Gündemin merak edilen konuları arasında dolar, euro kurları geliyor. Özellikle son dönemde dolar yatırımcıların yakın takibinde yer alıyor. “Bugün Dolar ne kadar oldu, euro ve sterlin ne kadar ve kaç TL?” sorularına yanıt aranıyor. İşte 9 Eylül 2022 canlı dolar fiyatları ve döviz kurlarında son durum…
DOLAR BUGÜN NE KADAR? (9 Eylül)
Dolar/TL, güne sınırlı yükselişle başlamasının ardından 18,2420 seviyelerinde işlem görüyor.
Dün yatay bir seyir izleyen dolar/TL, günü önceki kapanış seviyesinin hemen üzerinde 18,2312'den tamamladı.
Dolar/TL, yeni güne sınırlı yükselişle başlamasının ardından saat 10.30 itibarıyla 18,2420'den işlem görüyor. Aynı dakikalarda avro/TL önceki kapanışının yüzde 1,2 üzerinde 18,4410'dan, sterlin/TL yüzde 1 değer kazancıyla 21,2220'den satılıyor.
Analistler, Avrupa Merkez Bankası'nın beklentiler doğrultusunda 75 baz puanlık faiz artışına gitmesi ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) bu ayki para politikasına ilişkin belirsizliklerin azalmasıyla doların diğer para birimleri karşısında gerilediğini söyledi.
Fed Başkanı Jerome Powell dünkü konuşmasında enflasyonu düşürmeye güçlü bir şekilde bağlı olduklarını belirterek, "İş bitene kadar devam etmeliyiz." değerlendirmesinde bulundu. Enflasyon ne kadar uzun süre hedefin üzerinde kalırsa riskin o kadar büyük olacağını kaydeden Powell, tarihin erken gevşeme politikasına karşı da güçlü bir şekilde uyardığını aktardı.
Powell'ın açıklamalarının ardından para piyasalarında bu ay yapılacak toplantıda Fed'in yüzde 82 ihtimalle 75 baz puan faiz artıracağı fiyatlanmaya başladı.
Dolar endeksi çarşamba günü 110,8'le son 20 yılın en yükseğini görmesinin başlayan düşüşünü bugüne de güne taşırken, şu sıralarda önceki kapanışın yüzde 0,9 altında 108,5 seviyesinde bulunuyor.
Dolar endeksinin düşüşüne paralel değer kazanmaya devam eden avro/dolar paritesi ise yeni günde yüzde 1 artışla 1,0090'dan işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olduğunu, yurt dışında ise Fed üyelerinin konuşmalarının yanı sıra ABD'de toptan eşya stoklarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan dolar endeksinde 110,7 seviyesinin direnç, 108'in destek olarak öne çıktığını ifade etti.
DÖVİZ HAKKINDA
Döviz kuru nedir?
Döviz kuru; herhangi bir ülkenin para biriminin diğer ülkelerin para birimleri karşısındaki değerini gösteren katsayı olarak ifade edilir. Ülkeler arası ticarette kullanılan ve en fazla tercih edilen yatırım araçlarından biri olan döviz ile yapılacak olan işlemlerde alış kuru ve satış kuru olmak üzere iki seçenek bulunur.
Türkiye’de kaç adet döviz kuru sistemi vardır?
Esnek piyasa döviz kuru: Merkez Bankası’nın müdahalede bulunmadığı, kurun serbest bir şekilde dalgalandığı sisteme verilen isimdir.
Sabit kur sistemi: Merkez Bankası’nın döviz kurunun dengede olması için müdahalede bulunduğu sistemdir.
Denetimli kur sistemi: Merkez Bankası’nın döviz kurundaki dalgalanmayı kontrol etmeye yönelik faaliyet gösterdiği döviz kuru sistemine verilen isimdir.
Döviz kuru türleri nelerdir?
Nominal kur: Yabancı para birimlerinin ulusal para birimi karşısındaki değerine verilen isimdir. 1 ABD dolarının başka birimden yabancı para birimine eşitliğini belirten döviz kuru çeşididir.
Reel kur: Nominal kurun enflasyon oranı kapsamında düzenlenmesi ile beraber reel kur elde edilir. Bu sebeple nominal kurun değeri de doğrudan reel kur ile ilişkilidir. Reel kurun artması durumunda, USD/TL paritesindeki TL kısmı değer kaybeder.
Çapraz kur: Yabancı para birimlerinin başka bir yabancı para birimi cinsinden olan kur değerine verilen isimdir. Örneğin; kişi elindeki mevcut dolar ile Euro almak istediğinde, çapraz kur mevzu bahis olur.
Efektif kur: İki yabancı döviz kurunun birbirleri ile ortalamasının hesaplanması ile efektif kur bulunur. Çapraz kurda işlem yapmadan önce para biriminin değerinin öğrenilmesi gerekir. Örneğin; işlem yapılacak olan döviz çeşitleri dolar ve Euro ise 1 doların ve 1 Euro’nun ne kadar olduğunun bilinmesi gerekir.
Döviz kurunun değişmesi üzerinde etkili olan faktörler nelerdir?
Ödemeler dengesi: Ülkenin iktisadi işlemlerinin kaydına verilen isimdir. Ödemelerdeki dengesizlikler aktif döviz kuru politikaları uygulanarak ortadan kaldırılabilir. Döviz fiyatlarının değişmesi, arz ve talep dengesini değiştirmektedir. Arz ve taleplerdeki farklılıklar da alacaklılar ve borçlular üzerinde etkili olur.
Gelir seviyesi: Ülkenin gelir ortalaması diğer ülkelerden daha fazla olduğunda; her döviz kuru için ülkenin ithalatında da yükselme olur. Arz değişmemekle beraber kur yükselir ve bu da ülkenin para biriminin değer kaybetmesine neden olur. Gelir düzeyi artan insanların istekleri ve zevkleri daha farklı olmaya başlayacağı için ithal mallara ilgi artar. Bu da denge kurunu değiştirmekle beraber döviz talebinin artmasına da sebep olur.
Genel fiyat seviyesinde değişmeler: Ülkede enflasyonun yüksek olması, ülkenin ürettiği ürünlerin yurtdışına göre daha pahalı olmasına neden olur. Dolayısıyla ithal mallara olan talep artar ve ülkenin parası da değer kaybeder. Enflasyon ve paranın değeri ters orantılıdır.
Faiz oranları: Reel faiz oranı düştüğünde ülkenin para birimi değer kaybeder ve reel faiz oranı yükseldiğinde de para birimi değer kazanır.
Sermaye hareketleri: Kısa vadede döviz kuru üzerindeki değişikliğin en önemli etkenlerinden biri sermaye hareketlilikleridir.
