Türkiye’de dış ticaret fazlası veren az sayıdaki sektörlerden biri olan seramik sektörü, dünyanın farklı coğrafyalarında 100’ün üzerinde ülkeye 1,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiriyor. Yüzde 82’lik yerli katkı oranıyla Türkiye’de en yüksek ‘İhracatta Yerli Katma Değer Oranı’na sahip olan sektör, 2025 yılında ihracat rakamını daha da yukarılara taşımayı hedefliyor.
Ekonomist’in 26 Ekim - 08 Kasım 2025 tarihli sayısından
Küresel ekonominin dalgalı seyrine rağmen Türkiye’nin seramik sektörü, üretim kapasitesi, tasarım kalitesi ve sürdürülebilir üretim anlayışıyla dünya pazarlarında varlığını güçlendirmeye devam ediyor. Enerji maliyetlerinden lojistik zorluklara, jeopolitik gerilimlerden talep daralmasına kadar birçok faktörün etkilediği bu dönemde sektör, ihracat performansıyla dikkat çekiyor. Özellikle son yıllarda Rusya pazarına yönelik artan talep, seramik üreticileri için yeni fırsatların da kapısını aralıyor.
UKRAYNA SAVAŞININ ETKİSİ
Öyle ki seramik alanında 170 milyon metrekarelik üretim yapan 20 tesisin faaliyet gösterdiği Rusya’da, yeni inşaat ve yeniden yapılanma süreçleri nedeniyle yerli üretim yeterli değil. Bu nedenle Rusya, ağırlıklı olarak İtalya ve İspanya gibi Avrupa ülkelerinden seramik ithal ediyor. Fakat Ukrayna Savaşı’nın ardından bu ülkelere uygulanan ambargolar, Rusya’yı alternatif tedarikçilere yöneltmiş durumda. Bu süreçte Türkiye, kalite ve üretim kapasitesiyle öne çıkan ülkeler arasında yer alıyor. Seramik özelinde rakamsal veri olmamakla birlikte, 2024 yılında Rusya’ya çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri ihracatı yaklaşık 100 milyon dolar oldu.
Seramik sektörünün iki ana kolu olan ‘seramik sağlık gereçleri’ ve ‘seramik kaplama malzemeleri’ alanlarında Türkiye, dünya çapında önemli bir konuma sahip. Türkiye, 2024 yılında 6,5 milyon adetlik seramik sağlık gereçleri ihracat hacmiyle, dünya genelinde dördüncü sırada yer alıyor. Avrupa’nın ise en büyük üretici ülkesi. Türkiye, 96 milyon metrekarelik seramik kaplama malzemesi ihracatıyla da dünyada altıncı sırada bulunuyor.
CEM MERİÇ YILMAZ / CREAVIT
RUSYA’YA İHRACATI ARTIYOR
Türkiye’de Seramik Kaplama Malzemeleri (SKM) alanında 29, Seramik Sağlık Gereçleri (SSG) alanında ise 18 büyük ölçekli, 27 tane de KOBİ ölçeğinde fabrika faaliyet gösteriyor. 1963 yılında küçük bir atölyede Mehmet ve Mithat Çanakcı kardeşler tarafından Zonguldak Gökçebey’de kurulan Çanakcılar Şirketler Grubu’nun lokomotif markası olan Creavit de sektörde adını duyurmuş o şirketlerden. Toplam 200 bin metrekarelik entegre tesisinde yıllık yaklaşık 2 milyon adet seramik sağlık gereci üreten şirket; vitrifiye ürünlerinden armatürlere, banyo mobilyalarından duş sistemleri ve tamamlayıcı aksesuarlara kadar uzanan geniş bir ürün yelpazesinde yaklaşık 100’ün üzerinde koleksiyona sahip. Bugün üretimlerinin yüzde 50’sini 65’ten fazla ülkeye ihraç ettiklerini ve geçen yıl 25 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdiklerini söyleyen Creavit Genel Müdür Yardımcısı Cem Meriç Yılmaz, “Bu yıl ise 30 milyon dolarlık ihracat hedefliyoruz. Özellikle Rusya pazarı, son yıllarda önemli bir potansiyel kazandı. Bizim de bu pazardaki hacmimiz son üç yılda yaklaşık yüzde 40 oranında arttı. Şu anda toplam ihracatımız içinde yüzde 10 civarında bir paya sahip” diyor.
Rusya özelinde ürün gamlarını bölgesel ihtiyaçlara göre şekillendirdiklerini dile getiren Yılmaz, “Rusya’da fonksiyonellik ve uzun ömürlü ürünlere talep oldukça yüksek. Bu doğrultuda özellikle kompakt klozet modellerimiz, duvara tam oturan hijyenik ürünlerimiz ve nano yüzey teknolojisine sahip serilerimiz ön plana çıkıyor. Bölgesel iklim koşullarına uygun sır formülasyonlarıyla üretilen modellerimiz bu pazarda fark yaratıyor” diye ekliyor.
FATİH KIVANÇ / SERANİT
SATIŞLARI ‘PREMIUM’ SEGMENT AĞIRLIKLI
1992 yılında kurulan Seranit de Bilecik ve İnönü’de yer alan tesislerinde toplamda 14 milyon
metrekarenin üzerinde üretim kapasitesine sahip. 175 farklı seri ve binin üzerinde renk ve desen seçeneğiyle çok geniş bir ürün yelpazesi sunan şirket, her yıl ortalama 10 yeni ürün geliştirerek koleksiyonunu güncel tutuyor. Bugün üretimlerinin yaklaşık yüzde 15-20’sini yurt dışına ihraç ettiklerini, önümüzdeki beş yıl içerisinde ise ihracat oranlarını yüzde 50’ye çıkarmayı hedeflediklerini söyleyen Seranit Genel Müdürü Fatih Kıvanç, 40’tan fazla ülkeye ihracat yaptıklarını, bu yıl 10 milyon dolarlık ihracat hedeflediklerini belirtiyor. Rusya pazarının, Türk seramik sektörüne her zaman ilgi gösterdiğine değinen Kıvanç, “Son dönemde, özellikle savaş süreci sonrasında Avrupalı üreticilerle çalışamayan Rusya, Türk seramik üreticilerine olan talebini belirgin biçimde artırdı. Biz de bu ilgiden memnuniyet duyuyoruz. Son üç yılda Rusya pazarına yönelik ihracatımızda kademeli ve sürdürülebilir bir artış gözlemledik. Bugün Rusya, toplam ihracatımızda önemli bir paya sahip ve önümüzdeki dönemde bu ülkeye olan yatırımlarımızı ve iş birliklerimizi artırmayı hedefliyoruz” diye anlatıyor. Rusya pazarında, bayi ve proje kanalları üzerinden aktif olarak satış ve satış sonrası hizmetler sunduklarından da bahseden Kıvanç, “Bu pazardaki satışlarımızın yaklaşık yüzde 90’ı, ürün gamımızın ‘premium’ segmentinde yer alan ve katma değeri yüksek koleksiyonlarımızdan oluşuyor” diyor.
ÇİĞDEM ÇAKIR SUNA / QUA, BIEN
100’DEN FAZLA ÜLKEYE İHRACAT
Qua, Bien ve yeni hayata geçirdiği Biq Slab Maxton markalarıyla seramik pazarında yatırımlarını sürdüren Q Yatırım Holding de üretim kapasitesini üç yılda 200 milyon metrekareye çıkararak globaldeki beş büyük oyuncudan biri haline gelecek. Qua’nın yıllık üretim kapasitesi 49,9 milyon metrekare, Bien markasının üretim kapasitesi ise 50 milyon metrekarenin üzerinde.
“2025 yılının ilk yarısı itibarıyla QUA’nın toplam satışları 4.9 milyar TL, ihracat oranı yüzde 42, Bien Seramik’te ise toplam satışlar 4.7 milyar TL’ye ulaştı ve ihracat oranı yüzde 16,8 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye’nin şu anda seramik ihracatının yüzde 30’unu grup olarak biz yapıyoruz. Önümüzdeki dönemde hem kapasite artışlarımız hem de global satış ağımızın güçlenmesiyle birlikte ihracat oranlarımızı istikrarlı biçimde artırmayı hedefliyoruz” diye konuşan Bien & Qua & Biq Slab Maxton İhracattan Sorumlu GMY Çiğdem Çakır Suna, grup olarak bugün 100’den fazla ülkeye ihracat gerçekleştirdiklerini ve Aydın Çine tesislerinde üretilecek ürünlerin yaklaşık yüzde 60’ının ihracat pazarlarına yönelik olacağını söylüyor. Suna, “Rusya, coğrafi yakınlığı ve gelişen inşaat sektörüyle yüksek potansiyel taşıyan bir pazar. Bu çerçevede biz de pazarın durumunu yakından takip ediyoruz” diye ekliyor.
SEKTÖRÜN ÖNE ÇIKAN 5 ÖZELLİĞİ
- 2025 yılı için seramik kaplama ihracatında yüzde 6–8, seramik sağlık gereçlerinde ise yüzde 4–5 oranında artış hedefleniyor.
- Seramik sağlık gereçleri ve porselen üretimi, emek yoğun alanlar arasında yer alıyor. Bu üretim faaliyetleri, yalnızca seramik sanayisiyle öne çıkan illerde değil; Zonguldak’tan Diyarbakır’a kadar geniş bir coğrafyada istihdam yaratıyor. Seramik sektörü, yerli kaynaklara dayalı üretim modeliyle Anadolu’nun dört bir yanında istihdam sağlıyor.
- İhracat gelirleri açısından bakıldığında, sektörün kazandığı her 100 doların 82 doları ülke ekonomisinde kalıyor; bu oran seramik sanayisini döviz kazandırma kapasitesi en yüksek sektörlerden biri haline getiriyor.
- Sektörde özellikli ürünlere yönelik yatırımlar artıyor; daha az su tüketen, daha yeni yıkama özellikleri sunan, hijyenik açıdan çok daha farklı ürünler geliştiriliyor. Artık bu alanda Türk markaları Avrupalı oyuncularla eş değer olarak görülüyor.
- Ham maddeyi yüksek kaliteli, katma değeri yüksek ürün haline getiren bir ülke haline gelen Türkiye, artık katma değer zincirinin sadece ekonomik tarafında değil, sahip olduğu güçlü teknolojiyi ortaya koyarak ‘pahalı ürünler’ üretmeye başlamış durumda.
ERDEM ÇENESİZ / ÇCSİB
“Büyük potansiyel var”
Geçen yıl 1,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren ve yaklaşık 38 bin kişiye istihdam sağlayan sektörün 180’den fazla ülkeye ihracat yaptığını belirten Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği (ÇCSİB) Başkanı Erdem Çenesiz, en fazla ihracat gerçekleştirilen pazarların Almanya, ABD, İtalya, İngiltere ve Fransa olduğunu söylüyor. Öte yandan son dönemde Rusya’ya yapılan ihracatta da bir artış gözleniyor. Rusya’nın AB ülkeleri tarafından yaptırımlara tabi tutulmasının Türk seramik ürünlerine olan ilgiyi artırdığını belirten Çenesiz, “Buna karşın ticaretteki ve ödeme sistemlerindeki engeller sebebiyle talep büyük bir hacme dönüşemiyor. Savaşın sona ermesi ve yaptırımların kalkması söz konusu olursa, büyük bir potansiyel mevcut” diyor.
