Uygulama başladı: Kuyruk başına 5 lira

Balon balığı kuyruğu için balıkçılara 5 lira ödenecek... Tarım ve Orman Bakanlığının Balon Balığı Avcılığının Desteklenmesine Dair Tebliğ'i, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Uygulamaya göre istilacı balon balıklarının kuyruklarının 1 milyon adete kadar her bir adedi başına balıkçılara 5 lira destekleme ödemesi yapılacak. Peki, balon balığı hakkında neler biliniyor? Uygulamanın kuralları ne, kimle katılabiliyor? İşte detaylar:

Kuyruk alımı, 31 Aralık 2020'ye kadar gerçekleştirilecek ancak daha öncesinde 1 milyona ulaşıldığında SUBİS üzerinden alım durdurulacak. Balon balıkları bütün olarak karaya çıkartılamayacak, çıkartıldığının tespiti halinde bu durum hakkında tutanak tutulacak ve getirilen bütün balıklar destekleme kapsamına alınmayacak. Destekleme kapsamında avcılığına izin verilen ve avlanılan balon balıklarının kuyruk kesimi, balıkçı gemilerinde insan sağlığına risk oluşturmayacak koşullar altında yapılacak. Balon balığı avcılığı yapacak balıkçı gemilerinde ihtiyaç duyulacak koruyucu eldiven, sızdırmaz poşet ve benzeri malzemelerin bulundurulması zorunlu olacak.

KURALLAR NELER?

Mersin İl ve Tarım Orman Müdürlüğü'nün konuya ilişkin duyurusunda şu bilgilendirme yer alıyordu: Balıkçılarımız, mesai saatleri içerisinde Müdürlüklerimize başvuruda bulunabileceklerdir. Son başvuru tarihi; adet dolumuna veya 31 Aralık 2020 tarihine kadardır. Adet dolumu durumunda Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğümüz internet sitesinden duyuru yayınlayacaktır.

• Gırgır ve trol avcılık yöntemiyle faaliyet gösteren gemilerimiz destekleme kapsamı dışındadır, desteklemeden faydalanmak istemeleri durumunda av aracı değişikliği yapmak zorundadırlar.

KURALLAR NELER?

• Balon balıkları bütün olarak karaya çıkartılamaz, çıkartıldığının tespiti halinde bu durum hakkında tutanak tutulur ve getirilen bütün balıklar destekleme kapsamına alınmamaktadır.


• Destekleme kapsamında avcılığına izin verilen ve avlanılan balon balıklarının kuyruk kesimi, balıkçı gemilerinde insan sağlığına risk oluşturmayacak koşullar altında yapılır. Balon balığı avcılığı yapacak balıkçı gemilerinde ihtiyaç duyulacak koruyucu eldiven, sızdırmaz poşet ve benzeri malzemelerin bulundurulması zorunludur.

KURALLAR NELER?

• Avlanılan balon balıkları, etik kurallar çerçevesinde balığın kafasına tek seferde sertçe vurularak öldürülür. Ölen balon balıklarının kuyruk yüzgeci koruyucu eldivenler kullanılarak kuyruk sapından yapılacak kesi ile alınır.


• Balon balığının kuyruğu dışındaki kısmı karın bölümü yarılarak denize atılır, sadece kuyruğu bu Tebliğde belirtilen noktalardan karaya çıkartılır. Balon balıkları kıyıya bir deniz mili mesafeden daha yakın noktalarda, koylarda, liman ve barınak içlerinde kesinlikle denize atılamaz.

KURALLAR NELER?

• Balıkçılar, avladıkları balon balıkları kuyruklarını karaya çıkartıp teslim edinceye kadar geçen süre içerisinde, diğer balıklarla ya da diğer balıkların temas ettiği araç/gereçlerle temas etmemeleri ve sızdırmaz poşet veya kapalı kaplarda taşınmaları konusunda gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.


• Balon balığı avcılığı destekleme ödemeleri kaynak aktarılmasını müteakip Bakanlık tarafından Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası aracılığı ile balıkçılarımıza ödenecektir.

UYGULAMANIN DETAYLARI NE?

Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Cengiz Deval birkaç gün önce yaptığı amatör balıkçılar için balon balığı avcılığı izninin olmadığını söylemişti.  Deval, Tebliğin amacının denizlerdeki sucul biyolojik çeşitliliğe ve balıkçıların av araçlarına zarar veren balon balıklarından Lagocephalus sceleratus türünün ekosistemdeki yoğunluğunu ve stoğa katılım oranını azaltarak balon balığının avlanmasını teşvik etmek amacıyla balıkçılara verilecek desteklemeye ilişkin iş ve işlemler olduğunu belirtti.

KİMLER KATILABİLİYOR?

Balon balığı avcılığının Akdeniz ve Ege Denizine kıyısı olan illerde, çevirme ve sürütme ağları dışında avcılık faaliyetinde bulunan, Su Ürünleri Bilgi Sistemine(SUBİS) kayıtlı ve geçerli bir balıkçı gemisi ruhsat tezkeresine sahip olan balıkçılara verildiğini söyleyen Dekan Deval, “Destekleme kapsamında sadece L. sceleratustur türünün avcılığına izin verilerek kuyruğunun 1.000.000 adete kadar (1.000.000 adet dâhil) her bir adedi başına beş Türk Lirası destekleme ödemesi yapılacak. Diğer balon balığı türlerinin avcılık yasağı devam edecek. Amatör balıkçılar için balon balığı avcılığı izni yok.” şeklinde konuştu.

8 BALON BALIĞI TÜRÜ VAR

“Son 30 yılda deniz yüzeyi sıcaklıklarının yükseldiği göz önüne alındığında, Doğu Akdeniz koşullarının tropikal türlerin büyümesi, üremesi ve hayatta kalması için giderek daha uygun hale geldiği ve yerli türlerle rekabette bu koşulların yabancı türlere çeşitli avantajlar sağlandığı görülmektedir.” diyen Dekan Deval, son 40 yıl içinde Akdeniz suları için kaydedilen balon balığı türlerinin sayısının 11’e yükseldiğini ve Türk denizlerinde Tetraondontidae familyasına ait 8 balon balığı türünün tespit edildiğini ifade etti.

DÜNYADAKİ EN ZEHİRLİ İKİNCİ OMURGALI HAYVAN

Balon balıklarının Altın Zehirli Kurbağa’dan sonra dünyadaki en zehirli ikinci omurgalı hayvan olarak kabul edildiğini söyleyen Dekan Deval, “Balon Balıklarının gonad, karaciğer, bağırsak, kas dokuları ve bazen de derileri Tetrodotoxin(TTX) olarak tanımlanan nörotoxin içerir. Siyanürden bin 200 kat daha zehirli olan tetrodotoxin insanlar için de ölümcüldür. Bir balon balığında 30 yetişkin insanı öldürmeye yetecek kadar toksin vardır ve bilinen bir panzehir de yoktur.” dedi.

ZEHİRLENME BELİRTİLERİ NELER

Tetrodotoksin zehirlenmesinin belirtilerinin genellikle balon balığı zehrini yedikten 10-45 dakika sonra ortaya çıktığını belirten Dekan Deval, “Zehirlenme ağızda uyuşma ve karıncalanma, tükürük, mide bulantısı ve kusma ile başlar. Semptomlar felce, bilinç kaybına ve solunum yetmezliğine ilerleyebilir ve ölüme neden olabilir.” şeklinde konuştu. Dekan Deval, “Sularımızda bulunan balon balığı türlerinin maksimum boyları 16-114 cm arasında değişirken, türlerinin dördü TTX ihtiva etmezken diğer dördü TTX ihtiva eder ve insanlar için öldürücüdür.” ifadelerini kullandı.