Dolar/TL, güne yükselişle başlamasının ardından 19,7560 seviyelerinden işlem görüyor.
Dün yükseliş eğiliminde hareket eden dolar/TL, günü önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 19,7261'den tamamladı.
Dolar/TL, yeni güne de yükselişle başlamasının ardından saat 10.15 itibarıyla yüzde 0,2 artışla 19,7560'tan işlem görüyor. Aynı dakikalarda avro/TL yüzde 0,1 değer kazancıyla 21,4570'ten, sterlin/TL yüzde 0,1 azalışla 24,6250'den satılıyor.
Dolar endeksi şu sıralarda önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 102,8 seviyesinde dengelenirken, avro/dolar paritesi yüzde 0,1 azalışla 1,0860'tan alıcı buluyor.
Analistler, küresel piyasalarda, ABD'deki borç limiti krizi ve ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerle negatif bir seyir izlendiği belirtti.
ABD Başkanı Joe Biden, dün borç limitine ilişkin Kongre liderleriyle bir araya gelirken, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, hafta sonuna kadar anlaşma sağlanmasının mümkün olduğunu, anlaşmanın o kadar da zor olmadığını belirtti.
ABD Merkez Bankası (Fed) yetkilileri de sözle yönlendirmelerine devam ederken, dün Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, enflasyonun kontrol altına alındığına hala ikna olmak istediğini ve gerekirse faiz oranlarının daha da artırılmasını destekleyeceğini aktardı.
New York Fed Başkanı John Williams da enflasyonun kabul edilemez derecede yüksek olduğunu kaydetti. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee ise haziran toplantısı için herhangi bir karar vermediğini belirterek, faiz indirimlerini tartışmak için çok erken olduğunu dile getirdi.
Söz konusu gelişmelerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in gelecek ay politika faizini değiştirmeyeceğine yönelik beklentiler güçlü kalmaya devam etti.
ABD'de borç limiti krizinin aşılması halinde hükümetin nakit ihtiyacını karşılamak için tahvil satışlarını artıracağı öngörüsü ise tahvil piyasalarında satış baskısını artırdı.
Analistler, bugün yurt içinde konut fiyat endeksi, yurt dışında ise Avro Bölgesi'nde tüketici fiyat endeksi ile ABD'de inşaat izinleri ve konut başlangıç verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan dolar endeksinde 101'in destek, 103 seviyesinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.
DÖVİZ HAKKINDA
Döviz kuru nedir?
Döviz kuru; herhangi bir ülkenin para biriminin diğer ülkelerin para birimleri karşısındaki değerini gösteren katsayı olarak ifade edilir. Ülkeler arası ticarette kullanılan ve en fazla tercih edilen yatırım araçlarından biri olan döviz ile yapılacak olan işlemlerde alış kuru ve satış kuru olmak üzere iki seçenek bulunur.
Türkiye’de kaç adet döviz kuru sistemi vardır?
Esnek piyasa döviz kuru:
Merkez Bankası’nın müdahalede bulunmadığı, kurun serbest bir şekilde dalgalandığı sisteme verilen isimdir.
Sabit kur sistemi:
Merkez Bankası’nın döviz kurunun dengede olması için müdahalede bulunduğu sistemdir.
Denetimli kur sistemi:
Merkez Bankası’nın döviz kurundaki dalgalanmayı kontrol etmeye yönelik faaliyet gösterdiği döviz kuru sistemine verilen isimdir.
Döviz kuru türleri nelerdir?
Nominal kur:
Yabancı para birimlerinin ulusal para birimi karşısındaki değerine verilen isimdir. 1 ABD dolarının başka birimden yabancı para birimine eşitliğini belirten döviz kuru çeşididir.
Reel kur:
Nominal kurun enflasyon oranı kapsamında düzenlenmesi ile beraber reel kur elde edilir. Bu sebeple nominal kurun değeri de doğrudan reel kur ile ilişkilidir. Reel kurun artması durumunda, USD/TL paritesindeki TL kısmı değer kaybeder.
Çapraz kur:
Yabancı para birimlerinin başka bir yabancı para birimi cinsinden olan kur değerine verilen isimdir. Örneğin; kişi elindeki mevcut dolar ile Euro almak istediğinde, çapraz kur mevzu bahis olur.
Efektif kur:
İki yabancı döviz kurunun birbirleri ile ortalamasının hesaplanması ile efektif kur bulunur. Çapraz kurda işlem yapmadan önce para biriminin değerinin öğrenilmesi gerekir. Örneğin; işlem yapılacak olan döviz çeşitleri dolar ve Euro ise 1 doların ve 1 Euro’nun ne kadar olduğunun bilinmesi gerekir.
Döviz kurunun değişmesi üzerinde etkili olan faktörler nelerdir?
Ödemeler dengesi:
Ülkenin iktisadi işlemlerinin kaydına verilen isimdir. Ödemelerdeki dengesizlikler aktif döviz kuru politikaları uygulanarak ortadan kaldırılabilir. Döviz fiyatlarının değişmesi, arz ve talep dengesini değiştirmektedir. Arz ve taleplerdeki farklılıklar da alacaklılar ve borçlular üzerinde etkili olur.
Gelir seviyesi: Ülkenin gelir ortalaması diğer ülkelerden daha fazla olduğunda; her döviz kuru için ülkenin ithalatında da yükselme olur. Arz değişmemekle beraber kur yükselir ve bu da ülkenin para biriminin değer kaybetmesine neden olur. Gelir düzeyi artan insanların istekleri ve zevkleri daha farklı olmaya başlayacağı için ithal mallara ilgi artar. Bu da denge kurunu değiştirmekle beraber döviz talebinin artmasına da sebep olur.
Genel fiyat seviyesinde değişmeler:
Ülkede enflasyonun yüksek olması, ülkenin ürettiği ürünlerin yurtdışına göre daha pahalı olmasına neden olur. Dolayısıyla ithal mallara olan talep artar ve ülkenin parası da değer kaybeder. Enflasyon ve paranın değeri ters orantılıdır.
Faiz oranları:
Reel faiz oranı düştüğünde ülkenin para birimi değer kaybeder ve reel faiz oranı yükseldiğinde de para birimi değer kazanır.
Sermaye hareketleri:
Kısa vadede döviz kuru üzerindeki değişikliğin en önemli etkenlerinden biri sermaye hareketlilikleridir.
