Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada, ziraat odalarından aldıkları bilgilere göre, bu yıl kurban döneminde hayvan fiyatlarının illere, canlı ağırlığa, ırkına (yerli-kültür) ve büyükbaşta düve, tosun, küçükbaşta koyun, keçi olmasına göre farklılık gösterdiğini söyledi.
Şemsi Bayraktar, "İllere ve canlı ağırlığa göre farklılık göstermekle birlikte fiyatların, hayvan başına büyükbaşta 5 bin-30 bin lira, küçükbaşta ise 800-3 bin 500 lira arasında değişeceğini, canlı ağırlık fiyatının da kilogram başına büyükbaşta 19-30 lira, küçükbaşta 22-35 lira olacağını bekliyoruz." dedi.
Söz konusu fiyatların bayram yaklaştıkça talebe göre değişebileceğine dikkati çeken Bayraktar, Türkiye ortalamasına bakıldığında büyükbaş hayvanların canlı kilogram fiyatının 24 lira 61 kuruş, küçükbaş hayvanların canlı kilogram fiyatının ise 28 lira 43 kuruş olduğunu dile getirdi.
Bayraktar, canlı kilogram olarak büyükbaş hayvan fiyatlarının, satışların en fazla olduğu üç ilden İstanbul'da 27-28 lira, Ankara'da 22-28 lira, İzmir'de 20-30 lira, küçükbaş hayvan fiyatlarının da bu illerde sırasıyla 28-30, 25-30 ve 25-35 düzeyinde seyrettiği bilgisini verdi.
Türkiye'de kurbanlık vasfı taşıyan 4 milyon 700 bin baş hayvan bulunduğunu belirten Bayraktar, şöyle konuştu:
"Bu yıl yaklaşık 800 bini büyükbaş, 2 milyon 700 bini küçükbaş olmak üzere toplam 3,5 milyon hayvan kesileceğini tahmin ediyoruz. Bu tahminden yola çıkarak, 2020'de kurbanlıklar için ödenecek tutarın 12,3 milyar liraya yaklaşmasını bekliyoruz. Kesileceğini tahmin ettiğimiz hayvan sayısından daha fazla kurbanlık olması vatandaşlarımızın kurbanlık bulmada sıkıntı yaşamayacaklarını göstermektedir."
Satışların geçen yıla göre yavaş seyrettiğini ifade eden Bayraktar, satışların beklendiği gibi gerçekleşmemesi durumunda üreticilerin bayram döneminde satılamayan hayvanlarını Et ve Süt Kurumunun uygun fiyata alması gerektiğini kaydetti.
Bayraktar, bunun hayvancılıkta sürdürülebilirlik açısından önemli olduğuna işaret ederek, alım fiyatı belirlenirken maliyetlerin yanı sıra yapılan ek masrafların da dikkate alınmasını istedi.
Besicilik maliyetlerine de değinen Bayraktar, yem fiyatlarındaki artışın üretimi ve fiyatları ciddi anlamda etkilediğini vurguladı.
Standartlara uygun kesilmiş ve tuzlanmış yaş koyun derisinin kilogramının yaklaşık 10 lira, sığır derisinin kilogramının da 5 lira olduğunu belirten Bayraktar, standartlara uyulursa kurbanlık derilerinden yaklaşık 147 milyon lira gelir elde edileceğini bildirdi.
Bayraktar, kurbanlıkların, ehil olmayan kişilerce kesilmesi nedeniyle deride ciddi ekonomik kayıp oluştuğuna işaret ederek, bu kaybın yüzde 20'ler civarında olduğunu söyledi.
Kurbanlık satmak isteyen üreticilerin, büyükşehirlerde her ilçede farklı olmak üzere satış yerlerine çadır kirası ödediğini, fiyatların illere ve ilçelere göre farklılık gösterdiğini belirten Bayraktar, şu değerlendirmede bulundu:
"Kurban satıcıları 15 gün kaldıkları sürede, Ankara'da 4 bin-5 bin 500 lira, İstanbul'da 13 bin-25 bin lira, İzmir'de 7 bin-9 bin lira civarında çadır kirası ödemişlerdir. Bu durum ciddi mağduriyetlere neden oluyor. Belediyelerden ricamız, lütfen buraları uygun fiyattan üreticilerimize kullandırın, satış yerlerine her türlü altyapı hizmetlerini götürün."
Bayraktar, kurbanlıkların nakliye giderlerinin de önemli bir masraf kalemi oluşturduğuna dikkati çekerek, talebe bağlı olarak artan nakliye fiyatlarının kurban satış fiyatlarına etkisini azaltabilmek için pazar yerlerinin disipline edilmesi gerektiğini belirtti.
Kurban Bayramı'nın kasaplar için önemli bir gelir kapısı olduğuna işaret eden Bayraktar, "Kasaplar, hayvanları kesme, yüzme, parçalama gibi işler için küçükbaşta 70 lira, büyükbaşta ise 625 lira civarında para almaktadır. Kurbanlıkların yarısının kasaplar tarafından kesileceği tahminiyle onlara ödenecek bedel toplamda 344,5 milyon lirayı bulacaktır." dedi.
Bayraktar, birçok dernek ve vakfın, vekaletle kurban kesme faaliyetinde bulunduğunu hatırlatarak, bu kuruluşların yetkili kurumlarca kontrol edilmesi gerektiğini ifade etti.
Bazı vatandaşların da dernek ve vakıflar kanalıyla yurt dışında kurban kesimine yöneldiğini dile getiren Bayraktar, kurban hisse fiyatlarının daha düşük tutulmasının yurt dışında kesimi teşvik ettiğini ancak Türkiye'de hayvancılıkla uğraşanları korumak için yurt dışına gönderilecek kurbanların burada kesilmesi gerektiğini söyledi.
Bayraktar, üreticilerin bu yıl yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle talebin daralmasından endişe ettiklerini belirterek şunları kaydetti:
"Kurban pazarlarındaki hareketliliğin geçmiş bayramları aratmamasını, üreticilerimizin emeğinin karşılığını almasını temenni ediyorum. Bu yıl kurban pazarlarında belediyelerimize, üreticilerimize ve vatandaşlarımıza her zamankinden daha büyük bir sorumluluk düşüyor. Bu yıl pazarlığımızı sözlerimizle, gözlerimizle yapalım. Kendimizin ve sevdiklerimizin sağlığını riske atmayalım."
Şemsi Bayraktar, "İllere ve canlı ağırlığa göre farklılık göstermekle birlikte fiyatların, hayvan başına büyükbaşta 5 bin-30 bin lira, küçükbaşta ise 800-3 bin 500 lira arasında değişeceğini, canlı ağırlık fiyatının da kilogram başına büyükbaşta 19-30 lira, küçükbaşta 22-35 lira olacağını bekliyoruz." dedi.
Söz konusu fiyatların bayram yaklaştıkça talebe göre değişebileceğine dikkati çeken Bayraktar, Türkiye ortalamasına bakıldığında büyükbaş hayvanların canlı kilogram fiyatının 24 lira 61 kuruş, küçükbaş hayvanların canlı kilogram fiyatının ise 28 lira 43 kuruş olduğunu dile getirdi.
Bayraktar, canlı kilogram olarak büyükbaş hayvan fiyatlarının, satışların en fazla olduğu üç ilden İstanbul'da 27-28 lira, Ankara'da 22-28 lira, İzmir'de 20-30 lira, küçükbaş hayvan fiyatlarının da bu illerde sırasıyla 28-30, 25-30 ve 25-35 düzeyinde seyrettiği bilgisini verdi.
"Kurbanlık sayısı yeterli"
Türkiye'de kurbanlık vasfı taşıyan 4 milyon 700 bin baş hayvan bulunduğunu belirten Bayraktar, şöyle konuştu:
"Bu yıl yaklaşık 800 bini büyükbaş, 2 milyon 700 bini küçükbaş olmak üzere toplam 3,5 milyon hayvan kesileceğini tahmin ediyoruz. Bu tahminden yola çıkarak, 2020'de kurbanlıklar için ödenecek tutarın 12,3 milyar liraya yaklaşmasını bekliyoruz. Kesileceğini tahmin ettiğimiz hayvan sayısından daha fazla kurbanlık olması vatandaşlarımızın kurbanlık bulmada sıkıntı yaşamayacaklarını göstermektedir."
Satışların geçen yıla göre yavaş seyrettiğini ifade eden Bayraktar, satışların beklendiği gibi gerçekleşmemesi durumunda üreticilerin bayram döneminde satılamayan hayvanlarını Et ve Süt Kurumunun uygun fiyata alması gerektiğini kaydetti.
Bayraktar, bunun hayvancılıkta sürdürülebilirlik açısından önemli olduğuna işaret ederek, alım fiyatı belirlenirken maliyetlerin yanı sıra yapılan ek masrafların da dikkate alınmasını istedi.
Besicilik maliyetlerine de değinen Bayraktar, yem fiyatlarındaki artışın üretimi ve fiyatları ciddi anlamda etkilediğini vurguladı.
Kurbanlık derileri
Standartlara uygun kesilmiş ve tuzlanmış yaş koyun derisinin kilogramının yaklaşık 10 lira, sığır derisinin kilogramının da 5 lira olduğunu belirten Bayraktar, standartlara uyulursa kurbanlık derilerinden yaklaşık 147 milyon lira gelir elde edileceğini bildirdi.
Bayraktar, kurbanlıkların, ehil olmayan kişilerce kesilmesi nedeniyle deride ciddi ekonomik kayıp oluştuğuna işaret ederek, bu kaybın yüzde 20'ler civarında olduğunu söyledi.
Kurbanlık satmak isteyen üreticilerin, büyükşehirlerde her ilçede farklı olmak üzere satış yerlerine çadır kirası ödediğini, fiyatların illere ve ilçelere göre farklılık gösterdiğini belirten Bayraktar, şu değerlendirmede bulundu:
"Kurban satıcıları 15 gün kaldıkları sürede, Ankara'da 4 bin-5 bin 500 lira, İstanbul'da 13 bin-25 bin lira, İzmir'de 7 bin-9 bin lira civarında çadır kirası ödemişlerdir. Bu durum ciddi mağduriyetlere neden oluyor. Belediyelerden ricamız, lütfen buraları uygun fiyattan üreticilerimize kullandırın, satış yerlerine her türlü altyapı hizmetlerini götürün."
Bayraktar, kurbanlıkların nakliye giderlerinin de önemli bir masraf kalemi oluşturduğuna dikkati çekerek, talebe bağlı olarak artan nakliye fiyatlarının kurban satış fiyatlarına etkisini azaltabilmek için pazar yerlerinin disipline edilmesi gerektiğini belirtti.
"Kasaplara 344,5 milyon lira ödenecek"
Kurban Bayramı'nın kasaplar için önemli bir gelir kapısı olduğuna işaret eden Bayraktar, "Kasaplar, hayvanları kesme, yüzme, parçalama gibi işler için küçükbaşta 70 lira, büyükbaşta ise 625 lira civarında para almaktadır. Kurbanlıkların yarısının kasaplar tarafından kesileceği tahminiyle onlara ödenecek bedel toplamda 344,5 milyon lirayı bulacaktır." dedi.
Bayraktar, birçok dernek ve vakfın, vekaletle kurban kesme faaliyetinde bulunduğunu hatırlatarak, bu kuruluşların yetkili kurumlarca kontrol edilmesi gerektiğini ifade etti.
Bazı vatandaşların da dernek ve vakıflar kanalıyla yurt dışında kurban kesimine yöneldiğini dile getiren Bayraktar, kurban hisse fiyatlarının daha düşük tutulmasının yurt dışında kesimi teşvik ettiğini ancak Türkiye'de hayvancılıkla uğraşanları korumak için yurt dışına gönderilecek kurbanların burada kesilmesi gerektiğini söyledi.
Kovid-19 ile mücadele
Bayraktar, üreticilerin bu yıl yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle talebin daralmasından endişe ettiklerini belirterek şunları kaydetti:
"Kurban pazarlarındaki hareketliliğin geçmiş bayramları aratmamasını, üreticilerimizin emeğinin karşılığını almasını temenni ediyorum. Bu yıl kurban pazarlarında belediyelerimize, üreticilerimize ve vatandaşlarımıza her zamankinden daha büyük bir sorumluluk düşüyor. Bu yıl pazarlığımızı sözlerimizle, gözlerimizle yapalım. Kendimizin ve sevdiklerimizin sağlığını riske atmayalım."
