Geçen yıl temmuz ayından bu yana oyuncak ithalatında sıkı denetimler yapılıyor. Bu denetimler yerli üretimin canlanmasını sağladı. Geçen yıl 173 milyon dolar olan oyuncak üretiminin bu yıl 182 milyon dolarlık büyüklüğe ulaşması öngörülüyor.
ÖZLEM BAY YILMAZ
obay@ekonomist.com.tr
2017'de miktar bazında oyuncak üretimi yüzde 7,6 artışla 21 bin tona ulaştı. I Değer olarak oyuncak üretimi ise önceki yıla göre yüzde 5 artarak 173 milyon dolara yükseldi.
2018 yılında oyuncak üretiminin 182 milyon dolara yükselmesi bekleniyor. İthal ürünlerin başı çektiği oyuncak pazarında, kalitesiz ve standart dışı ithal ürünlere uygulanan sıkı denetimler son dönemde yerli üreticiyi haksız rekabetten korudu. Bu da yerli üretimi canlandırdı.
Ekonomi Bakanlığı'nca geçen yıl temmuz ayından itibaren yapılan denetimlerde teste tabi tutulan 141 milyon adet oyuncaktan 4 milyonu uygunsuz bulunarak ithalatı engellendi. Test uygulamasına ilk başlanan dönemde uygunsuzluk oranı çok daha yüksekken, sıkı ithalat denetimi politikası sonucunda bu oran yüzde 1'lere kadar geriledi.
POTANSİYEL BÜYÜK
Türkiye'deki 18 milyonluk 14 yaş altı çocuk nüfus oyuncak sektörünün gelişmesi için büyük fırsatlar sunuyor. Sektörün ileri gelenleri, sektörün büyüklüğünün beş kat daha yüksek olabileceğini söylüyor. Geçen yıl Türkiye'de toplam oyuncak tüketimi 531 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2018 yılında ise bu rakamın 557 milyon dolar olacağı tahmin ediliyor.
Avrupa'da çocuk başına yıllık oyuncak tüketimi 250-300 dolar arasında. Türkiye'de ise 10 yıl önce 20 dolar civarında olduğu tahmin edilen bu rakamın bugün 25 dolar seviyesine geldiği gözleniyor. Bu da Türkiye'de pazarın gelişim potansiyelini gösteriyor.
Oyuncak pazarı, 2013-2017 yılları arasında yılda ortalama yüzde 6 oranında büyüdü. Sektörün plastik oyuncak ayağında ise büyüme hızı yüzde 8,2 olarak gerçekleşti. Şu an oyuncak üretiminin yüzde 70'ini oluşturan plastik oyuncak üreten ve ağırlıklı olarak İstanbul'da faaliyet gösteren 67 firma var.
İHRACATTA ARTIŞ VAR
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu, Türkiye'de AB kalitestandartlarında üretim yapan pek çok şirket olduğunu vurguluyor. Eroğlu, "Yerli oyuncak firmaları son yıllarda tasarıma, üretim altyapılarına, AR-GE ve ÜR-GE'ye yatırım yapıyor. Yine ihracat pazarlarını genişletmeleri de yerli oyuncak üretiminin olumlu etkiledi" diyor.
İthalat denetimiyle yerli üreticilerin pazardan daha fazla pay almalarının önünün açıldığına dikkat çeken Yavuz Eroğlu, sözlerine şöyle devam ediyor: "Ürün kalitemizin AB standartlarında olması, Avrupa pazarına yakınlığımız ve taleplere kısa sürede yanıt verebiliyor olmamız, Çin ürünlerine duyulan güvensizlik, yerli oyuncak sanayimizin Çin'e karşı en büyük avantajlarını oluşturuyor."
İTHALAT GERİLEDİ
Geçen yıl Türkiye'de 392 milyon dolar değerinde 29 bin tonluk oyuncak ithal edildi. 2016 yılına kıyasla ithalat miktar bazında yüzde 12,5, değer bazında ise yüzde 7,2 geriledi. Son beş yıl içinde oyuncak ithalatına bakıldığında ise artış yılda ortalama miktar bazında yüzde 0,6, değer bazında ise yüzde 0,5 seviyesinde kaldı.
Bu da standart dışı ithal oyuncaklara yönelik denetimlerin artmasının, haksız rekabetin önüne geçerek yerli üretim oyuncaklara talebin artmasını ve pazardan daha fazla pay almalarını sağladığının bir göstergesi.
Yerli oyuncak firmalarının ihracat pazarlarında Avrupa ülkelerinin ön sıralarında olması, kalite ve standartlar konusunda ileri bir seviyede olduğumuzun önemli bir işareti. Rakamlar da bunu gösteriyor.
Öyle ki Türkiye 2017 yılındaki 30 milyon dolarlık plastik oyuncak ihracatının yüzde 9,4'ünü Fransa'ya yaptı. Fransa'dan sonra en çok ihracat Çin, Irak, Polonya ve Yunanistan'a yapıldı. Sektör temsilcileri, Türkiye'nin, dünya oyuncak üretiminin lideri olan Çin'e bile plastik oyuncak sattığına dikkat çekiyor.
KAPASİTESİNİ ARTTIRACAK
Sektörde faaliyet gösteren pek çok şirket var. Bu yıl sektördeki 78'inci yılını kutlayan Pil-san Plastik sektörün en köklü firmalarından biri. Kurşun askerlerle başlayan imalat serüvenine bugün Avrupa'nın en büyük plastik oyuncak üretim tesisiyle devam ediyor.
Kırklareli'ndeki 75 bin metrekarelik üretim tesisini yeni bir yatırımla 125 bin metrekareye kadar çıkarmayı planlayan şirket, yıllık 2 milyon parçalık üretim gerçekleştiriyor. Pilsan Plastik ve Oyuncak Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Oğuzcan Çetinal, üretimlerinin yüzde 45'ini 75 ülkeye ihraç ettiklerini belirtiyor.
Temelleri 1962 yılında atılan Fen Oyuncak da sektörün ileri gelenleri arasında. Sektöre oyuncak toptancılığı ile giriş yapan şirket sonraki yıllarda üretime geçti. Şirket, bugün Çorlu ve Hadımköy'deki tesislerinde 3 bin 500 ton hammadde işleme kapasitesine sahip. Yaklaşık 55 ülkeye ihracat yaptıklarını ifade eden şirket ortaklarından Burak Dede, "En çok komşu ülkelere ihracat yapıyoruz. Ortadoğu ve Avrupa'nın birçok ülkesinde de güçlü bir konumdayız." diye anlatıyor.
YENİ YATIRIM YAPIYOR
53 yıldır oyuncak sektöründe olan Uçar Oyuncak ise Hadımköy'deki tesisinde yıllık 1,5 milyon adede yakın üretim yapıyor. Uçar Oyuncak Satış Koordinatörü Mine Uçar, üretimlerinin yüzde 25'ini ihraç ettiklerini söylüyor.
38 yıllık oyuncak üreticisi Dolu Oyuncak da üretiminin yüzde 50'sini ihraç ediyor. Toplam 80 ülkeye satış yaptıklarını dile getiren Dolu Oyuncak Genel Müdür Yardımcısı Göksel Dolu, "Hâlihazırda Tekirdağ Çorlu bölgesinde yeni bir fabrika yatırımımız bulunuyor. Yeni fabrikamızda toplam 55 bin metrekare kapalı alanda üretim planlıyoruz. Bununla birlikte yeni ürün grupları ve kapasite artışı için yeni makine yatırımımız düzenli olarak her yıl devam ediyor" diye anlatıyor.
OSB GECİKİYOR
Sektörün gündeminde Düzce'de bir oyuncak organize sanayi bölgesi kurulması var. Düzce'nin Gümüşova ilçesinde kurulacak Oyuncak OSB için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, PAGEV, Düzce Üniversitesi ve Düzce Sanayi ve Ticaret Odası arasında işbirliği protokolü imzalanmış durumda.
Makine Sektör Strateji Belgesi'ne alınan Oyuncak OSB ile ilgili gerekli başvurular yapılmasına rağmen bölgedeki bazı sorunlar nedeniyle yatırımların gecikmesi söz konusu.
OSB'nin 1 milyar dolarlık bir yatırım hedefi olduğunu ifade eden Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Başkanı Selçuk Gülsün, "Proje tam anlamıyla faaliyete geçtiğinde bölgede üretimi yapılan oyuncaklarla ithal edilen oyuncakların yarısının önüne geçileceği tahmin ediliyor" diyor.
ÖZLEM BAY YILMAZ
obay@ekonomist.com.tr
2017'de miktar bazında oyuncak üretimi yüzde 7,6 artışla 21 bin tona ulaştı. I Değer olarak oyuncak üretimi ise önceki yıla göre yüzde 5 artarak 173 milyon dolara yükseldi.
2018 yılında oyuncak üretiminin 182 milyon dolara yükselmesi bekleniyor. İthal ürünlerin başı çektiği oyuncak pazarında, kalitesiz ve standart dışı ithal ürünlere uygulanan sıkı denetimler son dönemde yerli üreticiyi haksız rekabetten korudu. Bu da yerli üretimi canlandırdı.
Ekonomi Bakanlığı'nca geçen yıl temmuz ayından itibaren yapılan denetimlerde teste tabi tutulan 141 milyon adet oyuncaktan 4 milyonu uygunsuz bulunarak ithalatı engellendi. Test uygulamasına ilk başlanan dönemde uygunsuzluk oranı çok daha yüksekken, sıkı ithalat denetimi politikası sonucunda bu oran yüzde 1'lere kadar geriledi.
POTANSİYEL BÜYÜK
Türkiye'deki 18 milyonluk 14 yaş altı çocuk nüfus oyuncak sektörünün gelişmesi için büyük fırsatlar sunuyor. Sektörün ileri gelenleri, sektörün büyüklüğünün beş kat daha yüksek olabileceğini söylüyor. Geçen yıl Türkiye'de toplam oyuncak tüketimi 531 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2018 yılında ise bu rakamın 557 milyon dolar olacağı tahmin ediliyor.
Avrupa'da çocuk başına yıllık oyuncak tüketimi 250-300 dolar arasında. Türkiye'de ise 10 yıl önce 20 dolar civarında olduğu tahmin edilen bu rakamın bugün 25 dolar seviyesine geldiği gözleniyor. Bu da Türkiye'de pazarın gelişim potansiyelini gösteriyor.
Oyuncak pazarı, 2013-2017 yılları arasında yılda ortalama yüzde 6 oranında büyüdü. Sektörün plastik oyuncak ayağında ise büyüme hızı yüzde 8,2 olarak gerçekleşti. Şu an oyuncak üretiminin yüzde 70'ini oluşturan plastik oyuncak üreten ve ağırlıklı olarak İstanbul'da faaliyet gösteren 67 firma var.
İHRACATTA ARTIŞ VAR
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu, Türkiye'de AB kalitestandartlarında üretim yapan pek çok şirket olduğunu vurguluyor. Eroğlu, "Yerli oyuncak firmaları son yıllarda tasarıma, üretim altyapılarına, AR-GE ve ÜR-GE'ye yatırım yapıyor. Yine ihracat pazarlarını genişletmeleri de yerli oyuncak üretiminin olumlu etkiledi" diyor.
İthalat denetimiyle yerli üreticilerin pazardan daha fazla pay almalarının önünün açıldığına dikkat çeken Yavuz Eroğlu, sözlerine şöyle devam ediyor: "Ürün kalitemizin AB standartlarında olması, Avrupa pazarına yakınlığımız ve taleplere kısa sürede yanıt verebiliyor olmamız, Çin ürünlerine duyulan güvensizlik, yerli oyuncak sanayimizin Çin'e karşı en büyük avantajlarını oluşturuyor."
İTHALAT GERİLEDİ
Geçen yıl Türkiye'de 392 milyon dolar değerinde 29 bin tonluk oyuncak ithal edildi. 2016 yılına kıyasla ithalat miktar bazında yüzde 12,5, değer bazında ise yüzde 7,2 geriledi. Son beş yıl içinde oyuncak ithalatına bakıldığında ise artış yılda ortalama miktar bazında yüzde 0,6, değer bazında ise yüzde 0,5 seviyesinde kaldı.
Bu da standart dışı ithal oyuncaklara yönelik denetimlerin artmasının, haksız rekabetin önüne geçerek yerli üretim oyuncaklara talebin artmasını ve pazardan daha fazla pay almalarını sağladığının bir göstergesi.
Yerli oyuncak firmalarının ihracat pazarlarında Avrupa ülkelerinin ön sıralarında olması, kalite ve standartlar konusunda ileri bir seviyede olduğumuzun önemli bir işareti. Rakamlar da bunu gösteriyor.
Öyle ki Türkiye 2017 yılındaki 30 milyon dolarlık plastik oyuncak ihracatının yüzde 9,4'ünü Fransa'ya yaptı. Fransa'dan sonra en çok ihracat Çin, Irak, Polonya ve Yunanistan'a yapıldı. Sektör temsilcileri, Türkiye'nin, dünya oyuncak üretiminin lideri olan Çin'e bile plastik oyuncak sattığına dikkat çekiyor.
KAPASİTESİNİ ARTTIRACAK
Sektörde faaliyet gösteren pek çok şirket var. Bu yıl sektördeki 78'inci yılını kutlayan Pil-san Plastik sektörün en köklü firmalarından biri. Kurşun askerlerle başlayan imalat serüvenine bugün Avrupa'nın en büyük plastik oyuncak üretim tesisiyle devam ediyor.
Kırklareli'ndeki 75 bin metrekarelik üretim tesisini yeni bir yatırımla 125 bin metrekareye kadar çıkarmayı planlayan şirket, yıllık 2 milyon parçalık üretim gerçekleştiriyor. Pilsan Plastik ve Oyuncak Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Oğuzcan Çetinal, üretimlerinin yüzde 45'ini 75 ülkeye ihraç ettiklerini belirtiyor.
Temelleri 1962 yılında atılan Fen Oyuncak da sektörün ileri gelenleri arasında. Sektöre oyuncak toptancılığı ile giriş yapan şirket sonraki yıllarda üretime geçti. Şirket, bugün Çorlu ve Hadımköy'deki tesislerinde 3 bin 500 ton hammadde işleme kapasitesine sahip. Yaklaşık 55 ülkeye ihracat yaptıklarını ifade eden şirket ortaklarından Burak Dede, "En çok komşu ülkelere ihracat yapıyoruz. Ortadoğu ve Avrupa'nın birçok ülkesinde de güçlü bir konumdayız." diye anlatıyor.
YENİ YATIRIM YAPIYOR
53 yıldır oyuncak sektöründe olan Uçar Oyuncak ise Hadımköy'deki tesisinde yıllık 1,5 milyon adede yakın üretim yapıyor. Uçar Oyuncak Satış Koordinatörü Mine Uçar, üretimlerinin yüzde 25'ini ihraç ettiklerini söylüyor.
38 yıllık oyuncak üreticisi Dolu Oyuncak da üretiminin yüzde 50'sini ihraç ediyor. Toplam 80 ülkeye satış yaptıklarını dile getiren Dolu Oyuncak Genel Müdür Yardımcısı Göksel Dolu, "Hâlihazırda Tekirdağ Çorlu bölgesinde yeni bir fabrika yatırımımız bulunuyor. Yeni fabrikamızda toplam 55 bin metrekare kapalı alanda üretim planlıyoruz. Bununla birlikte yeni ürün grupları ve kapasite artışı için yeni makine yatırımımız düzenli olarak her yıl devam ediyor" diye anlatıyor.
OSB GECİKİYOR
Sektörün gündeminde Düzce'de bir oyuncak organize sanayi bölgesi kurulması var. Düzce'nin Gümüşova ilçesinde kurulacak Oyuncak OSB için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, PAGEV, Düzce Üniversitesi ve Düzce Sanayi ve Ticaret Odası arasında işbirliği protokolü imzalanmış durumda.
Makine Sektör Strateji Belgesi'ne alınan Oyuncak OSB ile ilgili gerekli başvurular yapılmasına rağmen bölgedeki bazı sorunlar nedeniyle yatırımların gecikmesi söz konusu.
OSB'nin 1 milyar dolarlık bir yatırım hedefi olduğunu ifade eden Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Başkanı Selçuk Gülsün, "Proje tam anlamıyla faaliyete geçtiğinde bölgede üretimi yapılan oyuncaklarla ithal edilen oyuncakların yarısının önüne geçileceği tahmin ediliyor" diyor.
