Dolar/TL, güne yükselişle başlamasının ardından 28,0210 seviyelerinden işlem görüyor.
Dün, yükseliş eğiliminde bir seyir izleyen dolar/TL, günü önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 28,0028'den tamamladı.
Dolar/TL, yeni güne de değer kazancıyla başlamasının ardından şu sıralarda önceki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 28,0210'dan işlem görüyor. Aynı dakikalarda avro/TL yüzde 0,2 artışla 29,5470'ten, sterlin/TL ise yüzde 0,1 azalışla 34,0090'dan satılıyor.
Dün yüzde 0,3 artışla günü 106,5 seviyesinden tamamlayan dolar endeksi, şu sıralarda yatay bir seyir izliyor.
Analistler, küresel piyasalarda gözlerin bugün ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın yapacağı açıklamalara çevrildiğini belirterek, Orta Doğu'da devam eden çatışmalar ve ABD'de tahvil faizlerinin son 16 yılın zirvesine çıkmasının varlık fiyatları üzerinde etkili olduğunu söyledi.
Ülkede dün açıklanan veriler, konut inşaatının eylülde toparlandığını gösterdi. Buna göre, ABD'de ağustosta 3 yılın en düşük seviyesine gerileyen konut başlangıçları, eylülde yüzde 7 artarken, inşaat izinleri aynı dönemde beklenenden az düştü.
Ekonominin gücünü koruduğuna işaret eden verilerin ardından Fed'in faiz oranlarını daha uzun süre yüksek tutacağına ilişkin beklentiler güçlenirken, tahvil faizleri yükselişe geçti. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi 2007'den bu yana ilk kez yüzde 4,9'un üzerine çıktı.
Söz konusu gelişmelerle birlikte, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, daha fazla faiz artırımının gerekip gerekmeyeceğini söylemek için henüz çok erken olduğunu dile getirdi.
Öte yandan, Fed'in "Bej Kitap" raporunda ise eylülden bu yana ekonomik faaliyette "çok az" değişiklik olduğu, iş gücü piyasasındaki sıkılığın ülke genelinde gevşemeye ve fiyatların genel olarak ılımlı hızla artmaya devam ettiği bildirildi.
Fed'in attığı adımlara karşın ekonomik aktivitede istenilen yavaşlamanın sağlanamadığını ve enflasyon tehdidinin hala endişe kaynağı olmaya devam ettiğini aktaran analistler, bu durumun tahvil piyasalarında satış baskısını artırdığını ve son 16 yılın zirvesine çıkardığını, bugün Fed Başkanı Powell'ın New York Ekonomi Kulübü'nde ekonomik görünüme ilişkin yapacağı açıklamalarından alınacak sinyallerin piyasaların yönü üzerinde etkili olmasının beklendiğini ifade etti.
Analistler, bugün yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise Fed Başkanı Powell'ın konuşmasının yanı sıra ABD'de işsizlik maaşı başvuruları, Philaldelphia Fed imalat endeksi konut başlangıçları ve 2. el konut satışları ile İsrail-Filistin çatışmasına ilişkin haber akışının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan dolar endeksinde 106 ve 105 seviyelerinin destek, 107 ve 108 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.
DÖVİZ HAKKINDA
Döviz kuru nedir?
Döviz kuru; herhangi bir ülkenin para biriminin diğer ülkelerin para birimleri karşısındaki değerini gösteren katsayı olarak ifade edilir. Ülkeler arası ticarette kullanılan ve en fazla tercih edilen yatırım araçlarından biri olan döviz ile yapılacak olan işlemlerde alış kuru ve satış kuru olmak üzere iki seçenek bulunur.
Türkiye’de kaç adet döviz kuru sistemi vardır?
Esnek piyasa döviz kuru:
Merkez Bankası’nın müdahalede bulunmadığı, kurun serbest bir şekilde dalgalandığı sisteme verilen isimdir.
Sabit kur sistemi:
Merkez Bankası’nın döviz kurunun dengede olması için müdahalede bulunduğu sistemdir.
Denetimli kur sistemi:
Merkez Bankası’nın döviz kurundaki dalgalanmayı kontrol etmeye yönelik faaliyet gösterdiği döviz kuru sistemine verilen isimdir.
Döviz kuru türleri nelerdir?
Nominal kur:
Yabancı para birimlerinin ulusal para birimi karşısındaki değerine verilen isimdir. 1 ABD dolarının başka birimden yabancı para birimine eşitliğini belirten döviz kuru çeşididir.
Reel kur:
Nominal kurun enflasyon oranı kapsamında düzenlenmesi ile beraber reel kur elde edilir. Bu sebeple nominal kurun değeri de doğrudan reel kur ile ilişkilidir. Reel kurun artması durumunda, USD/TL paritesindeki TL kısmı değer kaybeder.
Çapraz kur:
Yabancı para birimlerinin başka bir yabancı para birimi cinsinden olan kur değerine verilen isimdir. Örneğin; kişi elindeki mevcut dolar ile Euro almak istediğinde, çapraz kur mevzu bahis olur.
Efektif kur:
İki yabancı döviz kurunun birbirleri ile ortalamasının hesaplanması ile efektif kur bulunur. Çapraz kurda işlem yapmadan önce para biriminin değerinin öğrenilmesi gerekir. Örneğin; işlem yapılacak olan döviz çeşitleri dolar ve Euro ise 1 doların ve 1 Euro’nun ne kadar olduğunun bilinmesi gerekir.
Döviz kurunun değişmesi üzerinde etkili olan faktörler nelerdir?
Ödemeler dengesi:
Ülkenin iktisadi işlemlerinin kaydına verilen isimdir. Ödemelerdeki dengesizlikler aktif döviz kuru politikaları uygulanarak ortadan kaldırılabilir. Döviz fiyatlarının değişmesi, arz ve talep dengesini değiştirmektedir. Arz ve taleplerdeki farklılıklar da alacaklılar ve borçlular üzerinde etkili olur.
Gelir seviyesi: Ülkenin gelir ortalaması diğer ülkelerden daha fazla olduğunda; her döviz kuru için ülkenin ithalatında da yükselme olur. Arz değişmemekle beraber kur yükselir ve bu da ülkenin para biriminin değer kaybetmesine neden olur. Gelir düzeyi artan insanların istekleri ve zevkleri daha farklı olmaya başlayacağı için ithal mallara ilgi artar. Bu da denge kurunu değiştirmekle beraber döviz talebinin artmasına da sebep olur.
Genel fiyat seviyesinde değişmeler:
Ülkede enflasyonun yüksek olması, ülkenin ürettiği ürünlerin yurtdışına göre daha pahalı olmasına neden olur. Dolayısıyla ithal mallara olan talep artar ve ülkenin parası da değer kaybeder. Enflasyon ve paranın değeri ters orantılıdır.
Faiz oranları:
Reel faiz oranı düştüğünde ülkenin para birimi değer kaybeder ve reel faiz oranı yükseldiğinde de para birimi değer kazanır.
