Markalı gayrimenkul üretimini yurtdışına taşıyan şirketlerin sayısı hızla yükseliyor. Mesa-Nurol’dan Nef’e, Cevahir’den Ağaoğlu’na kadar markalı konut üreticileri, Makedonya’dan ABD’ye kadar dünyanın çok farklı coğrafyalarında kendi markalarıyla proje üretiyor. Markalı konutta yurtdışı hamlesinin daha da büyümesi bekleniyor.
Türkiye inşaat sektöründe yüklenici olarak tarif edebileceğimiz müteahhitlik sahası yurtdışını çok önceden keşfetti.
LEVENT GÖKMEN
lgokmen@ekonomist.com.tr
1970’li yılların başında Libya ile başlayan bu yolculukta, sektör, 108 ülkede toplam değeri 350 milyar doları bulan 8 bin 730 proje geliştirdi ve hak sahiplerine teslim etti. İnşaat sektöründe son dönemde yurtdışına açılan bir başka kesim daha var. Yakın zamana kadar yalnızca Türkiye’de ağırlıklı olarak da İstanbul’da markalı konut üreten şirketler, yurtdışına da açılmaya başladı.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Mesa-Nurol’dan Nef’e, Cevahir’den Ağaoğlu’na kadar markalı konut üreticileri, Makedonya’dan ABD’ye kadar dünyanın farklı coğrafyalarında kendi markalarıyla proje üretiyor. Markalı konut üreticileri çeşitli ülkelerde kendi temin ettikleri arazi üzerinde kendi konut veya ticari projelerini geliştirirken, satış ve pazarlamalarını da kendileri gerçekleştiriyor.
POLONYA’YI MESKEN TUTTU
Mesa-Nurol ortaklığı olarak Polonya’da 10 yıldan bu yana projeler geliştirdiklerine dikkat çeken Mesa Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Boysanoğlu, Varşova’da yürüttükleri 350 konutluk projeye ek olarak önümüzdeki dönemde beş yeni proje geliştirmek üzere çalışmalar yürüttüklerini söylüyor.
Görüşme aşamasında oldukları projelerden üçünün toplam 500 konutu içerdiğine işaret eden Boysanoğlu, “Polonya Türkiye kadar hızlı bir pazar değil ama her şeyin net olduğu bir pazar. Pazarı bilen ve devletle ortak çalışan istatistik kuruluşları ile çalışarak pazarı iyi tahlil edip ona göre proje geliştiriyoruz. Riskleri dağıtmak adına yurtdışına açıldık” diye konuşuyor.
Yurtdışma açılmak isteyen yatırımcıların gidecekleri pazarları iyi analiz etmeleri gerektiğine dikkat çeken Erhan Boysanoğlu, yurtdışın-daki projelerinde traver-tenden seramiğe, mermerden dış cephe kaplamasına kadar Türkiye’den götürdükleri ürünleri kullandıklarını da söylüyor.
BALKAN SEFERİ
Türkiye’nin ilk yurtdışı müteahhidinin 1972 yılında Libya’da ihaleler kazanan Cevahir Holding olduğu bilinir. Merhum İbrahim Cevahir’in başkanlığında yürütülen çalışmalar yıllar içinde pek çok yurtdışı adımının atılmasına öncülük yaptı. Cevahir’de şimdi ikinci kuşak bu kez markalı konut üretiminde yurtdışı hamlesi başlattı. Cevahir Holding Yönetim Kurulu Üyesi Eser Cevahir, Makedonya’nın başkenti Üsküp'te Cevahir Sky City ve Cevahir Sun City isimleriyle iki proje geliştirdiklerini söylüyor.
Cevahir Sky City projesinin ilk fazında yer alan dairelerin teslimine ekim ayında başlanacağını ve bu fazın yüzde 70’inin tamamlandığını belirten Eser Cevahir, “Proje gerek Makedonya halkının gerekse komşu ülkelerin yoğun ilgisini çekti. Cevahir Sun City projemiz ise Üsküp’ün göz bebeği olarak adlandırılan şehir merkezine üç kilometre uzaklıktaki Vodno Dağı’nda yer alan villalar ve terasevler karması bir konsepte sahip. Sun City projesinin hafriyat çalışmaları devam ediyor” diyor.
İki projenin de arsa ve yapı mülkiyetlerinin tamamen Cevahir Holding’e ait olduğunu vurgulayan Eser Cevahir, Cevahir Holding gayrimenkul yatırım grubunun haricinde yine kendi bünyesinde bulunan Cevahir Grup İnşaat firmasının da Makedonya’ya taşındığını söylüyor.
Dünyanın değişik ülkelerinde farklı çözüm ortakları ile iş geliştirebileceklerini, bu doğrultuda tüm fır-satları değerlendirdiklerini belirten Eser Cevahir, Balkan coğrafyası ve bunun dışında iki farklı ülkede yeni projeler geliştirmek üzere görüşmelere devam ettiklerini vurguluyor.
KENDİ PROJELERİYLE VAR
Yeniden inşa edilmesi gereken ve Türk şirketlerinin de önemli turizm ve altyapı projelerinde yüklenici olarak çalıştıkları Gürcistan, bir diğer öne çıkan pazar konumunda. Maqro Construction Proje Geliştirme, Pazarlama ve Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Oğuz Kaan Karaer, Türk sermayesi ile Gürcistan’da kurulan bir şirket olan Maqro Construction’un bu ülkede konut projeleri yaptığını söylüyor.
Karaer, Gürcistan’da Maqro’nun yüklenici olarak değil, proje geliştiricisi ve yatırımcı olarak üç yıldır faaliyette olduğuna dikkat çekiyor. Oğuz Kaan Karaer, Gürcistan’da kendi yatırımını yapan nadir Türk şirketlerinden biri olan Maqro Construction’un resmi verile re göre ülkedeki en büyük 10 yabancı yatırımcıdan biri olarak gösterildiğini vurguluyor.
Oğuz Kaan Karaer, Green Budapest konut projesini tamamladıklarını, Tiflis’te Green Diamond isimli iddialı ve büyük bir konut projesine başlayacaklarını belirtiyor. Karaer, “Maqro Construction’un bu ülkedeki yatırım ve projeleri sadece konut sektörüyle sınırlı değil. Perakende, turizm gibi alanlarda da projeler geliştirip bazı sektörlerde kendi markalarını yaratıyor” diyor.
ABD’YE AÇILACAK
Avrupa ülkelerinin yanı sıra ABD’de proje geliştirme hazırlığında olan şirketler de bulunuyor. Bunlardan biri de Nef. Bu yıl önemli işlere imza atmaya hazırlanan Nef, önümüzdeki aylarda Nef New York projesinin lans-manını yapmayı planlıyor.
Global marka olma yolunda önümüzdeki dönemde yurtdışı ve yurtiçinde toplam 4,1 milyar TL değere sahip proje üreteceklerini belirten Nef îcra Kurulu Başkanı Erden Timur, “Yurtdışında hayata geçecek ilk projemiz olan Nef New York ile birlikte şu anda geliştirilme süreci devam eden Amerika ve Almanya’daki projelerimizin de detaylarını netleştirmiş olmayı hedefliyoruz” diyor.
Yatırımlarına devam ederken finansal güçlerini koruyacak ve artıracak sürdürülebilir büyüme stratejilerine odaklandıklarına dikkat çeken Erden Timur, şunları söylüyor: “Değişen dünyanın yeni dertlerine derman olmaya devam edeceğiz. Nef markasıyla beş yıl içinde ABD ve Avrupa’nın 10 metropolünde yer almayı hedefliyoruz. Başta New York ve Chicago olmak üzere ABD’nin, öncelikli olarak Londra, Berlin ve Viyana olmak üzere Avrupa’nın metropollerinde yapacağımız projelerde yine yepyeni ünlü tasarımcılarla çalışacağız.”
KRİZDE BEKLEMEYE GEÇTİ
Son 10 yıl içinde Bulgaristan’da toplam 25 milyon Euroluk yatırımla altı konut projesiyle 180 dairelik konut işi yapan Kılıçoğlu Group, Sırbistan Belgrad’da 6,5 milyon Euro’luk yatırımla 60 konuttan oluşan bir projeyi de geçtiğimiz yıl tamamladı. Kılıçoğlu Group Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Talat Kılıç, Rusya krizinin bölge ekonomisini olumsuz etkilemesi nedeniyle bölgede proje geliştirme konusunu askıya aldıklarını söylüyor.
2007-2008 döneminde Ukrayna’da proje geliştirmek üzere arazi aldıklarına dikkat çeken Demir İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir, “2008 kriziyle beraber durağana
geçtik. Fiyatların dip yapmasıyla orada arazi alımını sürdürdük. 2015’te Ukrayna-Rusya arasındaki Kırım krizinin durulmasıyla yatırımımıza başladık. Vinnitsya’da-ki otel ve konut projesine ilk etapta 25 milyon dolar yatırım planlanıyor. Kiev projesinde ise imar çalışmalarına geçildi” diyor.
KÂRLI YATIRIM
Ukrayna’da ne yapılırsa bedelinin alındığını söyleyen Hamit Demir, otoparktan sosyal alanlara kadar tüm ek detayların ülkede ücretlendirilmesi nedeniyle orada yapılan inşaatların daha kârlı olduğunu belirtiyor. Yurtdışında Türk malzemeleriyle inşaat yapıp ihracata destek verdiklerini de vurgulayan Hamit Demir, Ukrayna projelerinde kullandıkları asansörden vitrifiyeye, kapıdan pencereye kadar tüm ürünleri Türkiye’den götüreceklerini belirtiyor.
Oradaki inşaatları bölgedeki taşeronlara yaptırmalarına rağmen tüm ürünleri Türkiye’den götürme konusunu şartnamelerine yazdırdıklarına belirten Demir, Türk ürünlerini oraya götürmelerinin kendilerine yüzde 10-15’lik ek maliyet yaratmasına rağmen Türkiye’ye katkı sağlamak üzere böyle bir karar aldıklarına da işaret ediyor.
Türkiye inşaat sektöründe yüklenici olarak tarif edebileceğimiz müteahhitlik sahası yurtdışını çok önceden keşfetti.
LEVENT GÖKMEN
lgokmen@ekonomist.com.tr
1970’li yılların başında Libya ile başlayan bu yolculukta, sektör, 108 ülkede toplam değeri 350 milyar doları bulan 8 bin 730 proje geliştirdi ve hak sahiplerine teslim etti. İnşaat sektöründe son dönemde yurtdışına açılan bir başka kesim daha var. Yakın zamana kadar yalnızca Türkiye’de ağırlıklı olarak da İstanbul’da markalı konut üreten şirketler, yurtdışına da açılmaya başladı.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
POLONYA’YI MESKEN TUTTU
Mesa-Nurol ortaklığı olarak Polonya’da 10 yıldan bu yana projeler geliştirdiklerine dikkat çeken Mesa Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Boysanoğlu, Varşova’da yürüttükleri 350 konutluk projeye ek olarak önümüzdeki dönemde beş yeni proje geliştirmek üzere çalışmalar yürüttüklerini söylüyor.
Görüşme aşamasında oldukları projelerden üçünün toplam 500 konutu içerdiğine işaret eden Boysanoğlu, “Polonya Türkiye kadar hızlı bir pazar değil ama her şeyin net olduğu bir pazar. Pazarı bilen ve devletle ortak çalışan istatistik kuruluşları ile çalışarak pazarı iyi tahlil edip ona göre proje geliştiriyoruz. Riskleri dağıtmak adına yurtdışına açıldık” diye konuşuyor.
Yurtdışma açılmak isteyen yatırımcıların gidecekleri pazarları iyi analiz etmeleri gerektiğine dikkat çeken Erhan Boysanoğlu, yurtdışın-daki projelerinde traver-tenden seramiğe, mermerden dış cephe kaplamasına kadar Türkiye’den götürdükleri ürünleri kullandıklarını da söylüyor.
BALKAN SEFERİ
Türkiye’nin ilk yurtdışı müteahhidinin 1972 yılında Libya’da ihaleler kazanan Cevahir Holding olduğu bilinir. Merhum İbrahim Cevahir’in başkanlığında yürütülen çalışmalar yıllar içinde pek çok yurtdışı adımının atılmasına öncülük yaptı. Cevahir’de şimdi ikinci kuşak bu kez markalı konut üretiminde yurtdışı hamlesi başlattı. Cevahir Holding Yönetim Kurulu Üyesi Eser Cevahir, Makedonya’nın başkenti Üsküp'te Cevahir Sky City ve Cevahir Sun City isimleriyle iki proje geliştirdiklerini söylüyor.
Cevahir Sky City projesinin ilk fazında yer alan dairelerin teslimine ekim ayında başlanacağını ve bu fazın yüzde 70’inin tamamlandığını belirten Eser Cevahir, “Proje gerek Makedonya halkının gerekse komşu ülkelerin yoğun ilgisini çekti. Cevahir Sun City projemiz ise Üsküp’ün göz bebeği olarak adlandırılan şehir merkezine üç kilometre uzaklıktaki Vodno Dağı’nda yer alan villalar ve terasevler karması bir konsepte sahip. Sun City projesinin hafriyat çalışmaları devam ediyor” diyor.
İki projenin de arsa ve yapı mülkiyetlerinin tamamen Cevahir Holding’e ait olduğunu vurgulayan Eser Cevahir, Cevahir Holding gayrimenkul yatırım grubunun haricinde yine kendi bünyesinde bulunan Cevahir Grup İnşaat firmasının da Makedonya’ya taşındığını söylüyor.
Dünyanın değişik ülkelerinde farklı çözüm ortakları ile iş geliştirebileceklerini, bu doğrultuda tüm fır-satları değerlendirdiklerini belirten Eser Cevahir, Balkan coğrafyası ve bunun dışında iki farklı ülkede yeni projeler geliştirmek üzere görüşmelere devam ettiklerini vurguluyor.
KENDİ PROJELERİYLE VAR
Yeniden inşa edilmesi gereken ve Türk şirketlerinin de önemli turizm ve altyapı projelerinde yüklenici olarak çalıştıkları Gürcistan, bir diğer öne çıkan pazar konumunda. Maqro Construction Proje Geliştirme, Pazarlama ve Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Oğuz Kaan Karaer, Türk sermayesi ile Gürcistan’da kurulan bir şirket olan Maqro Construction’un bu ülkede konut projeleri yaptığını söylüyor.
Karaer, Gürcistan’da Maqro’nun yüklenici olarak değil, proje geliştiricisi ve yatırımcı olarak üç yıldır faaliyette olduğuna dikkat çekiyor. Oğuz Kaan Karaer, Gürcistan’da kendi yatırımını yapan nadir Türk şirketlerinden biri olan Maqro Construction’un resmi verile re göre ülkedeki en büyük 10 yabancı yatırımcıdan biri olarak gösterildiğini vurguluyor.
Oğuz Kaan Karaer, Green Budapest konut projesini tamamladıklarını, Tiflis’te Green Diamond isimli iddialı ve büyük bir konut projesine başlayacaklarını belirtiyor. Karaer, “Maqro Construction’un bu ülkedeki yatırım ve projeleri sadece konut sektörüyle sınırlı değil. Perakende, turizm gibi alanlarda da projeler geliştirip bazı sektörlerde kendi markalarını yaratıyor” diyor.
ABD’YE AÇILACAK
Avrupa ülkelerinin yanı sıra ABD’de proje geliştirme hazırlığında olan şirketler de bulunuyor. Bunlardan biri de Nef. Bu yıl önemli işlere imza atmaya hazırlanan Nef, önümüzdeki aylarda Nef New York projesinin lans-manını yapmayı planlıyor.
Global marka olma yolunda önümüzdeki dönemde yurtdışı ve yurtiçinde toplam 4,1 milyar TL değere sahip proje üreteceklerini belirten Nef îcra Kurulu Başkanı Erden Timur, “Yurtdışında hayata geçecek ilk projemiz olan Nef New York ile birlikte şu anda geliştirilme süreci devam eden Amerika ve Almanya’daki projelerimizin de detaylarını netleştirmiş olmayı hedefliyoruz” diyor.
Yatırımlarına devam ederken finansal güçlerini koruyacak ve artıracak sürdürülebilir büyüme stratejilerine odaklandıklarına dikkat çeken Erden Timur, şunları söylüyor: “Değişen dünyanın yeni dertlerine derman olmaya devam edeceğiz. Nef markasıyla beş yıl içinde ABD ve Avrupa’nın 10 metropolünde yer almayı hedefliyoruz. Başta New York ve Chicago olmak üzere ABD’nin, öncelikli olarak Londra, Berlin ve Viyana olmak üzere Avrupa’nın metropollerinde yapacağımız projelerde yine yepyeni ünlü tasarımcılarla çalışacağız.”
KRİZDE BEKLEMEYE GEÇTİ
Son 10 yıl içinde Bulgaristan’da toplam 25 milyon Euroluk yatırımla altı konut projesiyle 180 dairelik konut işi yapan Kılıçoğlu Group, Sırbistan Belgrad’da 6,5 milyon Euro’luk yatırımla 60 konuttan oluşan bir projeyi de geçtiğimiz yıl tamamladı. Kılıçoğlu Group Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Talat Kılıç, Rusya krizinin bölge ekonomisini olumsuz etkilemesi nedeniyle bölgede proje geliştirme konusunu askıya aldıklarını söylüyor.
2007-2008 döneminde Ukrayna’da proje geliştirmek üzere arazi aldıklarına dikkat çeken Demir İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir, “2008 kriziyle beraber durağana
geçtik. Fiyatların dip yapmasıyla orada arazi alımını sürdürdük. 2015’te Ukrayna-Rusya arasındaki Kırım krizinin durulmasıyla yatırımımıza başladık. Vinnitsya’da-ki otel ve konut projesine ilk etapta 25 milyon dolar yatırım planlanıyor. Kiev projesinde ise imar çalışmalarına geçildi” diyor.
KÂRLI YATIRIM
Ukrayna’da ne yapılırsa bedelinin alındığını söyleyen Hamit Demir, otoparktan sosyal alanlara kadar tüm ek detayların ülkede ücretlendirilmesi nedeniyle orada yapılan inşaatların daha kârlı olduğunu belirtiyor. Yurtdışında Türk malzemeleriyle inşaat yapıp ihracata destek verdiklerini de vurgulayan Hamit Demir, Ukrayna projelerinde kullandıkları asansörden vitrifiyeye, kapıdan pencereye kadar tüm ürünleri Türkiye’den götüreceklerini belirtiyor.
Oradaki inşaatları bölgedeki taşeronlara yaptırmalarına rağmen tüm ürünleri Türkiye’den götürme konusunu şartnamelerine yazdırdıklarına belirten Demir, Türk ürünlerini oraya götürmelerinin kendilerine yüzde 10-15’lik ek maliyet yaratmasına rağmen Türkiye’ye katkı sağlamak üzere böyle bir karar aldıklarına da işaret ediyor.
