Deloitte’un araştırmasına göre ventilatörler, defibrilatörler başta olmak üzere tüm görüntüleme cihazları, kalp pilleri, EKG ve EKG monitörlerinin üretiminde yarı iletken temin edememe nedeniyle risk bulunuyor. Tıbbi teknoloji şirketlerinin tamamında çip tedarikinde 52 haftayı bulan gecikmeler, sipariş iptalleri gibi aksamalar yaşandığı belirtilirken, hayat kurtaran ve iyileştiren teknolojiler nedeniyle tıbbi teknolojiyi öncelikli endüstriler listesinde değerlendirmesi istendi.
Deloitte, sağlık sektöründe yarı iletken kullanımının kapsamını ve kıtlığın sektördeki tedarik zincirini nasıl etkilediğini araştırdı. Yapılan anketten çıkan sonuç, küresel ölçekte yarı iletken çip temininde yaşanan zorlukların, bazı tıp teknolojisi şirketleri için ciddi bir sorun haline geldiğini gösteriyor.
Deloitte’tan yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Deloitte Türkiye Sağlık ve İlaç Sektörü Lideri Güler Hülya Yılmaz, ankete katılan tıbbi teknoloji şirketlerinin ürünlerinin yarısından fazlasında yarı iletken bulunduğunu belirtti.
Yılmaz, “Şirketlerin yüzde 50’sinde yarı iletken gerektiren bağlı cihazlar, ürün portföylerinin yarısını oluşturuyor. En çok talep gören ikinci veya üçüncü nesil çipler. Bu da tıbbi teknoloji şirketlerini, üretimin bağlı olduğu kritik çipler konusunda otomotiv ve endüstriyel üretim sektöründeki şirketlerle doğrudan rekabete sokuyor.” ifadelerini kullandı.
Araştırma kapsamında görüşülen tıbbi teknoloji şirketlerinin tamamının çip tedarikinde 52 haftayı bulan gecikmeler, sipariş iptalleri gibi aksamalar yaşadığını aktaran Yılmaz, şunları kaydetti:
“Küresel çip talebi aşırı büyüdü. 2021’de 452 milyar dolar olan pazarın 2028’de neredeyse ikiye katlanarak 803 milyar doları aşacağı öngörülüyor. Ancak hem pandemi hem de tedarik zinciri kesintileri tıp teknolojisi dahil birçok kritik sektörde üretimde ciddi sorun yaratıyor. Şimdiye kadar ekonomiye yön veren otomotiv endüstrisi ve tüketici elektroniği sektörlerindeki çip kısıntıları konuşuldu ancak çiple çalışan ventilatörler ve defibrilatörlerin yanı sıra görüntüleme cihazları, glikoz, EKG, EEG, kan basıncı monitörleri, kalp pilleri gibi cihazların üretiminde de risk olabilir. Çip sıkıntısı, temel tıbbi teknolojiler üreten yüzlerce teşhis, tedavi ekipmanı şirketi için sektör genelinde akut bir sorun haline geliyor. Hayat kurtaran ve iyileştiren teknolojiler nedeniyle tıbbi teknolojiyi öncelikli endüstriler listesinde değerlendirmek gerekiyor.”
“Talep dengelenmeli”
Deloitte Türkiye Teknoloji, Medya ve Telekomünikasyon Lideri Metin Aslantaş da çip tedarik sorununun çözümü için 2022, 2023 yıllarına işaret edildiğini belirterek, “Tıbbi teknoloji dahil farklı sektörlerden şirketler tekrar hazırlıksız yakalanmamak için aşırı sipariş veriyor ve envanter oluşturuyorlar. Sonuçta şuna dikkat çekmek gerek; çip üretimi azalmadı ancak pandemi ile değişen tüketici alışkanlıkları sebebiyle talep çok arttı. Sıkıntılara rağmen bir önceki yıla göre satışlarda yüzde 20 artış var. Talep dengeleninceye kadar çip kıtlığını yaşamaya devam edeceğiz gibi görünüyor. Bu arada, elbette beklenmedik dalgalar durumu değiştirebilir. Kritik sektörlerle ilgili öncelikler belirlenmeli.” değerlendirmesinde bulundu.
