İsrail ile İran arasındaki 12 günlük süreci kripto para birimleri oldukça hareketli geçirdi. Riskli yatırım araçları arasında sıralanan ve jeopolitik risklerin arttığı dönemlerde genellikle düşüş yönünde hareket eden kripto paralar, İsrail'in İran'a başlattığı saldırılar ile düşüşe geçti.
13 Haziran gece yarısı, İsrail'in hava saldırılarının başlamasından önce 107 bin dolar seviyesinde işlem gören bitcoin, saldırılarla 102 bin dolar seviyelerine geriledi.
Aynı süreçte altcoin olarak bilinen diğer kripto para birimlerinin büyük bir çoğunluğu, yüzde 10'u aşan düşüşler yaşadı.
Bitcoin 100 bin doların altını gördü
Çatışmaların karşılıklı olarak devam ettiği süreçte, kripto para piyasası genelindeki olumsuz görünüm devam etti ve yükselişler sınırlı kaldı.
22 Haziran günü ise kripto para piyasasında bu süreçte, en ciddi düşüşün yaşandığı gün oldu. ABD'nin İran'a doğrudan hava saldırısı düzenlemesi ve 3 nükleer tesisini vurmasıyla bitcoin 100 bin doların altına geriledi.
Altcoinlerin birçoğunda ise toplam kayıp yüzde 30 seviyelerini aştı.
Çatışmanın başlamasından önce 3,4 trilyon dolar olarak hesaplanan kripto para piyasasının toplam değeri de bu dönemde 3 trilyon dolarla süreç içindeki en düşük seviyesini gördü.
Ateşkes süreci yükseliş getirdi
ABD'nin saldırısı sonrası, çatışma sürecinin sonlanacağına yönelik beklentiler ile kripto paralarda yükseliş süreci başladı. ABD Başkanı Donald Trump'ın ateşkes açıklaması öncesi bitcoin 102 bin doların üzerine çıkarken, altcoinlerdeki yükseliş yüzde 10'u aştı.
Ateşkesin duyurulmasıyla piyasadaki yükseliş hızlandı. Bitcoin 106 bin doların üzerine çıkarak 12 günlük çatışmaların öncesindeki seviyeleri yakaladı.
Altcoin projelerinde de iki günlük süreçte, kazançlar yüzde 20'yi aştı ve birçoğunda çatışma öncesi seviyelere yaklaştı.
‘Gerilim bölgesel çatışmalara evrilirse oynaklık artar’
Beykent Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Batuhan Tufaner, sıcak çatışma sürecinde, kripto para piyasasında belirsizlik kaynaklı yüksek hareketlilik yaşandığını söyledi.
Bitcoinin, önceki jeopolitik kriz dönemlerinde olduğu gibi bu süreçte de altcoinlere göre daha dirençli bir yapı gösterdiğine işaret eden Tufaner, "Yatırımcılar herhangi bir risk durumunda halen başta altın olmak üzere dolar ve ABD tahvillerine yöneliyor. Bu durum, kripto paraların henüz tam anlamıyla dijital altın statüsüne oturmadığını gösteriyor. Diğer yandan ethereum gibi altcoinlerde daha sert dalgalanmalar ve değer kayıpları gözlendi. Bu da piyasanın riskli segmentinin daha kırılgan olduğunu gösteriyor." ifadelerini kullandı.
Tufaner, ilerleyen süreçte ise kripto para piyasalarının yönünü tayin edecek unsurlara dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Bunlardan ilki jeopolitik gelişmelerin seyri olacak. İsrail-İran gerilimi, bölgesel çatışmalara evrilirse kripto paralar üzerindeki oynaklık artabilir. Fakat risklerin azalması, piyasalarda yeniden 'riskli varlık alımı' eğilimini tetikleyebilir. İkinci unsur, Fed'in faiz kararı. Faiz indirimi beklentileri kuvvetlenirse, kripto paralara olan talep artacaktır. Düşük faiz ortamı, spekülatif varlıklara olan ilgiyi destekleyecektir. Üçüncü unsur ise ETF (borsa yatırım fonları) onayları ve regülasyon süreci olacaktır. ABD'de kripto para ETF'lerinin onaylanması ve kurumsal yatırımcıların piyasaya girişi, kripto paraların geleneksel varlıklarla birlikte fiyatlanmasını daha stabil hale getirecektir."
