2023'te sanayi ve ihracatın büyümeyi destekleyici yönde etki oluşturacağını söyleyen Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği Genel Başkanı Mahmut Asmalı, "Ekonomimiz Cumhuriyetin 100'üncü yılında dünya ortalamasının üzerinde büyüyecek" diyor.
25 Aralık 2022 - 07 Ocak 2023 tarihli sayıdan
1990 yılında bir grup iş insanı tarafından kurulan MÜSİAD, bugün dünyanın dört bir yanında 165 noktada hizmet veriyor. Uluslararası iş birlikleri ve yatırım faaliyetleri yürüten, 13 bini aşkın üye sayısına ve 2 milyona yakın istihdama ulaşan dernek, 2022 yılını 'Yatırım Yılı' ilan ederken Türkiye'nin 2023 hedeflerine ulaşmasında itici güç olacak üretim altyapısını kurgulamayı amaçladı.
Eylül 2021'de Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) genel başkanlığı görevini devralan Mahmut Asmalı, "2023 yılının 2022 yılından çok daha olumlu bir seyir izlemesini bekliyoruz" diyor.
Mahmut Asmalı, sorularımızı şöyle yanıtlıyor:
2022'yi 'Yatırım Yılı' ilan ettiniz. Bu kapsamda ne kadarlık yatırım hayata geçirdiniz?
MÜSİAD, Anadolu Üretim ve Yatırım Hareketi kapsamında MÜSİAD üyelerinin Türkiye genelinde yaptığı yatırım miktarı 35 milyar TL'ye ulaştı. Yıl sonuna kadar bu rakamın 40 milyar TL olması öngörülüyor. Aynı zamanda bu yatırımlar ile 40 bin yeni istihdam oluşturmayı hedefliyoruz.
'Yatırım Yılı' çerçevesinde ülkemizin dört bir yanında yatırımları devam eden üyelerimiz üretim ve istihdamı merkez alan güven hareketine güç katıyor. Bu hamle ile aralarında büyükşehirlerin de bulunduğu 30 şehre yayılan ve 50 noktaya ulaşan bir yatırım ağı kuruldu.
Bu çerçevede Batman'da üyelerimiz tarafından tamamlanarak faaliyete geçen yatırımlar çerçevesinde dört fabrikanın açılışını yaptık. Erzurum'da Türkiye'de ilk defa faaliyete geçen Cağ Kebabı Üretim Tesisi'ni Erzurum üyelerimizin girişimleriyle harekete geçirdik. Anadolu'nun dört bir yanında yatırımlarımız sürecek.
Geride bıraktığımız son iki yılda önce pandemi sonra da Rusya-Ukrayna krizi dünya ticaretinde önemli kırılmalara yol açtı. Bu döneme ilişkin değerlendirmeleriniz neler?
Covid-19'un meydana getirdiği sarsıntı 2020 yılında bütün dünyayı etkisi altına aldı ve bu süreçte küresel tür, Türkiye ekonomisinin güçlü büyüme performansını sürdürmesini engelleyemedi.
Geldiğimiz noktada gerek yüzde 80'i aşan enflasyon, gerekse yatırım ortamı açısından nasıl bir değerlendirme yaparsınız?
Son açıklanan veriler, üçüncü çeyrekte ivme kaybeden Türkiye ekonomisinin, yılın son çeyreği itibarıyla yeniden hız kazandığına işaret ediyor. Ekim ayına ilişkin ihracat ve sanayi üretimi artışlarının yanı sıra toplam istihdamda kaydedilen artışlar da son çeyrekte ekonomik aktivitenin canlılığın arttığını gösteriyor.
Sanayi üretiminde yıl genelinde olumlu görünümün sürmesi iş gücü verilerine de olumlu yansıdı ve Ekim 2022 dönemi itibarıyla toplam istihdamda ulaşılan 31 milyon 200 bin, tarihin en yüksek istihdam seviyesi olarak kayıtlara geçti. Böylece bu dönemde istihdam oranı da yüzde 48'le rekor düzeye ulaştı.
MÜSİAD olarak yılın dokuz aylık döneminde önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6,2 oranında büyüyen Türkiye ekonomisinin bu motivasyonla gireceği 2023 yılında da üretim, ihracat ve istihdam odaklı büyüme sürecinin devam edeceğine olan inancımız tam. Nitekim son yaşananlar gelişmeler de 'Yeni Ekonomi Modeli'nin meyvelerini yavaş yavaş vermeye başladığını gösteriyor.
Sizce 2023 yılı ekonomide nasıl gelişmelere gebe?
Enerji ve gıda fiyatları geçen yıla kıyasla halen yüksek seviyelerde olmasına rağmen, fiyatlardaki artış hızı yavaşlamasıyla; 2023 yılının 2022 yılından çok daha olumlu bir seyir izlemesini bekliyoruz. Önümüzdeki aylarda ve yıllarda enflasyonun inişe geçmesiyle birlikte tesis edilecek makroekonomik istikrar, Türkiye'nin uzun vadeli ekonomik hedeflerine ulaşmasına destek olacak.
Buna ilaveten Rusya-Ukrayna Savaşı ile ilgili risklerde bir artış gözlemlenmez ise bilhassa 2023 yılının ikinci çeyreği itibarıyla küresel ekonominin yavaş yavaş toparlanmaya başlaması söz konusu olacak. Böylece 2023 yılında sanayi ve ihracat rakamlarının Türkiye'de büyümeye destekleyici yönde daha fazla etki oluşturacağını tahmin ediyoruz.
Türkiye ekonomisi yıllık bazlı pozitif büyüme sürecini son çeyrekte de sürdürecek, 2021'de olduğu gibi 2022'nin de en iyi büyüyen ülkelerinden biri olacak ve Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında da dünya ortalamasının üzerinde bir büyüme performansı yakalayacak.
MÜSİAD olarak ihracatın artırılması için 2023'te ne gibi etkinlik ve çalışmalar planlıyorsunuz?
1993 yılından bu yana iki yılda bir düzenlenen MÜSİAD EXPO, bu sene 19'uncu kez gerçekleştirildi. 24 sektörü bir araya getiren, Türkiye ve bölgenin en kapsamlı karma ticaret fuarı olan etkinlik, aynı zamanda uluslararası programları ile tam bir ticari diplomasi şöleni.
121 ülkeden 80 bine yakın ziyaretçi ağırladığımız MÜSİAD EXPO, sınırları aşan etkisini her geçen yıl artırıyor. 5 milyar dolarlık bir ticaret hacmi oluşturma hedefimiz vardı. İlk verilere göre ciddi bir iş birliği ortamı sağlandı. MÜSİAD EXPO çerçevesinde uluslararası ticarete dinamizm kazandıracak iki yeniliği hayata geçirdik.
Bunlardan biri, MÜSİAD Invest. MÜSİAD Invest ile Türkiye'de yatırım yapmak isteyen yatırımcılara rehberlik edeceğiz. Bunun yanında MÜSİAD Ticaret Ofisi'ni de hayata geçirdik.
ABD VE BÖLGE PAZARINDA ETKİNLİĞİMİZİ ARTIRABİLİRİZ
“2022'de başlattığımız değişime 2023'de daha kapsamlı bir stratejik plan ile devam edeceğiz. İhracatımızı artıracak adımlarımızı sıklaştıracak ve bu çerçevede faaliyetlerimizi genişleteceğiz. Anadolu Ekonomi Diplomasisi programımız bu stratejinin odak noktası konumunda.
Nijerya, BAE, Macaristan, Ruanda, Güney Sudan, Yeni Zelanda, Estonya, Letonya ve Litvanya'nın Ankara büyükelçilerini Anadolu'daki iş insanları ile bir araya getirdiğimiz programımız büyük ilgi görüyor. Önümüzdeki dönemde Ankara'daki büyükelçileri Anadolu'daki iş insanlarımızla buluşturmaya devam edeceğiz.
G20 ülkelerindeki teşkilatlanmamız Meksika ve Arjantin ile tamamlanacak. Amerika bölgesi özelinde bir Doğu Yakası Stratejimiz var. Bu çerçevede lojistik açıdan ülkemiz Amerika'nın doğu bölgesine birçok ülkeden daha yakın.
Bu avantajı iyi kullanmamız halinde ABD ve bölge pazarında etkimizi artırabiliriz.” ekonomi yüzde 3,0 oranında küçüldü. Bu dönemde mevcut imalat potansiyeli, esnek üretim kapasitesi ve büyük piyasalara yakınlığını avantaja çevirmeyi başaran Türkiye ekonomisi ise yüzde 1,9 büyüyerek salgın sürecini en az hasarla atlatmayı başardı.
Türkiye, bu performansını 2021 yılında da sürdürerek 11,4 oranında büyüdü. Bu motivasyonla girdiği 2022 yılında da güçlü büyüme performansını sürdüren Türkiye ekonomisi, üçüncü çeyrekte ise nispi bir ivme kaybı yaşadı. Söz konusu yavaşlamaya karşın yüzde 3,9 oranında büyümeyi başardı ve pozitif büyüme eğilimini üst üste dokuzuncu çeyreğe taşıdı.
Böylece pandemi sonrası sürecin tedarik zincirleri üzerindeki olumsuz etkilerinin sürmesi ve bilhassa enerji ve gıda fiyatları üzerinden küresel enflasyon tehlikesinin iyice gün yüzüne çıkmasının yanı sıra Rusya-Ukrayna Savaşı'nın ardından yeni bir şok yaşayan küresel ekonomik konjonk-
