Dünyada enerji krizi giderek büyürken, yenilenebilir enerjiye olan ihtiyaç da giderek artiyor. Bu anlamda teknoparkların içerisinde bulunan enerji start up'ları daha fazla önem kazandı. 11 enerji start up'ının yeni projelerini ve büyüme planlarını araştırdık.
23 Temmuz - 05 Ağustos 2023 tarihli sayıdan
2023 yılında dünya bir yandan iklim krizine karşı mücadele verirken, bir yandan da savaşlar patlak vermeye başladı. Bu durum enerjiye olan ihtiyacın giderek artmasına neden olurken enerji arzı güvenliği, temiz enerji, karbon nötr enerji üretimi, karbon emisyonunu düşürme politikası ve sınırda karbon vergisi konularını ön plana çıkardı. Bu anlamda teknoparkların içerisinde bulunan enerji start up'ları daha fazla önem kazandı.
Türkiye'de yenilenebilir enerji hidrojen batarya, depolama çözümleri, mobil şarj istasyonu, lityum iyon pil, şebeke kirliliği analizi gibi konularda önemli projeler üreten birçok start up bulunuyor. Bu şirketler ürettikleri teknolojileri dünyaya da ihraç etme hazırlığı yapıyor. Haberimizde 11 şirketin yeni projelerini ve büyüme planlarını araştırdık.
AKILLI ENERJİ YÖNETİMİ
İTÜ Çekirdek kuluçka girişimlerinden CY Enerji, Akıllı Enerji Yönetim Sistemi ile kullanıcıların saatlik değişken elektrik birim fiyat tarifesine göre tükettikleri elektriğin makine öğrenmesi eşliğinde yenilenebilir enerji kaynakları ve depolama çözümleri ile karşılanmasını sağlıyor. Geliştirilen yazılım, kişiye özel çözümler sağlayarak kullanıcıların tüketim alışkanlıklarına göre depolama çözümlerinin karar mekanizmasını gerçekleştirecek.
Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde toplamda 1.000 MW üzerinde kurulu güce sahip güneş enerjisi projelerinde teknik çözüm ortağı olarak çalıştıklarını söyleyen CY Enerji Kurucusu Cantürk Yılmaz, "EPDK tarafından Kasım 2022'de yayınlanan depolamalı yenilenebilir enerji yatırımları projelerinde Akıllı Enerji Yönetim Sistemi projemizin farklı bir versiyonu ile yenilenebilir enerji yatırımcılarına teknik çözüm ortağı olmaya devam edeceğiz" diyor.
MOBİL ŞARJ İSTASYONU
Bu alandaki bir diğer start up olan EVbee, elektrikli araçların şarj işlemlerini konforlu, güvenli ve hızlı şekilde yerine getirmek için oluşturulmuş bir mobil şarj istasyonu sistemlerinin bütünü. Elektrikli araç sahiplerinin mevcut ve gelecekte artması beklenen menzil ve şarj sorunlarına çözümler sunan şirketin mobil şarj istasyonları sayesinde elektrikli araçlar, bağımsız bir şekilde şarj edilebiliyor.
Bu, bataryadan bataryaya enerji aktarımıyla gerçekleşiyor. İlk hedeflerinin yatırım almak olduğunu söyleyen Evbee Kurucusu Ahmet Ozan Çelik, "Mobil şarj istasyonlarımızın sayısını artırarak bu yıl altı yeni istasyon kurmayı planlıyoruz. Avrupa, Suudi Arabistan ve Dubai gibi ülkelerle stratejik iş birlikleri ve ortaklıklar kurmayı planlıyoruz" diye konuşuyor.
İLK HİDROJENLİ SCOOTER
HydroBorPEM Fuel Cell Technologies ise yaptığı AR-GE çalışmaları sonucunda muadillerinden altı kat verimli hidrojen yakıt hücresi membranı ve hidrojen bataryaları üretmeye başladı. Yüzde 70 yerli teknolojiyle üretim yapan şirket, dünyanın ilk hidrojenli scooter'ı Hebunk'ı da üretti.
Hebunk ile elektrikli scooter, hidrojen batarya teknolojisi ile çalışarak beş dakikada yeniden kullanılmaya hazır hale geliyor.
Tek depo hidrojen gazı ile 60 km menzil sunan ve her türlü dik yokuşu rahatça tırmanabilen bir inovasyona imza attıklarını söyleyen HydroBorPEM Fuel Cell Technologies Kurucu Ortağı Erhan Demircioğlu, şöyle devam ediyor: "Almanya ve ABD gibi ülkelere membran ihracatı yapıyoruz. Ispanya'da bir firma ile yurtdışı üretim ve bayilik ağını oluşturmayla ilgili görüşmelerimiz devam ediyor. 2024'te Hebunk'ı seri olarak üretmeye başlayacağız."
LİTYUM İYON PİL
Son yıllarda giderek daha fazla önem kazanan lityum iyon pil üretimi, yenilenebilir enerjinin depolanması noktasında önem taşıyor. Tayko Pil, CR2032 sınıfı lityum iyon pil üretiyor. Eskişehir'de bulunan havacılık firması adına farklı tasarım pil üretimi için çalışmalar yapan şirket, bundan sonraki süreçte, laboratuvarda elde edilen CR2032 tipi pillerin seri üretime aktarılması süreçlerine odaklandı. Tayko Pil Kurucu Ortağı Dr. Tayfun Koçak, "Avrupa girişimcilik ekosistemine dahil olmak için AB üyesi bir ülkede ofis açacağız" diyor.
SU ALTI ÖLÇÜM ROBOTU
Yenilenebilir enerji ve sürdürülebilirlik üzerine çalışan Werover da rüzgar endüstrisine odaklanan girişimlerden biri. Rüzgar türbinlerinin kanatlarının erken aşamada hasar tespitini yapan şirket, bu şekilde firmaların maliyet kaybının azaltılması ve risklerini minimize ediyor.
Ayrıca Enerjisa ile Türkiye'de ilk kez hidroelektrik santraller için su altı ölçüm robotu Hydrov Profiler'ı geliştiren Werover, bu robot sayesinde hidroelektrik santrallerinin su altında kalan bölümlerini ve tünellerini kapsayan operasyonlarını hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleştiriyor. Ingiltere Almanya'da şirket kurduklarını söyleyen Werover Kurucu Ortağı Zeynep Balca Yılmaz, hızlı bir şekilde globale açılmayı ve büyümeyi hedeflediklerini belirtiyor.
YURTDIŞINDA TESİS PLANI
GOSB Teknopark içerisinde faaliyetlerini sür-düren Altaca Çevre Teknolojileri ve Enerji Üretim A.Ş.; yenilenebilir enerji ve ıslak biyokütle, organik atık ve linyitten değerli organik bileşiklerin üretimine odaklanıyor. Şirket, biyogaz ve elektrik enerjisi üretiminin yanı sıra bu sisteme entegre organik ve organomineral gübre üretim prosesi geliştiriyor.
Ayrıca ıslak biyokütlenin katalitik ortamda ve yüksek sıcaklık ve basınç altında biyo petrole dönüşümünü sağlayan Catliq prosesini geliştiren çalışmalar yapıyor.
Altaca Çevre Teknolojileri ve Enerji Üretim A.Ş. Genel Müdürü Çağrı Özkök, "Catliq prosesinin ticarileştirilmesi yönünde enerji sektörünün global büyük oyuncularıyla iş birlikleri konusunda görüşmeler yapıyoruz. Bu çalışmaların başarıyla sonuçlanması halinde, gelişmiş ülkelerde Catliq tesislerini kurmayı hedefliyoruz" diyor.
KARBON AYAK İZİ RAPORLAYACAK
Yine GOSB Teknopark çatısı altında faaliyet gösteren Hudop Teknoloji ise geliştirmiş olduğu PowerHUD yazılımı sayesinde elektrik, GES, RES, su, doğal gaz gibi enerji tüketim ve üretimleriyle jeneratör ve UPS gibi enerji destek sistemlerinin takip ve analizini gerçekleştiriyor. Geliştirecekleri CarbonHUD yazılımı ile şirketlerin kurumsal karbon ayak izi raporlarını oluşturabileceğine dikkat çeken Hudop Teknoloji CEO'su Nedim Kebabcı, "2022 yılında ciromuzda yüzde 300 civarında artış sağladık. 2023 yılı için bu büyüme oranını daha yukarıya çekmeyi hedefliyoruz" diyor.
SERİ ÜRETİME GEÇECEK
Savener Mühendis Hizmetleri, savunma sanayinde rüzgâr tünelleri ile sistem benzetimleri ve yatırım maliyetlerine optimize tasarım yapıyor. Bugüne kadar TÜBİTAK, Roketsan, Kale gibi kurumların birçok projesinde katkıda bulunan şirket, ithal ikame sistemleri üzerine de çalışıyor.
Ürettikleri bir cihazın pilot testlerin başarı ile tamamlandığını vurgulayan Savener Mühendis Hizmetleri Yönetim Kurulu Başkanı Nejat Karaa-ğaçlı, "Seri üretiminin ilk partisini teslim etmeye hazırlanıyoruz. Hidrojen sıvılaştırma üzerine tasarım çalışmalarımızı tamamladık, pilot üretim sistemini imal ediyoruz" diyor.
HATALARIN ÖNÜNE GEÇİYOR
Teknopark İstanbul'da yerleşik Wömner Güç kalitesi Çözümleri A.Ş, firmaların elektrik enerjisi tüketimlerinin, şebeke bağlantısından başlayıp, tesislerdeki son aşamasına kadar olan süreçlerde, hataların önüne geçerek enerji alanında oluşabilecek yanlış uygulama ve yatırımları engelliyor.
Büyük endüstri kuruluşlarında elektriksel bileşenlerin ömürlerini uzattıklarını söyleyen Wömner Güç Kalitesi Genel Müdürü Faruk Başar, şöyle devam ediyor: "İstanbul Finans Merkezi'nde, İstanbul Havalimanı'nda, Atatürk Olimpiyat Stad-yumu'nda filtrasyonlar yaptık. UEFA Şampiyonlar Ligi Final karşılaşmasında aldığımız önlemler ile müsabakanın elektrik kaynaklı sorun yaşanmadan tamamlanmasını sağladık. Ortadoğu'da faaliyetlerimizi geliştiriyoruz."
DALGA ENERJİSİ
Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi (BTM) içerisinde çalışmalarını yürüten Okta Enerji ise dalga enerjisi üzerine odaklanıyor. Bir yıl boyunca İstanbul Boğazı'nda test çalışmaları yapan Okta Enerji, dalga enerjisi ve diğer tüm yenilenebilir enerji üretim sistemlerinin üç boyutlu çalışması konusunda AR-GE faaliyetleri yürütüyor.
Okta Enerji Şirketi Kurucusu Yasin Bilgi, "Dalga enerjisinde ya da rüzgar enerjisinde üç eksende çalışabilecek, kullanıcıya iki kullanım seçeneği sunan ürünün üretimini yapacağız. Yurtiçi satışlarına ağustos ayında başlayacağız. Katar, Ukrayna ve Afrika ülkeleriyle görüşmeleriz sürüyor" diyor.
TSKTA BATARYA ÜRETİYOR
Ankara TEKMER bünyesinde WERER, elektrikli araçlar ve ana komponentlerinin AR-GE ve üretimi üzerine çalışıyor. Aynı zamanda üç farklı savunma sanayi şirketinin batarya tedariği konusunda resmi altyüklenicisi olan şirket, insansız kara araçları, kontrol panelleri, elektronik komponentleri gibi enerji ihtiyacı olan tüm kısımlarda bataryalar üretiyor. Jandarma Genel Komutanlığı, EGM, TSK ve daha birçok kuruluş için bataryalar ürettiklerini belirten şirketin kurucu ortağı Ensar Levent, Asya ve Ortadoğu ülkeleriyle görüşmelere başladıklarını söylüyor.
BİLAL TOPÇU / TEKNOPARK İSTANBUL GENEL MÜDÜRÜ
“YENİ PANELLER KURACAĞIZ”
“Sahip olduğumuz kapalı otoparklarda toplamda 35 adet elektrikli araç şarj istasyonu bulunuyor. Yerleşkemizde bulunan güneş enerjisi panelleri ile mevcutta 207 KW olan doğa dostu elektrik kaynaklarımıza bu ay tamamlanacak olan yeni paneller ile 817 KW daha ekleyeceğiz ve bu sayede sahip olduğumuz temiz enerji kaynaklarını 1021 KW seviyesine çıkaracağız.”
