Türkiye'de LIVZYM şirketi, Afrika'dan Rusya ve Ortadoğu'ya uzanan geniş coğrafyanın ilk enzim üretim tesisi oldu. Türkiye'nin bu alanda yılda 1 milyar dolara yaklaşan enzim ihracatı yapması mümkün. Şirket de bu hedefle, Türkiye'yi biyoteknoloji üssüne dönüştürmeye hazırlanıyor.
08-21 Ağustos 2021 tarihli sayıdan
Türkiye, enerji başta olmak üzere cari açığını büyüten ithalat kalemlerinde 'yerli' üretim seferberliğine devam ediyor. Teknolojiden petrokimyaya, aşı ve ilaçtan otomobil ve savunmaya kadar onlarca farklı alanda başlayan bu mücadelenin önemli aktörlerinden biri de enzim.
Tekstil, kağıt, gıda, yem, biyoyakıt, deterjan ve tıp gibi pek çok sektörde etki yaratan enzim endüstrisinin büyüklüğü bugün dünyada 10 milyar doları aşmış durumda. Bunun yüzde 20si Türkiye'nin de içinde bulunduğu coğrafyada tüketiliyor.
Pandemiyle birlikte daha çok gündeme gelen 'sürdürülebilirlik' ve dünyanın geleceği için de büyük bir önem taşıyan enzim, sürdürülebilir ve çevre dostu ekonomiler için üretimde artık kimyasalların da yerini almış durumda.
İşte böylesine önemli endüstri için ülkemizde üretimde düğmeye basan isim ise LIVZYM Biyoteknoloji Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Dr. Serdar Uysal oldu. 2014 yılında kuruluş çalışmaları başlayan ve geçen yılın haziran ayında üretime geçen LIVZYM, Tuzla Deri Organize Sanayi'de 4 bin metrekare kapalı alana sahip bir tesiste faaliyetini sürdürüyor.
"LIVZYM'in bugüne kadar aldığı yatırım 10 milyon doların üzerinde. Bu önemli yatırımla Türkiye'nin enzimde dışa
bağımlığını azaltırken, ülkemizin cari açığının kapanmasına da olumlu katkı sağlamak üzere yola çıktık" diyen Uysal, bölgede bu yatırımla birlikte enzim pazarını da büyütmeye hazırlandıklarını vurguluyor.
SATIŞ HEDEFİ
LIVZYM, Afrika'dan Rusya ve Ortadoğu'ya uzanan geniş coğrafyanın da ilk ve tek endüstriyel enzim üretim tesisi olarak bu alandaki gelişmelere de imza atmayı planlıyor. Aynı zamanda 2 milyar dolarlık bu pazarın ihtiyacının yarısını karşılamak üzere yola çıktıklarını belirten Uysal, sektörde yılda 1 milyar dolara yaklaşan enzim ihracatının mümkün olduğunu dile getiriyor.
Uzun AR-GE ve hazırlık sürecini güçlü bir altyapıyla üretime dönüştürdüklerini söyleyen Uysal, "LIV-ZYM sadece pazara çıktığı bu yıl 1 ila 1,5 milyon dolar civarında satış yapmayı hedefliyor. LIVZYM, Türkiye'yi biyoteknoloji alanında geleceğe taşıyacak üretim tesislerinden biri olacak" diyor.
10 MİLYAR DOLARLIK PAZAR
Enzim, sadece Türkiye'de değil, tüm dünyada hızla büyüyen ve sürdürülebilir bir geleceği en fazla etkileyecek endüstrilerin başında sayılıyor. Buna karşılık dünya endüstriyel enzim pazarını büyük ölçüde bölüşen sadece beş şirket bulunuyor.
"Pazara girişin zorluğu ve üretimin önündeki engeller, şirket sayısının kısıtlı kalmasının öncelikli sebebi. Sıfırdan enzim üretip piyasaya sunmak için en az 6-7 yıllık bir AR-GE ve üretim hazırlığı sürecinden geçmek, birçok engeli aşmak ve bu süre içinde ayakta duracak finansmana sahip olmak gerekiyor" diyen Uysal, LIVZYM'in önce Türkiye sonra da bölgenin enzim ihtiyacını karşılamayı hedeflediğini söylüyor.
Uysal, şöyle devam ediyor: "Bugün 10 milyar dolar değerindeki küresel pazarın 2 milyar doları Türkiye ve yakın coğrafyasında yer alıyor.
Buna karşılık Türkiye ve yakın coğrafyada yüzde 100 dışa bağımlı olduğumuz endüstriyel enzim için sadece ülkemiz her yıl 150 milyon dolar seviyesinde ithalat gerçekleştiriyor. Bu ithalatın yaklaşık dörtte birini ise gıda enzimleri oluşturuyor. Önceliğimiz bu ithalatı ikame etmek; ardından enzim ihracatına başlamak."
GIDA ENZİMİ ODAKTA
Türkiye'nin yıllık enzim tüketimi 20 bin tona ulaşıyor. Bunun yüzde 25'ini ise gıda enzimi oluşturuyor. Öyle ki Türkiye, her yıl gıda enzim ithalatı için 40 milyon dolar bütçe ayırıyor. Unlu mamullerin üretim süreçlerinde verimlilik artırılırken aynı ürünlerin tadında, dokusunda ve görünümünde iyileşme elde ediliyor.
Daha az kimyasal ve daha az şeker kullanımı ile daha sağlıklı ürünler elde edilirken, raf ömrünün uzamasıyla atıklar azaltılarak sürdürülebilirliğe katkı sağlanıyor.
LIVZYM'in odağında gıda sektörü ve gıda enzim üretimi olduğunu vurgulayan Uysal, "Şu anki kapasitemizle yıllık ortalama 5 bin ton üretime imza atacağız. Yakın zamanda bu kapasitenin de artırılması için çalışmalarımıza başladık" diyor.
Uysal, Türkiye'de gıda sektöründe kullanılan enzimin önemli bir kısmının üretimi için yola çıkan tesisle birlikte ülkemiz ithalatını önemli ölçüde ikame etmeyi başarırken, bu alanda Türkiye'yi ihracatçı ülkeler arasında da konumlandıracaklarını ifade ediyor. Uysal, bu kapsamda LIVZYM'in enzim portföyünde 10 farklı enzime ulaşmasını planladıklarını dile getiriyor.
ALTI YILLIK ÇALIŞMA
Türkiye'nin ilk ve tek yerli enzim üreticisi LIVZYM Biyoteknoloji'nin kurucusu Dr. Serdar Uysal, İTÜ'deki lisans ve yüksek lisans eğitimini takiben gittiği ABD'de 13 yıl boyunca farklı ve seçkin üniversitelerde bilimsel çalışmalar yürüttü. MIT (Massachusetts Institute of Technology)'deki eğitiminin ardından Chicago Üniversitesi'nde Moleküler Biyoloji ve Biyokimya alanında doktora yapan Uysal, Harvard Üniversitesi'nde ise doktora sonrası araştırmacı sıfatıyla altı yıl araştırmalarını sürdürdü.
"Biyoteknoloji alanında ne yaparsam ülkemi bir adım öne geçiririm?" düşüncesi ve hayaliyle yola çıkan Serdar Uysal, Türkiye'nin endüstriyel enzim alanındaki yüzde 100 dışa bağımlılığını sonlandırma hedefiyle LIVZYM'i kurdu. "Altı yıllık çalışma ve yatırımın sonucu" olarak özetlediği LIVZYM, bugüne dek aldığı 10 milyon doları aşan yatırımla Türkiye'yi 'biyoteknoloji' alanında bir üretim üssüne dönüştürmek üzere faaliyet yürütüyor.
Dr. Serdar Uysal, aynı zamanda tersine beyin göçü kapsamında kurulumunu organize ettiği, Bezmialem Üniversitesi Yaşam Bilimleri ve Biyoteknoloji Enstitüsü'nün müdür yardımcılığı görevini de yürütüyor.
BİYOTEKNOLOJİ ÜSSÜ KURDU
LIVZYM’de kazanılan deneyim ve oluşturulan altyapının, Türkiye’nin biyoteknoloji üretimi alanında ilerlemesi için de önemli bir adım niteliği taşıdığını vurgulayan Dr. Serdar Uysal, şunları anlatıyor: “Ayrıca endüstriyel enzimlerin üretimi için hayata geçirilen üniversite-sanayi iş birliği modeliyle, LIVZYM’de biyoteknoloji alanında uzman insan kaynağının yetişmesi de sağlanacak.
Bu sayede; yetişmiş insan kaynağı ve kritik bilgi birikiminin, yalnızca Tuzla Deri Organize Sanayi Bölgesi’nde yer alan fabrika bazında değil gelecekte de ülkemize benzer tesislerin kazandırılmasına katkı sunmasını amaçlıyoruz. Böylece farklı alanlardaki yeni tesisler de yakın zamanda vitamin, amino asit, antibiyotik ve prebiyotik başta olmak üzere birçok hastalığa da çare olacak biyoteknoloji çözümlerinin geliştirildiği adresler olacak.”
