AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
Son 10 yıldır dünya ihracat lideri olan un sektörü, dünyanın pek çok farklı ülkesinde açılan davalara rağmen büyümesine devam edecek. Geçen yıl 3.6 milyon tonun üzerinde ihracat gerçekleştirerek tüm zamanların en yüksek rakamına ulaşan sektör, 2024 sezonunda bu oranı 4 milyon tona çıkarmayı hedefliyor. Üretim gücü ve rekabetçiliği nedeniyle bir çok pazarda gelişmiş ülkeden pay alan sektör, ek vergiler ve soruşturma engelleriyle karşılaşıyor. 166 ülkeye ihracat yaptıklarını söyleyen Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu (TUSAF) Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Tezcan, “Birçok ülkede gelişmiş ülkelerin pastalarından pay aldık. Biz onların pazarlarında köylere kadar gidip Türkiye’de üretilen unu anlatarak ciddi bir çaba sarf ediyoruz. Bu rekabetçiliğimizden dolayı Madagaskar, Filipinler, Endonezya gibi bir çok ülkede bize açılan davalar var. Özellikle ABD, Fransa ve Belçika açıyor davaları. Bu davalar 2-3 yıl sürüyor. Biz uluslararası platformlarda Türkiye’nin bu işi doğru yapabildiğini anlatıyoruz. Kaybettiğimiz dava olmadı. İhracatta büyümeye devam ediyoruz” diyor.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği verilerine göre Türkiye’de 69 ilde 598 adet un fabrikası bulunuyor. Bu işletmeler yılda yaklaşık 38 milyon ton üretim kapasitesine sahip. Un üretiminin tarım sektörünün ülke ekonomisindeki en önemli faaliyet alanlarının başında geldiğine dikkat çeken Tezcan sözlerine şu şekilde devam ediyor: “Bununla beraber; üretim, işgücü, sanayi, çevrebilim ve sürdürülebilirlik açılarından da sektörün en önemli paydaşlarından biri konumundayız. Türkiye’nin un üretim kapasitesinin bölgesel dağılımı genel olarak işletme sayısının bölgesel dağılımıyla paralellik arz ediyor. Artan üretimle beraber verim ve kalitemizi de dünya standartlarına çıkarmayı başarabilirsek, kendi buğdayımızla ihracat şampiyonluğumuzu taçlandırabiliriz.”
BUĞDAYDA REKOR ÜRETİM
20’inci yılını kutlayan Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu (TUSAF), Antalya'da "Global Tarım Politikaları, Gıda ve Enerji" temasıyla düzenlediği 18. Uluslararası Kongre ve Sergisi’nde, sektör paydaşları ve tedarikçiler başta olmak üzere bin 300’den fazla delegeyi bir araya getirdi. Etkinlikte sektörü değerlendiren Haluk Tezcan, 2023 yılının Türkiye için rekor kırılan bir yıl olduğunu belirtti. Ekim alanlarındaki artışın yanı sıra son yedi yılın en yüksek üretimi olan 21.5 milyon ton rakamına ulaşıldı. Haluk Tezcan, “Gıda arz güvenliğinin dünyayı tehdit eden en büyük tehlikelerden biri olduğu bu günlerde, ülkece sağlam stoklara sahip olmanın yanında Türkiye olarak uzun zamandan sonra Toprak Mahsulleri Ofisi vasıtasıyla makarnalık buğday ihraç etmeye başladık. Böylece bundan sonraki süreçlerde de stok konusunda endişe duymayacağımızın sinyallerini tüm dünyaya vermiş olduk. Türkiye, dünyanın un ambarı olmayı gururla sürdürüyor” diyor.
“ALIM FİYATI 9.5-10 TL OLABİLİR”
“8.3 TL olan buğday alım fiyatının bu yıl 9.5-10 TL olabileceğini söyleyen Tezcan, Şöyle konuşuyor: “Destekler hariç bu rakam olabilir. Devlet aldığının altına satmasın. Ama çok yüksek fiyatlara da müsaade edilmemeli. Buğday vatandaşın temel tüketim maddelerinden. Yüksek artışlar sofraya yansımamalı. Buğdayın çiftçiden iyi fiyata alınıp tüketiciye iyi fiyatla satılması bu devletin de zarar görmeyeceği bir politika uygulanması gerekli.”