Cumhuriyet öncesi sabun, gül yağı gibi küçük ölçekte üretimler yapan kimya sektörü, bugün aylık olarak 2 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştiriyor. 2022'de Türkiye'nin ihracat şampiyonu olan sektör, 2030'da 50 milyar dolar ihracat hedefliyor.
29 Ekim -11 Kasım 2023 tarihli sayıdan
Türkiye'de kimya sanayinin gelişimi Cumhuriyetin kuruluşundan sonra devlet tarafından ilk kimya sanayi işletmelerinin kurulmasıyla başladı. 1950'den itibaren özel sektör de yatırımlara start verdi ve özellikle 60'lı yıllarda, petro-kimya yatırımları ile öncelikle tüketici ihtiyacını karşılayan ürünler üretildi.
Ülkemizde ilk kurulan kimya fabrikalarına örnek olarak Gemlik Suni İpek Fabrikası, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu, Bor Sanayi Tesisleri ve Azot Sanayi'yi sayabiliriz. Sonrasında ilaçtan boyaya plastikten kozmetiğe diğer alanlarda da yatırım, gelişim ve büyümesini sürdüren Türk kimya sektörü, bugün oldukça stratejik bir konumda yer alıyor.
İstanbul Kimyevi Ürünler ve Hammadeleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) verilerine göre sektör, 2000 yılında yıllık 1 milyar 864 milyon dolarlık kimyevi maddeler ve mamulleri ihracatı yaparken bugün aylık olarak 2 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştiriyor.
300 BİN KİŞİYE İSTİHDAM
Türkiye'nin lokomotif sektörlerinden kimya sanayi, pek çok sektöre ara mal ve hammadde temin eden bir sanayi dalı olarak gerek üretim gerekse de dış ticarette ülke ekonomisine oldukça büyük fayda sağlıyor.
Toplam ülke ihracatının yaklaşık yüzde 10'unu gerçekleştiren, yaklaşık 300 bin kişiye istihdam sağlayan kimya sektörü, Türkiye'nin hedeflerine ulaşmasında en fazla katkı yapacak sektörlerin başında geliyor.
DÜNYA LİGİNDE YÜKSELDİ
2000 yılından bu yana sektörün toplam ihracatı 325 milyar dolara ulaştı. Miktar olarak baktığımızda ise 3,8 milyon tondan bugün 20 milyon ton üzerinde kimyevi maddeler ve mamulleri ihracatına ulaşıldı.
2022 yılında 33,6 milyar dolarlık tarihi ihracat rekoru ile ilk defa Türkiye'nin ihracat şampiyonu olan kimya sektörü, 2030 yılına kadar en çok ihracat yapan sektörler arasında birinci sıraya çıkmayı ve kilogram başına ihracat değerini yükseltmeyi hedefliyor.
Türkiye 2021 yılında dünya kimya sektörü ihracatı sıralamasında 32,4 milyar dolar ile 41'inci sırada yer alarak yüzde 0,6 paya sahip oldu. Sektör ihracatı son 5 yılda ortalama yüzde 76, son 10 yılda ortalama yüzde 91 büyüdü.
“2030 HEDEFİ 30 MİLYAR DOLAR”
Bu yıl sektör ihracatının ilk dokuz aylık dönemde 22,3 milyar dolara ulaştığını söyleyen İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, bu yılı 30 milyar doların üzerinde tamamlamayı hedeflediklerini belirtiyor.
Pelister, “Dünyanın en büyük 10 ekonomisinin 8'i kimya sektöründe de üretim ve ihracat bakımından lider. Vizyon 2030 stratejimiz çerçevesinde sürdürülebilirlik temelinde ölçek büyütmeye odaklanarak kimya ihracatımızı 2030 yılında 50 milyar dolara yükseltmeyi hedefliyoruz” diyor.
