117 yıl yaşayan kadın incelendi, uzun yaşamının en önemli sırları bulundu

Chip.com.tr'nin derlemesine göre genetik uzmanı doktor Manel Esteller, hayattayken Branyas (116 yaşındayken) ve ailesiyle birkaç görüşüp kan, tükürük, idrar ve dışkı örnekleri topladılar. Bu örnekler, Branyas’ın genetiği, metabolizması ve bağırsak mikrobiyomu dahil olmak üzere dikkat çekici fizyolojisi hakkında bilgi sağladı.

Dr. Manel Esteller, "Genel kural, yaşlandıkça daha da hastalanmamızdır, ancak o bir istisnaydı ve nedenini anlamak istedik. İlk kez yaşlı olmayı hasta olmaktan ayırabildik" diyor. 1997 yılında doğan San Francisco'da doğan Branyas, 1915'te Katalonya'ya taşındı ve iki dünya savaşı, İspanya İç Savaşı ve Covid-19 pandemisini atlatarak 113 yaşında virüsten kurtulmuştu.

Araştırmacılar, Branyas’ın genetik, metabolik ve diğer profillerini aynı bölgede yaşayan farklı yaşlardaki kadınların profilleriyle karşılaştırdılar. Dr Esteller, elde edilen temel çıkarımlardan birinin, vücutta yaşlanmaya bağlı meydana gelen moleküler değişikliklerin, sağlıksız yaşam koşullarına bağlı değişikliklerden ayırt edilebileceği olduğunu söylüyor.

Örneğin, araştırma ekibi Branyas’ın telomerlerinin olağanüstü kısa olduğunu gördü. Telomerler yaşla birlikte doğal olarak kısalır ve alışılmadık derecede kısa telomerler yaşa bağlı hastalıklarla ilişkilendirilir. Ancak Branyas’ta böyle bir hastalık yoktu. Esteller, "Bu bize telomer kaybının illa ki hastalıkla ilişkili olmadığını, sadece yaşlılıkla ilişkili olduğunu gösteriyor" diyor. Telomerler, hücreler bölündükçe kısalır ve Esteller'e göre Branyas'ın telomerleri o kadar kısaydı ki, hücrelerin bölünmesini sınırlayarak ona kanserden korunma sağlamış olabilir.

Çalışmada Branyas’ın genomunun, yaşına göre olağanüstü genç özellikler gösterdiği saptandı. Nadir genetik varyantlarının bağışıklık sistemi, kalp ve beyin sağlığıyla ilişkilendirildiği belirtildi. Ayrıca düşük inflamasyon seviyeleri, güçlü kardiyovasküler yapı ve dengeli bir bağırsak mikrobiyomu da dikkat çekti. Branyas’ın iyi kolesterolünün çok yüksek, kötü kolesterol ve trigliserit seviyelerinin ise çok düşük olduğu bildirildi.

DNA'sına yakından bakıldığında, kalp ve beyin hücrelerini hastalık ve bunamadan koruyan gen varyantları ortaya çıktı.

Ancak Branyas'ın uzun ömrü sadece genetiğe bağlı değildi. Branyas kilolu değildi, bol yoğurt yerdi, sigara ve alkol kullanmazdı. Arkadaşları ve ailesiyle iyi bir sosyal hayatı vardı ve Esteller, tüm bunların kesinlikle etkili olduğunu söylüyor.

Biyolojik avantajlarının yanı sıra, yaşamı boyunca sosyal, zihinsel ve fiziksel olarak aktif kalmasının ve Akdeniz tipi beslenmesinin de uzun ömründe etkili olabileceği belirtiliyor.

Araştırmacılar, Branyas'ın genetiğinin uzun ömürlü olmasında önemli bir rol oynadığı görülse de hangi yaşam tarzı alışkanlıklarının ona yardımcı olabileceğini belirlemeye çalışmışlardı.

Araştırmacılar Branyas'ın her gün yoğurt yediğini ve bunun bağırsak sağlığına; vücut ağırlığına katkıda bulunmuş olabileceğini söylediler. Esas olarak Akdeniz diyetine bağlı kalmış, iyi uyku alışkanlıklarına sahip olmuş, fiziksel olarak aktif kalmış ve genel olarak iyi bir ruh sağlığına sahip olmuştu.

Branyas bir dönem sosyal medya hesabından yoğurda olan sevgisini paylaşmış ve kendisine "hayat verdiğini" söylemiş.

Branyas'ın aynı zamanda aktif bir sosyal hayatı ve düzenli olarak kitap okumak, piyano çalmak, bahçeyle ilgilenmek gibi hobileri vardı; yani çok yönlü bir hayatı vardı.

Araştırmacılar, "Tüm bu bulgular, yaşlanma ve hastalığın belirli koşullar altında nasıl birbirinden ayrılabileceğini gösteriyor. Bunların ayrılmaz bir şekilde bağlantılı olduğu yönündeki yaygın algıyı sorguluyor" diyor.