Keban Barajı’nın 1 ayda ürettiği enerji kadar tasarruf sağlanmış olacak. 8 dönüm orman alanına eş değer 50 milyon kilogram sera gazı azaltımı ile 800 milyon TL tasarruf elde edilecek. Yeşil Sertifikalı binalarda, geri dönüşümlü malzeme kullanımıyla ekonomik kayıpların önüne geçilecek. Çevre etiketli, kimyasal ve radyasyon salımı az malzeme kullanımıyla da daha konforlu ve sağlıklı yapılar inşa edilecek.
