Ticaret Bakanlığı, alışveriş merkezleri arasındaki uygulama birliğinin sağlanması amacıyla ortak kullanım alanlarından elde edilen gelirler ile bu alanlara ilişkin giderlerin kapsamını belirledi.
Bakanlık tarafından hazırlanan Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Söz konusu değişiklikle, kiracı ve kiraya veren ilişkisi çerçevesinde alışveriş merkezinin muhtelif giderlerinden kaynaklanan sorunların çözülmesi amaçlandı.
Buna göre, ortak kullanım alanlarına ilişkin elektrik, su, doğal gaz, yenileme niteliğinde olmayan bakım ve onarım gibi ortak kullanım alanı giderleri ile alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili olanlar "ortak gider" olarak kabul edildi. Alışveriş merkezindeki işletmelerden yalnızca bu giderler için ortak gider katılım payı tahsil edilebilecek. Söz konusu giderlerin dışında kalan giderler ile ortak gider niteliğini haiz olup belgelendirilmeyenler için işletmelerden herhangi bir bedel talep edilemeyecek.
Ayrıca, ortak kullanım alanlarından elde edilen geçici kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet, baz istasyonu, ATM ve diğer ortak kullanım alanı gelirleri ile alışveriş merkezi yönetimlerince işletmelerden alınan gider avanslarından elde edilen her türlü gelir "ortak gelir" kabul edildi. Bu gelirler, yalnızca ortak giderlerin karşılanmasında kullanılabilecek.
Alışveriş merkezinin ortak gideri niteliğinde olmayan ve alışveriş merkezi maliki veya yönetimine ait giderler olduğu kabul edilen reklam, pazarlama ve danışmanlık gibi işlemler için alışveriş merkezindeki işletmelerden bundan böyle herhangi bir bedel tahsil edilemeyecek. Buna karşın, yönetmelik değişikliğinden önce kurulan sözleşmelerde hüküm bulunması halinde bahse konu giderler için işletmelerden, sözleşmeler yenileninceye ya da uzatılmış sayılıncaya kadar katılım payı alınabilecek.
Yine yönetmelik değişikliğinden önce oluşturulan sözleşmelerde yönetim giderlerinin alt kalemlerinin belirtilmemiş olması halinde, işletmelerden yalnızca alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili giderler için katılım payı tahsil edilebilecek.
Alışveriş merkezlerinde her yıl bir önceki yılın ortak gelir ve giderleriyle ilgili standart, gerçeğe uygun, şeffaflığın ve hesap verilebilirliğin sağlandığı raporların oluşturulması zorunlu olacak. Ortak gelir ve gider raporunun oluşturulmasına ilişkin tereddütlerin ortadan kaldırılması için raporda bulunması gereken asgari unsurlar da yönetmelikle tespit edildi.
Ortak gider katılım payı hesaplama ve tahsilatları ile raporlamalarının mevzuata uygun olup olmadığının kontrol ve tespiti amacıyla alışveriş merkezi yönetimlerine bağımsız denetim yükümlülüğü getirildi. Bu kapsamda, söz konusu uygulamalar her yıl Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşlarınca denetlenerek rapora bağlanacak ve alışveriş merkezindeki işletmelerin bilgisine sunulacak.
Bağımsız denetim kuruluşlarınca hazırlanacak raporda yönetmeliğe aykırı tüm uygulamalar ayrıntılı şekilde belirtilecek. Böylece Bakanlıkça yapılan denetimlerle birlikte alışveriş merkezlerinin ortak gelir ve giderlerine ilişkin çifte denetim yapılması sağlanacak.
Bakanlık tarafından hazırlanan Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Söz konusu değişiklikle, kiracı ve kiraya veren ilişkisi çerçevesinde alışveriş merkezinin muhtelif giderlerinden kaynaklanan sorunların çözülmesi amaçlandı.
Buna göre, ortak kullanım alanlarına ilişkin elektrik, su, doğal gaz, yenileme niteliğinde olmayan bakım ve onarım gibi ortak kullanım alanı giderleri ile alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili olanlar "ortak gider" olarak kabul edildi. Alışveriş merkezindeki işletmelerden yalnızca bu giderler için ortak gider katılım payı tahsil edilebilecek. Söz konusu giderlerin dışında kalan giderler ile ortak gider niteliğini haiz olup belgelendirilmeyenler için işletmelerden herhangi bir bedel talep edilemeyecek.
Ayrıca, ortak kullanım alanlarından elde edilen geçici kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet, baz istasyonu, ATM ve diğer ortak kullanım alanı gelirleri ile alışveriş merkezi yönetimlerince işletmelerden alınan gider avanslarından elde edilen her türlü gelir "ortak gelir" kabul edildi. Bu gelirler, yalnızca ortak giderlerin karşılanmasında kullanılabilecek.
Alışveriş merkezinin ortak gideri niteliğinde olmayan ve alışveriş merkezi maliki veya yönetimine ait giderler olduğu kabul edilen reklam, pazarlama ve danışmanlık gibi işlemler için alışveriş merkezindeki işletmelerden bundan böyle herhangi bir bedel tahsil edilemeyecek. Buna karşın, yönetmelik değişikliğinden önce kurulan sözleşmelerde hüküm bulunması halinde bahse konu giderler için işletmelerden, sözleşmeler yenileninceye ya da uzatılmış sayılıncaya kadar katılım payı alınabilecek.
Yine yönetmelik değişikliğinden önce oluşturulan sözleşmelerde yönetim giderlerinin alt kalemlerinin belirtilmemiş olması halinde, işletmelerden yalnızca alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili giderler için katılım payı tahsil edilebilecek.
Çifte denetim yapılmış olacak
Alışveriş merkezlerinde her yıl bir önceki yılın ortak gelir ve giderleriyle ilgili standart, gerçeğe uygun, şeffaflığın ve hesap verilebilirliğin sağlandığı raporların oluşturulması zorunlu olacak. Ortak gelir ve gider raporunun oluşturulmasına ilişkin tereddütlerin ortadan kaldırılması için raporda bulunması gereken asgari unsurlar da yönetmelikle tespit edildi.
Ortak gider katılım payı hesaplama ve tahsilatları ile raporlamalarının mevzuata uygun olup olmadığının kontrol ve tespiti amacıyla alışveriş merkezi yönetimlerine bağımsız denetim yükümlülüğü getirildi. Bu kapsamda, söz konusu uygulamalar her yıl Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşlarınca denetlenerek rapora bağlanacak ve alışveriş merkezindeki işletmelerin bilgisine sunulacak.
Bağımsız denetim kuruluşlarınca hazırlanacak raporda yönetmeliğe aykırı tüm uygulamalar ayrıntılı şekilde belirtilecek. Böylece Bakanlıkça yapılan denetimlerle birlikte alışveriş merkezlerinin ortak gelir ve giderlerine ilişkin çifte denetim yapılması sağlanacak.
