Tesis Yöneticileri Konfederasyonu Genel Başkanı Yahya Sağır, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, Türkiye'de elektrikli araçların son 2 yılda ciddi şekilde yaygınlaştığına işaret ederek, bu durumun, elektrikli araçların şarj edilmesi gerekliliğini daha da önemli hale getirdiğini söyledi.
Apartman, site ve tesislerin ortak alanlarına şarj istasyonu kurulumunun, büyüyen talebi karşılamak ve elektrikli araç kullanıcılarına daha fazla şarj hizmet noktası sunmak için kritik rol oynadığına dikkati çeken Sağır, şunları kaydetti:
"Ancak bu ihtiyacı izinsiz şekilde, bireysel kullanılan ünitelerle sağlamak, tesislerin elektrik altyapılarına çok fazla yük getiriyor ve daha önemlisi çok ciddi güvenlik riskleri oluşturuyor. Bu bağlamda bireysel kullanım yerine, EPDK'nin Şarj Hizmet Yönetmeliği uyarınca şarj istasyonlarının, tesislerin ortak alanlarında şarj ağı işletmecilerince ödenebilir şekilde kurulumlarının sağlanması gerekiyor. Ortak alanlara yapılacak kurulumlar, mutlaka Elektrik İç Tesisat Yönetmeliği'ne uygun bir mühendislik çalışmasıyla kurulmalı, elektrikli araç kullanıcıları tarafından güvenli ve kolay bir şekilde kullanıma açılmalıdır."
Sağır, şarj ağı işletmecilerince ortak kullanım için kurulan ticari şarj istasyonlarının, hem güvenli şarj hem de tesislere ilave gelir imkanı sağladığını anlattı.
- "Site yönetiminden izin alınmalı"
Araç şarj istasyonu kurmak için apartman veya site yönetiminden izin alınması gerektiğini vurgulayan Sağır, şöyle devam etti:
"Hiçbir kat maliki, kendi aracını şarj edebilmesi için şarj ünitesi montajı yaptıramaz. Kat Mülkiyeti Kanunu uyarınca kendi otopark alanınıza elektrikli aracınız için şarj istasyonu kurmak isterseniz, kat maliklerinin 5'te 4'ünün yazılı rızasını almanız gerekiyor. Ancak bu rızanın alınması halinde kendi otopark alanınıza bir elektrikli araç şarj istasyonu kurabilirsiniz. Kat Mülkiyeti Kanunu'na aykırı olarak malik veya kiracı bir şarj istasyonu kurduğunda, kat maliklerinden biri tarafından dava edilerek hakim müdahalesi sonunda şarj istasyonunu sökmek durumunda kalabilir."
Sağır, sitelerde herkesin kullanımına yönelik bir şarj istasyonu kurulacaksa, Kat Mülkiyeti Kanunu uyarınca kat maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğunun aranması gerektiğini belirterek, "Elektrik şarj istasyonu kurulumu için site yönetim planında karar varsa, genel kurul yapılması gerekmeden gerekli kurulum işlemleri yapılabilir. Yoksa genel kuruldan yetki alınması gerekiyor." dedi.
Kiracıların elektrikli araçları için şarj istasyonu kurup kuramayacağına ilişkin de bilgi veren Sağır, kiracıların kanundan doğan hakkı olmadığını, sadece kat maliklerince elektrikli şarj istasyonu kurma konusunda karar alınabildiğini dile getirdi.
- "Şarj istasyonu maliyetini elektrikli araç sahipleri öder"
Sağır, şarj istasyonu kurulum giderlerinin nasıl karşılanacağına ilişkin de şu ifadeleri kullandı:
"Kanun gereği, yapılacak yenilik ve ilave, tüm malikleri ilgilendiriyor ve onların tümünün yararına ise yapım ve giderine herkes katılır. Ancak bu yenilik ve ilave, herkesi ilgilendirmiyorsa, örneğin 10 bloklu bir sitede 5 blokun yararlanacağı bir yenilik ve ilave ise giderleri sadece o 5 bloktaki malikler öder. Kanuna göre, yapılacak yenilik çok masraflı veya lüks nitelik taşıyorsa veya tüm kat maliklerini ilgilendirmiyorsa, bunlardan faydalanmak istemeyen malikler giderlere katılmak zorunda değiller. Elektrikli araçlar için kurulacak şarj istasyonları da Kanun kapsamında değerlendirilmeli. Örneğin, 10 bloklu bir sitede 250 araç varsa ve sadece yüzde 10'u elektrikli ise sadece 25 araç sahibinin yaralanacağı şarj istasyonunun kurulum giderini de bu 25 aracın sahibinin karşılaşması gerekir. Sadece bir kişinin elektrikli aracı varsa o bir kişi bu maliyetin tümünü kendisi üstlenmek zorundadır."
- "Şarj istasyonları yetkili firmalara kurdurulmalı"
Ortak şarj istasyonlarıyla ilgili dikkat edilmesi gereken hususlara da açıklık getiren Sağır, şunları kaydetti:
"Ortak kullanım olarak şarj istasyonu kurulacaksa, mutlaka yetkili firmalar tarafından kurulum yapılması ve şarjda kullanılan elektrik giderlerinin kullanıcılarca peşin olarak ödenmesi gerekiyor. Site yönetimleri tarafından ise aplikasyon üzerinden takibinin yapılması önem taşıyor."
Sağır, Tesis Yöneticileri Federasyonu ve Tesis Yöneticileri Konfederasyonu olarak, EPDK tarafından lisans almış, ülkenin önde gelen firmalarıyla işbirliği yaptıklarını belirterek, kat maliklerinin mağdur olmaması adına, gereken mevzuat ve altyapı eksikliklerinin giderilmesi için ilgili kamu kurumlarına başvuruda bulunduklarını söyledi.
- "Sitelere uygun elektrik gücü tahsis edilmeli"
Bu kapsamda, sitelerde çoğunluk aranmadan elektrikli araç şarj istasyonu altyapısının kurulması gerektiğini anlatan Sağır, konut sitelerindeki elektrik gücünün, araçların şarjı için yeterli olmadığına da işaret etti. Sağır, özellikle konut siteleri kurulurken, elektrikli araçlar da düşünülerek elektrik gücü tahsis edilmesini istedi.
Sağır, mevcut sitelerde de gücün, elektrikli araçların şarj edileceği dikkate alınarak yeniden belirlenmesi gerektiğini dile getirerek, şu değerlendirmede bulundu:
"Pek çok apartman ve sitede elektrikli araç sahipleri, kendi saatinden elektrik çekerek, izinsiz şekilde aracını şarj ediyor ancak buna binanın elektrik gücü yetmiyor. Bu durum yangına sebebiyet verebiliyor. Böyle örnekler yaşandı. Elektrikli araçlar için izinsiz şeklide şarj şebekesi kurulamaz, elektrikli araçların şarjı yüzünden yangın çıkan siteler oldu. Bu gibi durumlarda, diğer kat malikleri, şarj mekanizmasının sökülmesi için dava açma hakkına sahip. Binanın elektrik gücüne göre hareket edilmeli. Ortak alan elektriğinin izinsiz kullanılması halinde ise komşular ve yönetim birlikte görsellerin de yer aldığı tutanak tutarak, savcılığa suç duyurusunda bulunmalı."
