Kimya sektöründe pandemi, dengeleri tamamen değiştirdi. 2020 yılına 22 milyar dolarlık ihracat hedefi ile başlayan sektör, hedefini koronavirüs gelişmeleri nedeniyle 20 milyar dolar olarak revize etti. Diğer yandan istihdam ve işletme sayısı artti.
BURCU TUVAY
btuvay@ekonomist.com.tr
Kimya sektörü 2020 yılında şirket sayısı ve istihdamda büyüme kaydederken, pandemi nedeniyle kapanan ticaret kapıları yüzünden ihracatta düşüş yaşadı. Toplamda 20 bin 200 işletmeye ulaşan sektörde, 365 bin 203 kişi istihdam ediliyor. 2019 yılına göre sektörde iş yeri sayısı yüzde 6, istihdam ise yüzde 9’dan fazla büyüdü.
İHRACAT DARALDI
Ancak kimya sektörü ihracatı ise 2019 yılı ocak-kasım dönemine göre yüzde 12,29 daraldı. Bu daralmanın nedeni, en çok ihracat yapılan ülkelerin başında gelen AB ülkeleri başta olmak üzere global pazardaki daralmadan dolayı mineral yakıtlardaki ihracatın azalması ve pandemi kaynaklı alınan tedbirlerin sektör ihracatına etkisiydi.
Buna karşılık özellikle hijyen ve temizlik, medikal ürünler, tek kullanımlık plastikler gibi ürünleri üreten alt sektörler üretimlerine ara vermedi.
Her şeye rağmen kimya sektörü, 2020 yılının 11 aylık döneminde 16,5 milyar dolarlık ihracatla Türkiye’nin en çok ihracat gerçekleştiren ikinci sektörü konumunu korumayı başardı. 2020 yılına 22 milyar dolarlık ihracat hedefi ile başlayan sektör bu hedefi koronavirüs gelişmeleri nedeniyle 20 milyar dolar olarak revize etti.
TEDARİKTE ÇEŞİTLİLİK ARTACAK
Tüm olumsuzluklara rağmen ihracatı durdurmadıklarını söyleyen İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, özelliklebu süreçte demiryolu, hava kargo taşımacılığı ve denizyolunun daha fazla öne çıktığını söylüyor. Karayolu taşımacılığında ise tampon bölge oluşturularak temassız ticaret yapılıyor.
Pandeminin tedarik zincirinde tek bir yere bağlı olmak yerine tedarik çeşitliliği sağlamak gerektiğini ve ülkelerin yerli üretim kabiliyetlerini artırması gerektiğini gösterdiğini ifade eden Pelister, şöyle devam ediyor: “Pandemi sonrası tedarik zinciri yeniden düzenlenecek.
Ülkeler ve şirketler belki maliyeti biraz daha yüksek olsa bile kendi bölgelerine yakın, ulaşılabilir yerlerden tedariklerini almayı tercih edecek.
Burada da ülkemizin lojistik bakımdan avantajı olduğunu ve ihracatçı şirketlerimiz için yeni fırsatlar oluşacağını öngörüyoruz. İKMİB olarak Kimya Teknoloji Merkezi kurma çalışmalarımız devam ediyor ve AR-GE çalışmalarına destek sağlamayı hedefliyoruz.”
VEFA İBRAHİM ARACI / GEBKİM KİMYA İHTİSAS ORGANİZE SAN. BÖLGESİ YKB.
“İHRACATTA REKOR ARTIŞ BEKLİYORUZ”
“İhracatta 2021 yılı başında daha stabil bir tablo beklemekle birlikte ertelenen talebin etkisiyle ikinci yarıda rekor yükselişler görebiliriz. GEBKİM Kimya İhtisas OSB’de yaptığımız örnek kümelenme modelini ülkemizin farklı bölgelerine de taşımayı arzu ediyoruz.
Bunun için de Ceyhan’da Yumurtalık bölgesinin uygun olduğunu biliyoruz. O bölgede GEBKİM için tahsis edilecek bölgeyi kendi kaynaklarımız ile satın alıp altyapı çalışmalarına hemen başlamak istiyoruz.”
